Βασιλομήτωρ Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου

Η Ελίζαμπεθ Μπόουζ-Λάυον (αγγλικά: Elizabeth Bowes-Lyon, 4 Αυγούστου 1900 - 30 Μαρτίου 2002) ήταν η σύζυγος του Γεωργίου ΣΤ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου και μητέρα της Ελισάβετ Β΄ και της Μαργαρίτας, Κόμισσας του Σνόουντον.

Ελισάβετ
Δούκισσα της Υόρκης Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου Βασιλομήτωρ του Ηνωμένου Βασιλείου
Επίσημο πορτρέτο, 1986
Βασιλομήτωρ του Ηνωμένου Βασιλείου
Περίοδος	6 Φεβρουαρίου 1952 – 30 Μαρτίου 2002
Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου (ως σύζυγος του Βασιλιά) και των Βρετανικών Υπερπόντιων Κτήσεων
Περίοδος	11 Δεκεμβρίου 1936 – 6 Φεβρουαρίου 1952
Στέψη	12 Μαΐου 1937
Προκάτοχος	Μαίρη του Τεκ
Διάδοχος	Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου
Αυτοκράτειρα της Ινδίας
Περίοδος	11 Δεκεμβρίου 1936 – 15 Αυγούστου 1947
Προκάτοχος	Μαίρη του Τεκ
Διάδοχος	Κατάργηση του τίτλου
Γέννηση	4 Αυγούστου 1900 Χίτσιν ή Λονδίνο, Αγγλία ως Ελίζαμπεθ Μπόουζ-Λάυον
Θάνατος	30 Μαρτίου 2002 (101 ετών) Ουίνδσορ, Μπέρκσαϊρ, Αγγλία
Τόπος ταφής	9 Απριλίου 2002 Παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, Κάστρο Ουίνδσορ
Σύζυγος	Γεώργιος ΣΤ΄
Επίγονοι	Ελισάβετ Β΄ Πριγκίπισσα Μαργαρίτα, Κόμισσα του Σνόουντον
Πλήρες όνομα
Ελισάβετ Άντζελα Μαργαρίτα Μπόουζ-Λάιον
Οίκος	Ουίνδσορ (από τον γάμο)
Πατέρας	Κλωντ Μπόουζ-Λίον, 14ος κόμης του Στράθμορ και Κίνγκχορν
Μητέρα	Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ
Θρησκεία	Αγγλικανισμός
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Υπήρξε Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου, από το 1936 μέχρι τον θάνατο του συζύγου της το 1952, ενώ έπειτα ονομαζόταν Βασίλισσα Ελισάβετ η Βασιλομήτωρ (Queen Elizabeth, The Queen Mother), ώστε να μην υπάρχει σύγχυση με την κόρη της. Επίσης, υπήρξε η τελευταία αυτοκράτειρα της Ινδίας.

Βιογραφία

Η Ελίζαμπεθ Άντζελα Μαργκερίτ γεννήθηκε στις 4 Αυγούστου 1900 στο Χίτσιν ή στο Λονδίνο. Κόρη του Κλωντ Μπόουζ-Λάυον, 14ου Κόμη του Στράθμορ και Κίνγκχορν, και της Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ, κόρης του Τσαρλς Κάβεντις-Μπέντινκ. Βαφτίστηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1900 στην τοπική Εκκλησία των Αγίων Πάντων, και ανάδοχοί της ήταν η θεία της, Λαίδη Μωντ Μπόουζ-Λάυον (αδελφή του πατέρα της) και η εξαδέλφη της Βενίσια Τζέημς (εξαδέλφη από τη μεριά τής μητέρας).

Στο δέκατο τέταρτο έτος της ηλικίας της, η Βρετανία κήρυξε τον πόλεμο στη Γερμανία. Τέσσερα από τα αδέλφια της υπηρετήσαν στον στρατό. Ο μεγαλύτερος αδελφός της, Φέργκους, ήταν αξιωματικός του συντάγματος "Μαύρη Σκοπιά", και σκοτώθηκε εν δράσει, στη Μάχη του Λους το 1915. Ένας άλλος αδελφός, ο Μάικλ, αναφέρθηκε ως αγνοούμενος εν δράσει στις 28 Απριλίου 1917. Τρεις εβδομάδες αργότερα, η οικογένεια ανακάλυψε ότι είχε συλληφθεί μετά τον τραυματισμό του και παρέμεινε σε ένα στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου για το υπόλοιπο του πολέμου.

To 1921 ο Αλβέρτος, Δούκας της Υόρκης, έκανε πρόταση γάμου στην Ελίζαμπεθ, αλλά εκείνη την απέρριψε, «φοβούμενη πως ποτέ ξανά δεν θα είναι ελεύθερη να σκεφτεί, να μιλήσει και να δράσει όπως θα αισθάνεται πραγματικά». Τον Φεβρουάριο του 1922, η Ελίζαμπεθ ήταν παράνυμφος στον γάμο της αδελφής του Αλβέρτου, Μαρίας, και του Κόμη Λάσσελς. Τον επόμενο μήνα, ο Αλβέρτος έκανε πάλι πρόταση γάμου, αλλά εκείνη την απέρριψε για μια ακόμη φορά.

Τελικά, τον Ιανουάριο του 1923 η Ελίζαμπεθ συμφώνησε να παντρευτεί τον Αλβέρτο, παρά τις επιφυλάξεις της για τη βασιλική ζωή. Παντρεύτηκαν στις 26 Απριλίου 1923 στο Αββαείο του Ουέστμινστερ. Απρόσμενα, η Ελίζαμπεθ άφησε το μπουκέτο της στο Μνημείο του Άγνωστου Πολεμιστή στον δρόμο προς το Αββαείο, προς μνήμην του αδελφού της Φέργκους, κίνηση που ακολουθούν όλες οι νύφες της βρετανικής βασιλικής οικογένειας την ημέρα του γάμου τους. Η Ελίζαμπεθ μετά τον γάμο έλαβε την προσφώνηση-τίτλο η Βασιλική Υψηλότητα Η Δούκισσα της Υόρκης Ελισάβετ.

Η Βασιλομήτωρ στο Κάστρο του Ντόβερ.

Στις 20 Ιανουαρίου 1936, ο βασιλιάς Γεώργιος Ε΄ απεβίωσε και ο αδελφός του Αλβέρτου, Εδουάρδος, Πρίγκιπας της Ουαλίας, έγινε βασιλιάς ως Εδουάρδος Η΄. Ο Γεώργιος Ε΄ είχε εκφράσει τις επιφυλάξεις του σχετικά με τον διάδοχό του, λέγοντας: «Προσεύχομαι στον Θεό ο μεγαλύτερος γιος μου να μην παντρευτεί ποτέ και τίποτε να μην μπει ανάμεσα στον Μπέρτι (Αλβέρτο) και τη Λίλιμπετ (Ελισάβετ) και τον θρόνο.»

Μήνες μετά την έναρξη της βασιλείας του, ο Εδουάρδος Η΄ προκάλεσε μια συνταγματική κρίση, επιμένοντας στο να νυμφευτεί την Αμερικανίδα διαζευγμένη Ουώλλις Σίμπσον. Αν και νόμιμα ο Εδουάρδος Η΄ θα μπορούσε να έχει νυμφευτεί τη Σίμπσον, όμως ο βασιλιάς ήταν επίσης επικεφαλής της Εκκλησίας της Αγγλίας, η οποία την εποχή εκείνη δεν επέτρεπε σε διαζευγμένους να ξαναπαντρευτούν. Οι υπουργοί του Εδουάρδου Η΄ πίστευαν ότι οι άνθρωποι ποτέ δεν θα αποδέχονταν τη Σίμπσον ως βασίλισσα, και ήταν αντίθετοι στον γάμο.

Ως συνταγματικός μονάρχης, ο Εδουάρδος Η΄ ήταν υποχρεωμένος να δεχθεί τις υπουργικές συμβουλές. Αντί να εγκαταλείψει τα σχέδιά του να νυμφευτεί τη Σίμπσον, επέλεξε να παραιτηθεί υπέρ του Αλβέρτου, ο οποίος απρόθυμα έγινε βασιλιάς στη θέση του, στις 11 Δεκεμβρίου 1936 ως Γεώργιος ΣΤ΄. Ο Γεώργιος ΣΤ΄ και η Ελισάβετ στέφθηκαν Βασιλιάς και Βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας.

Ο Γεώργιος ΣΤ΄ απεβίωσε στον ύπνο του στις 6 Φεβρουαρίου 1952. Η Ελισάβετ απέκτησε την προσφώνηση-τίτλο η Αυτής Μεγαλειότητα Βασίλισσα Ελισάβετ Η Βασιλομήτωρ, επειδή ο κανονικός τίτλος για τη χήρα του βασιλιά, που θα ήταν «Βασίλισσα Ελισάβετ», θα ήταν πάρα πολύ παρόμοιος με τον τίτλο της μεγαλύτερης κόρης της, Ελισάβετ Β΄. Ευρέως, έγινε γνωστή ως η «Βασιλομήτωρ» ή η «Βασίλισσα Μητέρα».

Η Βασιλομήτωρ απεβίωσε στον ύπνο της, στις 30 Μαρτίου 2002 στο Ουίνδσορ, έχοντας στο πλάι της τη μοναδική επιζήσασα κόρη της, Ελισάβετ Β΄. Τους τελευταίους τέσσερις μήνες της ζωής της υπέφερε από ένα κρυολόγημα. Κατά το τέλος της σε ηλικία 101 ετών, ήταν το μακροβιότερο μέλος της βασιλικής οικογένειας στην ιστορία της Βρετανίας. Αυτό το ρεκόρ έσπασε στις 24 Ιουλίου 2003, από την Αλίκη, Δούκισσα του Γκλώστερ, η οποία απεβίωσε σε ηλικία 102 ετών στις 29 Οκτωβρίου 2004.

Οικογένεια

Η Ελισάβετ και ο Γεώργιος ΣΤ΄ απέκτησαν δύο κόρες:

• Ελισάβετ (1926 - 2022), Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου, παντρεύτηκε το 1947 τον Φίλιππο της Ελλάδας και της Δανίας, αργότερα Δούκα του Εδιμβούργου. Απέκτησαν 4 παιδιά.
• Μαργαρίτα (1930 - 2002), παντρεύτηκε το 1960 τον Άντονυ Άρμστρονγκ-Τζόουνς, αργότερα 1ο Κόμη του Σνόουντον. Απέκτησαν 2 παιδιά.

Πρόγονοι

Τόμας Μπόουζ-Λίον, λόρδος Γκλάμις

Κλωντ Μπόουζ-Λίον, 13ος κόμης του Στράθμορ και Κίνγκχορν

Σαρλότ Γκρίμστηντ

Κλωντ Μπόουζ-Λίον, 14ος κόμης του Στράθμορ και Κίνγκχορν

Όσβαλντ Σμιθ

Φράνσις-Ντόρα Σμιθ

Ενριέτα Μίλντρεντ-Χόντγκσον (συγγενής του Τζορτζ Ουάσινγκτον)

Ελισάβετ Μπόουζ-Λίον

λόρδος Τσαρλς Κάβεντις-Μπέντινκ (γιος του πρωθυπουργού Γουίλιαμ 3ου δούκα του Πόρτλαντ)

ιερέας Τσαρλς Κάβεντις-Μπέντινκ

Ανν Γουέλσλυ (ανιψιά Άρθουρ Γουέλσλυ, δούκα του Ουέλινγκτον)

Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ

Έντουιν Μπάρναμπυ

Καρολίνα-Λουίζα Μπάρναμπυ

Ανν-Κάρολαϊν Σάλσμπουρυ

Γενεαλογία

Η Ελισάβετ είναι απόγονος του Μπράιαν Μπόρου, Βασιλιά της Ιρλανδίας (1002 - 1014). Από αυτή τη γενιά, ήταν 26η απόγονος του Ντέρμοτ ΜακΜάρρα, Βασιλιά του Λέινστερ, ενώ ο Γεώργιος ΣΤ΄ ήταν 29ος απόγονος.

Η Ελίζαμπεθ Μπόους-Λάιον ήταν απόγονος του Εδουάρδου Γ΄ της Αγγλίας:

Εδουάρδος Γ΄ βασ. της Αγγλίας ΟΙΚΟΣ ΑΝΖΟΥ (ΠΛΑΝΤΑΓΕΝΕΤΩΝ)

Εδμόνδος δούκας της Υόρκης

Ριχάρδος κόμης του Κέιμπριτζ

Ριχάρδος δούκας της Υόρκης

Γεώργιος δούκας του Κλάρενς

Μαργαρίτα κόμισσα του Σόλσμπερι

Ριχάρδος Πολ ΟΙΚΟΣ ΠΟΛ

Ερρίκος Πολ βαρόνος του Μόντακιου

Φράνσις Χέιστινγκς κόμης του Χάντινγκτον ΟΙΚΟΣ ΧΕΪΣΤΙΝΓΚΣ

Αικατερίνη Πολ

Γεώργιος Χέιστινγκς κόμης του Χάντινγκτον

Φράνσις Χέιστινγκς κύριος του Χέιστινγκς

Κάθριν Χέιστινγκς

Φίλιππος Στάνχοουπ κόμης του Τσέστερφιλντ ΟΙΚΟΣ ΣΤΑΝΧΟΟΥΠ

Χένρυ Στάνχοουπ κύριος του Στάνχοουπ

Φίλιππ Στάνχοουπ κόμης του Τσέστερφηλντ

Τζον Λίον κόμης του Στράθμορ ΟΙΚΟΣ ΜΠΟΟΥΖ-ΛΙΟΝ

Ελίζαμπεθ Στάνχοουπ

Τόμας Λίον κόμης του Στράθμορ

Τζον Λίον κόμης του Στράθμορ

Τόμας Μπόουζ-Λίον κόμης του Στράθμορ

Τόμας Μπόουζ-Λίον κύριος του Γκλάμις

Κλωντ Μπόουζ-Λίον κόμης του Στράθμορ

Κλωντ Μπόουζ-Λίον κόμης του Στράθμορ ∞ Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ

Ελισάβετ Μπόουζ-Λίον

Γεώργιος ΣΤ΄ βασ. του Ηνωμένου Βασιλείου

Τίτλοι

• 4 Αυγούστου 1900 - 16 Φεβρουαρίου 1904: Η Αξιότιμη Ελίζαμπεθ Μπόουζ-Λάιον
• 16 Φεβρουαρίου 1904 - 26 Απριλίου 1923: Η Λαίδη Ελίζαμπεθ Μπόουζ-Λάιον
• 26 Απριλίου 1923 - 11 Δεκεμβρίου 1936: Η Αυτής Βασιλική Υψηλότητα Η Δούκισσα της Υόρκης
• 11 Δεκεμβρίου 1936 - 6 Φεβρουαρίου 1952: Η Αυτής Μεγαλειότητα Η Βασίλισσα
• 6 Φεβρουαρίου 1952 - 30 Μαρτίου 2002: Η Αυτής Μεγαλειότητα Η Βασίλισσα Ελισάβετ Η Βασιλομήτωρ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος
• Remember This—An Elegy on the death of HM Queen Elizabeth, The Queen Mother by Andrew Motion, Poet Laureate, at the BBC
• The Queen Mother's Wedding στο YouTube on The Royal Channel