Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων

βιβλιοθήκη στην Αθήνα

Η Βιβλιοθήκη της Βουλής είναι Ελληνική δημόσια γενική βιβλιοθήκη που εδρεύει στην Αθήνα. Κύρια προτεραιότητά της είναι η υποστήριξη του κοινοβουλευτικού έργου.[3]

Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων
Χάρτης
Είδοςparliamentary library
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°58′31″N 23°44′13″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αθηναίων και Περιφέρεια Αττικής
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής1846[1][2]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Η Μπενάκειος Βιβλιοθήκη, όπου στεγάζεται μόνιμα μέρος της συλλογής.

Ιστορικά στοιχεία

Επεξεργασία

Η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων ιδρύθηκε το 1846[4] κατόπιν της σύστασης της πρώτης Βουλής των Ελλήνων βάσει του Συντάγματος του 1844, από την ίδια τη βουλή με σκοπό την υποβοήθηση του έργου της.[5] Πρώτος αρχειοφύλακας και βιβλιοφύλακας που ανέδειξε την Βιβλιοθήκη ως χώρο του πνεύματος ήταν επί 28 έτη, ως τον θάνατό του, ο λόγιος και δικαστικός Γεώργιος Τερτσέτης από την Ζάκυνθο που εξελέγη στη θέση αυτή το 1846.[5][6][7]

Η αρχική της εγκατάσταση ήταν στην οικία Κοντόσταυλου μαζί με την Βουλή και τη Γερουσία.[8] Τα βιβλία της Βιβλιοθήκης καταστράφηκαν όταν κάηκε από φωτιά το πρώτο Βουλευτήριο το 1854, οπότε και η βιβλιοθήκη λειτούργησε ως το 1858 σε πτέρυγα του Πανεπιστημίου και εν συνεχεία διαδοχικά στις οικίες Α. Ζυγομαλά και Α. Πολυζωίδου.[8] Το 1874 στεγάστηκε στο νέο Βουλευτήριο, το σημερινό μέγαρο της Παλαιάς Βουλής.[9]

Στη συνέχεια η Βιβλιοθήκη αναπτύχθηκε σημαντικά από το 1875 ως το 1887, φτάνοντας τα 100.000 βιβλία από μόλις 5.000, οπότε και προσδιορίστηκε πλέον ο χαρακτήρας της ως γενικής βιβλιοθήκης, υπό τον Τιμολέοντα Φιλήμονα, βουλευτή Αττικής και εκλεγμένο Έφορο του Βουλευτηρίου το 1875, ο οποίος προσέλκυσε δωρεές από την Ελλάδα και το εξωτερικό και ανέθεσε στον Νικόλαο Πολίτη την οργάνωση της βιβλιοθήκης με προσαρμοσμένη εφαρμογή του συστήματος ταξινόμησης της Δημόσιας Βιβλιοθήκης του Μονάχου.[5][10] Διευθυντής της Βιβλιοθήκης για 50 χρόνια διετέλεσε ο Παναγιώτης Καλογερόπουλος, ο οποίος την οργάνωσε περαιτέρω και κατάρτισε τον κατάλογο των βιβλίων της.[9]

Το 1921 μεταφέρθηκε εκτός του Βουλευτηρίου σε κοντινό κτίριο ενώ το 1926 ο Εμμανουήλ Μπενάκης την επέκτεινε με δωρεά του σε νέο περίπτερο.[9] Το 1934 (ή 1936) η Βιβλιοθήκη εγκαταστάθηκε τελικά στο Μέγαρο Βουλής και Γερουσίας, στον δεύτερο όροφο του σημερινού κτιρίου των Παλαιών Ανακτόρων, όταν ολοκληρώθηκε η μετατροπή του από την προηγούμενη χρήση του ως βασιλικά ανάκτορα.[3][5]

Σήμερα, λόγω του μεγάλου της όγκου η Βιβλιοθήκη στεγάζεται σε τρία σημεία της Αθήνας:[11]

Διοικητική οργάνωση

Επεξεργασία

Η Διεύθυνση Βιβλιοθήκης της Βουλής τελεί υπό την εποπτεία του Προέδρου του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής. Αρμοδιότητά της είναι η συγκέντρωση του υλικού που διαχειρίζεται η Βιβλιοθήκη. Απαρτίζεται από τα τμήματα:[14]

  1. Κοινοβουλευτικής Βιβλιοθήκης
  2. Βιβλιοθήκης Πόλης και Διαχείρισης Συστημάτων Βιβλιοθήκης
  3. Διατήρησης και Συντήρησης Έντυπου Υλικού και Έργων Τέχνης
  4. Μπενακείου Βιβλιοθήκης και Συλλογών Πολιτικών Προσωπικοτήτων
  5. Κοινοβουλευτικών Αρχείων

Συλλογές

Επεξεργασία

Η Βιβλιοθήκη μέσα από τις συλλογές της απευθύνεται κυρίως στους βουλευτές και στους επιστημονικούς συνεργάτες τους καθώς και στο ευρύ κοινό. Κύριος σκοπός της είναι η υποστήριξη του κοινοβουλευτικού έργου, η εξυπηρέτηση των ερευνητικών διαδικασιών των χρηστών της και η κάλυψη των πληροφοριακών τους αναγκών μέσα από τις υπηρεσίες και τις πηγές πληροφόρησης που τους παρέχει. Επιμέρους στόχοι της είναι, ο συνεχής εμπλουτισμός της από υλικό που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μελών της και παράλληλα η συντήρηση και οργάνωσή του, η διαχείριση των χρηματοοικονομικών πόρων, η συνεργασία με άλλες βιβλιοθήκες και δημόσιους φορείς και η απασχόληση εκπαιδευμένου προσωπικού ικανό για καθοδήγηση των χρηστών στους χώρους της βιβλιοθήκης.[εκκρεμεί παραπομπή]

Κοινοβουλευτική συλλογή

Επεξεργασία

Πρόκειται για την συλλογή που αφορά το κοινοβουλευτικό έργο, όπως κανονισμούς της Βουλής, συντάγματα, συνταγματικά κείμενα, Εφημερίδες της Κυβέρνησης, πρακτικά, εισηγητικές εκθέσεις νομοσχεδίων, βάση δεδομένων εκλογών, και Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.[15]

Γενικές συλλογές

Επεξεργασία

Η συλλογή βιβλίων αριθμεί περί τους 650.000 τόμους με ελληνικές και ξενόγλωσσες εκδόσεις.[16] Βάσει σειράς νόμων που έχουν ψηφιστεί, για κάθε βιβλίο που εκδίδεται στην Ελλάδα υπάρχει υποχρέωση κατάθεσης ενός αντιτύπου του στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, με αποτέλεσμα η Βιβλιοθήκη να εμπλουτίζεται συνεχώς και να θεωρείται δημόσια γενική βιβλιοθήκη.[3] Μοιράζονται στην Κεντρική Βιβλιοθήκη, στην Μπενάκειο Βιβλιοθήκη και στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο που φυλάσσεται ο μεγαλύτερος όγκος βιβλίων.[11]

Ημερήσιος και περιοδικός τύπος

Επεξεργασία

Η συλλογή τύπου αριθμεί περισσότερους από 30.000 τίτλους με ελληνικές και ξενόγλωσσες εφημερίδες και περιοδικά που χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα ως το παρόν, ενώ επιπρόσθετα στους έντυπους τίτλους διατίθενται ηλεκτρονικά περιοδικά και βάσεις δεδομένων.[16] Ο κύριος όγκος φυλάσσεται στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο ενώ επιλεγμένοι τίτλοι φυλάσσονται στην Κεντρική Βιβλιοθήκη.[17]

Μικροταινίες

Επεξεργασία

Ο ελληνικός τύπος μαζί με τα τεύχη των Εφημερίδων της Κυβέρνησης αλλά και αρχεία και χειρόγραφα έχουν μικροφωτογραφηθεί, δίνοντας διάθεση σε περίπου 25.000 τίτλους σε μικροταινίες.[18]

Ειδικές συλλογές

Επεξεργασία

Πρόκειται για σπάνια τεκμήρια με χειρόγραφους κώδικες, αρχέτυπα βιβλία, παλαίτυπες εκδόσεις, εκδόσεις ξεχωριστές για την καλλιτεχνική ή ιστορική τους αξία, σπάνια φυλλάδια, προεπαναστατικό τύπο και περιοδικά, αντιστασιακά έντυπα, ιστορικά κειμήλια, αφίσες, ψηφοδέλτια, προεκλογικά φυλλάδια, έργα τέχνης ελληνικού ενδιαφέροντος και χάρτες από τον 15ο αιώνα.[19]

Εκτός από την Κοινοβουλευτική Συλλογή φυλάσσονται ιστορικά αρχεία (19ος & 20ός αιώνας), σύγχρονα αρχεία και το φωτογραφικό αρχείο:[20]

  • Στα ιστορικά αρχεία περιέχεται η σειρά 25 τόμων των Αρχείων της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, πρωτόκολλα ορκωμοσίας, χειρόγραφα συνταγμάτων, χειρόγραφα πρακτικά συνεδριάσεων και τεκμήρια πριν τον 19ο αιώνα.
  • Στα σύγχρονα αρχεία περιέχονται ιδιωτικά αρχεία σύγχρονων πολιτικών και το Αρχείο του Ελληνικού Τμήματος του BBC για την περίοδο 1939 - 2005.
  • Στο φωτογραφικό αρχείο περιέχονται φωτογραφίες από επίσημες τελετές, εκδηλώσεις και συνεδριάσεις στο Κοινοβούλιο, από πολιτικά πρόσωπα, και ιστορικές φωτογραφίες καθώς και από τις εκθέσεις στο Κοινοβούλιο με ιστορικό και πολιτικό περιεχόμενο.

Φάκελος Κύπρου

Επεξεργασία

Εδώ γίνεται ανάρτηση των επίσημων από κοινού πρακτικών της Βουλής των Ελλήνων και της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας.[21]

Αρχείο Ν. Παναγιωτάτου

Επεξεργασία

Εκθέσεις, έγγραφα, κείμενα, ομιλίες, αλληλογραφία, και έντυπα του Νικολάου Ε. Παναγιωτάτου, Νομάρχη Χϊου (1949 - 1956).[22]

Αποδελτίωση Γερμανικών Εφημερίδων 1967-2019

Επεξεργασία

Συλλογή άρθρων στον γερμανικό Τύπο για την Ελλάδα και την Κύπρο μεταξύ 1967 και 2019.[23][24]

Πολιτιστική διαχείριση

Επεξεργασία

Ψηφιοποίηση

Επεξεργασία

Στη Βιβλιοθήκη εντάσσεται το Τμήμα Βιβλιοθήκης Πόλης και Διαχείρισης Συστημάτων Βιβλιοθήκης, μέρος της αποστολής του οποίου είναι η «μέριμνα για την ψηφιοποίηση και μικροφωτογράφηση των Συλλογών της Βουλής». Τη δεκαετία του 1980 ξεκίνησε η μικροφωτογράφιση του ημερήσιου και περιοδικού τύπου των συλλογών της Βιβλιοθήκης ενώ τα έτη 2007 - 2013 ξεκίνησε η ψηφιοποίηση μικροταινιών στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» η οποία και συνεχίστηκε έκτοτε με ιδίους πόρους και είναι πλέον διαδικτυακά διαθέσιμο το σύνολο σχεδόν του υλικού αυτού.[25] Ταυτόχρονα έχουν ψηφιοποιηθεί και διατίθενται ομοίως το Ιστορικό Κοινοβουλευτικό Αρχείο, η συλλογή συνταγματικών κειμένων, καθώς και ιατρικά φυλλάδια ή σπάνια και πολύτιμα τεκμήρια.[26]

Εκθεσιακές δράσεις

Επεξεργασία

Πέραν της ενεργής παρουσίας την Βιβλιοθήκης με υπηρεσίες πληροφόρησης, διάθεση ηλεκτρονικών πηγών, κοινωνικά μέσα, ειδικές ξεναγήσεις και δράσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, λέσχη ανάγνωσης κλπ, το ισχυρότερο επικοινωνιακά εργαλείο της θεωρείται η διεξαγωγή εκθέσεων με βασικό κοινό τους μαθητές όλων των βαθμίδων.[27] Οι εκθέσεις είναι ενίοτε περιοδικές, με επετειακό πολλές φορές χαρακτήρα και αφορούν εθνικά ιστορικά πρόσωπα, γεγονότα και ορόσημα μέσα από σύγχρονη ματιά.[27] Χρησιμοποιούνται χώροι της Βουλής, πιο πρόσφατα το πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο αλλά και εκθέσεις σε επαρχιακές πόλεις.[27]

Διαχείριση αρχειακού αποθέματος

Επεξεργασία

Τα «Αρχεία της Εθνικής Παλιγγενεσίας» είναι η πιο εμβληματική συλλογή της Βιβλιοθήκης που καταδεικνύει τον ρόλο της στη διάσωση και διαφύλαξη αρχειακού υλικού ελλείψει άλλου ειδικού φορέα στα πρώτα χρόνια έπειτα από την Ελληνική Επανάσταση, με την πραγματοποίηση δύο μεγάλων καλεσμάτων στα έτη 1856 και 1862 για εμπλουτισμό του αντίστοιχου αρχειακού της υλικού.[28] Αρκετά επιπλέον τεκμήρια εντάχθηκαν έκτοτε στο αρχειακό της υλικό, ουδέποτε όμως η ευθύνη της διαχείρισής του θεσμοθετήθηκε ως αρμοδιότητα της Βιβλιοθήκης.[29] Γίνονται προσπάθειες κάλυψης του κενού με αναθέσεις σε ειδικά τμήματα για τον σκοπό αυτό, το «Τμήμα Κοινοβουλευτικών Αρχείων», το «Τμήμα Κοινοβουλευτικής Βιβλιοθήκης» και το «Τμήμα Μπενακείου Βιβλιοθήκης & Συλλογών Πολιτικών Προσωπικοτήτων».[29]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. library.parliament.gr/%CE%A0%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%97-%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%B8%CE%AE%CE%BA%CE%B7. Ανακτήθηκε στις 21  Ιανουαρίου 2022.
  2. dx.doi.org/10.26265/polynoe-1039.
  3. 3,0 3,1 3,2 Καραπάνου, σ. 37
  4. Καραπάνου, σ. 35-36
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Βιβλιοθήκη της Βουλής - Πληροφορίες - Η Βιβλιοθήκη». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  6. «Τερτσέτης. Ο δικαστικός που αρνήθηκε να καταδικάσει άδικα τον Κολοκοτρώνη και τον Πλαπούτα σε θάνατο στην γκιλοτίνα. Ξυλοκοπήθηκε, φυλακίστηκε και δικάστηκε από τους Βαυαρούς». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. 8 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  7. Καραπάνου, σ. 36
  8. 8,0 8,1 Καραπάνου, σ. 37, υποσημείωση 58
  9. 9,0 9,1 9,2 «Η βιβλιοθήκη της βουλής των Ελλήνων 1846-1970». Αλφειός. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  10. «ΜΕΓΑΛΗ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2019. 
  11. 11,0 11,1 «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Γενικές Συλλογές > Βιβλία». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  12. Καραπάνου, σ. 37, υποσημείωση 59
  13. Καραπάνου, σ. 37, υποσημείωση 60
  14. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Αρχική > Δομή > Διοικητική οργάνωση». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  15. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Κοινοβουλευτική Συλλογή». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  16. 16,0 16,1 Καραπάνου, σ. 38
  17. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Γενικές Συλλογές > Ημερήσιος και Περιοδικός Τύπος». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  18. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Γενικές Συλλογές > Μικροταινίες». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  19. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Ειδικές Συλλογές». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  20. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Αρχεία». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  21. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Αρχεία > Φάκελος Κύπρου». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  22. «NIKOΛAOΣ E. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΣ». Βιβλιοθήκη της Βουλής. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  23. «Βιβλιοθήκη της Βουλής > Συλλογές > Αρχεία > Αποδελτίωση Γερμανικών Εφημερίδων 1967-2019». library.parliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  24. «Αποδελτίωση Γερμανικών Εφημερίδων 1967-2019». Βιβλιοθήκη της Βουλής. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2022. 
  25. Καραπάνου, σ. 39-40
  26. Καραπάνου, σ. 40
  27. 27,0 27,1 27,2 Καραπάνου, σ. 41-42
  28. Καραπάνου, σ. 43-44
  29. 29,0 29,1 Καραπάνου, σ. 44-45

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία