Πάπας Νικόλαος Ε΄

Ο Πάπας Νικόλαος Ε΄ (Papa Niccolò V, 15 Νοεμβρίου 1397 - 24 Μαρτίου 1455), γεννημένος ως Tomaso Parentucelli, ήταν Πάπας από τις 6 Μαρτίου του 1447 έως το θάνατό του το 1455. Διαδέχθηκε στον παπικό θρόνο τον Πάπα Ευγένιο Δ΄ και παρέμεινε Πάπας για επτά χρόνια.

Πάπας Νικόλαος Ε'
Από	6 Μαρτίου 1447
Έως	24 Μαρτίου 1455
Προκάτοχος	Πάπας Ευγένιος Δ΄
Διάδοχος	Πάπας Κάλλιστος Γ΄
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση	15 Νοεμβρίου 1397 Σαρζάνα, Δημοκρατία της Γένοβας
Θάνατος	24 Μαρτίου 1455 (58 ετών) Ρώμη, Παπικά Κράτη

Προσφωνήσεις του Πάπα Νικόλαου Ε΄
Προσφώνηση αναφοράς	Αγιότατος
Προφορική προσφώνηση	Αγιότατε
Θρησκευτική προσφώνηση	Άγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνηση	Δ/Δ

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στις 15 Νοεμβρίου του 1397 στη Σαρζάνα, στη επαρχία Λιγυρία. Έχασε μικρός τον ιατρό πατέρα του Βαρθολομαίο. Η μητέρα του Αντρεόλα Μπόσι τον έστειλε στη Φλωρεντία όπου ήρθε σ' επαφή με τους ονομαστούς ουμανιστές της σαν το Λεονάρντο Μπρούνι που του καλλιέργησαν τη φιλομάθεια για τις ανθρωπιστικές σπουδές. Αρχικά δίδαξε ιδιωτικά στις αρχοντικές οικογένειες των Στρότσι κι Αλμπίτσι. Σπούδασε θεολογία κι εντυπωσίασε με τις γνώσεις του τον επίσκοπο της Μπολόνια Niccolò Albergati, ο οποίος από το 1422 του ανέθεσε κρίσιμες διπλωματικές αποστολές σε Γερμανία, Γαλλία, κι Αγγλία. Στα διπλωματικά του ταξίδια συνέλεγε σπάνια χειρόγραφα θεολογικού κι όχι μόνο περιεχομένου. Συμμετείχε στο Σύνοδο Φερράρας Φλωρεντίας (1438-1439), όπου γνώρισε τον κατοπινό φίλο του Βησσαρίων τον Τραπεζούντιο. Όταν πέθανε ο προστάτης του το 1443, ανακηρύχθηκε το 1444 από τον Πάπα Ευγένιο Δ' επίσκοπος της Μπολόνια κι επέλεξε να πάρει και τ' όνομά (του Νικόλαου).

Αφού εξελέγη Πάπας στο κονκλάβιο της 6ης Μαρτίου 1447, έδειξε ενδιαφέρον για τα γράμματα κι ίδρυσε τη Βιβλιοθήκη του Βατικανού και ανέδειξε τη Ρώμη σε πρωτεύουσα της Αναγέννησης. Χρηματοδότησε μεταξύ άλλων τη μετάφραση της έμμετρης Ιλιάδας κι Οδύσσειας του Ομήρου και άλλων έργων στα ελληνικά. Προώθησε τη μεταφορά της Παπικής Έδρας από το Λατεράνο (ανατολικό προάστιο της Ρώμης) στο Βατικανό (στα δυτικά της πόλης) όπου παραμένει έως σήμερα. Το 1448 υπέγραψε το κονκορδάτο της Βιέννης που ρύθμισε της σχέσεις με το Φρειδερίκο Γ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το 1449 έθεσε τέλος στο σχίσμα του Αντίπαπα Φέλιξ Ε'. Ανοικοδόμησε υδραγωγεία στα περίχωρα της Ρώμης, τα τείχη της πόλης και πολλούς καθολικούς ναούς όπως αυτόν των Αγ. Αποστόλων (Santi Apostoli) και κυρίως τον καθεδρικό του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό.

Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης, συνέβη επί της παποσύνης του. Παρά τα γράμματα του Μεγάλου Μαγίστρου Ζαν ντε Λαστίκ των Ιωαννιτών Ιπποτών της Ρόδου αλλά και τις επικλήσεις για την ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τον Έλληνα καρδινάλιο Βησσαρίωνα δεν κατάφερε να υποκινήσει της ποθούμενη σταυροφορίας σε μια διαιρεμένη Ιταλία κι Ευρώπη που μόλις έβγαινε από τον Εκατονταετή πόλεμο. Για τη στάση του αυτή τον κατηγόρησαν τόσο ο αυτοκράτορας Φρειδερίκος Γ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας όσο και ο Δούκας Φίλιππος Γ΄ της Βουργουνδίας ο επιλεγόμενος Καλός. Ωστόσο μετά τη γραπτή έκκληση του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ Παλαιολόγου, έστειλε πρώτα τον καρδινάλιο ελληνικής καταγωγής Ισίδωρο που επιχείρησε χωρίς επιτυχία την εφαρμογή της Ένωσης των Εκκλησιών με τη Θεία Λειτουργία στην Αγία Σοφία στις 12 Δεκεμβρίου 1452 και μετά έδωσε εντολή να αποπλεύσουν 10 πολεμικά πλοία από Γένοβα, Νάπολη και Βενετία, πού όμως απέπλευσαν πολύ αργά.

Πέθανε στις 24 Μαρτίου του 1455. Ένας από τους βασικούς υποψήφιους διαδοχής του στον παπικό θρόνο ήταν τότε ο παλιός του φίλος Βησσαρίων ο Τραπεζούντιος. Τελικά τον διαδέχθηκε ο Πάπας Κάλλιστος Γ΄.