Nessun dorma

Nessun dorma είναι περίφημη άρια για τενόρο από την όπερα Τουραντό (Turandot) του Τζάκομο Πουτσίνι.

Giacomo Puccini

Τραγουδιέται από τον χαρακτήρα Calaf στην αρχή της τρίτης πράξης. Βαθιά μέσα στη νύχτα του Πεκίνου, σε απόλυτη μοναξιά, ο «Άγνωστος Πρίγκιπας» περιμένει την ημέρα που τελικά θα κατακτήσει την αγάπη της Turandot, της πριγκίπισσας του πάγου.

Ο πρώτος τενόρος που την τραγούδησε ήταν ο Miguel Fleta το 1926. Άλλοι μεγάλοι τενόροι που την τραγούδησαν ήταν ο Λουτσιάνο Παβαρόττι, ο Τζιάκομο Lauri-Volpi, Φράνκο Κορέλλι, Richard Tucker, Μάριο ντελ Μόνακο, Τζουζέπε ντι Στέφανο, Flaviano Labò, Πλάθιντο Ντομίνγκο, ο Ντάνιελ Baryons, Lando Μπαρτολίνι, Marcello Giordani, Salvatore Licitra, Marco Berti, Roberto Alagna και ο Αντρέα Μποτσέλι.

Η μουσική

Η δομή της άριας βασίζεται στην εναλλαγή μεταξύ στίχου και στο ritornello (επανάληψη μουσικού θέματος).

Κατά τη διάρκεια της στροφής των στίχων του τραγουδίσματος από τον τενόρο το ύφος δεν επεκτείνεται πέρα από ένα ευάερο στυλ και o μουσικός λόγος διεξάγεται από την ορχήστρα, της οποίας οι εξαιρετικές αρμονίες, έχουν έναν ήχο διάφανο, με βάση τα έγχορδα με σουρντίνα (σε σίγαση), την άρπα, την τσελέστα και την φλογέρα.

Ο στίχος ξεδιπλώνεται υπέροχα σε μια χορωδία που αποτελείται από μια φράση οκτώ μέτρων που βασίζεται σε μια μελωδία σε ρε μείζονα, με μεγάλες αναπνοές, που χτίστηκε για τους νέους στίχους, με σταθερή έμφαση στην τέταρτη και όγδοη θέση.

Στον κινηματογράφο

Η ρομάντζα έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλές ταινίες, συμπεριλαμβανομένων των:

• Στην κορυφή της τάσης
• Amori in corso
• Χάνιμπαλ
• Il muro di gomma
• Η αγάπη έχει δύο πρόσωπα
• Οι μάγισσες του Ίστγουικ
• Η θάλασσα μέσα μου
• Ιστορίες της Νέας Υόρκης
• Romanzo criminale
• Γεύσεις και πίκρα
• Κάν' το όπως ο Μπέκαμ
• Στοιχειωμένο από το φεγγάρι
• Παιχνίδια
• Κραυγές της σιωπής
• Στο εξής
• Στη Ρώμη με αγάπη
• Daredevil
• Επικίνδυνη αποστολή: Μυστικό έθνος
• Τραγούδα!

Αξιοπερίεργα

• Για κάποια χρόνια το τραγούδι που χρησιμοποιούνταν για να κάνει πιο όμορφο το τελευταίο πέρασμα στις παραστάσεις του Frecce Tricolori.
• Ένα από τα πιο όμορφα καφέ-μπαρ της Ιταλίας βρίσκεται στη Manarola στο Τσίνκουε Τέρρε Cinque Terre και ονομάζεται «Nessun Dorma]».
• Αφού ερμηνεύτηκε από τον Λουτσιάνο Παβαρόττι, έγινε πολύ δημοφιλής στην Αγγλία, το καλοκαίρι του 1990, όταν το BBC αποφάσισε να το χρησιμοποιήσει ως soundtrack για να σηματοδοτήσει την έναρξη στις ζωντανές μεταδόσεις των αγώνων του παγκοσμίου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, τον Ιούνιο του 1990, έφτασε τη 2η θέση στην κατάταξη των best-selling singles στη Βρετανία. Το ίδιο τραγούδι τραγουδήθηκε και πάλι από τον Λουτσιάνο Παβαρότι το 2006, με αφορμή την τελετή έναρξης των Χειμερινών Ολυμπιακών αγώνων στο Τορίνο, και ήταν η τελευταία παράσταση του τενόρου. Στις 10 Σεπτεμβρίου του 2007, μετά από τη διαφημιστική εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης που έγινε μετά από το θάνατο του τενόρου στην πόλη Μοντένα, το single είχε και πάλι ανεβεί στην 24η θέση στη βρετανική κατάταξη.
• Το 2009 Sanremo Festival, άνοιξε με ένα βίντεο στο οποίο η Μίνα τραγούδησε αυτήν την άρια.
• «Tu, pure, o Principessa...» εμφανίζεται επάνω σε ένα κομμάτι από το βίντεο του Τζούλιαν Καζαμπλάνκας «11η διάσταση».
• Μία από τις μεταδόσεις του ιδιωτικού δικτύου RTL 102.5 το βράδυ, έχει τίτλο εμπνευσμένο από την περίφημη άρια Nessun Dorma. Μεταδίδεται, συνήθως από τα μεσάνυχτα μέχρι τις τρεις.
• Η άρια ήταν να παιχτεί κατά τη διάρκεια του Κυπέλλου της Αμερικής το 1992 στην είσοδο στον τομέα της regatta του «Moro di Venezia».
• Η άρια έχει προταθεί από την Ανεξάρτητη Κίνηση της Τοσκάνης (1991) μαζί με τη Λίγκα του βορρά (2009) για εθνικός ύμνος της Τοσκάνης.
• Η άρια προστέθηκε στη playlist του δημοφιλούς videogame προσομοίωσης ποδοσφαίρου Pro Evolution Soccer 2014.α
• Η Ιταλίδα γυμνάστρια Vanessa Ferrari κέρδισε το παγκόσμιο Πρωτάθλημα ενόργανης γυμναστικής το 2006, χρησιμοποιώντας αυτή την άρια.
• Στην τηλεοπτική σειρά Daredevil, κατά τη διάρκεια του τελευταίου επεισοδίου της πρώτης σεζόν, η άρια αυτή χρησιμοποιείται ως soundtrack.
• Το τραγούδι χρησιμοποιείται στην έναρξη του ραδιοφωνικού προγράμματος «Avanti Avanti C'è Posto» («Μπροστά μας Υπάρχει μια Θέση για σας») (και γενικά στο ημερήσιο πρόγραμμα της εκπομπής) στις 06:00 το πρωί από Δευτέρα έως Σάββατο στο Ράδιο 105.

Άλλες ερμηνείες

• Η ομάδα του heavy metal συγκροτήματος Manowar έχει πραγματοποιήσει ένα cover της άριας στο άλμπουμ Πολεμιστές του Κόσμου του 2002. Όπως γράφει στις σημειώσεις του δίσκου, αυτή η έκδοση είναι αφιερωμένη στη μητέρα του τραγουδιστή, που πέθανε λίγους μήνες πριν την ηχογράφηση του άλμπουμ.
• Ο Βρετανός κιθαρίστας Τζεφ Μπεκ έχει καταγράψει, το 2010, μια ορχηστρική εκδοχή του «Nessun Dorma» του, που δημοσιεύθηκε στο άλμπουμ Συναίσθημα και Αναταραχή.
• Η άρια αυτη,  τραγουδήθηκε και από σοπράνο, όπως για παράδειγμα, η Σάρα Μπράιτμαν και η Katia Ricciarelli.
• Στις 11 Μαΐου 2009 ο Lucio Dalla, ως καλεσμένος της μετάδοσης των δικτύων Mediaset (Πρωί Πέντε, το Κανάλι 5), και ο πιανίστας Nazzareno Carusi είχαν επιλέξει να εκτελέσουν τον αέρα εντός του χώρου Pillole di Classica.
• Ο Paul Potts είχε κερδίσει το 2007, σε Βρετανικό talent show τραγουδώντας το τραγούδι αυτό.
• Η Aretha Franklin τραγούδησε το τραγούδι αυτό, όταν εμφανίστηκε στο Λευκό Οίκο το 1998.
• Ο τραγουδιστής Caparezza έχει χρησιμοποιήσει την άρια αυτή, επαναλαμβάνοντάς την δύο φορές, ως το πρώτο κομμάτι του άλμπουμ Il sogno eretico, κατά την ερμηνεία του Beniamino Gigli.
• Στις 29 ιουλίου 2009 auditorium Parco della Musica στη Ρώμη, συνοδευόμενος από τον Roma Sinfonietta, ο τραγουδιστής Antony Hegarty κατέγραψε μια έκδοση για την προώθηση του ημερολογίου Lavazza του 2010.
• Ο διάσημος τενόρος Andrea Bocelli πραγματοποίησε εμφάνιση στις 7 Μαΐου 2016 στο King Power Stadium, στο πάρτι των πρωταθλητών Αγγλίας, στο Leicester για τον Claudio Ranieri, τραγουδώντας την άρια του συνθέτη Puccini.
• Η άρια εκτελείται συχνά από την Χορωδία του Κόκκινου Στρατού κατά τη διάρκεια παραστάσεων, με σόλο φωνή τον τενόρο Αλεξέι Voljanin.[1]