Βαλκανικοί Αγώνες Στίβου 1933

Οι Δ΄ Βαλκανικοί Αγώνες Στίβου 1933 διεξήχθησαν στην Αθήνα, στο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 1, 4, 7 & 8 Οκτωβρίου 1933. Συμμετείχαν σε αυτούς για πρώτη φορά και τα έξι βαλκανικά κράτη: Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία, Τουρκία και Αλβανία. Νικήτρια αναδείχθηκε και πάλι η Ελλάδα με 12 πρώτες νίκες και 169 β.

4οι Βαλκανικοί Αγώνες Στίβου
Διοργανώτρια πόλη	Αθήνα, Ελλάδα
Ημερομηνία(ες)	1, 4 & 7–8 Οκτωβρίου
Κύριο στάδιο	Παναθηναϊκό Στάδιο
Επίπεδο	Ανώτερο
Είδος	Ανοιχτός Στίβος
Μετέχουσες χώρες	6
Αγωνίσματα	22
← 1932 Αθήνα Ζάγκρεμπ 1934 → Βαλκανικοί Αγώνες Στίβου

Χρονικό των αγώνων

Η Δ΄ Βαλκανιάδα υπήρξε επιτυχημένη αθλητική διοργάνωση αλλά είχε αρχίσει ένας προβληματισμός κατά πόσον βοηθά στην πρόοδο των Ελλήνων αθλητών, δεδομένου ότι επικρατούσαν εύκολα, αφού δεν είχε αναπτυχθεί αντίστοιχα ο αθλητισμός των υπόλοιπων βαλκανικών κρατών. Μάλιστα υπήρξαν και ακραία δημοσιεύματα, όπως "Οι Βαλκανικοί Αγώνες χρεωκόπησαν" και προτεινόταν να αντικατασταθούν από Μεσογειακούς Αγώνες.

Ωστόσο το Παναθηναϊκό Στάδιο γέμισε και επιτεύχθηκαν αρκετά νέα βαλκανικά και εθνικά ρεκόρ. Όπως τις προηγούμενες χρονιές, σε κάθε αγώνισμα μετείχαν δύο αθλητές από κάθε χώρα και από μία ομάδα σκυταλοδρομίας. Βαθμολογήθηκαν οι έξι πρώτοι με 6-5-4-3-2-1 βαθμούς αντίστοιχα. Το νέο σύστημα έτυχε έντονης κριτικής (προτάθηκε και το 10-7-5-3-2-1, που πριμοδοτούσε τους τρεις πρώτους) αλλά έμελε να καθιερωθεί μόνιμα μέχρι την κατάργηση των Βαλκανικών Αγώνων στίβου. Στη γενική βαθμολογία πρώτευσε ξανά η Ελλάδα, όπως ήταν αναμενόμενο.

Οι αγώνες ξεκίνησαν την Κυριακή 1 Οκτωβρίου στο Παναθηναϊκό Στάδιο, με τη διεξαγωγή των πρώτων αγωνισμάτων. Συνεχίστηκαν την Τετάρτη 4/10 με τη διεξαγωγή της δισκοβολίας και της σφυροβολίας στο γυμναστήριο του Πανελληνίου Γ.Σ. και τελείωσαν το επόμενο Σαββατοκύριακο 7-8 Οκτωβρίου και πάλι στο Στάδιο.

Στα αξιοσημείωτα των αγώνων ο επεισοδιακός τερματισμός στο μαραθώνιο, που αναπτύσσεται διεξοδικά παρακάτω καθώς επίσης η συμμετοχή για πρώτη φορά της Αλβανίας με 12 αθλητές, από τους οποίους δύο ήταν μέλη της ελληνικής μειονότητας της Βορείου Ηπείρου: ο δρομέας μεγάλων αποστάσεων Μενέλαος Αναστασιάδης που έτρεξε στα 10 χλμ και στο μαραθώνιο και ο Ηλίας Λικόκας.

Ο επεισοδιακός μαραθώνιος

Ο μαραθώνιος διεξήχθη και πάλι στην κλασική διαδρομή: "Μαραθώνας-Στάδιο" και ήταν επεισοδιακός. Οι Έλληνες για να αντιμετωπίσουν τους δυνατούς Ρουμάνους χρησιμοποίησαν ως "λαγό", το Γιώργο Ράμμο, ο οποίος ανέπτυξε γρήγορο ρυθμό ως το 15ο χλμ, για να τους εξαντλήσει. Ως την Αγ. Παρασκευή προηγούνταν οι Στέλιος Κυριακίδης του Γ.Σ. Ολύμπια και Στέφανος Στεφανιάν ή Στεφάνου της ΑΕΚ μαζί με το Ρουμάνο Γκαλ, νικητή της προηγούμενης Βαλκανιάδας. Στην Αγία Παρασκευή κάποιος θεατής κατάβρεξε με παγωμένο νερό τον Κυριακίδη νομίζοντας πως θα τον βοηθήσει να δροσιστεί. Όμως, συνέβη το αντίθετο. Ο Κυριακίδης αιφνιδιάστηκε, πάγωσε και έχασε το ρυθμό του, με αποτέλεσμα να ξεφύγουν οι Στεφανιάν και Γκαλλ.

Στο Στάδιο μπήκε πρώτος ο Στεφάνου, με μικρή διαφορά 20 μέτρων από το Ρουμάνο. Πενήντα χιλιάδες θεατές άρχισαν να παραληρούν στις εξέδρες και δεκάδες φωτογράφοι έκλεισαν το δρόμο στο Στεφανιάν θεωρώντας τον βέβαιο νικητή. Εκείνος σάστισε, ανέκοψε το ρυθμό του και ο Ρουμάνος Γκαλ τον έφτασε. Ακολούθησε ένα ντεμαράζ των δύο αθλητών στα 200μ που απέμεναν ως τον τερματισμό, στο οποίο ο Ρουμάνος είχε περισσότερες δυνάμεις και τερμάτισε πρώτος. Ο Στεφανιάν απογοητευμένος από την εξέλιξη και εξαντλημένος σωριάστηκε λιπόθυμος λίγο πριν τη γραμμή του τερματισμού. Τον ανασήκωσαν οι κριτές και τον βοήθησαν να τερματίσει, αλλά, όπως ήταν επόμενο ακυρώθηκε. Ακολούθησαν: ο Κυριακίδης (2ος βαλκανιονίκης και πανελληνιονίκης), ο Σέρβος Στάνισλαβ Σπορν, ο Βούλγαρος Φινγκάροφ, ο Ευάγγελος Παπαδόπουλος (2ος πανελληνιονίκης) και ο Γιουγκοσλάβος Μπέλλες.

• Ειδικά για τον Στεφάνου (Αρμένιο στην καταγωγή) να υπογραμμιστεί επιστολή φιλάθλου (Δημ. Νικητόπουλος) στην εφημερίδα "Αθλητικά Χρονικά" την Παρασκευή 3/10/1933) όπου γράφει τα εξής: "... Εις την ήτταν του συνέτεινεν το γεγονός ότι ο Γκαλ δεν έφερε τα Ρουμανικά χρώματα και τοιουτοτρόπως ο κόσμος καθ' οδόν τον ενίσχυε νομίζων ότι επρόκειτο περί Έλληνος... Εάν ο Γκαλ έφερε τα χρώματά του ο κόσμος θα ειδοποιούσε τον προπορευόμενον Στεφάνου και ούτω θ' απεσοβείτο η καθυστέρησις του προς λήψιν φωτογραφιών κτλ. Ανεξαρτήτως αυτού όμως οι αθληταί της ΑΕΚ εγκατέλειψαν τον συνάδελφον των μετά την πτώσιν του και μόνον οι Παναθηναϊκοί έσπευσαν να τον παραλάβουν και να τον περιποιηθούν. Ας σημειωθεί ... ότι ο Στεφάνου έτρεξε με ξένα παπούτσια και την παραμονήν εξελιπάρη την χορήγησιν πεντηκονταδράχμου δια να φάγει εκδιωχθείς αντί απαντήσεως από μέρους των μεγαλοσχήμων συμβούλων του ΣΕΓΑΣ και της ΑΕΚ".

Μετείχαν συνολικά 22 δρομείς: 13 Έλληνες, 3 Γιουγκοσλάβοι, 3 Ρουμάνοι, 2 Βούλγαροι και ο Μενέλαος Αναστασιάδης από τη Βόρεια Ήπειρο που έτρεχε με τα χρώματα της Αλβανίας. Εκτός από τους τέσσερις προαναφερθέντες, οι υπόλοιποι εννέα Έλληνες ήταν οι: Γεώργιος Τρικάλης (ΕΓΣ), Χρήστος Σάρρας (ΕΓΣ), Φώτης Αδαμίδης (Άρης Θ.), Βαρεξάκης, Θάνος, Αθανασιάδης, Πρίφτης, Τσούμας και Μαζαράκης.

Θέση	Αθλητές	Επίδοση
(1) (2) (3) (4) (5) (6) ------ ακυρώθηκε	Λούντοβικ Γκαλλ Στέλιος Κυριακίδης Στάνισλαβ Σπορν Μπόγκντεν Φινγκαρόφ Ευάγγελος Παπαδόπουλος Β. Μπέλλες --------------------------------- Στέφανος Στεφανιάν ή Στεφάνου	3:02.41 3:03.05 3:14.45 3:17.50 3:20.25 3:21.45 ----- 3:02.43

Μετέχουσες χώρες και αθλητές

Χώρα	Αθλητές
Ελλάδα	40
Γιουγκοσλαβία	12
Ρουμανία
Βουλγαρία	20
Τουρκία
Αλβανία	12
ΣΥΝΟΛΟ

Οι νικητές

Αγωνίσματα	Νικητής	Επίδοση
100μ	Ρένος Φραγκούδης	10.8 (ν.β.ρ.)
200μ	Ρένος Φραγκούδης	21.6 (ν.β.ρ.)
400μ	Φράντσισκ Νέμες	51.4
800μ	Γρηγόρης Γεωργακόπουλος	2.03.0
1500μ	Χρύσανθος Τσουκαλάς	4.02.0
5.000μ	Χρύσανθος Τσουκαλάς	15.49.6
10.000μ	Ίβε Κρεβς	34.04.2 (ν.ρ.Γ.)
Μαραθώνιος	Λούντοβικ Γκαλλ	3:02.41
110μ εμπ.	Χρήστος Μάντικας	14.9
400μ εμπ.	Χρήστος Μάντικας	56.8
Σκυταλοδρομία 4Χ100μ	Ελλάδα	43.3
Σκυταλοδρομία 4Χ400μ	Ελλάδα Σταυρινός-Φωτόπουλος-Πασύ-Μάντικας	3.34.1
Σκυταλοδρομία Βαλκανική 1.500μ	Ελλάδα Γεωργακόπουλος-Σταυρινός-Φραγκούδης-Μάντικας	3.28.0
Μήκος	Ίβο Μπουράτοβιτς	6,855
Ύψος	Χαϊντάρ Ασάρ	1,80
Τριπλούν	Χαράλαμπος Πατεράκης	13,89
Επί κοντώ	Λιούμπεν Ντόιτσεφ	3,90 (ν.β.ρ.)
Σφαιροβολία	Βεϊσί Εμρέ	13,79
Δισκοβολία	Κάμεν Γκάντσεφ	42,51
Ελληνική δισκοβολία	Κάμεν Γκάντσεφ	37,67 (ν.ρ.Β.)
Ακοντισμός	Θησέας Μιχαλόπουλος	57,28
Σφυροβολία	Πέταρ Γκόιτς	46,25

Βαθμολογία

Θέση	Χώρα	Νίκες	Βαθμοί*
1	Ελλάδα	12	169
2	Γιουγκοσλαβία	3	110
3	Ρουμανία	2	61
4	Τουρκία	2	59
5	Βουλγαρία	3	53
6	Αλβανία	0	7

*Σημείωση: Βαθμολογήθηκαν με 6-5-4-3-2-1 β. οι έξι πρώτοι.

Δ΄ Βαλκανικοί Αγώνες Στίβου Πρωταθλητής 1933
Ελλάδα

Πηγές

• "Αθλητικά Χρονικά", 29/9, 14 & 17/10/1933 (ψηφ. σελ. 285 κ. επ.) Αρχειοθετήθηκε 2014-03-07 στο Wayback Machine.
• Ηρ. Αθανασόπουλος, "Μαραθώνιος & Μαραθώνας", Αθήνα 2010, σελ. 174-175.
• BALKAN GAMES/CHAMPIONSHIPS.
• "Τα 10 χρόνια των βαλκανικών αγώνων", Ακρόπολις, 10/10/1939, ψηφ. σελ. 49.