Άμπελος Σάμου

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Άμπελος.

Η Άμπελος είναι ένα ορεινό χωριό της βόρειας κεντρικής Σάμου. Ως το 1957 ονομαζόταν Νενέδες. Βρίσκεται σε ύψος περίπου 300 μέτρων στις πλαγιές του όρους Άμπελος. Συνδέεται μέσω ενός επαρχιακού δρόμου μήκους 4 χιλιομέτρων με την εθνική οδό Βαθέος-Καρλοβάσου στο ύψος του Αγίου Κωνσταντίνου.

Άμπελος Σάμου
εικόνα Γενική άποψη της Αμπέλου.
Άμπελος Σάμου
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Βορείου Αιγαίου
Δήμος	Ανατολικής Σάμου
Γεωγραφία και Στατιστική
Νομός	Σάμου
Πληθυσμός	252 (2011)
Άλλα
Παλαιά ονομασία	Νενέδαι

Η παλαιότερη γνωστή αναφορά στο τοπωνύμιο "Νενέδες" γίνεται σε δωρητήριο ενός σπιτιού του 1774 "εις τοποθεσίαν της νενέδες πλησίον εις τον άγιον Ιωάννην". Το 1851, επί της Ηγεμονίας της Σάμου (1834-1912), οι Νενέδες συναποτελούσαν το Δήμο των Έξι Γειτονιών μαζί με τον Άγιο Κωνσταντίνο, τους Μανωλάτες, τους Σταυρινήδες, τους Βαλεοντάτες και τους Μαργαρίτες. Το 1900 (ακόμη επί ηγεμονίας) οι Νενέδες απετέλεσαν χωριστό δήμο, τον δήμο Νενέδων. Το 1905 δημιουργήθηκε χωριστή κοινότητα Νενέδων, ενώ το 1907 έγινε ανασύσταση του δήμου των Έξι Γειτονιών για να επανέλθει η κοινότητα Νενέδων το 1908. Το 1957 οι Νενέδες μετονομάσθηκαν σε Άμπελο. Σήμερα ανήκει στο δήμο Βαθέος.

Το 1828 είχαν απογραφεί στους Νενέδες 320 κάτοικοι. Το 1864 είχαν αυξηθεί σε 533, για να φτάσουν τους 721 το 1897 και τους 756 το 1940. Ο πληθυσμός μειώθηκε δραστικά στη δεκαετία του 1960 εξαιτίας της μετανάστευσης, ώστε να εμφανίζονται 404 κάτοικοι το 1971 και σήμερα (απογρ. 2011) να έχουν μείνει 252 κάτοικοι. Η οικονομία του χωριού βασίζεται κατά κύριο λόγο στη γεωργία.

Παλιό, τώρα κατεδαφισμένο, σπίτι στην Άμπελο.

Ο ενοριακός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στη Σύλληψη του Ιωάννου του Προδρόμου (εορτάζει στις 23 Σεπτεμβρίου) και ορίζει το χώρο της κεντρικής πλατείας του χωριού. Χτίστηκε το 1966 στη θέση σειράς παλαιότερων ναών, ο παλαιότερος των οποίων χρονολογείται το 1672.