Αούγκουστ Βιτκόφσκι
Ο Αούγκουστ Βίκτορ Βιτκόφσκι (πολωνικά: August Wiktor Witkowski) (12 Οκτωβρίου 1854 – 21 Ιανουαρίου 1913) ήταν Πολωνός φυσικός, καθηγητής και πρύτανης του Γιαγκιελόνιου Πανεπιστημίου της Κρακοβίας.[6]
| Αούγκουστ Βιτκόφσκι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | August Wiktor Witkowski (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 12 Οκτωβρίου 1854 Μπρόντι[1] |
| Θάνατος | 12 Ιανουαρίου 1913 ή 21 Ιανουαρίου 1913[2] Κρακοβία[3] |
| Τόπος ταφής | Κοιμητήριο Ρακοβίτσκι |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
| Σπουδές | Εθνικό Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο του Λβιβ Πανεπιστήμιο του Λβιβ[4] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φυσικός διδάσκων πανεπιστημίου πολιτικός |
| Εργοδότης | Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Member of the Diet of Galicia and Lodomeria Rector of Jagiellonian University |
| Βραβεύσεις | Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[5] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Αούγκουστ Βιτκόφσκι γεννήθηκε στο Μπρόντι, μια πόλη που τότε ανήκε στο Βασίλειο της Γαλικίας και Λοδομερίας, μέρος της Αυστριακής Αυτοκρατορίας.[7][8][9]
Ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση του στο Μπρόντι το 1872, και στη συνέχεια έγινε φοιτητής της Μηχανικής Σχολής του Τεχνικού Πανεπιστημίου στο Λβιβ. Απέκτησε Δίπλωμα Μηχανικού το 1877 και παράλληλα κέρδισε θέση βοηθού καθηγητή στο Τμήμα Μηχανικών Γεωδαιτικής. Σύντομα μπήκε στο Πανεπιστήμιο του Λβιβ, όπου σπούδασε μαθηματικά και φυσική. Λόγω των πολύ καλών αποτελεσμάτων της εκπαίδευσής του, απέκτησε υποτροφία στο Βερολίνο. Εκεί συνέχισε τις σπουδές του υπό τη διεύθυνση Γκούσταβ Κίρχοφ (περίοδος δύο ετών). Στη συνέχεια μετακόμισε στη Μεγάλη Βρετανία για σπουδές ενός έτους υπό τη διεύθυνση Ουίλιαμ Τόμσον. Μετά την επιστροφή του (1881) στο Λβιβ πήρε σύντομα το πτυχίο του επίκουρου καθηγητή (1882) και σε ηλικία 33 ετών απέκτησε το πτυχίο του αναπληρωτή καθηγητή (1887). Τον επόμενο χρόνο προσκλήθηκε από το Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο και μετακόμισε στην Κρακοβία. Διορίστηκε καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Φυσικής του πανεπιστημίου. Το 1889 έγινε συνδεδεμένο μέλος και το 1893 μέλος της Ακαδημίας Μάθησης της Κρακοβίας. Το 1892 το Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο και το 1912 το Πολυτεχνείο του Λβιβ του χορήγησαν τιμητικό πτυχίο. Η ίδρυση ενός νέου κτιρίου του Τμήματος Φυσικής στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο (ολοκληρώθηκε το 1912) – έγινε κυρίως από τη συμβολή του Βιτκόφσκι. Αυτό το κτίριο ήταν το Collegium Witkowski που πήρε το όνομά του από τον ίδιο. Λίγο μετά τον θάνατό του, ανακηρύχθηκε προστάτης του (αργότερα – το 2017 – στο τμήμα ιστορίας). Το 1920 και το 1921 έγινε επίσης προστάτης δύο λυκείων στην Πολωνία: του 5ου Λυκείου «Αούγκουστ Βιτκόφσκι» στην Κρακοβία και του Γεωδαιτικού σχολείο «Αούγκουστ Βιτκόφσκι» στο Γιαρόσουαφ. Το 1910 έγινε πρύτανης του Γιαγκιελόνιου Πανεπιστημίου (1910–1911). Πέθανε το 1913 και τάφηκε στο Κοιμητήριο Ρακοβίτσκι (τμήμα Ł, 24 Ιανουαρίου).[10]
Έργα Επεξεργασία
Εργάστηκε ως επί το πλείστον ως πειραματικός φυσικός. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώθηκαν κυρίως στις φυσικές ιδιότητες και τους νόμους που αφορούν τα αέρια, ιδιαίτερα σε χαμηλές θερμοκρασίες.[11] Με αυτόν τον τρόπο, συνέβαλε επίσης στη μετεωρολογία με την έρευνά του για τη διαστολή και τη συμπιεστότητα του ατμοσφαιρικού αέρα[12] και με τη διερεύνηση των θερμοδυναμικών ιδιοτήτων του αέρα.[13] Ενδιαφερόταν επίσης για τα ηλεκτρικά φαινόμενα στην ατμόσφαιρα. Διεξήγαγε έρευνα για τον ηλεκτρισμό της ατμόσφαιρας στο ορεινό περιβάλλον.[14]
Οι ερευνητικές του δραστηριότητες συνδέθηκαν επίσης με νέα επιτεύγματα των Πολωνών συναδέλφων του Ζίγκμουντ Βρουμπλέφσκι και Κάρολ Ολσέφσκι που συμπύκνωσαν και υγροποίησαν οξυγόνο, άζωτο, υδρογόνο και άλλα αέρια σε μια χαμηλή θερμοκρασία ρεκόρ των -225 °C. Ενδιαφέρθηκε για τις οπτικές ιδιότητες των υγροποιημένων αερίων.[15] Επίσης, διερεύνησε και τις ακουστικές ιδιότητες του πεπιεσμένου αέρα–ταχύτητας του ήχου στον αέρα, κ.α.[16]
Εκτός από την κύρια συνεισφορά του στην πειραματική φυσική, διεξήγαγε επίσης στα επόμενα χρόνια της επιστημονικής του δραστηριότητας μερικές ενδιαφέρουσες θεωρητικές έρευνες που αφορούσαν π.χ. τις φυσικές θεμελιώδεις αρχές της αρμονίας,[17] την αρχή της σχετικότητας[18] και τις ηλεκτρομαγνητικές θεμελιώδεις αρχές του φωτός.[19]
Τα κύρια επιτεύγματα του Βιτκόφσκι ως ακαδημαϊκός δάσκαλος ήταν τρεις τόμοι εγχειριδίου φυσικής, που αποτέλεσαν τη βάση της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης πολλών γενεών Πολωνών φυσικών. Δημοσίευσε επίσης μαθηματικούς και φυσικούς πίνακες για φοιτητές.[20]
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- (πολωνικά) Αούγκουστ Βιτκόφσκι [- λήμμα στο:] Leksykon PWN, Βαρσοβία, 1972, σελ. 1284;
- (πολωνικά) Μάρια Παβουόφσκα – Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο (Κρακοβία): KRAKOWSKO-LWOWSKIE PORTRETY NAUKOWE PROFESORÓW FIZYKI DOŚWIADCZALNEJ W XIX I PIERWSZEJ POŁOWIE XX WIEGOZIKUY1[21]
- (πολωνικά) Κονστάντι Ζακσέφσκι: O działalności naukowej ś.p. Augusta Witkowskiego – Διάλεξη στο Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika στην Κρακοβία, 1913, 12 Ιουνίου, [δημοσιεύτηκε στο:] "Wiadomości Matematyczne" ("Mathematical News"), 1913, τομ. 5–6 σελ. 211–224;
- (πολωνικά) Βουαντίσουαφ Νατάνσον, Kilka słów wspomnień o Auguście Witkowskim (Λίγα λόγια για τη μνήμη του Αούγκουστ Βιτκόφσκι). "Wiadomości Matematyczne" ("Μαθηματικά Νέα") 1913, τόμ. 17, σελ. 93.
- Αούγκουστ Βιτκόφσκι – WorldCat – δείτε: https://www.worldcat.org/identities/viaf-54929460/ .
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2019.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2021.
- ↑ Βιτκόφσκι Αούγκουστ – δείτε: λήμμα στο: Leksykon PWN, Βαρσοβία, 1972, σελ.1284
- ↑ δείτε: (πολωνικά) Professor August Witkowski – nasz patron – https://www.v-lo.krakow.pl/o-szkole/patron Αρχειοθετήθηκε 2020-01-24 στο Wayback Machine.
- ↑ δείτε: (πολωνικά) Posesorzy i czytelnicy książek naukowych z dziedziny fizyki (z badań proweniencyjnych księgozbioru Biblioteki WFAIS), Cracow, 2016, ed.Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο – https://ossolineum.pl/wp-content/uploads/2017/03/30.-Pawlowska_Posesorzy.pdf [acc 8 August 2017]
- ↑ δείτε: (πολωνικά) Pawłowska M. Uniwersytet Jagielloński (Κρακοβία): KRAKOWSKO-LWOWSKIE PORTRETY NAUKOWE PROFESORÓW FIZYKI DOŚWIADCZALNEJ W XIX I PIERWSZEJ POŁOWIE XX WIEKU, I ICH KSIĘGOZBIORY – ir.nmu.org.ua/bitstream/handle/123456789/149055/121-129.pdf?sequence=1 [πρόσβαση στις 8 Αυγούστου 2017]
- ↑ δείτε: (πολωνικά) Professor August Witkowski – nasz patron – https://www.v-lo.krakow.pl/o-szkole/patron Αρχειοθετήθηκε 2020-01-24 στο Wayback Machine.
- ↑ δείτε: (πολωνικά) O mierzeniu niskich temperatur (Περί της μέτρησης των χαμηλών θερμοκρασιών), Κρακοβία, 1891, εκδ. από Ακαδημία Μάθησης and (γαλλικά) Thermomètre électrique pour les basses températures (Το ηλεκτρικό θερμόμετρο για χαμηλές θερμοκρασίες), Κρακοβία, 1891.
- ↑ δείτε: (γαλλικά) Sur la dilatation et la compressibilité de l'air atmosphérique (Σχετικά με τη διαστολή και τη συμπιεστότητα του ατμοσφαιρικού αέρα), Κρακοβία [1891], εκδ. Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο, καθώς και: (πολωνικά) O rozszerzalności i ściśliwości powietrza (Σχετικά με την επεκτασιμότητα και τη συμπιεστότητα του αέρα), Κρακοβία, 1891, εκδ. από Ακαδημία Μάθησης
- ↑ δείτε: (πολωνικά) O własnościach termodynamicznych powietrza (Σχετικά με τις θερμοδυναμικές ιδιότητες του αέρα), 1896.
- ↑ Δημοσίευσε τα αποτελέσματα της έρευνάς του στην περιοχή των Όρεων Τάτρα – δείτε: (πολωνικά) Spostrzeżenia nad elektrycznością atmosferyczną w Zakopanem (Οι παρατηρήσεις για τον ατμοσφαιρικό ηλεκτρισμό στο Ζακοπάνε), Κρακοβία 1902, εκδ. από Ακαδημία Μάθησης
- ↑ δείτε: (γαλλικά) Propriétes optiques de l'oxygéne liquide (Σχετικά με τις οπτικές ιδιότητες του υγρού οξυγόνου) από Κάρολ Ολσέφσκι και Αούγκουστ Βιτκόφσκι, Κρακοβία, 1892, and (πολωνικά) O własnościach optycznych ciekłego tlenu (Σχετικά με τις οπτικές ιδιότητες του υγρού οξυγόνου) – από Κάρολ Ολσέφσκι και Αούγκουστ Βιτκόφσκι, Κρακοβία 1893, εκδ. από Ακαδημία Μάθησης.
- ↑ δείτε: (πολωνικά) O prędkości głosu w powietrzu zgęszczonem (Σχετικά με την ταχύτητα του ήχου σε πεπιεσμένο αέρα), Κρακοβία, 1899, εκδ. από Ακαδημία Μάθησης.
- ↑ (πολωνικά) O podstawach fizycznych harmonii (Σχετικά με τις Φυσικές Βασικές Αρχές της Αρμονίας), Βαρσοβία 1899
- ↑ (πολωνικά) O zasadzie względności (Σχετικά με την Αρχή της Σχετικότητας), Κρακοβία, 1909, εκδ. από Ακαδημία Μάθησης
- ↑ δείτε: (πολωνικά) Teorya elektromagnetyczna światła (Η ηλεκτρομαγνητική θεωρία του φωτός), Κρακοβία 1910, εκδ. από Χ. Σέρερ & K. Ζουζίτσκι
- ↑ (πολωνικά) Tablice matematyczno-fizyczne (Οι Μαθηματικοί και Φυσικοί Πίνακες), Βαρσοβία 1904, εκδ. από "Wiadomości Matematyczne" ("Μαθηματικά Νέα")
- ↑ δείτε: ir.nmu.org.ua/bitstream/handle/123456789/149055/121-129.pdf?sequence=1 [acc.: 8 August 2017]