Αμπού Μένα είναι η ονομασία μιας πόλης, χριστιανικού λατρευτικού κέντρου, η οποία φιλοξενούσε σύνολο μοναστηριών, στην Αίγυπτο της ύστερης αρχαιότητας. Βρίσκεται 45 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την Αλεξάνδρεια.

Αμπού Μένα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Αμπού Μένα
30°50′28″N 29°39′49″E
ΧώραΑίγυπτος
Διοικητική υπαγωγήΑλεξάνδρεια
Έκταση83,63 εκτάριο και 182,72 εκτάριο
Ζώνη ώραςUTC+02:00
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO
Αμπού Μένα
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
Χάρτης
Χώρα μέλος Αίγυπτος
ΤύποςΠολιτισμικό
Κριτήριαiv
Ταυτότητα90
ΠεριοχήΑραβικές Χώρες
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή1979 (3η συνεδρίαση)
Σε κίνδυνο2001-

Αν και διασώζονται πολύ λίγα ερείπια από την παλαιά πόλη, ο χώρος κηρύχθηκε το 1979 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Πρόσφατες γεωργικές διεργασίες στην περιοχή οδήγησαν στην αύξηση της στάθμης των υδάτων, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν κτίρια της αρχαίας πόλης και η περιοχή με τα αρχαία ερείπια να γίνει ακόμη πιο ασταθής.

Το 2001, ο αρχαιολογικός χώρος προστέθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε κίνδυνο.

Άγιος Μηνάς της Αλεξάνδρειας Επεξεργασία

 
Ο Χριστός (δεξιά) και ο Άγιος Μηνάς, εικόνα του 6ου αιώνα από την πόλη

Η περιοχή έχει πάρει το όνομά της από τον Άγιο Μηνά της Αλεξάνδρειας, που μαρτύρησε εκεί στα τέλη του 3ου ή στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. Σύμφωνα με την παράδοση, η σορός του αγίου μεταφέρθηκε πάνω σε καμήλα από την Αλεξάνδρεια προς την έρημο πέρα από τη Μαρεώτιδα Λίμνη, μέχρις ότου σε ένα σημείο η καμήλα σταμάτησε εκεί. Αυτό θεωρήθηκε θεϊό σημάδι και η σορός θάφτηκε εκεί, μέχρι που ανακαλύφθηκε εντελώς τυχαία από έναν ντόπιο βοσκό. Ο πρώτος ναός ιδρύθηκε πιθανότατα επί της βασιλείας του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ο οποίος τίμησε τον άγιο για τη θαυματουργική θεραπεία της λεπρής κόρης του[1].

Αργότερα, στην περιοχή θεμελιώθηκε μεγαλύτερος ναός, ο οποίος αποτέλεσε το σημαντικότερο κέντρο λατρείας του αγίου Μηνά στους πρώιμους βυζαντινούς αιώνες, ενώ μέχρι το τέλος του αιώνα η περιοχή είχε γίνει σημαντικός πόλος έλξης προσκυνητών, που αναζητούσαν θεραπεία και άλλα θαύματα[2].

Ο αρχικός ναός ήταν μικρός για το πλήθος των πιστών που συνέρρεαν στην πόλη κι έτσι, επί του αυτοκράτορα Αρκαδίου ιδρύθηκε μεγαλύτερη βασιλική και αναπτύχθηκε ολόκληρη πόλη, αποτελώντας το κύριο λατρευτικό κέντρο της Αιγύπτου.

Η πόλη Αμπού Μένα καταστράφηκε από τους Μουσουλμάνους στα μέσα του 7ου αιώνα.

Η αρχαία πόλη ανακαλύφθηκε μόλις στις αρχές του 20ού αιώνα, από το 1905 έως το 1909, όπου ήρθαν στο φως οι βασιλικές της, το βαπτιστήριο, μοναστήρια, δημόσια κτίρια και κατοικίες. Χαρακτηριστικά ευρήματα των ανασκαφών στην πόλη του Αγίου Μηνά είναι οι λεγόμενες «ευλογίες».

Αρχαιολογικός χώρος σε κίνδυνο Επεξεργασία

Από το 2001, ένα πρόγραμμα γεωργικής ανάπτυξης έχει προκαλέσει αύξηση της στάθμης του νερού, με αποτέλεσμα να διαβρωθεί το έδαφος και να δημιουργηθούν τεράστιες υπόγειες κοιλότητες στη βορειοδυτική πλευρά της πόλης[3]. Με την πάροδο των χρόνων, η κατάσταση δε βελτιώθηκε και οι Αρχές προσπάθησαν να καλύψουν με άμμο τις βάσεις ορισμένων απειλουμένων κτιρίων, ενώ το Ανώτατο Αρχαιολογικό Συμβούλιο προσπαθεί να διασώσει τα μνημεία με την δημιουργία τάφρων ώστε να κατέβει η στάθμη των νερών[4].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Πηγές για την ιστορία της πόλης αποτελούν τα ανατολικά και κυρίως το Αιθιοπικό συναξάριο
  2. Talbot, Alice-Mary (2002). "Pilgrimage to Healing Shrines: The Evidence of Miracle Accounts". Dumbarton Oaks Papers 56: pp. 153–173
  3. «Ουνέσκο». Περιοδικό Focus. 1 Δεκεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2015. 
  4. «Μνημεία σε κίνδυνο». Το Βήμα. 8 Ιανουαρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2015. [νεκρός σύνδεσμος]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία