Αικατερίνη της Ναβάρρας

Η Αικατερίνη της Ναβάρρας (Katalina, 1468 - 12 Φεβρουαρίου 1517) από τον Οίκο του Γκραγύ ήταν βασίλισσα της Ναβάρρας (1483 - 1517), δούκισσα της Γανδίας, του Μονμπλάν, του Πεναφιέ, κόμισσα της Φουά, του Μπινγκόρ & της Ριβαγόρθα και υποκόμισσα του Μπηρν. Ήταν νεότερη κόρη του Γκαστόν πρίγκιπα της Βιάνας και της Μαγδαληνής των Βαλουά, αδελφής τού Λουδοβίκου ΙΑ΄ της Γαλλίας. Γεννήθηκε και μεγάλωσε κατά την διάρκεια της βασιλείας του προπάππου της Ιωάννη Β΄ της Αραγωνίας, τον οποίο διαδέχθηκε η γιαγιά της Ελεονώρα της Ναβάρρας (1479). Ο πατέρας της είχε αποβιώσει πρόωρα από το 1470· τη γιαγιά της, η οποία απεβίωσε αμέσως μετά τον προπάππου της, διαδέχθηκε ο ανήλικος αδελφός της Φραγκίσκος-Φοίβος.

Αικατερίνη της Ναβάρρας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	18  Απριλίου 1470 ή 1468
Θάνατος	12  Φεβρουαρίου 1517 ή 1517 Μον-ντε-Μαρσάν
Τόπος ταφής	Lescar Cathedral
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Ναβάρρας Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Οξιτανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ηγεμόνας
Οικογένεια
Σύζυγος	Ιωάννης Γ΄ της Ναβάρρας (από 1484)
Τέκνα	Ισαβέλλα της Ναβάρρας, υποκόμισσα του Ροάν Charles of Navarre Anne of Navarre Quiterie of Navarre Magdalena of Navarre Catherine of Navarre Juan de Navarra Andrew Phoebus of Navarre Ερρίκος Β΄ της Ναβάρρας Martín de Navarra
Γονείς	Γκαστόν της Βιάνα και Μαγδαληνή της Γαλλίας
Αδέλφια	Φραγκίσκος Φοίβος της Ναβάρρας
Οικογένεια	Οίκος της Φουά
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Βασιλέας της Ναβάρρας (1483–1512) Κόμης του Φουά (1483–1517) Γάλλος συν-πρίγκιπας της Ανδόρας (1483–1512) Γάλλος συν-πρίγκιπας της Ανδόρας (1513–1517) Monarch of Lower Navarre (1512–1517, Lower Navarre)
Υπογραφή
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Βασίλισσα της Ναβάρρας

Με τον θάνατο του αδελφού της η Αικατερίνη έγινε βασίλισσα της Ναβάρρας υπό την κηδεμονία της μητέρας της. Τότε ο θείος της Ιωάννης των Φουά, με το πρόσχημα του Σαλικού νόμου, διεκδίκησε το βασίλειο της Ναβάρρας, προκαλώντας εμφύλιο πόλεμο (1483 - 1492). Για να διατηρήσει τις φιλοδοξίες της στον θρόνο της Ναβάρρας, η Μαγδαληνή του Βαλουά αποφάσισε να παντρέψει τη 16χρονη Αικατερίνη (1484) με τον Ιωάννη ντ'Αλμπρέ από την Γασκώνη, καθώς ο γάμος αυτός θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική στρατιωτική βοήθεια απέναντι στις φιλοδοξίες του Ιωάννη. Η τελετή του γάμου πραγματοποιήθηκε στον Καθεδρικό ναό του Λεσκάρ. Όμως η στέψη του νέου ζεύγους στην Παμπλόνα καθυστέρησε μέχρι το 1494, χρονιά που υπεγράφη συνθήκη ανάμεσα στον Λουδοβίκο του Μπομώ, κόμη του Λερίν και τον μεγάλο θείο τής Αικατερίνης, τον Φερδινάνδο Β΄ της Αραγωνίας. Ο γάμος βρήκε αντίθετους τους Ναβαρρέζους οπαδούς τής οικογένειας των Μπομώ, επειδή προτιμούσαν να την παντρέψουν με τον Ιωάννη πρίγκιπα των Αστουριών, γιο του Φερδινάνδου Β΄ της Αραγωνίας και της Ισαβέλλας Α΄ της Καστίλης. Η μητέρα τής Αικατερίνης, η Μαγδαληνή απεβίωσνε το 1495. Το 1504 εκπληρώθηκε η επιθυμία της να εξασφαλίσει τον γιο της Ερρίκο να τη διαδεχτεί στον θρόνο της Ναβάρρας και της υποσχέθηκαν να ταφεί στον καθεδρικό ναό της Παμπλόνα, τελικά όμως θα ταφεί μαζί με τον Ιωάννη στο Λεσκάρ. Η πολιτική συμμαχία ανάμεσα στον Οίκο του Βαλουά και τον Οίκο των Φουά εξασφάλιζε προστασία έναντι Ισπανικής επίθεσης, έτσι ύστερα από διαπραγματεύσεις, συμφωνήθηκε ο γάμος τού Ερρίκου με μία από τις κόρες του Γάλλου βασιλιά (1512).

Κατάκτηση της Ναβάρρας από την Ισαβέλλα της Αραγωνίας

Ο Φερδινάνδος συμμάχησε με τον πάπα, προκειμένου να διεκδικήσει τα νόμιμα δικαιώματά του στον θρόνο της Ναβάρρας λόγω του πατέρα του. Η Αικατερίνη δεν δέχτηκε τα αιτήματά του και ο Φερδινάνδος έστειλε τον Φερνάνδο Άλβαρο δε Τολέδο, 3ο δούκα της Άλμπα, ο οποίος κατέλαβε την Παμπλόνα στις 25 Ιουλίου 1512. Τα στρατεύματα της Καστίλης έβαλαν φωτιά στο Ρονσεβώ και λεηλάτησαν ολόκληρη την Νότια Ναβάρρα, την οποία κράτησαν υπό την κατοχή τους τα επόμενα χρόνια. Η Αικατερίνη και ο σύζυγός της Ιωάννης Γ΄, χωρίς να έχουν άλλη επιλογή, δραπέτευσαν στο Μπηρν, το οποίο αποτελούσε τμήμα του βασιλείου τους. Εκεί χρησιμοποίησαν ως βάσεις τους τις πόλεις Πο, Ορθέζ και Ταρμπ, στις οποίες έμεναν μέχρι το τέλος της ζωής τους. Στις 23 Μαρτίου 1513 τα Κορτέζ της Ναβάρρας, τα οποία συνεκλήθησαν στην Παμπλόνα με μέλη ιδιαίτερα οπαδούς των Μπομώ, δήλωσαν την υποστήριξή τους στον Φερδινάνδο Β΄, αρκεί ο ίδιος να ορκιστεί πίστη στους νόμους της Ναβάρρας. Η νότια Ναβάρρα προσαρτήθηκε στο στέμμα της Καστίλης σαν διαφορετικό βασίλειο, το οποίο στην συνέχεια ήταν τμήμα του βασιλείου της Ισπανίας. Το 1516 δύο στρατιές, υπό την καθοδήγηση τού βασιλιά Ιωάννη Γ΄ και τού Πέτρου αρχιστράτηγου της Ναβάρρας, διέσχισαν τα Πυρηναία με στόχο να ανακαταλάβουν την Ναβάρρα, αλλά γνώρισαν την συντριβή. Ο Ιωάννης Γ΄ οπισθοχώρησε στο Μονέιν, όπου και απεβίωσε στις 17 Ιουνίου 1516. Η Αικατερίνη της Ναβάρρας δεν μπόρεσε να επιζήσει του συζύγου της· απεβίωσε και αυτή σε λίγους μήνες στις 12 Φεβρουαρίου 1517. Μαζί του είχε αποκτήσει 13 παιδιά.

Οικογένεια

Με τον σύζυγο της Ιωάννη Γ΄ της Ναβάρρας απέκτησε :

• Άννα 1492-1532.
• Αικατερίνη 1495-1532.
• Κουιτερία 1499-1536, ηγουμένη στο Μονβιλιέρ.
• Ερρίκος Β΄ 1503-1555, βασιλιάς της Ναβάρρας.
  • Ιωάννα Γ΄ της Ναβάρρας.
    • Ερρίκος Δ΄ της Γαλλίας, Γ΄ της Ναβάρρας.
• Κάρολος 1510-1528, αιμαλωτίστηκε στην πολιορκία της Nάπολης και απεβίωσε φυλακισμένος.
• Ισαβέλλα 1513-1555, παντρεύτηκε τον Ρενέ Α΄ του Ροάν.

Πηγές

• Bustillo Kastrexana, Joxerra (2012). Guía de la conquista de Navarra en 12 escenarios. Donostia: Txertoa Argitaletxea.
• Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre; Succession, Politics and Partnership. New York: Palgrave Macmillan.
• The Encyclopædia Britannica, Vol.13, (New York:1910)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Βασιλείς της Ναβάρρας