Βασίλειος Μέγας Κομνηνός


Ο Βασίλειος Α' Μέγας Κομνηνός (... - 6 Απριλίου 1340) ήταν αυτοκράτορας της Τραπεζούντας από τον Αύγουστο του 1332 έως το 1340. Ήταν ο νεώτερος γιος του Αλέξιου Β'. Όταν ο μεγαλύτερος αδελφός του Ανδρόνικος Γ' ανέβηκε στον θρόνο το 1330, σκότωσε τους άλλους δύο αδελφούς του (Μιχαήλ και Γεώργιο), ο Βασίλειος όμως πρόλαβε και διέφυγε στην Κωνσταντινούπολη.

Βασίλειος Μέγας Κομνηνός
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Βασίλειος Μέγας Κομνηνός (Ελληνικά)
Γέννηση1315
Θάνατος6  Απριλίου 1340
Αιτία θανάτουδηλητήριο
Χώρα πολιτογράφησηςΑυτοκρατορία της Τραπεζούντας
Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕιρήνη Παλαιολογίνα (από 1334)
Ειρήνη της Τραπεζούντας (από 1339)[1]
ΤέκναΑλέξιος Γ' Μέγας Κομνηνός
Μαρία Κομνηνή[2]
Θεοδώρα Κομνηνή[2]
Alexios Comnenos[2]
ΓονείςΑλέξιος Β' Μέγας Κομνηνός και Τζιτζιάκ Τζακέλι και Μπέκα Α΄ Ζακέλι
ΑδέλφιαΑνδρόνικος Γ' Μέγας Κομνηνός
Άννα Μεγάλη Κομνηνή
ΟικογένειαΔυναστεία Κομνηνών και Δυναστεία Μεγάλων Κομνηνών
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑυτοκράτορας της Τραπεζούντας (1332–1340)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Μετά τον θάνατο του Ανδρόνικου Γ' το 1332, ανέλαβε τον θρόνο ο ανήλικος γιος του Μανουήλ Β'. Εκείνο το διάστημα οι φιλοβυζαντινοί κύκλοι της Τραπεζούντας προσέγγισαν τον Βασίλειο και του ζήτησαν να διεκδικήσει τον θρόνο. Τον Αύγουστο του 1332 ο Μανουήλ τελικά καθαιρέθηκε και ο Βασίλειος στέφτηκε Αυτοκράτορας.

Ο Βασίλειος πήρε σωτήρια μέτρα κατά των μελών της αριστοκρατίας, διέταξε την εκτέλεση του «μεγάλου δούκα» Λέκη Τζαντιτζάνου, του γιου του και άλλων ευγενών. Το τίμημα για τη βοήθεια που του παρείχε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν η στενότερη εξάρτησή του από τη βυζαντινή αυλή.

Το 1336, όταν έγινε μια έκλειψη Ηλίου, οι χρονικογράφοι αναφέρουν, ότι ο λαός ταράχτηκε τόσο πολύ από αυτό το θεϊκό σημάδι που άρχισε μαζικά να λιθοβολεί το παλάτι του Αυτοκράτορα. Σε αυτό ίσως να οδήγησε και η σχετικά άστατη ζωή του, που διατηρούσε παράλληλο γάμο, κάτι που προκάλεσε την αντίδραση της εκκλησίας και του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.

Ο Βασίλειος πέθανε στις 6 Απριλίου 1340, πιθανότατα δηλητηριάστηκε από τη νόμιμη, πρώτη σύζυγό του Ειρήνη Παλαιολογίνα, η οποία τον διαδέχτηκε στον θρόνο.

Νομίσματα

Επεξεργασία

Έκοψε αργυρά άσπρα και χάλκινα 17 χιλ. Στη μία όψη ο Βασίλειος έφιππος ή όρθιος με τρίλοβο σκήπτρο και σφαίρα. Επιγραφή ΒΑ. ΚΟΜ. Στην άλλη ο άγ. Ευγένιος, επιγραφή Ο ΑΓI. EVΓΕΝΙ.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Ο Βασίλειος νυμφεύτηκε πρώτα την Ειρήνη Παλαιολογίνα, κόρη του Ανδρονίκου Γ΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων, αλλά δεν αποκτούσαν τέκνα.

Από την ερωμένη του Ειρήνη της Τραπεζούντας απέκτησε τέσσερα παιδιά και το 1339 τη νυμφεύτηκε ως δεύτερη σύζυγό του. Όμως η πρώτη ζούσε ακόμη, έτσι έγινε δίγαμος, κάτι που εξόργισε τον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης. Ο Βασίλειος απεβίωσε έξι μήνες μετά. Η Ειρήνη ήταν δυναμική: απέπεμψε την πρώτη του σύζυγο και επιβλήθηκε στη διακυβέρνηση του γιου της.

  • Αλέξιος 1337-1349
  • Ιωάννης, μετονομάστηκε σε Αλέξιο Γ΄ 1338-1390. Έγινε αυτοκράτορας της Τραπεζούντας.
  • Μαρία 1328-1408, παντρεύτηκε έναν Τουρκομάνο εμίρη της Χαλυβίας.
  • Θεοδώρα, παντρεύτηκε έναν ηγεμόνα της Τουρκομογγολικής φυλής των Μαυροπροβατάδων (Καρά Κογιουνλού).
  • (;) Ελένη απεβ. 1366, παντρεύτηκε τον Βαγράτ Ε΄ των Βαγρατιδών βασιλιά της Γεωργίας.
  • Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Εκδοτική Αθηνών. Τόμος Θ'. Οι Αυτοκράτορες της Τραπεζούντας, σελ. 333. ISBN 960-213-105-5.
Προηγούμενος
Μανουήλ Β' Κομνηνός
Αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
1332 - 1340
Επόμενος
Ειρήνη Παλαιολογίνα


  1. p21912.htm#i219120. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.