Βαριάντα του Ναπολέοντα

Το ματ αυτό μερικές φορές συγχέεται με το: Ματ των ανοήτων

Στο σκάκι, η Βαριάντα του Ναπολέοντα (διεθνώς γνωστή ως το Ματ των αρχαρίων: Scholar's Mate) είναι ένα ματ που επιτυγχάνεται με τις κινήσεις (σε αλγεβρική σημειογραφία):

	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ

Ματ με τη βαριάντα του Ναπολέοντα.

1. ε4 ε5

2. Βθ5 Ιγ6

3. Αγ4 Ιζ6??

4. Β:ζ7#

Οι κινήσεις θα μπορούσαν να έχουν γίνει με μια διαφορετική σειρά ή με κάποια ελαφρά παραλλαγή, αλλά η βασική ιδέα είναι η ίδια: η βασίλισσα και ο αξιωματικός συνδυάζονται σε μια απλή επίθεση για ματ στο τετράγωνο ζ7 (ή στο ζ2, εάν τα μαύρα κάνουν το ματ).

Το ματ αυτό αναφέρεται μερικές φορές ως το "ματ των τεσσάρων κινήσεων", αν και υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να κάνει κάποιος ματ σε τέσσερις ή και λιγότερες κινήσεις.

Ονομασία

Η "Βαριάντα του Ναπολέοντα" αποδίδεται με διαφορετικό τρόπο σε άλλες γλώσσες. Παρακάτω είναι μερικά παραδείγματα που αναφέρουν τις αποδόσεις αυτές μεταφρασμένες στην διεθνή και εν συνεχεία στην ελληνική γλώσσα:

• Διεθνώς: Scholar's mate (ματ των αρχαρίων)
• Ελληνικά, Περσικά και Αραβικά: Napoleon's Plan (Ναπολεόντιο σχέδιο)
• Ιταλικά: Barber's Mate (ματ του κουρέα)
• Γαλλικά, Γερμανικά, Ολλανδικά, Τουρκικά, Ισπανικά και Πορτογαλικά: Shepherd's Mate (ματ του τσοπάνου)
• Ρωσικά: Children's Mate (παιδικό ματ)
• Φινλανδικά, Σουηδικά, Νορβηγικά και Δανικά: School Mate (σχολικό ματ)
• Εσπεράντο: Stultula Mato (ματ των ανοήτων)
• Πολωνικά (όπου το "ματ των ανοήτων" είναι γνωστό ως "ματ των αρχαρίων"), Δανικά, Γερμανικά, Ουγγρικά, Σλοβενικά, Σλοβακικά και Εβραϊκά: Shoemaker's Mate (ματ του τσαγκάρη)
• Αγγλικά: Schoolboy's Mate (ματ για σχολιαρόπαιδα) ή Blitzkrieg (γερμανική λέξη που σημαίνει "σύντομος πόλεμος")

Σκακιστικές παραλλαγές

	<Μ4    Α	Β	Γ	Δ	Ε	Ζ	Η	Θ	Ι	Μ3>    Κ
9											9
8											8
7											7
6											6
5											5
4											4
3											3
2											2
1											1
0											0
	Α <Μ1	Β	Γ	Δ	Ε	Ζ	Η	Θ	Ι	Κ Μ2>

Το ματ των αρχαρίων στο Ωμέγα σκάκι.

Στις διάφορες σκακιστικές παραλλαγές τα παρόμοια ματ με τέσσερις κινήσεις ονομάζονται επίσης Ματ των αρχαρίων. Για παράδειγμα, το αντίστοιχο ματ στο Ωμέγα σκάκι γίνεται με τις εξής κινήσεις:

1. ζ4 ζ5

Στην παραλλαγή αυτή επιτρέπεται η τριπλή αρχική κίνηση των πιονιών.

2. Αγ4 Αγ5

3. Βκ5 Ιη7??

Ο ίππος κινείται για να προστατέψει το πιόνι στο ζ5.

4. Β:η8#

Πηγές

• Hooper, David; Whyld, Kenneth (1992), «Scholar's Mate», The Oxford Companion to Chess (2η έκδοση), Oxford University Press, ISBN 0-19-280049-3 
• Kidder, Harvey (1960), Illustrated Chess for Children, Doubleday, ISBN 0-385-05764-4 
• Sunnucks, Anne (1970), «Scholar's Mate», The Encyclopaedia of Chess (2η έκδοση), St. Martins Press, ISBN 978-0-7091-4697-1