Στέμμα της Καστίλης

	Στέμμα της Καστίλης ; Corona de Castilla (Ισπανικά); Coroa de Castela (Γαλικιανά); Corona de Castiella(Αστουριανικά); Corona Castellae (Λατινικά)
Σημαία	Θυρεός
	Τοποθεσία Καστίλη Κτήσεις του Στέμματος της Καστίλης
Πρωτεύουσα	Μπούργος, Τολέδο,; Βαγιαδολίδ, Μαδρίτη[a]
Γλώσσες	Επίσημες γλώσσες:; Ισπανικά, Λατινικά
Θρησκεία	Επίσημη θρησκεία:; Ρωμαιοκαθολικισμός; Μειονοτικές θρησκείες:; Σουνιτικό Ισλάμ,; Σεφαραδιτικός Ιουδαϊσμός
Πολίτευμα	Φεουδαρχική μοναρχία
Μονάρχης
Ιστορική εποχή	Μεσαιωνική Ισπανία
	Έκταση
	Πληθυσμός
Πυκνότητα	11,8 /km²
Νόμισμα	Ισπανικό ριάλι,; Ισπανιό μαραβεντί
Σήμερα	Ισπανία

Το Στέμμα της Καστίλης, ως ιστορική οντότητα, θεωρείται πως ιδρύθηκε το 1230 με την τρίτη και οριστική ένωση των μοναρχών των βασιλείων της Καστίλης και του Τολέδο αφενός, και των βασιλείων της Λεόν και της Γαλικίας αφ'ετέρου, και με την ένωση των Κοινοβουλίων τους μερικές δεκαετίες αργότερα. Το 1217, ο Φερδινάνδος Γ΄ στέφθηκε βασιλιάς της Καστίλης και του Τολέδο και 14 χρόνα μετά, αφότου ικανοποίησε οικονομικά τις νόμιμες κληρονόμους τού Λεόν, Σάντσα και Ντούλθε, ενσωμάτωσε και το ομώνυμο βασίλειο στους τίτλους του.^[1] Έκτοτε τα δύο βασίλεια κυβερνήθηκαν από τον ίδιο μονάρχη.

Δύο βασίλεια: Λεόν και Καστίλη

Το Βασίλειο τού Λεόν προέκυψε το 910 όταν ο Γκαρθία Α΄ των Αστουριών μετέφερε την πρωτεύουσά του από το Οβιέδο στη Λεόν. Αντίθετα, το Βασίλειο της Καστίλης εμφανίστηκε αρχικά ως μια κομητεία του Βασιλείου τού Λεόν που από το δεύτερο ήμισυ του 10ου αιώνα ως το πρώτο του 11ου αιώνα πέρασε στιγμές κατά τις οποίες ελεγχόταν και από το Βασίλειο της Παμπλόνα. Εν τέλει, τον 11ο αιώνα έγινε ένα βασίλειο με τα δικά του δικαιώματα.

Μέχρι την οριστική ένωση των δύο βασιλείων το 1231, η Καστίλη είχε βρεθεί δύο φορές κάτω από τον ίδιο μονάρχη με τη Λεόν:

Από το 1037 μέχρι το 1065 υπό τον Φερδινάνδο Α΄ τού Λεόν. Μετά το θάνατο του τα βασίλεια πέρασαν στους γιους του, η Λεόν στον Αλφόνσο ΣΤ΄ της Καστίλης, η Καστίλη στον Σάντσο Β΄ και η Γαλικία στον Γκαρθία.
Από το 1072 μέχρι το 1157 υπό τον Αλφόνσο ΣΤ' (απεβ. το 1109), την Ουρράκα (πέθανε το 1126), και τον Αλφόνσο Ζ΄. Από το 1111 μέχρι το 1126 η Γαλικία ήταν ξεχωριστή από την ένωση υπό τον Αλφόνσο Ζ'. Το 1157 τα βασίλεια διαιρέθηκαν μεταξύ των γιων του Αλφόνσου, με τον Φερδινάνδο Β' να λαμβάνει τη Λεόν και τον Σάντσο Γ' τη Καστίλη.

Ο Φερδινάνδος Γ΄ έλαβε το Βασίλειο της Καστίλης από τη μητέρα του Βερεγγάρια της Καστίλης το 1217, και το Βασίλειο τού Λεόν από τον πατέρα του (Αλφόνσο Θ΄ τού Λεόν) το 1231. Από τότε και μετά τα δύο βασίλεια ενώθηκαν υπό το όνομα "Βασίλειο τού Λεόν και της Καστίλης", ή απλά "Στέμμα της Καστίλης". Ο Φερδινάνδος Γ' αργότερα κατέκτησε την Κοιλάδα του Γουαδαλκιβίρ, ενώ ο γιος του Αλφόνσος Ι΄ κατέκτησε το Βασίλειο της Μούρθια από τον Αλ-Ανταλούς, επεκτείνοντας περισσότερο την περιοχή του Στέμματος της Καστίλης. Με δεδομένο αυτό, οι βασιλείς του Στέμματος της Καστίλης παραδοσιακά αυτοαποκαλούνταν «Βασιλιάς της Καστίλης, τού Λεόν, του Τολέδο, της Γαλικίας, της Μούρθια, της Χαέν, της Κόρδοβας, της Σεβίλλης, και Κύριος της Βισκαΐας και της Μολίνα», μεταξύ άλλων κτήσεων που προστέθηκαν αργότερα. Ο κληρονόμος στο θρόνο τιτλοφορείται Πρίγκιπας των Αστουρίων από τον 14ο αιώνα.

Ένωση των Cortes και ο νομικός κώδικας

Σχεδόν αμέσως μετά την ένωση των δύο βασιλείων υπό το Φερδινάνδο Γ', τα κοινοβούλια (Cortes) της Καστίλης και του Λεόν διαχωρίστηκαν. Διαιρέθηκαν σε τρεις τάξεις, οι οποίες αντιστοιχούσαν στους ευγενείς, την εκκλησία και τις πόλεις, και περιελάμβαναν εκπροσώπηση από τη Καστίλη, τη Λεόν, τη Γαλικία, το Τολέδο, τη Ναβάρρα και τις επαρχίες των Βάσκων. Αρχικά ο αριθμός των πόλεων που εκπροσωπούνταν στα Cortes ποίκιλαν κατά τον επόμενο αιώνα, έως ότου ο Ιωάννης Α΄ όρισε μόνιμα αυτούς που θα επιτρεπόταν να στέλνουν αντιπροσώπους (procuradores): το Μπούργος, το Τολέδο, τη Λεόν, τη Σεβίλλη, την Κόρδοβα, τη Μούρθια, τη Χαέν, τη Θαμόρα, τη Σεγόβια, την Άβιλα, τη Σαλαμάνκα, της Κουένκα, το Τόρο, το Βαγιαδολίδ, τη Σόρια, τη Μαδρίτη και τη Γουαδαλαχάρα (με τη Γρανάδα να προστίθεται μετά την κατάκτηση της το 1492).

Υπό τον Αλφόνσο Ι΄, οι συνεδριάσεις και των δύο βασιλείων διεξάγονταν από κοινού. Τα Κόρτες του 1258 στο Βαγιαδολίδ περιελάμβανε αντιπροσώπους της Καστίλης, της Εστρεμαδούρας και του Λεόν ("de Castiella e de Estremadura e de tierra de León") και αυτούς της Σεβίλλης, το 1261 της Καστίλης, του Λεόν και όλων των άλλων βασιλείων ("de Castiella e de León e de todos los otros nuestros Regnos"). Μεταγενέστερα Cortes λειτούργησαν ξεχωριστά, για παράδειγμα το 1301 αυτό της Καστίλης στο Μπούργος και αυτό του Λεόν στη Θαμόρα, αλλά οι αντιπρόσωποι απαίτησαν τα κοινοβούλια να επανενωθούν στο εξής.

Αν και τα διαχωρισμένα βασίλεια και οι πόλεις αρχικά διατήρησαν τα ξεχωριστά ιστορικά τους δικαιώματα-περιλαμβανομένων τού Παλαιού Φουέρο της Καστίλης (Viejo Fuero de Castilla) και των διαφορετικών fueros των δημοτικών συμβουλίων της Καστίλης, Λεόν, της Εξτρεμαδούρας και της Ανδαλουσίας- ένωσαν τον νομικό κώδικα για όλο το νέο βασίλειο που δημιουργήθηκε στο Σιέτε Παρτίδας (περ. 1265), το Ordenamiento de Alcalá (1248) και το Leyes de Toro (1505). Αυτοί οι νόμοι συνέχισαν να ισχύουν έως το 1889, όταν τέθηκε σε ισχύ ένας νέος ισπανικός αστικός κώδικας.

Ισπανική γλώσσα και πανεπιστήμια

Χάρτης των Καστιλιανών και Αραγονικών Πανεπιστημίων

Τον 13ο αιώνα υπήρχαν πολλές ομιλούμενες γλώσσες στα Βασίλεια τού Λεόν και της Καστίλης. Μεταξύ τους, τα καστιλιανικά, λεονικά, βασκικά και γαλικιανά. Αλλά καθ' όλη τη διάρκεια του αιώνα οι Καστιλιάνοι κέρδισαν περισσότερο έδαφος ως η γλώσσα του πολιτισμού και της επικοινωνίας. Ένα παράδειγμα αυτού είναι το Άσμα του Ελ Σιντ.

Κατά τα τελευταία έτη της βασιλείας του Φερδινάνδου Γ΄ τα καστιλιανικά άρχισαν να χρησιμοποιούνται σε συγκεκριμένα είδη εγγράφων, όπως ο Βησιγοτθικός Κώδικας, μετά στη βάση του νομικού κώδικα για τους Χριστιανούς που ζούσαν στη Μουσουλμανική Κόρδοβα, αλλά ήταν κατά τη βασιλεία του Αλφόνσου Ι' που έγινε η επίσημη γλώσσα. Από τότε και στο εξής όλα τα δημόσια έγγραφα γράφονταν στα καστιλιανικά, όπως και όλες οι μεταφράσεις των αραβικών νομικών και κυβερνητικών εγγράφων.

Μερικοί άνθρωποι σκέπτονται ότι η αντικατάσταση των λατινικών με τα καστιλιανικά έγινε εξαιτίας της δύναμης της νέας γλώσσας, ενώ άλλοι θεωρούν ότι έγινε εξαιτίας της επιρροής των Εβραιόφωνων διανοούμενων που ήταν εχθρικοί προς τα Λατινικά, τη γλώσσα της Χριστιανικής Εκκλησίας.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Επιπλέον, τον 13ο αιώνα ιδρύθηκαν πολλά πανεπιστήμια, στη Σαλαμάνκα του Λεόν και την Παλένθια, που ήταν ανάμεσα στα πρώτα πανεπιστήμια στην Ευρώπη.

Το 1492, υπό τους Καθολικούς Μονάρχες, δημοσιεύθηκε η πρώτη έκδοση της Γραμματικής της καστιλιανικής γλώσσας από τον Αντόνιο ντε Νεμπρίχα.

14ος–15ος αιώνες: Βασιλεία των Τρασταμάρας

Καταγωγή της δυναστείας των Τρασταμάρα

Με το θάνατο του Αλφόνσου ΙΑ' μια δυναστική σύγκρουση άρχισε μεταξύ των γιων του, Πέτρου και Ερρίκου. Ο Αλφόνσος ΙΑ΄ είχε νυμφευθεί τη Μαρία της Πορτογαλίας με την οποία απέκτησε τον κληρονόμο του, τον ινφάντη Πέτρο. Όμως, ο βασιλιάς επίσης είχε πολλά νόθα παιδιά με την Ελεονόρα του Γκούθμαν, μεταξύ των οποίων ο Ερρίκος, ο οποίος αμφισβήτησε το δικαίωμα του Πέτρου στο θρόνο όταν ο τελευταίος έγινε βασιλιάς.

Σχέσεις με το Στέμμα της Αραγωνίας

Η Καστίλη και τα περιφερειακά της κράτη το 1400.

Κατά τη βασιλεία του Ερρίκου Γ' η βασιλική δύναμη αποκαταστάθηκε, επισκιάζοντας την πολύ ισχυρή καστιλιανική αριστοκρατία. Στα ύστερα του έτη ο Ερρίκος Γ΄ έδωσε μερική από την εξουσία του στον αδελφό του Φερδινάνδο της Αντεκέρα, ο οποίος θα ήταν αντιβασιλιάς, μαζί με τη σύζυγο του Αικατερίνη του Λάνκαστερ, κατά την περίοδο που ήταν ανήλικος ο γιος του πρίγκιπας Ιωάννη (Β΄). Έπειτα από το συμβιβασμό του Κάσπε το 1412, ο Φερδινάνδος άφησε την Καστίλη και έγινε βασιλιάς της Αραγωνίας.

Με το θάνατο της μητέρας του, ο Ιωάννης Β', στην ηλικία των 14, πήρε το θρόνο και νυμφεύτηκε την εξαδέλφη του Μαρία της Αραγωνίας. Ο νεαρός βασιλιάς εμπιστεύθηκε τη διακυβέρνηση στον Άλβαρο ντε Λούνα, το πιο ισχυρό πρόσωπο στην Αυλή και συμμάχησε με τη μικρότερη αριστοκρατία, τις πόλεις, τον κλήρο και τους Εβραίους. Η κίνηση προκάλεσε κοινή δυσφορία στους Καστιλιάνους ευγενείς και τους ινφάντες της Αραγωνίας, γιους του Φερδινάνδου, οι οποίοι επιθυμούσαν να πάρουν υπό τον έλεγχό τους το στέμμα της Καστίλης. Η διαμάχη αυτή κατέληξε σε πόλεμο μεταξύ των δύο βασιλείων κατά τα έτη 1429-1430. Κέρδισε ο Άλβαρο ντε Λούνα, ο οποίος εκδίωξε από την Καστίλη τους γιους του Φερδινάνδου.

Δεύτερη Σύγκρουση της Διαδοχής

Ο Ερρίκος Δ΄ ανεπιτυχώς προσπάθησε να εγκαθιδρύσει εκ νέου την ειρήνη με την αριστοκρατία, την οποία ο πατέρας του είχε κλονίσει. Όταν η δεύτερη σύζυγός του, η Ιωάννα της Πορτογαλίας, γέννησε την Ιωάννα, υποστηρίχθηκε ότι ήταν το αποτέλεσμα μιας ερωτικής σχέσης της Βασίλισσας με τον Μπελτράν ντε λα Κουέβα, έναν από τους κορυφαίους υπουργούς του Βασιλιά.

Ο βασιλιάς, πολιορκημένος από ταραχές και τις απαιτήσεις της αριστοκρατίας, αναγκάστηκε να υπογράψει ένα σύμφωνο, στο οποίο ονόμαζε διάδοχό του τον ετεροθαλή αδελφό του Αλφόνσο, αφήνοντας την Ιωάννα εκτός της γραμμής διαδοχής. Μετά τον θάνατο του Αλφόνσου σε ένα ατύχημα, ο Ερρίκος υπέγραψε το Σύμφωνο των Βουλών του Γκισάντο με την ετεροθαλή αδελφή του Ισαβέλλα, στο πρόσωπο της οποίας βρήκε την κληρονόμο του σε ανταπόδοση για το γάμο της με ένα πρίγκιπα επιλεγμένο από εκείνον.

Οι Καθολικοί Μονάρχες: Ένωση με το Στέμμα της Αραγωνίας

Η Ανακατάληψη της Γρανάδας (Φ. Παδίγια)

Τον Οκτώβριο του 1469 η Ισαβέλλα και ο Φερδινάνδος, κληρονόμος του θρόνου της Αραγωνίας, παντρεύτηκαν μυστικά στο Palacio de los Vivero στο Βαγιαδολίδ. Εντούτοις ο Φερδινάνδος και η Ισαβέλλα είχαν παντρευτεί χωρίς παπική έγκριση, που ήταν αναγκαία λόγω της συγγένειάς τους.

Ο Ερρίκος Δ΄, ετεροθαλής αδελφός της Ισαβέλλας, θεώρησε το γάμο του Φερδινάνδου και της Ισαβέλλας ως ακύρωση της Συνθήκης του Τόρο δε Γκισάντο βάσει της οποίας η Ισαβέλλα θα ανερχόταν στον καστιλιανικό θρόνο με το θάνατο του, μόνο αν ο μνηστήρας της εγκρινόταν από αυτόν. Ο Ερρίκος επιθυμούσε για την Καστίλη συμμαχία με την Πορτογαλία ή τη Γαλλία και όχι με την Αραγωνία. Αυτός επομένως αποφάσισε να ορίσει την κόρη του Ιωάννα ως διάδοχο στο θρόνο αφήνοντας έξω την Ισαβέλλα. Όταν το 1474 επισημοποίησε τέτοια κίνηση ξέσπασε ο Πόλεμος της Καστιλιανικής Διαδοχής που διήρκεσε μέχρι το 1479 όταν η Ισαβέλλα και οι υποστηρικτές της βγήκαν νικητές.

Ο Κολόμβος και οι Καθολικοί Βασιλείς (Η επιστροφή του Κολόμβου)

Μετά τη νίκη της Ισαβέλλας στον εμφύλιο πόλεμο και την άνοδο του Φερδινάνδου στο αραγωνικό θρόνο τα δύο στέμματα βρέθηκαν κάτω από την κοινή εξουσία των δύο μοναρχών. Όμως, αυτή ήταν μόνο μια προσωπική ένωση και τα δύο βασίλεια παρέμειναν διοικητικά ξεχωριστά, διατηρώντας καθένα τη δική του ταυτότητα και νόμους· και τα δύο κοινοβούλια παρέμειναν ανεξάρτητα, το μόνο κοινό ίδρυμα θα ήταν η Ιερά Εξέταση. Παρά τους τίτλους τους «Μονάρχες της Καστίλης, τού Λεόν, της Αραγωνίας και της Σικελίας», ο Φερδινάνδος και η Ισαβέλλα βασίλευσαν στα αντίστοιχα εδάφη τους, αν και πήραν επίσης αποφάσεις μαζί. Η κεντρική της θέση, η μεγαλύτερη εδαφική περιοχή (τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτή της Αραγωνίας) και ο μεγαλύτερος πληθυσμός (4.3 εκατομμύρια έναντι 1 εκατομμυρίου στην Αραγωνία) οδήγησε την Καστίλη στο να γίνει ο κυρίαρχος εταίρος στην ένωση.

Μεταξύ 1478 και 1497 οι μονάρχες κατέκτησαν τα Κανάρια Νησιά. Όταν στις 2 Ιανουαρίου 1492 οι μονάρχες εισήλθαν στην Αλάμορα της Γρανάδας έθεσαν τέλος στον πόλεμο της Καστίλης εναντίον του Εμιράτου της Γρανάδας και ολοκλήρωσαν τη Χριστιανική Ανακατάκτηση της Ιβηρικής. Επίσης το 1492 ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυψε τις Δυτικές Ινδίες και το 1497 η Καστίλη κατέκτησε τη Μελίγια. Μετά την κατάκτηση από την Καστίλη του Βασιλείου της Γρανάδας, η πολιτικά στράφηκαν στη Μεσόγειο, και η Καστίλη στρατιωτικά βοήθησε την Αραγώνα στα προβλήματα της με τη Γαλλία, ιδιαίτερα στην ανάκτηση της Νεάπολης για το Στέμμα της Αραγωνίας το 1504. Αργότερα τον ίδιο χρόνο, η Ισαβέλλα πέθανε.

16ος–17ος αιώνες: από την αυτοκρατορία στην κρίση

Περίοδος της αντιβασιλείας

Η Ισαβέλλα είχε αποκλείσει τον σύζυγο της από τη γραμμή διαδοχής της Καστίλης, η οποία πέρασε στην κόρη τους Ιωάννα που είχε νυμφευθεί τον πρίγκιπα Φίλιππο της Αυστρίας. Αλλά η Ισαβέλλα ήξερε για την ασθένεια της κόρης της (λόγω της οποίας έμεινε γνωστή ως Ιωάννα η Τρελή) και όρισε το Φερδινάνδο αντιβασιλέα σε περίπτωση που η Ιωάννα «δεν ήθελε ή δεν μπορούσε να εκπληρώσει τα καθήκοντα της». Στη Συμφωνία της Σαλαμάνκας του 1505 αποφασίσθηκε ότι η κυβέρνηση θα μοιραζόταν στον Φίλιππο, τον Φερδινάνδο και την Ιωάννα. Όμως, οι κακές σχέσεις μεταξύ του Φιλίππου (που υποστηριζόταν από την καστιλιανική αριστοκρατία) και τον Φερδινάνδο οδήγησαν στην παραίτηση του Φερδινάνδου από τις βλέψεις του στη Καστίλη για να αποφύγει μια ένοπλη σύγκρουση. Μέσω της Concordia de Villafáfila (1506), ο Φερδινάνδος επέστρεψε στην Αραγωνία και ο Φίλιππος στέφθηκε βασιλιάς της Καστίλης. Το 1507 ο Φίλιππος πέθανε και ο Φερδινάνδος επέστρεψε ακόμη μια φορά για να γίνει αντιβασιλιάς.

Αυτοκράτορας Κάρολος Ε΄

"Οι Comuneros Padilla, Bravo και Maldonado στο Patíbulo", από τον Αντόνιο Χισμπέρτ, 1860.

Ο Κάρολος Α΄ έλαβε το Στέμμα της Καστίλης, της Αραγωνίας και της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μέσω ενός συνδυασμού δυναστικών γάμων και πρόωρων θανάτων:

όταν ο πατέρας του Φίλιππος Α΄ πέθανε το 1506, έγινε ηγεμόνας των Κάτω Χωρών·
με τον θάνατο του Φερδινάνδου Β΄ της Αραγωνίας (του παππού του) το 1517 κληρονόμησε τον θρόνο της Αραγωνίας. Έλαβε επίσης τον θρόνο της Καστίλης (και των Δυτικών Ινδιών) από τότε που η μητέρα του (Ιωάννα η Τρελή) δεν ήταν κατάλληλη να κυβερνήσει· και
με το θάνατο του Μαξιμιλιανού το 1519, ο Κάρολος εκλέχθηκε Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαΐκής Αυτοκρατορίας ως συνέπεια του οποίου είναι περισσότερο γνωστός ως Κάρολος Ε΄.

Ο Κάρολος Α' δεν ήταν ευπρόσδεκτος στην Καστίλη εν μέρει επειδή ήταν γεννημένος στο εξωτερικό (συγκεκριμένα στη Γάνδη), και διότι ακόμη και πριν από την άφιξη του στην Καστίλη είχε δώσει σημαντικές θέσεις σε φλαμανδούς πολίτες και είχε χρησιμοποιήσει το καστιλιανικό δημόσιο ταμείο για να χρηματοδοτήσει την αυλή του. Η καστιλιανική αριστοκρατία και οι πόλεις βρέθηκαν στο χείλος εξέγερσης για να υπερασπισθούν τα δικαιώματα τους. Πολλοί Καστιλιανοί διάκοιντο υπέρ του νεότερου αδελφού του βασιλιά, Φερδινάνδου, ο οποίος είχε μεγαλώσει στην Καστίλη. Το ίδιο το Συμβούλιο της Καστίλης αντιτασσόταν στην ιδέα του Καρόλου ως Βασιλέα της Καστίλης.

Το 1518 το Καστιλιανικό κοινοβούλιο στο Βαγιαδολίδ ονόμασε τον Βαλόνο Jean de Sauvage πρόεδρο του. Αυτό επέφερε οργισμένες διαμαρτυρίες στο κοινοβούλιο, το οποίο απέρριψε την παρουσία των ξένων στις εργασίες του. Παρά τις απειλές, το κοινοβούλιο με ηγέτη τον Juan de Zumel που εκπροσωπούσε το Μπούργος, αντιστάθηκε και ανάγκασε τον Βασιλιά να σεβασθεί τους νόμους της Καστίλης, να αφαιρέσει όλους τους ξένους από σημαντικές κυβερνητικές θέσεις, και να μάθει να μιλά καστιλιανικά. Αφού ορκίσθηκε, ο Κάρολος έλαβε μια επιχορήγηση 600.000 δουκάτων.

Στη συνέχεια, όταν ο Κάρολος έθεσε ως στόχο την ανάρρησή του στον αυτοκρατορικό θρόνο χρειάσθηκε να εκμεταλλευθεί την εξουσία του στην Καστίλη για να αποκτήσει πρόσβαση στα πλούτη της. Ιδιαίτερο πλεονέκτημα της Καστίλης, ενός από τα πιο δυναμικά, πλούσια, και εξελιγμένα εδάφη της Ευρώπης του 16ου αιώνα, ήταν τα πλούτη που έφταναν από την Αμερική. Η ενσωμάτωσή της σε μια ευρεία αυτοκρατορία σίγουρα θα μείωνε τη σημασία και την ισχύ της. Το 1520 το Κοινοβούλιο του Τολέδο απέρριψε μια περαιτέρω επιδότηση προς τον βασιλιά. Την ίδια απόφαση πήρε και το Κοινοβούλιο στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα. Τελικά, όταν το Κοινοβούλιο διεξήχθη στη Λα Κορούνια, πολλά μέλη δωροδοκήθηκαν και άλλοι αρνήθηκαν την είσοδο, με αποτέλεσμα να εγκριθεί η επιδότηση. Αυτά τα μέλη που ψήφισαν υπέρ δέχθηκαν επίθεση από τους Καστιλιανούς και τα σπίτια τους κάηκαν. Το Κοινοβούλιο δεν ήταν η μόνη αντιπολίτευση που αντιμετώπισε ο Κάρολος. Όταν άφησε την Καστίλη το 1520, ξέσπασε ο Πόλεμος των Κοινοτήτων. Οι comuneros ηττήθηκαν έναν χρόνο μετά (1521). Μετά την ήττα τους, το Κοινοβούλιο υποβιβάστηκε σε ένα απλό συμβουλευτικό σώμα.

Αυτοκρατορικές πολιτικές του Φιλίππου Β'

Ο Φίλιππος Β' συνέχισε τα πολιτικά του Καρόλου Α', αλλά αντίθετα με τον πατέρα του έκανε την Καστίλη κέντρο της αυτοκρατορίας του, συγκεντρώνοντας την όλη τη διοίκηση στη Μαδρίτη. Οι άλλες πολιτείες μέσα στη χερσόνησο διατήρησαν την αυτονομία τους, κυβερνημένες από έναν Αντιβασιλιά.

Από τη βασιλεία του Καρόλου Α' το οικονομικό φορτίο της αυτοκρατορίας είχε πέσει κυρίως στην Καστίλη. Υπό τον Φίλιππο Β' το κόστος τετραπλασιάσθηκε. Κατά τη βασιλεία του, εκτός από την αύξηση των υπαρχόντων φόρων δημιούργησε μερικούς νέους, μεταξύ αυτών τον excusado το 1567. Αυτό το ίδιο έτος ο Φίλιππος διέταξε τη διακήρυξη της La Pragmática· ένα νόμο με τον οποίο όλοι οι Μαυριτανοί έπρεπε να εγκαταλείψουν τις Μαυριτανικές παραδόσεις και να μεταστραφούν ειλικρινά στον Καθολικισμό. Αυτό το έδικτο περιόριζε τη θρησκευτική, γλωσσική και πολιτισμική ελευθερία του μουσουλμανικού πληθυσμού και προκάλεσε τη Μαυριτανική Εξέγερση (1568-1571), η οποία κατεστάλη από τον Ιωάννη της Αυστρίας.

Η Καστίλη εισήλθε σε μια φάση κάμψης το 1575, η οποία προκάλεσε τη στάση πληρωμών (την τρίτη της βασιλείας του Φιλίππου Β΄). Το 1590 το Κοινοβούλιο ενέκρινε το millones, έναν νέο φόρο στο φαγητό. Αυτό κατέστρεψε τις καστιλιανικές πόλεις και ακύρωσε τις αδύναμες προσπάθειές τους για εκβιομηχάνιση. Το 1596 κηρύχθηκε εκ νέου παύση πληρωμών.

Η βασιλεία των Ελασσόνων Αυστριακών

Στις προηγούμενες θέσεις του βασιλείου σε εθνικά ιδρύματα πληρώθηκαν με εκπαιδευμένους ευγενείς. Οι διοικητές του Φιλίππου Β' θα προέρχονταν κανονικά από το Πανεπιστήμιο της Αλκαλά ή το Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκας. Μετά τον Φίλιππο Γ´ η αριστοκρατία ακόμη μια φορά διεκδίκησε το δικαίωμά της να κυβερνά τη χώρα. Κύριο κριτήριο για να ενταχθεί κάποιος στη δημόσια διοίκηση ήταν να αποδείξει την καθαρότητα του αίματός του, δηλαδή το ότι δεν είχε Εβραίους ή μουσουλμάνους προγόνους. Η θρησκευτική δίωξη οδήγησε τον Φίλιππο να κηρύξει την απέλαση των εναπομεινάντων μουσουλμάνων το 1609.

Αντιμέτωπος με την κατάρρευση του Θησαυροφυλακίου, για να διατηρήσει την ηγεμονία της Ισπανικής Αυτοκρατορίας του Φιλίππου Δ´, ο Κόμης-Δούκας του Ολιβάρες, ο πρωθυπουργός (valido) του βασιλιά από το 1621 έως το 1643, προσπάθησε να εφαρμόσει μια σειρά μεταρρυθμίσεων. Μεταξύ αυτών ήταν η Unión de Armas, η δημιουργία ενός νέου στρατού 140,000 εφέδρων, βάσει της οποίας κάθε έδαφος της Μοναρχίας θα έπρεπε να συνεισφέρει άνδρες. Οι σκοποί του της ένωσης δεν τελεσφόρησαν και το Ισπανικό Στέμμα συνέχισε ως μια συνομοσπονδία βασιλείων.

Ο Λουίς Μέντεθ ντε Άρο ανέλαβε από τον Ολιβάρες ως ευνοούμενος του Φιλίππου Δ' μεταξύ 1659 και 1665. Αυτό ήταν για να ανακουφίσει τις εσωτερικές συγκρούσεις που προκλήθηκαν από τον προκάτοχο του (εξεγέρσεις στην Πορτογαλία, την Καταλωνία και την Ανδαλουσία) και να επιτύχει ειρήνη στην Ευρώπη.

Με τον θάνατο του Φιλίππου Δ' το 1665, και με την ανικανότητα του Καρόλου Β' να κυβερνήσει, η Ισπανία υπέφερε μια επιβράδυνση της παραγωγής και μάχες για εξουσία μεταξύ των διαφορετικών "αγαπημένων". Ο θάνατος του Καρόλου Β' το 1700 χωρίς απογόνους προκάλεσε τον Πόλεμο της Διαδοχής.

Ισπανικές εδαφικές διαιρέσεις μέσα στο Στέμμα της Καστίλης

Στην Ισπανία

Παλαιά Καστίλη
Νέα Καστίλη
Βασίλειο του Λεόν
Βασίλειο της Καστίλης
Πριγκιπάτο των Αστουριών
Βασίλειο της Γαλικίας
Κυριότητα της Βισκαΐας
Επαρχία της Γκιπούθκοα
Επαρχία της Άλαβας
Εξτρεμαδούρα
Βασίλειο του Τολέδο
Βασίλειο της Μούρθιας
Βασίλειο της Κόρδοβας
Βασίλειο της Χαέν
Βασίλειο της Σεβίλλης/Reino de Sevilla
Βασίλειο της Γρανάδας/Reino de Granada (μετά το 1492)
Βασίλειο της Ναβάρρας/Reino de Navarra (μετά το 1512)

Υπερπόντιες

Αντιβασιλεία Νέας Ισπανίας (μετά το 1535)
Αντιβασιλεία του Περού (μετά το 1542)
Νέο Βασίλειο της Γρανάδας (μετά το 1538)
Βασίλειο της Χιλής (μετά το 1541)
Γενική Αρχηγία της Μανίλας (μετά το 1571)
Αντιβασιλεία της Νέας Γρανάδας (το 1717-1724 και μετά το 1739)
Αντιβασιλεία του Ρίο ντε λα Πλάτα (μετά το 1776)
Γενική Αρχηγία της Βενεζουέλας (πλήρως αυτόνομο έδαφος μετά το 1777)

Παραπομπές

↑ Collins 2008: 78.

Βιβλιογραφία

Collins, Roger (2008), Spain 1157–1300. A Partible Inheritance. Blackwell, Malden, Οξφόρδη

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Crown of Castile στο Wikimedia Commons

[1] Collins 2008: 78.

[1]