Αρχαία Αμβρακία

αρχαία πόλη κράτος της δυτικής Ελλάδας, στις όχθες του ποταμού Άραχθου, στη θέση της σημερινής Άρτας
(Ανακατεύθυνση από Αμπρακία)

Συντεταγμένες: 39°9′29″N 20°59′13″E / 39.15806°N 20.98694°E / 39.15806; 20.98694

Η Αμβρακία (αρχαία ελληνικά: Ἀμϐρακία‎‎) ήταν αρχαία πόλη-κράτος της βορειοδυτικής Ελλάδας, χτισμένη στις όχθες του ποταμού Άραχθου, στην θέση της σημερινής Άρτας. Η περιοχή της Αμβρακίας συνόρευε με το Βασίλειο των Μολοσσών της Ηπείρου στα βόρεια και με τη δολοπική φυλή των Αθαμάνων στα ανατολικά.

Αρχαία Αμβρακία
Χάρτης
Είδοςαρχαία πόλη και πόλις[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες39°9′29″N 20°59′13″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αρταίων
ΤοποθεσίαΉπειρος και Άρτα
ΧώραΕλλάδα
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα

Μυθολογία

Επεξεργασία

Την πόλη έχτισε, σύμφωνα με τη μυθολογία ο Άμβραξ, γιος του Θεσπρωτού. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, την πόλη έχτισε η Αμβρακία, κόρη του βασιλιά των Δρυόπων Μελανέα ή του Αυγείου της Ήλιδας ή του Φόρβαντα, γιου του Ήλιου, και της Στρατονίκης, αδελφής του Ευρύτου. Οι αρχαίοι συγγραφείς αποκαλούσαν την περιοχή της Αμβρακίας Δρυοπίδα.[2]

Η ίδρυση της αρχαίας Αμβρακίας τοποθετείται από τους αρχαιολόγους στο 625 π.Χ. Ιδρύθηκε από τον Γόργο, νόθο γιό του Κύψελου, τυράννου της Κορίνθου σε μια περιοχή που ανήκε στους Δρύοπες.[2] . Ήταν χτισμένη με ένα από τα καλύτερα πολεοδομικά συστήματα της αρχαιότητας. Απέκτησε μεγάλη ναυτική δύναμη ενώ τα γυναικεία υποδήματα που κατασκευάζονταν σε αυτήν έγιναν γνωστά σε όλη την Ελλάδα, με το όνομα αμβρακίδες.[2]

Στους Περσικούς πολέμους συμμετείχε στη συμμαχία των ελληνικών πόλεων που αντιστάθηκαν στους Πέρσες. Στη ναυμαχία της Σαλαμίνας είχε συμβάλλει με επτά πλοία, ενώ στη μάχη των Πλαταιών συμμετείχε με 500 οπλίτες[2]. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο ακολούθησε τους Κορινθίους, συμμαχώντας με τη Σπάρτη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να συγκρουστεί με τους γείτονές της Ακαρνάνες, που ήταν σύμμαχοι των Αθηναίων. Το 426 π.Χ., οι 3.000 οπλίτες της ηττήθηκαν στη μάχη των Όλπων από τους Αθηναίους και Ακαρνάνες και η πόλη υπέστη μεγάλες καταστροφές.[2][3]

Η Αμβρακία βρέθηκε κάτω από την εξουσία των Μακεδόνων του Φιλίππου Β΄ το 338 π.Χ., ενώ το 295 π.Χ. οι Μακεδόνες την παραχώρησαν στο Βασίλειο της Ηπείρου. Ο βασιλιάς Πύρρος την έκανε πρωτεύουσα του βασιλείου της Ηπείρου και η Αμβρακία γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τον επόμενο αιώνα. Η Αμβρακία παρακμάζει τελικά μετά την εξέγερση κατά των Ρωμαίων το 189 π.Χ.[2] Πολιορκήθηκε από τους Ρωμαίους, υπό τον ύπατο Μάρκο Φούλβιο, χωρίς επιτυχία αλλά τελικά, ύστερα από διαπραγματεύσεις, η πόλη υποτάχθηκε και ο Φούλβιος αφαίρεσε όλα τα αγάλματα της πόλης και τα απέστειλε στη Ρώμη. Το 167 π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός Αιμίλιος Παύλος κατέλαβε την Ήπειρο. Η πόλη λεηλατήθηκε και τα τείχη της γκρεμίστηκαν.[2] Μετά το 31 π.Χ., με την ίδρυση της Νικόπολης, οι Ρωμαίοι υποχρέωσαν μεγάλο μέρος των κατοίκων της να μετοικίσει εκεί και η πόλη σταδιακά εγκαταλείφθηκε[2][4]. Τον 2ο αι., ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει πως στη θέση της βρήκε έναν χορταριασμένο τόπο[2].

Η Αμβρακία, αν και υπαγόταν διοικητικά στη Νικόπολη, διατηρούσε όμως, τουλάχιστον ως τον 2ο μ.Χ. αιώνα, το νομικό καθεστώς της πόλης. Ήταν δηλαδή μια «περιοικίς πόλις», όπως μαρτυρεί μια αναθηματική επιγραφή στον αυτοκράτορα Τραϊανό, όπου αναφέρεται ως αναθέτης ο «Δήμος Αμβρακιωτών».[5]

Η Αμβρακία έχει δώσει το όνομά της στον Αμβρακικό κόλπο και στη λίμνη Αμβρακία που βρίσκεται στον νομό Αιτωλοακαρνανίας.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «An Inventory of Archaic and Classical Poleis». (Αγγλικά) Inventory of Archaic and Classical Poleis. 2004.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Αμβρακία». odysseus.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2021. 
  3. Βικιθήκη Θουκυδίδη Ιστορία βιβλίο Γ Οἱ δ᾿ ἐκ τῆς πόλεως Ἀμπρακιῶται ἀφικνοῦνται ἐπ᾿ Ἰδομενήν. ἐστὸν δὲ δύο λόφω ἡ Ἰδομενὴ ὑψηλώ· τούτοιν τὸν μὲν μείζω νυκτὸς ἐπιγενομένης οἱ προαποσταλέντες ὑπὸ τοῦ Δημοσθένους ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου ἔλαθόν τε καὶ ἔφθασαν προκαταλαβόντες (τὸν δ᾿ ἐλάσσω ἔτυχον οἱ Ἀμπρακιῶται προαναβάντες) καὶ ηὐλίσαντο.
  4. Παυσανία, Ηλιακών/ΑἈμβρακιώτας δὲ καὶ Ἀνακτορίους ἀποίκους Κορινθίων ὄντας ἐπηγάγετο ὁ Ῥωμαίων βασιλεὺς ἐς Νικοπόλεως συνοικισμὸν πρὸς τῷ Ἀκτίῳ:
  5. Δ. Κ. Σαμσάρης, Η Άκτια Νικόπολη και η «χώρα» της (Νότια Ήπειρος-Ακαρνανία). Ιστορικογεωγραφική και επιγραφική συμβολή, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 118

Περαιτέρω ανάγνωση

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία