Πλαγιόνοτος ο ανθικός
Ο Πλαγιόνοτος ο ανθικός (Plagionotus floralis) είναι κολεόπτερο από την οικογένεια Cerambycidae και την υποοικογένεια Cerambycinae. Από τα οκτώ ευρωπαϊκά είδη [1] του γένους Πλαγιόνοτος, εκτός από τον Πλαγιόνοτος ο ανθικός [2] στην Ελλάδα συναντάμε και τον Plagionotus arcuatus [3] τον Plagionotus detritus [4], τον Plagionotus scalaris[5] και μήπως τον Plagionotus bobelayei.[6] Η ταξινόμηση του γένους Plagionotus είναι ακόμα υπό συζήτηση,[7] συναντούμε και τα συνώνυμα Echinocerus floralis και Paraplagionotus floralis
| Πλαγιόνοτος ο ανθικός Plagionotus floralis | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Πλαγιόνοτος ο ανθικός
Plagionotus floralis | ||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||||
| Plagionotus floralis (Πλαγιόνοτος ο ανθικός) Pallas 1776 |
Χαρακτηριστικά του ακμαίου Επεξεργασία
Το έντομο αποκτά μήκος από πέντε μέχρι οκτώ χιλιοστά. Το σώμα είναι επίμηκες και κυλινδρικό. Είναι μαύρο με κίτρινες λωρίδες, οι κεραίες και τα πόδια έχουν χρώμα καστανό.
Το κεφάλι είναι πιο πλατύ παρά μακρύ. Τα στοματικά μόρια δείχνουν προς τα κάτω. Οι κεραίες είναι νηματοειδείς. Αποτελούνται από ένδεκα μέρη, από τα οποία τα μεσαία έχουν πλευρικές επεκτάσεις σχηματίζοντας «πριόνι». Οι κεραίες φτάνουν περίπου μέχρι το μισό των ελύτρων. Εκφύονται μεταξύ των οφθαλμών και κοντά σε αυτούς. Οι οφθαλμοί είναι νεφροειδείς και περιλαμβάνουν τη βάση των κεραιών από πίσω. Στην κορυφή του κεφαλιού οι άκρες των οφθαλμών είναι πιο μακριά η μία από την άλλη παρά οι βάσεις των κεραιών (Εικ. 1).
Το πρόνωτο είναι περίπου σφαιρικό και περίπου το ίδιο φαρδύ με τα έλυτρα. Στην μπροστινή άκρη και μπροστά την οπίσθια άκρη έχει από μια κίτρινη λωρίδα.
Τα έλυτρα στενεύουν μόνο λίγο προς τα πίσω. Έχουν πέντε κίτρινες «λωρίδες» όρθιες στη ραφή των ελύτρων οι οποίες διαιρούν το μήκος των ελύτρων σε τέσσερα τμήματα περίπου ίσου μήκους. Η πρώτη λωρίδα περιλαμβάνει το κίτρινο θυρεό και στις πλευρές αυτού από μια μεγάλη βούλα. Η δεύτερη λωρίδα κοντά στη ραφή τείνει προς τα μπροστά. Η τρίτη λωρίδα κοντά στη ραφή τείνει προς τα πίσω. Η τέταρτη λωρίδα σχηματίζεται από δυο επιμήκεις βούλες. Τέλος οι οπίσθιες άκρες των ελύτρων είναι κίτρινες.
Τα πόδια έχουν ψευδοτετραμερείς ταρσούς. Το ένα από τα πέντε ταρσομερή είναι τόσο μικρό, που διακρίνεται δύσκολα. Το τρίτο ταρσομερές είναι σχισμένο, και το τέταρτο ταρσομερές είναι κρυμμένο σε αυτό το σχίσιμο. Οι μηροί του μεσαίου και οπίσθιου ποδιού δεν έχουν μεγάλες τρίχες προς τα κάτω (Εικ. 4).
Βιολογία Επεξεργασία
Ο Πλαγιόνοτος ο ανθικός είναι θερμόφιλο είδος. Η προνύμφη αναπτύσσεται σε ποώδη φυτά (Medicago, Achillea Euphorbia...), στο βλαστό ή στις ρίζες. Το είδος μπορεί να γίνει και επιζήμιο. Ο βιολογικός κύκλος διαρκεί έναν χρόνο, στις βόρειο ανατολικές περιοχές γεωγραφικής εξαπλώσεως μέχρι και δύο χρόνια. Το ακμαίο γίνεται ορατό κατά την αρχή του καλοκαιριού, ιδιαίτερα στα λουλούδια. Αυτό το γεγονός εξηγεί και το όνομα του είδους. Το λατινικό «floralis» σημαίνει στα ελληνικά «ανθικός» ή «άνθινος» "του λουλουδιού"
 Εικ.1: Από μπροστά  Εικ.3: Λευκή παραλλαγή |
 Εικ.2: Από την πλευρά  Εικ.4: μπροστά κνήμη και ταρσός του μεσαίου ποδίου, πίσω μηρός του οπίσθιου ποδιού |
Γεωγραφική εξάπλωση Επεξεργασία
Ο χώρος διαμονής του Πλαγιόνοτος ο ανθικός εξαπλώνεται από τη Νότια Ευρώπη και τη νότια μεσαία Ευρώπη μέχρι τη Μέση Ανατολή και πέριξ της Μαύρης Θάλασσας. Στο δυτικό μέρος το είδος είναι σπάνιο μέχρι πολύ σπάνιο. Στα ανατολικά μπορεί να απαντάται και πολύ συχνά.[8] Στα ανατολικά το έντομο επεκτείνεται και προς τα βόρεια και πέρα από τα Ουράλια όρη.[2]
Πηγές Επεξεργασία
- H. Freude, K. W. Harde, G. A. Lohse: Die Käfer Mitteleuropas, Bd. 9. Spektrum Akademischer Verlag in Elsevier, München 1966, ISBN 3-827-40683-8
- Adolf Horion: Faunistik der mitteleuropäischen Käfer, Bd. XII. Überlingen-Bodensee 1974
- ↑ «Fauna Europaea, ευρωπαϊκά είδη του γένους Plagionotus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 2,0 2,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους P.floralis». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους P. arcuatus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους P.detritus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους P.scalaris [νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους P.bobelayei». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ Hüseyin Özdikmen and Semra Turgut: A SHORT REVIEW ON THE GENUS PLAGIONOTUS MULSANT, 1842 (COLEOPTERA: CERAMBYCIDAE: CERAMBYCINAE)" Mun. Ent. Zool. Vol. 4, No. 2, June 2009, ως ΠΔΦ
- ↑ TEODORA B. TOSHOVA, DANIELA I. ATANASOVA: Seasonal Activity of Plagionotus (Echinocerus) floralis (Pallas) (Coleoptera: Cerambycidae, Cerambycinae) Adults in Bulgaria Established by Attractant Baited Fluorescent Yellow Funnel Traps, Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 45 (2), pp. 391–399 (2010) DOI: 10.1556/APhyt.45.2010.2.17