Βασιλική Λασιθίου

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 35°5′11.843″N 25°48′22.471″E / 35.08662306°N 25.80624194°E / 35.08662306; 25.80624194

Η Βασιλική είναι χωριό στην Κοινότητα Παχείας Άμμου του Δήμου Ιεράπετρας στο Νομό Λασιθίου. Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του ισθμού της Ιεράπετρας και απέχει 2,5 χιλιόμετρα από την Παχεία Άμμο και 11 χιλιόμετρα από την Ιεράπετρα.

Βασιλική
Βασιλική is located in Greece
Βασιλική
Βασιλική
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΛασιθίου
ΔήμοςΙεράπετρας
Δημοτική ΕνότηταΙεράπετρας
Δημοτική ΚοινότηταΠαχείας Άμμου
Γεωγραφία
ΝομόςΛασιθίου
Υψόμετρο60
Πληθυσμός
Μόνιμος50
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας72200
Τηλ. κωδικός28420-93
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Μινωικός οικισμός

Επεξεργασία
 
Άποψη του αρχαιολογικού χώρου Βασιλικής

Στο λόφο Καστέλλι, 400 μέτρα νοτιοανατολικά από το χωριό, αποκαλύφθηκε μινωικός οικισμός ο οποίος χρονολογείται από την πρωτομινωική ΙΙ εποχή (2600-2300 π.Χ.) μέχρι την υστερομινωική Ι εποχή (1550 π.Χ.). Στην ακμή του οικισμού συνέβαλε η γεωγραφική θέση του στον ισθμό της Ιεράπετρας και η εύφορη πεδιάδα που τον περιβάλλει.[1] Σε μικρή απόσταση βρίσκεται ο μινωικός οικισμός Γουρνιά. Υπάρχουν ίχνη κατοίκησης του λόφου κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους.[1]

Η πρώτη ανασκαφή έρευνα του οικισμού ήταν της Αμερικανής αρχαιολόγου Χάριετ Μπόιντ και στη συνέχεια του Αμερικανού αρχαιολόγου Ρίτσαρντ Σίγκερ την περίοδο 1904-1906. Η συστηματική ανασκαφή του χώρου συνεχίστηκε το 1970 από τον Αντώνη Ζώη, για λογαριασμό της Ελληνικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, όταν πραγματοποιήθηκε καθαρισμός και στρωματογραφική έρευνα της παλαιότερης ανασκαφής,[1] και ανακαλύφθηκαν γραπτά αγγεία μεγάλου ενδιαφέροντος στο υλικό της προηγούμενης ανασκαφής. Επίσης, διαπιστώθηκε η ύπαρξη μυκηναϊκής οχύρωσης και υδατογέφυρας, ίσως της παλαιοχριστιανικής εποχής.[2]

Από αυτόν τον αρχαιολογικό τόπο προέρχονται τα περισσότερα από τα πρωτομινωικά αγγεία με το ιδιόμορφο σχήμα και κηλιδώδη εμφάνιση, τα οποία είναι γνωστά ως αγγεία ρυθμού Βασιλικής.[3]

Σύγχρονος οικισμός

Επεξεργασία

Η παλαιότερη μνεία του οικισμού γίνεται στην τουρκική απογραφή του 1671, όπου αναφέρεται ως Vasiliki με δύο χαράτσια, αλλά το χωριό θεωρείται ότι υπήρχε από την Ενετοκρατία. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, αναφέρεται ότι κατοικούσαν σε αυτό 25 οικογένειες. Το 1881 εντάχθηκε στο δήμο Καβουσίου και είχε 164 Χριστιανούς και 65 Τούρκους κατοίκους, ενώ στην απογραφή του 1900 είχε 248 κατοίκους.[2] To 1920 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας, αλλά το 1925 εντάχθηκε στην κοινότητα Καβουσίου και το 1928 στην κοινότητα Παχειάς Άμμου. Το 1997 προσαρτήθηκε στον δήμο Ιεράπετρας.[4]

Πληθυσμιακή πορεία

Επεξεργασία
Απογραφή 1900 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός[2] 248 291 321 349 375 353 299 245 191 134 72

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Βασιλική Ιεράπετρας Αρχειοθετήθηκε 2018-02-07 στο Wayback Machine. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
  2. 2,0 2,1 2,2 Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελίδες 179–180. 
  3. «Βασιλική». Πάπυρος Λαρούς-Μπριτάννικα. 13ος. 2000, σσ. 361-2. 
  4. Βασιλική Λασιθίου Διοικητικές μεταβολές Οικισμών των ΟΤΑ, ΕΕΤΑΑ