Η Γέφυρα Νομεντάνο, λατιν.: Ponte Nomentano (που ονομαζόταν Γέφυρα Λαμεντάνου, λατιν.: Pons Lamentanus, κατά τον Μεσαίωνα) είναι μία ρωμαϊκή γέφυρα στη Ρώμη της Ιταλίας, η οποία έφερε τη Βία Νομεντάνα επάνω από τον ποταμό Ανιένε (λατιν.: Anio). Βρισκόταν έξω από τα όρια της πόλης για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της· η γραφική γέφυρα είναι γνωστή για τον μεσαιωνικό πύργο της γέφυρας, που χρησίμευε για την προστασία αυτής της σημαντικής βόρειας προσέγγισης στη Ρώμη.

Γέφυρα Νομεντάνο
Χάρτης
Είδοςτοξωτή γέφυρα με επίπεδη επιφάνεια, πέτρινη γέφυρα, Ρωμαϊκή γέφυρα και bridge castle
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°56′1″N 12°31′57″E
Διοικητική υπαγωγήRoma Capitale
ΧώραΙταλία
Γενικές διαστάσεις60 μέτρα × 7,35 μέτρα
Υλικάtravertine και τούβλο
Προστασίαιταλικό πολιτισμικό αγαθό[1]
Commons page Πολυμέσα

Ιστορία Επεξεργασία

 
Η Πόντε Νομεντάνο του Τζουζέπε Βάζι, π. 1752.
 
Πίνακας του Τζόζεφ Ράιτ του Ντέρμπυ της δεκαετίας του 1770.

Στην αρχαιότητα η Γέφυρα Νομεντάνο βρισκόταν έξω από τα Αυρηλιανά Τείχη, σε απόσταση 3,9 χλμ. από την Πόρτα Νομεντάνα. [2] Ο Ανατολικός Ρωμαίος ιστορικός Προκόπιος αναφέρει, ότι η γέφυρα καταστράφηκε από τους Οστρογότθους υπό τον βασιλιά τους Tοτίλα γύρω στο 547 μ.Χ. κατά τη διάρκεια του Γοτθικού Πολέμου, αλλά ξανακτίστηκε από τον νικητή Ρωμαίο στρατηγό Ναρσή το 552. [3] Ωστόσο το άθικτο ύστερο Δημοκρατιικό ύφος του κύριου τόξου δείχνει, ότι η γέφυρα μπορεί να είχε υποστεί μόνο μερική ζημία στην περίπτωση αυτή. [4]

Το κάτω μέρος του πύργου της γέφυρας χρονολογείται, σύμφωνα με μία αναπόδεικτη παράδοση, από την εποχή του πάπα Αδριανού Α' (772–795). Η επιβλητική δομή που μοιάζει με κάστρο, κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια μίας γενικής επισκευής της γέφυρας από τον πάπα Νικόλαο Ε' (1447–1455), μετά την οποία ακολούθησαν μικρές επισκευές το 1461, το 1470 και το 1474. [2]

Μία άποψη της γέφυρας ζωγραφίστηκε από τον Άγγλο καλλιτέχνη Τζόζεφ Ράιτ του Ντέρμπυ τη δεκαετία του 1770. [5] Ο πίνακας αργότερα επιζωγραφίστηκε με άλλο θέμα [6] και παρέμεινε στο Μουσείο του Ντέρμπι, μέχρι που ανακαλύφθηκε ξανά και αποκαταστάθηκε το 2017, όπως τεκμηριώθηκε από την τηλεοπτική σειρά Τα χαμένα αριστουργήματα της Βρετανίας (σειρά 2, επεισόδιο 2). [7]

Το 1849 τα Γαλλικά στρατεύματα έκοψαν τη γέφυρα κατά 7 μ. για να ελέγξουν την προέλαση του Γαριβάλδι στη Ρώμη, αλλά σύντομα αυτό αποκαταστάθηκε. [8]

Σήμερα η γέφυρα περιβάλλεται από ένα πάρκο, εντός των δημοτικών ορίων της Ρώμης και περιορίζεται η χρήση της στους πεζούς.

Δομή Επεξεργασία

Η ανωδομή μήκους 31,30 μ. της Γέφυρας Νομεντάνο έχει ουσιαστικά διατηρήσει τον μεσαιωνικό της χαρακτήρα, ενώ οι διαστάσεις της γέφυρας, που έχουν μέγεθος 60 μ. σε συνολικό μήκος και 7,35 μ. σε πλάτος, έχουν παραμείνει πρακτικά αμετάβλητες από την αρχαιότητα. [9] Το με άνοιγμα 15 μ. κεντρικό τόξο σαφώς χρονολογείται από την αρχαιότητα, και θεωρείται ότι έγινε στα τέλη της Δημοκρατικής εποχής ή στις αρχές του Πριγκιπάτου του Αυγούστου, όπως φαίνεται από το ημικυκλικό σχήμα του και την εκτέλεση της λιθοδομής από τραβερτίνη. [10] Πέραν αυτού, μόνο κάποια περαιτέρω στρώματα τραβερτίνη στους αναλημματικούς τοίχους μπορούν να αποδοθούν με βεβαιότητα στη ρωμαϊκή περίοδο. [10] Τα δύο πλευρικά τόξα από πλίνθους κατασκευάστηκαν κατά την αρχιερατεία του πάπα Ιννοκεντίου Ι΄ (1644–1655) στη θέση λίθινων τόξων. [2]

Άλλα δείγματα οχυρωμένων γεφυρών επί του Ανιένε περιλαμβάνουν τη ρωμαϊκή Γέφυρα Σαλάρια, τη Γέφυρα Μαμμόλο [11] και τη μεσαιωνική Γέφυρα ντι Σαν Φραντσέσκο στο Σουμπιάκο.

Πινακοθήκη Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  1. Wiki Loves Monuments Italia.
  2. 2,0 2,1 2,2 Galliazzo 1994
  3. Procopius: De Bello Gothico, 3.24
  4. Galliazzo 1994
  5. «A View of the Ponte Nomentano, near Rome». Art UK. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2021. 
  6. «View of the Ponte Nomentano, by Joseph Wright of Derby». Derby Museums. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2021. 
  7. Grovesnor, Bender. «Britain's Lost Masterpieces 2/2». BBC iplayer. BBC. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2017. 
  8. Galliazzo 1994
  9. Galliazzo 1994
  10. 10,0 10,1 Galliazzo 1994
  11. O’Connor 1993

Πηγές Επεξεργασία

  • Galliazzo, Vittorio (1994), I ponti romani. Catalogo generale, Vol. 2, Treviso: Edizioni Canova, σελ. 37–39 (No. 21), ISBN 88-85066-66-6 
  • O’Connor, Colin (1993), Roman Bridges, Cambridge University Press, σελ. 68 (I15), ISBN 0-521-39326-4 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία