Ότα Μπένγκα

Μπούτι πυγμαίος

Ο Ότα Μπένγκα (1883 – 1916)[6] ήταν Πυγμαίος της φυλής των Μπούτι (Mbuti) από το Κονγκό, ο οποίος έγινε γνωστός για την χρησιμοποίηση του ως ανθρώπινο έκθεμα στην Έκθεση της Λουιζιάνα (Louisiana Purchase Exposition) στο Σαιντ Λούις του Μισσούρι το 1904 και μετέπειτα ως ανθρώπινο δείγμα στον ζωολογικό κήπο του Μπρονξ στη Νέα Υόρκη. Ο Μπένγκα είχε υποδουλωθεί στην πατρίδα του από Αφρικανούς δουλεμπόρους, οι οποίοι κατόπιν τον πούλησαν στον εξερευνητή Σάμιουελ Φίλιπς Βέρνερ (Samuel Phillips Verner), έναν Αμερικανό επιχειρηματία ο οποίος βρίσκονταν σε αναζήτηση ιθαγενών Αφρικανών τους οποίους θα έφερνε στην έκθεση της Λουιζιάνα ως εκθέματα,[7] και ο οποίος αγόρασε τον Μπένγκα και τον έφερε στις ΗΠΑ. Στον ζωολογικό κήπο του Μπρονξ, ο Μπένγκα είχε ελεύθερη πρόσβαση στους χώρους του κήπου, πριν και μετά την έκθεση του ως δείγμα στο κλουβί των μαϊμούδων. Εκτός από μια σύντομη επιστροφή στην Αφρική μαζί με τον Βέρνερ μετά το τέλος της έκθεσης του Μισσούρι, ο Μπένγκα έζησε στις ΗΠΑ και κυρίως στη Βιρτζίνια για το υπόλοιπο της ζωής του.

Ότα Μπένγκα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση19ος αιώνας
Κασάι ή Ituri Rainforest[1]
Θάνατος20  Μαρτίου 1916[2][3]
Λίντσμπουργκ[4][5]
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
Τόπος ταφήςΛίντσμπουργκ (37°23′56″ s. š., 79°7′58″ z. d.)
ΕθνικότηταMbuti people
Ύψος150 cm Edit this on Wikidata
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταsideshow performer
έκθεμα
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η παρουσίαση των μη καυκάσιων ανθρώπων ως αντιπροσωπευτικά δείγματα παλαιότερων σταδίων της ανθρώπινης εξέλιξης ήταν κοινή πρακτική στις αρχές του 20ού αιώνα, όπου οι ρατσιστικές θεωρίες συχνά συσχετίζονταν με τις θεωρίες της εξελικτικής βιολογίας. Η αφροαμερικανική κοινότητα στις ΗΠΑ καταδίκασαν έντονα την μεταχείριση του Μπένγκα και ο σύλλογος των μαύρων εκκλησιών της Νέας Υόρκης έκανε έκκληση στον δήμαρχο να απελευθερωθεί ο Μπένγκα από τον ζωολογικό κήπο.

Ο δήμαρχος εν τέλει αποφάσισε την απελευθέρωση του Μπένγκα, ο οποίος και εισήλθε στην εποπτεία και φροντίδα του αιδεσιμότατου Τζέιμς Μ. Γκόρντον, ο οποίος ήταν ο επόπτης του Άσυλου Χάουαρντ για Έγχρωμα Ορφανά στο Μπρούκλιν, όπου και ο Μπένγκα απέκτησε προσωρινή στέγαση εκεί. Το ίδιο έτος ο Γκόρντον κανόνισε ώστε ο Μπένγκα να μεταφερθεί στη Βιρτζίνια για να συνεχίσει τη ζωή του και επίσης κάλυψε και τα έξοδα ώστε ο Μπένγκα να αποκτήσει δικό του ρουχισμό καθώς και να αλλάξει το σχήμα των δοντιών του ώστε να γίνει περισσότερο αποδεκτός στην τοπική κοινωνία. Ο Μπένγκα έμαθε τα Αγγλικά και ξεκίνησε να εργάζεται. Μερικά χρόνια αργότερα, όταν τα διατλαντικά ταξίδια σταμάτησαν λόγω του ξεσπάσματος του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μπένγκα δεν μπόρεσε να ταξιδέψει πίσω στην Αφρική και έπαθε κατάθλιψη. Αυτοκτόνησε το 1916 στην ηλικία των 32 ετών.[8]

Η ζωή του Επεξεργασία

Στην Αφρική Επεξεργασία

 
Ο Σάμιουελ Φίλιπς Βέρνερ στο Κογκό μαζί με μέλη τοπικής φυλής, 1904

Ως μέλος της φυλής των Μπούτι,[9] ο Ότα Μπένγκα ζούσε στη δασική περιοχή κοντά στον ποταμό Κασάι του Βελγικού Κονγκό εκείνης της εποχής. Τα μέλη της φυλής του δολοφονήθηκαν από την Force Publique (Φορς Πουμπλίκ, Βελγική χωροφυλακή) η οποία είχε τοποθετηθεί από τον βασιλιά Λεοπόλδο Β´ του Βελγίου για τον έλεγχο των ιθαγενών κατά την περισυλλογή του καουτσούκ,το οποίο συλλέγονταν και προωθούνταν σε μεγάλες ποσότητες στο Βέλγιο. Η γυναίκα και τα δύο παιδιά του Μπένγκα δολοφονήθηκαν, ο ίδιος όμως επέζησε μια και έλειπε σε κυνήγι όταν οι βελγικές δυνάμεις επιτέθηκαν στο χωριό του. Αργότερα, ο ίδιος υποδουλώθηκε από Αφρικανούς δουλεμπόρους.[10]

Ο Αμερικανός επιχειρηματίας και εξερευνητής Σάμιουελ Φίλιπς Βέρνερ ταξίδεψε στην Αφρική το 1904 σε συμφωνία με τις διοργανωτικές αρχές της έκθεσης της Λουιζιάνας (επίσης γνωστή ως Διεθνής Έκθεση του Σαιντ Λούις) για να βρει και να προμηθεύσει την έκθεση με Πυγμαίους ως μέρος των εκθεμάτων.[11] Ο ανθρωπολόγος Ουίλιαμ Τζον Μαγκί (William John McGee) σκόπευε στα πλαίσια της έκθεσης να έχει «αντιπροσωπευτικά δείγματα όλων των λαών του κόσμου, από τους μικρότερους πυγμαίους έως τους ψηλότερους γίγαντες, από τους σκοτεινότερους των μαύρων έως τους κυρίαρχους λευκούς» για να αναπαραστήσει την ιδέα της πολιτισμικής εξέλιξης βάσει του επιστημονικού ρατσισμού, κατά την επικρατούσα ιδεολογία της εποχής.[12]

Ο Βέρνερ κατά την περιήγηση του στο Βελγικό Κονγκό ανακάλυψε τον Μπένγκα και τον αγόρασε από τους δουλέμπορους πληρώνοντας με μια ποσότητα αλατιού και υφάσματος.[13]Πέρασαν μαζί μερικές εβδομάδες και καθώς ο Βέρνερ συνέχιζε την περιοδεία του για συλλογή ιθαγενών βρήκε πως οι ιθαγενείς αντιμετώπιζαν τους λευκούς (muzungu, μουζούνγκου) με ιδιαίτερη καχυποψία, κυρίως λόγω των καταχρήσεων και των βιαιοτήτων των βελγικών δυνάμεων. Έτσι δεν μπόρεσε να περισυλλέξει περισσότερα άτομα έως ότου ο Μπένγκα μίλησε με τους υπόλοιπους ιθαγενείς σε ένα από τα χωριά που επισκέφτηκαν και τους είπε πως ο Βέρνερ του έσωσε τη ζωή, ότι είχε αναπτύξει φιλικούς δεσμούς μαζί του και πως είχε επίσης την περιέργεια να δει τον μακρινό κόσμο από τον οποίο ο Βέρνερ ερχόταν. Έτσι, τέσσερις επιπλέον ιθαγενείς εντάχθηκαν στην αποστολή του Βέρνερ και μετέπειτα και αρκετοί άλλοι οι οποίοι δεν ήταν Πυγμαίοι, ανάμεσα στους οποίους και ο γιος του βασιλιά Ντόμπε (Ndombe) της φυλής των Μπακούμπα (Bakuba), καθώς και άτομα από άλλες γειτονικές φυλές τους οποίους οι ανθρωπολόγοι της εποχής ονόμαζαν κόκκινους Αφρικανούς.[14][15]

Ως έκθεμα Επεξεργασία

Έκθεση της Λουιζιάνας Επεξεργασία

 
Ο Ότα Μπένγκα σε φωτογραφία του 1904

Η ομάδα των ιθαγενών έφτασε στο Σαιντ Λούις του Μισσούρι στα τέλη του Ιουνίου του 1904 χωρίς τον Βέρνερ, ο οποίος είχε αρρωστήσει από ελονοσία. Η έκθεση της Λουιζιάνας είχε ήδη ξεκινήσει και οι Αφρικανοί έγιναν αμέσως το επίκεντρο της προσοχής. Ο ίδιος ο Μπένγκα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής και το όνομα του αναφέρθηκε με διάφορες παραλλαγές στον τύπο ως Αρτίμπα, Άτομπανκ, Ότομπανκ,[16] και Οταμπένγκα. Είχε φιλική συμπεριφορά και οι επισκέπτες της έκθεσης ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα να δουν τα δόντια του τα οποία είχαν τροχιστεί σε μικρή ηλικία από τη φυλή του ώστε να είναι μυτερά, ως τελετουργική διακόσμηση. Οι Αφρικανοί σύντομα έμαθαν πως μπορούν να χρεώνουν για τις φωτογραφίες και τις παραστάσεις που έδιναν. Σύμφωνα με μια εφημερίδα της εποχής, ο Ότα Μπένγκα ήταν «ο μόνος γνήσιος Αφρικανός κανίβαλος στην Αμερική» και «τα δόντια του αξίζουν τα πέντε σεντ τα οποία χρεώνει ώστε να τα δείξει στους επισκέπτες».[14]

 
Ο Μπένγκα (2ος αριστερά) και οι υπόλοιποι Πυγμαίοι στο Σαιντ Λούις

Όταν ο Βέρνερ έφτασε ένα μήνα αργότερα, συνειδητοποίησε πως οι ιθαγενείς που είχε φέρει ως παραστάτες και εκθέματα στην έκθεση, ζούσαν σε συνθήκες φυλάκισης ως υπόδικοι. Η έντονη περιέργεια του κοινού για τους Αφρικανούς είχε κάνει κάθε προσπάθεια να έχουν τις προσωπικές τους στιγμές πολύ δύσκολη και το όποιο ποσοστό επιστημονικής σκοπιμότητας είχε το αρχικό σκεπτικό της έκθεσης τους υποχώρησε επίσης μπροστά στην δημοφιλία του αξιοπερίεργου εκθέματος των βάρβαρων ιθαγενών. Στις 28 Ιουλίου, χρειάστηκε να επέμβει δύναμη του στρατού ώστε να ελέγξει το μεγάλο και άναρχο πλήθος που είχε μαζευτεί για να δει τους Αφρικανούς. Ο Μπένγκα και οι υπόλοιποι Αφρικανοί άρχισαν να δίνουν παραστάσεις με πολεμοχαρή τρόπο, προσποιούμενοι τους ιθαγενείς Αμερικανούς οι οποίοι επίσης συμμετείχαν ως ξεχωριστά εκθέματα στην έκθεση.[17] Ο Τζερόνιμο, αρχηγός των Απάτσι, ο οποίος ήταν γνωστός ως η ανθρώπινη τίγρη στην έκθεση,[16] ανέπτυξε φιλικές σχέσεις με τον Μπένγκα και του δώρησε ένα από τα βέλη του. Στο τέλος της διοργάνωσης της εκθέσεως, οι αρχές τίμησαν των Βέρνερ για την συνεισφορά του στην ανθρωπολογία και του απένειμαν χρυσό μετάλλιο.[17]

Αμερικάνικο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Επεξεργασία

 
Φωτογραφία του Μπένγκα στο Αμερικάνικο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας

Με το τέλος της έκθεσης ο Βέρνερ ταξίδεψε πίσω στο Κονγκό επιστρέφοντας τους ιθαγενείς και ο Μπένγκα ταξίδεψε μαζί του. Έζησε για λίγο καιρό σε μια από τις τοπικές φυλές ενώ συνέχισε να συνοδεύει τον Βέρνερ κατά την περιήγηση του στις γύρω περιοχές. Παντρεύτηκε μια γυναίκα της τοπικής φυλής η οποία αργότερα πέθανε από δάγκωμα φιδιού, ενώ αργότερα ξαναπαντρεύτηκε. Ωστόσο δεν ένιωθε πως ανήκε στη φυλή αυτή και έτσι αποφάσισε να επιστρέψει πίσω στις ΗΠΑ με τον Βέρνερ.[18]

Με την επιστροφή τους στην Αμερική, ο Βέρνερ κανόνισε ώστε ο Μπένγκα να διαμείνει σε ένα δωμάτιο το οποίο ήταν διαθέσιμο στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη, ως μέρος συμφωνίας με τον έφορο του μουσείου σχετικά με την παρουσίαση εκθεμάτων από την αφρικανική ήπειρο. Ενώ ο έφορος δεν ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιασμένος από τα προσόντα του Βέρνερ και το μηνιαίο μισθό των 175 δολαρίων που ζήτησε, ενδιαφέρθηκε για τον Μπένγκα. Του δόθηκε ένα λευκό κοστούμι το οποίο φορούσε κατά την ψυχαγωγία των επισκεπτών του μουσείου και αρχικά έδειξε πως του άρεσε η διαμονή του εκεί, με τον καιρό όμως ένιωσε να του λείπει η πατρίδα του και το φυσικό περιβάλλον.[19][20]

Ο δυσαρεστημένος πλέον Μπένγκα αποφάσισε να βρει διέξοδο με το να εκμεταλλευτεί την παρουσίαση του από το μουσείο ως αγρίου. Έκανε μια απόπειρα να βγει εκτός του μουσείου και να μη τον δουν οι φρουροί καθώς το κοινό αποχωρούσε από το μουσείο και αργότερα σε ένα άλλο περιστατικό όταν του ζητήθηκε να καθίσει στα πόδια της συζύγου ενός εύπορου δωρητή του μουσείου, έκανε πως δεν κατάλαβε και αντί αυτού πήρε μια καρέκλα και την πέταξε δίπλα από το κεφάλι της γυναίκας. Εν τω μεταξύ ο Βέρνερ αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες και οι διαπραγματεύσεις του με το μουσείο δεν πήγαιναν καλά, έτσι μετά και από τα περιστατικά που είχαν συμβεί αποφάσισε να βρει άλλη στέγαση για τον Μπένγκα.[19]

Ζωολογικός κήπος του Μπρονξ Επεξεργασία

 
Απόκομμα άρθρου της εποχής από τους Τάιμς της Νέας Υόρκης

Κατά την πρόταση του έφορου του μουσείου, ο Βέρνερ πήγε τον Μπένγκα στον ζωολογικό κήπο του Μπρονξ το 1906, όπου και του επιτράπηκε η ελεύθερη διέλευση σε όλους τους χώρους των εγκαταστάσεων και ανέπτυξε φιλικές σχέσεις με τον Ντοχόνγκ, ένα ουρακοτάγκο ο οποίος είχε εκπαιδευτεί ώστε να μιμείται την ανθρώπινη συμπεριφορά.[21] Τα γεγονότα που οδήγησαν στην έκθεση του μαζί με τον Ντοχόνγκ ήρθαν σταδιακά, με το μουσείο αρχικά να τον ενθαρρύνει να στήσει την αιώρα του στο κλουβί των μαϊμούδων και κατόπιν του δόθηκε ένα τόξο και βέλη ώστε να ασκεί τοξοβολία εκεί. Κατά την πρώτη μέρα της έκθεσης του, στις 8 Σεπτεμβρίου 1906, ο Μπένγκα ήταν στο κλουβί των μαϊμούδων[10] με την παρακάτω περιγραφή στην πινακίδα εκθέματος:

 
Ο Ότα Μπένγκα στον ζωολογικό κήπο του Μπρονξ στη Νέα Υόρκη το 1906.[22]

Ο Αφρικανός Πυγμαίος, Ότα Μπένγκα

Ηλικία, 23 ετών. Ύψος, 4 πόδια 11 ίντσες.
Βάρος, 103 λίβρες. Από τον
ποταμό Κασάι, Ελεύθερη Πολιτεία του Κονγκό, ΝοτιοΚεντρ-
ική Αφρική, από τον Δρ. Σάμιουελ Π. Βέρνερ. Εκ-
τίθεται κάθε απόγευμα κατά τον Σεπτέμβριο.[23]

 
Ο αιδεσιμότατος Τζέιμς Γκόρντον πρωτοστάτησε στις διαμαρτυρίες για την κακομεταχείρηση του Μπένγκα, και αργότερα τον πήρε υπό την προστασία του καλύπτοντας τα έξοδα του

Ο Ουίλιαμ Χορναντέι (William Hornaday) διευθυντής του ζωολογικού κήπου και διάσημος ζωολόγος της εποχής, θεώρησε πως ο Μπένγκα θα προσέλκυε αρκετούς θεατές, άποψη που συμμερίστηκε και ο ευγονιστής και υποστηρικτής του επιστημονικού ρατσισμού Μάντισον Γκραντ (Madison Grant) ο οποίος ήταν ο γενικός γραμματέας της Ζωολογικής Εταιρείας της Νέας Υόρκης και από τους κύριους υποστηρικτές ως προς την τοποθέτηση του Μπένγκα ως έκθεμα.[24]

Υπήρξαν διαμαρτυρίες προς τη διεύθυνση του ζωολογικού κήπου απο μια ομάδα Αφροαμερικανών ιερέων υπό την ηγεσία του αιδεσιμότατου Τζέιμς Γκόρντον οι οποίοι ανέφεραν πως η κατάσταση αυτή εξομοιώνει τους μαύρους με τους πιθήκους ενώ θα έπρεπε να θεωρούνται και αυτοί μέλη της ανθρώπινης φυλής, με ψυχή.[10]Ο Γκόρντον ανέφερε πως το έκθεμα αυτό ήταν εχθρικό ως προς τον Χριστιανισμό και πως αποτελούσε μια προώθηση του Δαρβινισμού, μια θεωρία η οποία κατά την πεποίθηση του ήταν ολότελα εχθρική προς τον Χριστιανισμό και πως δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται η κοινή έκθεση του.[10][25] Υπέρ της προβολής του Μπένγκα ως ένα υπολειπόμενο είδος ανθρώπου συνηγόρησαν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης όπου σε άρθρο των συντακτών αναφέρθηκε πως δεν γίνεται κατανοητό γιατί το θέμα αυτό δημιουργεί τέτοια ένταση και πάθη και πως είναι παράλογο να υπάρχει γκρίνια για την υποτιθέμενη ταπείνωση και εξευτελισμό τον οποίο υφίσταται ο Μπένγκα. Επίσης σύμφωνα με την εφημερίδα, οι πυγμαίοι βρίσκονται πολύ χαμηλά στην ανθρώπινη κλίμακα και η πρόταση πως ο Μπένγκα θα έπρεπε να βρίσκεται στο σχολείο αντί στο κλουβί αγνοεί την υψηλή πιθανότητα πως το σχολείο θα ήταν ένα μέρος από το οποίο ο Μπένγκα δεν θα είχε τη δυνατότητα να μάθει τίποτα απολύτως. Η ιδέα πως όλοι οι άνθρωποι είναι το ίδιο και πως οι διαφορές τους προκύπτουν από τις ευκαιρίες που έχουν ή μη στην απόκτηση εκπαίδευσης, είναι πλέον κατά πολύ ξεπερασμένη.[26]

Μετά το θέμα που δημιουργήθηκε, επιτράπηκε στον Μπένγκα να κυκλοφορεί ελεύθερος στους χώρους του ζωολογικού κήπου. Μετά από όλη την ένταση που δημιουργήθηκε καθώς και από τις προφορικές και φυσικές παρενοχλήσεις από το πλήθος που τον παρακολουθούσε, ο Μπένγκα άρχισε να εμφανίζει βιαιότερη συμπεριφορά.[27] Με βάση τις παρενοχλήσεις αυτές που δεχόταν ο Μπένγκα, ένα νέο άρθρο στους Τάιμς άσκησε κριτική για τις συνθήκες διαβίωσης του Μπένγκα, αναφέροντας πως στέλνουμε ιεραποστόλους στην Αφρική για να τους κάνουμε χριστιανούς και όταν τους φέρνουμε εδώ τους βασανίζουμε.[23]

Ο ζωολογικός κήπος τελικά αποφάσισε να αποσύρει τον Μπένγκα ως έκθεμα, αν και εξακολουθούσε να διαβιώνει στους χώρους του.[28]Κατά τα τέλη του 1906, η επιμέλεια του Μπένγκα δόθηκε στον Γκόρντον.[10]

Ύστερη ζωή Επεξεργασία

Ο Γκόρντον έδωσε κατάλυμα στον Μπένγκα σε ένα άσυλο ορφανών της πόλης το οποίο διαχειριζόταν η εκκλησία, ωστόσο λόγω της συνεχιζόμενης ανεπιθύμητης δημοσιότητας στην Νέα Υόρκη ο Μπένγκα στάλθηκε στο Λιντσμπούργκ της Βιρτζίνια όπου και του δόθηκε στέγη σε μια οικογένεια.[29] Για την επιπλέον ενσωμάτωση του στην τοπική κοινωνία, ο Γκόρντον κάλυψε τα έξοδα ώστε να του δοθεί δυτικού τύπου ρουχισμός καθώς και να του τοποθετηθούν προσθήκες στα δόντια και να μη φαίνονται τροχισμένα. Στη Βιρτζίνα απέκτησε ως δασκάλα την ποιήτρια Αν Σπένσερ (Anne Spencer),[30] βελτίωσε τα Αγγλικά του και εγγράφτηκε στο δημοτικό σχολείο της περιοχής.[26]

 
Ο τόπος καταγωγής του Ότα Μπένγκα, ήταν η φυλή των Μπούτι (Mbuti) στα ανατολικά του Κονγκό

Όταν ένιωσε πως τα Αγγλικά του είχαν πλέον βελτιωθεί αρκετά, ο ίδιος σταμάτησε την εκπαίδευση του και ξεκίνησε να εργάζεται στο τοπικό εργοστάσιο καπνού. Παρά το μικρό του μέγεθος, ήταν ικανός εργάτης και είχε το πλεονέκτημα πως μπορούσε να σκαρφαλώσει στους στύλους για να μαζέψει τα φύλλα του καπνού χωρίς να χρειάζεται σκάλα. Ανέπτυξε φιλικές σχέσεις με τους εκεί εργάτες οι οποίοι τον αποκαλούσε Μπίνγκο και συχνά τους διηγούνταν την ιστορία του με αντάλλαγμα σάντουιτς και μπύρα, ενώ σχεδίαζε κάποια στιγμή να επιστρέψει στην Αφρική.[31]

Όταν ξέσπασε ο Α´ Παγκόσμιος Πόλεμος τα διατλαντικά δρομολόγια των πλοίων σταμάτησαν εντελώς, κάνοντας έτσι αδύνατη την επιστροφή του Μπένγκα στην πατρίδα του. Έπαθε κατάθλιψη η οποία χειροτέρευσε με τον καιρό, ώσπου τον Μάρτιο του 1906, έστησε μια τελετουργική εστία φωτιάς, έβγαλε τις προσθήκες από τα δόντια του και αυτοκτόνησε πυροβολώντας τον εαυτό του στην καρδιά με ένα πιστόλι που είχε κλέψει.[31][32]

Θάφτηκε σε ένα ανώνυμο τάφο στο κοιμητήριο της πόλης, κοντά στον πατριάρχη της οικογένειας που τον φιλοξενούσε στη Βιρτζίνια και κάποια στιγμή αργότερα εξαφανίστηκαν τα λείψανα και των δύο. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, τα λείψανα τους μεταφέρθηκαν σε ένα άλλο νεκροταφείο το οποίο ερημώθηκε μετά από καιρό.[33]

Αναφορές Επεξεργασία

 
Εκμαγείο του Ότα Μπένγκα στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, με τον τίτλο Πυγμαίος

Υπάρχουν κάποιες ομοιότητες μεταξύ της ιστορίας του Ότα Μπένγκα και αυτής του Αμερικανού ιθαγενή Ίσι (Ishi), ο οποίος ήταν ο τελευταίος επιζών της φυλής Γιάχι (Yahi) και χρησιμοποιούνταν ως έκθεμα στην Καλιφόρνια, περίπου την ίδια περίοδο με τον Μπένγκα στη Νέα Υόρκη.[34] Ο Ίσι πέθανε στις 25 Μαρτίου του 1916, 5 ημέρες μετά τον Μπένγκα.

Ο Φίλιπς Βέρνερ Μπράντφορντ, εγγονός του Σάμουελ Φίλιπς Βέρνερ ο οποίος είχε φέρει τον Μπένγκα στις ΗΠΑ από το Κονγκό, έγραψε ένα βιβλίο σχετικά με τον Μπένγκα το οποίο κυκλοφόρησε το 1992 με τον τίτλο Ota Benga: The Pygmy in the Zoo (Ότα Μπένγκα: Ο Πυγμαίος στον ζωολογικό κήπο). Κατά τη διάρκεια της έρευνας του, επισκέφτηκε το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας το οποίο έχει στην κατοχή του εκμαγεία του σώματος του Μπένγκα. Το πρόθεμα εξακολουθεί να τιτλοφορείται Πυγμαίος αντί να αναφέρεται το όνομα του Μπένγκα, παρά τις ενστάσεις πριν από ένα αιώνα του ίδιου του Βέρνερ και άλλων.[35]

Άλλα έργα που κάνουν αναφορά στη ζωή του Μπένγκα είναι:

  • 1994 – το θεατρικό έργο Ota Benga στο Άρλινγκτον της Βιρτζίνια, παραγωγής Signature Theater.[36]
  • 1997 – το θεατρικό έργο, Ota Benga, Elegy for the Elephant (Ότα Μπένγκα, Ελεγεία για τον Ελέφαντα), στο Πανεπιστήμιο Φέιρφιλντ (Fairfield University) στο Κονέκτικατ.[37]
  • 2002 – το ντοκυμαντέρ Ota Benga: A Pygmy in America (Ότα Μπένγκα ένας Πυγμαίος στην Αμερική) το οποίο περιέχει και βιντεοσκοπήσεις του Βέρνερ από την περιοδεία του στο Κονγκό.[38]
  • 2008 – Στην ταινία Η Απίστευτη Ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον ο χαρακτήρας του Νγκούντα Ότι βασίζεται στον Ότα Μπένγκα.[39]
  • 2012 – Η ποιητική συλλογή Ota Benga Under My Mother's Roof (Ο Ότα Μπένγκα κάτω από τη στέγη της μητέρας μου), εκδόθηκε από την Κάρι Άλεν Μακρέι (Carrie Allen McCray), η οικογένεια της οποίας είχε φροντίσει τον Μπένγκα στη Βιρτζίνια.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. www.blackpast.org/global-african-history/benga-ota-1883-1916/.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12356187m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. (Αγγλικά) Find A Grave. 20167712. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. muse.jhu.edu/journals/research_in_african_literatures/v039/39.2.lawal.pdf.
  5. muse.jhu.edu/journals/research_in_african_literatures/v039/39.2.lawal.html.
  6. Bradford and Blume (1992), p. 54.
  7. «Caged in the human zoo: The shocking story of the young pygmy warrior put on show in a monkey house - and how he fuelled Hitler's twisted beliefs». Dailymail. 31 October 2009. http://www.dailymail.co.uk/news/article-1224189/Caged-human-zoo-The-shocking-story-young-pygmy-warrior-monkey-house--fuelled-Hitlers-twisted-beliefs.html. Ανακτήθηκε στις 23 May 2014. 
  8. Evanzz, Karl (1999). The Messenger: The rise and fall of Elijah Muhammad. New York: Pantheon Books. ISBN 9780679442608. 
  9. Bradford and Blume (pp. 200-203). Adams (p. 25)
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Keller, Mitch (August 6, 2006). «The Scandal at the Zoo». The New York Times. http://www.nytimes.com/2006/08/06/nyregion/thecity/06zoo.html. 
  11. Bradford and Blume (1992), pp. 97-98.
  12. Quoted in Bradford and Blume (1992), p. 5.
  13. Bradford and Blume (1992), pp. 102-103.
  14. 14,0 14,1 Parezo and Fowler (2007), p. 204.
  15. Bradford and Blume (1992), pp. 109-110.
  16. 16,0 16,1 Bradford and Blume (1992), pp. 12-16.
  17. 17,0 17,1 Bradford and Blume (1992), pp. 118-121
  18. Bradford and Blume (1992), pp. 151-158.
  19. 19,0 19,1 Bradford and Blume (1992), pp. 159-168.
  20. Bradford and Blume (1992), pp. 165-166.
  21. Bradford and Blume (1992), pp. 172-174.
  22. Bradford and Blume (1992), photo insert.
  23. 23,0 23,1 "Man and Monkey Show Disapproved by Clergy," The New York Times, September 10, 1906, pg. 1.
  24. Bradford and Blume (1992), pp. 173-175.
  25. Spiro (2008), p. 47.
  26. 26,0 26,1 Spiro (2008), p. 48.
  27. Smith (1998). See chapter on Ota Benga.
  28. Bradford and Blume (1992), pp. 187-190.
  29. Bradford and Blume (1992), pp. 191-204.
  30. Bradford and Blume (1992), pp. 212-213.
  31. 31,0 31,1 Spiro (2008), p. 49.
  32. "Ota Benga", Encyclopedia Virginia
  33. Bradford and Blume (1992), p. 231.
  34. Weaver (2003), p. 41.
  35. Laurent, Darrel (2005-05-29). «Demeaned in Life, Forgotten in Death». The Lynchburg News & Advance. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-05-14. https://web.archive.org/web/20070514164310/http://www.newsadvance.com/servlet/Satellite?pagename=LNA%2FMGArticle%2FLNA_BasicArticle&c=MGArticle&cid=1031782991730&path=!news!archive. Ανακτήθηκε στις 2006-04-03. 
  36. Ota Benga, Broadway Plays
  37. «Memorial details — Ben Halm». Fairfield University. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2015. 
  38. Alfeu França (2002). Ota Benga:A Pygmy in America (film). Vimeo. Συμβαίνει στα 16m. 
  39. Hornaday, Ann (2009-01-03). «Basest Instinct: Case of the Zoo Pygmy Exhibited a Familiar Face of Human Nature». Washington Post. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/01/02/AR2009010202444.html. Ανακτήθηκε στις 2009-01-06. 

Σχετική βιβλιογραφία Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Στα ελληνικά Επεξεργασία

Ξενόγλωσσοι Επεξεργασία