Πυριδοξίνη

χημική ένωση
(Ανακατεύθυνση από Βιταμίνη Β6)

Η πυριδοξίνη, επίσης γνωστή ως βιταμίνη Β6, είναι μια μορφή βιταμίνης Β που βρίσκεται συνήθως στα τρόφιμα και χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα διατροφής.[1] Ως συμπλήρωμα χρησιμοποιείται για τη θεραπεία και την πρόληψη της ανεπάρκειας της πυριδοξίνης, της σιδηροβλαστικής αναιμίας, της εξαρτώμενης από την πυριδοξίνη επιληψίας, ορισμένων μεταβολικών διαταραχών, των παρενεργειών ή επιπλοκών της χρήσης ισονιαζίδης και ορισμένων τύπων δηλητηρίασης από μανιτάρια.[2][1] Χρησιμοποιείται από το στόμα ή με ένεση.[3]

Η χημική δομή της πυριδοξίνης

Συνήθως είναι καλά ανεκτή.[2] Περιστασιακές παρενέργειες περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, μούδιασμα και υπνηλία.[2] Οι κανονικές δόσεις είναι ασφαλείς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.[2] Η πυριδοξίνη ανήκει στην οικογένεια βιταμινών β. Απαιτείται από τον οργανισμό για να παράγει αμινοξέα, υδατάνθρακες και λιπίδια,[2] Οι διατροφικές πηγές περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά και δημητριακά.[3]

Η πυριδοξίνη ανακαλύφθηκε το 1934, απομονώθηκε το 1938 και κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1939.[4][5] Εντάσσεται στον κατάλογο των βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα ασφαλέστερα και πιο αποτελεσματικά φάρμακα που χρειάζονται σε ένα σύστημα υγείας.[6] Η πυριδοξίνη διατίθεται τόσο ως γενόσημο φάρμακο όσο και ως μη συνταγογραφούμενο προϊόν. [2] Το χονδρικό κόστος στον αναπτυσσόμενο κόσμο είναι περίπου 0,59–3,54 $ ανά μήνα.[7] Τρόφιμα, όπως τα δημητριακά πρωινού ενισχύονται με πυριδοξίνη σε ορισμένες χώρες. [3]

Ιατρικές χρήσεις

Επεξεργασία

Ως συμπλήρωμα χρησιμοποιείται για τη θεραπεία και την πρόληψη της ανεπάρκειας της πυριδοξίνης, της σιδηροβλαστικής αναιμίας, της εξαρτώμενης από πυριδοξίνη επιληψίας, ορισμένων μεταβολικών διαταραχών, προβλημάτων από την ισονιαζίδη και ορισμένων τύπων δηλητηρίασης από μανιτάρια.[2][1] Η εξαρτώμενη από πυριδοξίνη επιληψία είναι ένας σπάνιος τύπος επιληψίας που δεν βελτιώνεται με τα τυπικά αντιεπιληπτικά φάρμακα.[8] Η πυριδοξίνη χρησιμοποιείται από το στόμα ή με ένεση.[2]

Η πυριδοξίνη σε συνδυασμό με τη δοξυλαμίνη χρησιμοποιείται ως θεραπεία για πρωινή αδιαθεσία σε έγκυες γυναίκες. Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης στην έκθεση σε υδραζίνη με ασαφές αποτέλεσμα.[9]

Παρενέργειες

Επεξεργασία

Συνήθως είναι καλά ανεκτή, αν και είναι πιθανή τοξικότητα από υπερδοσολογία.[2] Περιστασιακές παρενέργειες περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, μούδιασμα και υπνηλία. Η υπερδοσολογία πυριδοξίνης μπορεί να προκαλέσει μια περιφερική αισθητήρια νευροπάθεια που χαρακτηρίζεται από κακό συντονισμό, μούδιασμα και μειωμένη αίσθηση στην αφή, τη θερμοκρασία και τους κραδασμούς. Τα επίπεδα πυριδοξίνης στο ανθρώπινο αίμα σε υγιή άτομα είναι 2,1 - 21,7 ng/mL. Οι κανονικές δόσεις είναι ασφαλείς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.[2]

Μηχανισμός δράσης

Επεξεργασία

Η πυριδοξίνη ανήκει στην οικογένεια των βιταμινών Β. [2] Απαιτείται από τον οργανισμό για να παράγει αμινοξέα, υδατάνθρακες και λιπίδια. Οι πηγές στη διατροφή περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά και δημητριακά.[3] Απαιτείται επίσης για τη δραστηριότητα της μυϊκής φωσφορυλάσης[10] που σχετίζεται με το μεταβολισμό του γλυκογόνου.

Η πυριδοξίνη ανακαλύφθηκε το 1934, απομονώθηκε το 1938 και κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1939.[4][5] Εντάσσεται στον κατάλογο των βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα πιο αποτελεσματικά και ασφαλή φάρμακα που χρειάζονται σε ένα σύστημα υγείας.[6] Η πυριδοξίνη διατίθεται ως γενικό φάρμακο και χωρίς ιατρική συνταγή.[2] Το χονδρικό κόστος στον αναπτυσσόμενο κόσμο είναι περίπου 0,59–3,54 $ ανά μήνα.[7] Τρόφιμα, όπως τα δημητριακά πρωινού ενισχύονται με πυριδοξίνη σε ορισμένες χώρες. [3]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 World Health Organization (2009). Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, επιμ. WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. σελ. 496. hdl:10665/44053 . ISBN 9789241547659. 
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 «Office of Dietary Supplements - Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B6». ods.od.nih.gov. 11 Φεβρουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2016. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Office of Dietary Supplements - Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B6». ods.od.nih.gov. 11 Φεβρουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2016. 
  4. 4,0 4,1 Squires, Victor R. (2011). The Role of Food, Agriculture, Forestry and Fisheries in Human Nutrition - Volume IV (στα Αγγλικά). EOLSS Publications. σελ. 121. ISBN 9781848261952. 
  5. 5,0 5,1 Harris, Harry (2012). Advances in Human Genetics 6. Springer Science & Business Media. σελ. 39. ISBN 9781461582649. 
  6. 6,0 6,1 World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771 . WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  7. 7,0 7,1 «Vitamin B6». International Drug Price Indicator Guide. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  8. Abend, NS; Loddenkemper, T (July 2014). «Management of pediatric status epilepticus». Current Treatment Options in Neurology 16 (7): 301. doi:10.1007/s11940-014-0301-x. PMID 24909106. 
  9. «Hydrazine (EHC 68, 1987)». www.inchem.org. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  10. J. M. Berg· J. L. Tymoczko· G. J. Gatto· L. Stryer (2015). Βιοχημεία. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. σελ. 707. [νεκρός σύνδεσμος]