Βορειοδυτικά Εδάφη

ομοσπονδιακό έδαφος του Καναδά

Τα Βορειοδυτικά Εδάφη (αγγλικά: Northwest Territories‎‎, γαλλικά: Territoires du Nord-Ouest‎‎) είναι διοικητική υποδιαίρεση του Καναδά, η οποία υπάγεται σε άμεσο διοικητικό έλεγχο από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της χώρας. Βρίσκεται στον βόρειο Καναδά, ανάμεσα στο Γιούκον και το Νούναβουτ. Στα νότια συνορεύει από τα δυτικά προς τα ανατολικά με τη Βρετανική Κολομβία, την Αλμπέρτα και το Σασκάτσουαν. Σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2024, ο πληθυσμός των Βορειοδυτικών Εδαφών, ανέρχεται σε 44.731 κατοίκους.[1]

Βορειοδυτικά Εδάφη

Σημαία

Εθνόσημο
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Γέλοουναϊφ
Αγγλικά και Γαλλικά
Τζέρι Κισούν
Ρ. Τζ. Σίμσον
 • Σύνολο
 • % Νερό

1.346.106 km2
163.021 (12,1%)
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2024 
 • Απογραφή 2021 
 • Πυκνότητα 

44.731[1]  
41.070[2]  
0,03 κατ./km2 
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (2013)
 • Κατά κεφαλή 

C$4,412 δις[3]  
C$100.731  
UTC-7

Η έκταση των Βορειοδυτικών Εδαφών είναι 1.346.106 τ.χλμ., αλλά ο πληθυσμός του εδάφους έφτανε μόλις τους 41.070 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021[2]. Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι αυτόχθονες Ινδιάνοι. Πρωτεύουσα των Βορειοδυτικών Εδαφών είναι το Γέλοουναϊφ (αγγλικά: Yellowknife, δηλ. Κίτρινο μαχαίρι), που έχει πληθυσμό 20.340 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021[4]. Τα Βορειοδυτικά Εδάφη, ένα τμήμα της παλιάς Βορειοδυτικής Επικράτειας, εισήλθαν στην Καναδική Συνομοσπονδία στις 15 Ιουλίου 1870. Από τότε, το έδαφος έχει χωριστεί τέσσερις φορές για να δημιουργηθούν νέες επαρχίες και εδάφη ή να διευρυνθούν οι υπάρχουσες. Τα σημερινά σύνορά του χρονολογούνται από την 1η Απριλίου 1999, όταν το μέγεθος του εδάφους μειώθηκε ξανά με τη δημιουργία ενός νέου εδάφους του Νούναβουτ στα ανατολικά, μέσω του νόμου του Νούναβουτ και της Συμφωνίας Απαιτήσεων Γης του Νούναβουτ.[5][6] Ενώ το Νούναβουτ είναι ως επί το πλείστον αρκτική τούνδρα, τα Βορειοδυτικά Εδάφη έχουν ελαφρώς θερμότερο κλίμα και είναι τόσο τάιγκα όσο και τούνδρα, και οι πιο βόρειες περιοχές του αποτελούν μέρος του Καναδικού Αρκτικού αρχιπελάγους. Η περιοχή είναι πλούσια σε ορυκτά και πολύτιμα μέταλλα. Τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει και η εξόρυξη διαμαντιών.

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Στα Βορειοδυτικά Εδάφη βρίσκονται οι δύο μεγάλες λίμνες, που είναι εξ ολοκλήρου στον Καναδά,[7] η Μεγάλη Λίμνη των Άρκτων και η Μεγάλη Λίμνη των Σκλάβων, το βαθύτερο σώμα νερού στη Βόρεια Αμερική με βάθος 614 μέτρα, καθώς και ο ποταμός Μακένζι και τα φαράγγια του Εθνικού Πάρκου Ναχάνι, εθνικό πάρκο και μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Στα Βορειοδυτικά Εδάφη ανήκουν και μερικά νησιά του Καναδικού Αρκτικού αρχιπελάγους όπως η Νήσος Μπανκς, η Νήσος Μπόρντεν, η Νήσος Πρίγκιπα Πάτρικ και τμήματα των νησιών Βικτώρια και Μέλβιλ. Το υψηλότερο σημείο του εδάφους είναι το όρος Νιρβάνα κοντά στα σύνορα με το Γιούκον με υψόμετρο 2.773 μ.

 
Χάρτης της Γης του Ρούπερτ και της Βορειοδυτικής Επικράτειας το 1859

Πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων, ορισμένα Πρώτα Έθνη και Ινουίτ κατοικούσαν και συνεχίζουν να κατοικούν στην περιοχή των Βορειοδυτικών Εδαφών.

Το 1670, ιδρύθηκε η Εταιρεία του Κόλπου του Χάντσον (HBC) με βασιλική χάρτα και της παραχωρήθηκε το εμπορικό μονοπώλιο στη Γη του Ρούπερτ. Τα σημερινά Βορειοδυτικά Εδάφη βρίσκονταν βορειοδυτικά της Γης του Ρούπερτ και ήταν γνωστά ως Βορειοδυτική Επικράτεια. Με τη Συνθήκη της Ουτρέχτης οι Βρετανοί έγιναν η μόνη ευρωπαϊκή δύναμη με πρακτική πρόσβαση στη Βορειοδυτική Επικράτεια, με τους Γάλλους να παραδίδουν την αξίωσή τους στην ακτή του κόλπου του Χάντσον.

Οι Ευρωπαίοι είχαν επισκεφθεί την περιοχή με σκοπό το εμπόριο γούνας και την εξερεύνηση νέων εμπορικών οδών, συμπεριλαμβανομένου του Βορειοδυτικού Περάσματος. Οι αποστολές της Αρκτικής που ξεκίνησαν τον 19ο αιώνα περιλαμβάνουν την αποστολή Coppermine.

Το σημερινό έδαφος περιήλθε στην εξουσία της κυβέρνησης του Καναδά τον Ιούλιο του 1870, αφού η Εταιρεία του Κόλπου του Χάντσον μεταβίβασε τη Γη του Ρούπερτ και τη Βορειοδυτική Επικράτεια στο Βρετανικό Στέμμα, το οποίο στη συνέχεια τα μετέφερε στον Καναδά, δίνοντάς τους το όνομα Βορειοδυτικά εδάφη. Αυτή η τεράστια περιοχή περιλάμβανε όλο τον σημερινό Καναδά εκτός από τη Βρετανική Κολομβία, μια πρώιμη μορφή της Μανιτόμπα (μια μικρή τετράγωνη περιοχή γύρω από το Γουίνιπεγκ), τις πρώιμες μορφές του σημερινού Οντάριο και του Κεμπέκ (την ακτή των Μεγάλων Λιμνών, την κοιλάδα του ποταμού Αγίου Λαυρεντίου και το νότιο τρίτο του σύγχρονου Κεμπέκ), τη Νέα Σκωτία, τη Νήσο του Πρίγκηπα Εδουάρδου και το Νιου Μπράνσγουικ, τη Νέα Γη, την ακτή του Λαμπραντόρ και τα νησιά της Αρκτικής (εκτός από το νότιο μισό του νησιού Μπάφιν).[8]

Το Συμβούλιο των Βορειοδυτικών Εδαφών δημιουργήθηκε το 1875 για περισσότερη τοπική αυτοδιοίκηση στα Βορειοδυτικά Εδάφη.[9] Στην αρχή αποτελούταν εξ ολοκλήρου από διορισμένα μέλη, έλαβε τα πρώτα εκλεγμένα μέλη του το 1882 και εξελέγη πλήρως το 1888 όταν το συμβούλιο αναδιοργανώθηκε ως Νομοθετική Συνέλευση των Βορειοδυτικών Εδαφών. Ο Frederick Haultain, ένας δικηγόρος από το Οντάριο, που ασκούσε το επάγγελμά του στο Φορτ Μακλάουντ (Fort Macleod) από το 1884, έγινε πρόεδρος του το 1891 και πρωθυπουργός όταν η Συνέλευση αναδιοργανώθηκε το 1897. Τα σύγχρονα αρχεία δείχνουν ότι ο Haultain συνέστησε να γίνουν τα Βορειοδυτικά Εδάφη μια ενιαία επαρχία, με το όνομα Μπάφαλο, αλλά η καναδική κυβέρνηση του Wilfrid Laurier ενήργησε διαφορετικά.[10][11]

Εν τω μεταξύ, το 1881 η επαρχία της Μανιτόμπα και το 1882 η επαρχία του Οντάριο διευρύνθηκαν βορειοδυτικά σε εδάφη των Βορειοδυτικών Εδαφών. Το Κεμπέκ επεκτάθηκε επίσης προς τα βόρεια το 1898. Το Γιούκον έγινε ξεχωριστό έδαφος εκείνη τη χρονιά, λόγω του πυρετού του χρυσού του Κλόνταϊκ από εδάφη των Βορειοδυτικών Εδαφών. Το 1905 δημιουργήθηκαν οι επαρχίες του Σασκάτσουαν και της Αλμπέρτα μειώνοντας περαιτέρω την έκταση των Βορειοδυτικών Εδαφών. Το 1912 η Μανιτόμπα, το Οντάριο και το Κεμπέκ διευρύνθηκαν στη σημερινή τους μορφή εις βάρος των Βορειοδυτικών Εδαφών.

Την 1η Απριλίου 1999, δημιουργήθηκε το έδαφος Νούναβουτ από τις ανατολικές περιοχές των Βορειοδυτικών Εδαφών για να εκπροσωπήσει τους Ινουίτ.[12]

Δημογραφία

Επεξεργασία
Ιστορική εξέλιξη πληθυσμού
Έτος Πληθ.   ±%  
1911 6.507 —    
1921 8.143 +25.1%
1931 9.316 +14.4%
1941 12.028 +29.1%
1951 16.004 +33.1%
1956 19.313 +20.7%
1961 22.998 +19.1%
1966 28.738 +25.0%
1971 34.805 +21.1%
1976 42.610 +22.4%
1981 45.740 +7.3%
1986 52.235 +14.2%
1991 57.649 +10.4%
1996 64.402 +11.7%
2001* 37.360 −42.0%
2006 41.464 +11.0%
2011 41.462 −0.0%
2016 41.786 +0.8%
2021 41.070 −1.7%

*Το Νούναβουτ χωρίστηκε επίσημα από τα Βορειοδυτικά Εδάφη την 1η Απριλίου του 1999

Επίτροπος είναι ο Τζέραλντ Κισούν από τις 14 Μαΐου 2024. Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 23 Νοεμβρίου 2015, εξελέγησαν μόνο ανεξάρτητοι.[13] Οι επόμενες εκλογές διεξήχθησαν την 1η Οκτωβρίου 2019. Οι πιο πρόσφατες εκλογές διεξήχθησαν στις 14 Νοεμβρίου 2023. Στις 8 Δεκεμβρίου 2023 ανέλαβε πρωθυπουργός ο Ρ. Τζ. Σίμσον.[14]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Government of Canada, Statistics Canada (25 Σεπτεμβρίου 2024). «Population estimates, quarterly». www150.statcan.gc.ca. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. 
  2. 2,0 2,1 «Census Profile, 2021 Census of Population». Στατιστική Υπηρεσία Καναδά. 29 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2023. 
  3. «Gross domestic product, expenditure-based, by province and territory (2013)». Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά. 5 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 
  4. «Population and dwelling counts: Canada and census subdivisions (municipalities)». Στατιστική Υπηρεσία Καναδά. 9 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2023. 
  5. Justice Canada (1993). «Nunavut Act». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2007. 
  6. Justice Canada (1993). «Nunavut Land Claims Agreement Act». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2007. 
  7. «Top 10 Lakes – Great Bear Lake». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2009. 
  8. «Canadian Heritage – Northwest Territories». Pch.gc.ca. 13 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2011. 
  9. «The North-West Territories Act, 1875». 1875. 
  10. Alberta Online Encyclopedia biography of Frederick Haultain [1]
  11. Mardon and Mardon, Alberta Election Results, 1882-1992, p. 195
  12. «Creation of a new Northwest Territories». Legislative Assembly of the Northwest Territories. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2017. 
  13. rulers.org
  14. https://www.cbc.ca/news/canada/north/nwt-premier-speaker-cabinet-selection-1.7051317

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Συντεταγμένες: 66°N 119°W / 66°N 119°W / 66; -119