Γαδόμορφα

Γαδόμορφα
	; Το είδος Gadus morhua
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο:	Ζώα;
Συνομοταξία:	Χορδωτά (Chordata);
Υποσυνομοταξία:	Σπονδυλωτά (Vertebrata);
Υπερομοταξία:	Οστεϊχθύες (Osteichthyes);
Ομοταξία:	Ακτινοπτερύγιοι (Actinopterygii);
Υφομοταξία:	Νεοπτερύγιοι (Neopterygii);
Τάξη:	Γαδόμορφα (Gadiformes); Goodrich, 1909;

Τα γαδόμορφα (λατινική και επιστημονική ονομασία Gadiformes) είναι τάξη ψαριών, γνωστή και ως ανακανθίνοι (Anacanthini). Περιλαμβάνουν πολλά είδη που τρώγονται από τον άνθρωπο, μερικά (όπως ο μπακαλιάρος) αλιευόμενα σε μεγάλες ποσότητες. Είναι κυρίως θαλάσσια ψάρια, συναντώμενα σε όλες τις θάλασσες του κόσμου, αλλά στη μεγάλη τους πλειονότητα στις εύκρατες ή ψυχρότερες (τα λίγα τροπικά είδη τείνουν να συναντώνται σε μεγάλα βάθη). Λίγα είδη εισέρχονται σε υφάλμυρες εκβολές ποταμών. Μόνο το είδος Lota lota και τα δύο είδη του γένους Microgadus μπορούν να ζήσουν σε γλυκό νερό, και μόνο το Lota lota και μερικοί αποκλεισμένοι πληθυσμοί του είδους Microgadus tomcod περνούν όλη τη ζωοή τους μέσα σε γλυκό νερό.^[1]

Κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα όλων των γαδόμορφων είναι, μεταξύ άλλων, η θέση των κοιλιακών πτερυγίων κάτω ή και πιο μπροστά από τα θωρακικά πτερύγια, η έλλειψη συνδέσεως της νηκτικής κύστης με τον πεπτικό σωλήνα και η έλλεψη ακανθών στα πτερύγια. Από την άλλη, το μέγεθος των γαδόμορφων, όπως και σε πολλές άλλες τάξεις ζώων, ποικίλλει πολύ, από 7 εκατοστόμετρα στους ενήλικες βρεγμάκερους μέχρι και 2 μέτρα στον βακαλάο του Ατλαντικού (Gadus morhua)^[2]

Το πρώτο γαδόμορφο ψάρι που εμφανίσθηκε στη Γη ήταν ο ανεπίσημα ονομαζόμενος Protocodus, του οποίου σώζεται ένα απολίθωμα της Δάνιας εποχής (δηλαδή ηλικίας 66-62 εκατομμυρίων ετών) από τη Γροιλανδία.^[3]

Οικογένειες

Σήμερα είναι γενικώς αποδεκτές οι εξής 10 oικογένειες στην τάξη γαδόμορφα:

Βρεγμακερωτίδες (Bregmacerotidae), Gill, 1872
Ευκλιχθυΐδες (Euclichthyidae), Cohen, 1984
Γαδίδες (Gadidae), Rafinesque, 1810
Λοτίδες (Lotidae), Bonaparte, 1832
Μακρουρίδες (Macrouridae), Bonaparte, 1831^[4]
Μελανονίδες (Melanonidae), Goode & Bean, 1896
Μερλουκιίδες (Merlucciidae), Gill, 1884
Μορίδες (Moridae) Moreau, 1881
Μυραινολεπιδίδες (Muraenolepididae), Regan, 1903
Φυκίδες (Phycidae), Swainson, 1838

Παραπομπές

↑ J.D. McPhail: The Freshwater Fishes of British Columbia, University of Alberta Press, 2007
↑ Cohen, D.M. (1998). Paxton, J.R.· Eschmeyer, W.N., επιμ. Encyclopedia of Fishes. San Diego: Academic Press. σελίδες 130-132. ISBN 0-12-547665-5.
↑ Friedman, Matt; V. Andrews, James; Saad, Hadeel; El-Sayed, Sanaa (2023-06-16). «The Cretaceous–Paleogene transition in spiny-rayed fishes: surveying “Patterson’s Gap” in the acanthomorph skeletal record André Dumont medalist lecture 2018». Geologica Belgica. doi:10.20341/gb.2023.002. ISSN 1374-8505. https://popups.uliege.be/1374-8505/index.php?id=7048.
↑ Iwamoto, T., Nakayama, N., Shao, K.-T. & Ho, H.-C. (2015): «Synopsis of the Grenadier Fishes (Gadiformes; Teleostei) of Taiwan», Proceedings of the California Academy of Sciences, Σειρά 4, τόμ. 62 (3), σσ. 31-126

[1] J.D. McPhail: The Freshwater Fishes of British Columbia, University of Alberta Press, 2007

[EoF-2] Cohen, D.M. (1998). Paxton, J.R.· Eschmeyer, W.N., επιμ. Encyclopedia of Fishes. San Diego: Academic Press. σελίδες 130-132. ISBN 0-12-547665-5.

[3] Friedman, Matt; V. Andrews, James; Saad, Hadeel; El-Sayed, Sanaa (2023-06-16). «The Cretaceous–Paleogene transition in spiny-rayed fishes: surveying “Patterson’s Gap” in the acanthomorph skeletal record André Dumont medalist lecture 2018». Geologica Belgica. doi:10.20341/gb.2023.002. ISSN 1374-8505. https://popups.uliege.be/1374-8505/index.php?id=7048.

[Iwamoto2015-4] Iwamoto, T., Nakayama, N., Shao, K.-T. & Ho, H.-C. (2015): «Synopsis of the Grenadier Fishes (Gadiformes; Teleostei) of Taiwan», Proceedings of the California Academy of Sciences, Σειρά 4, τόμ. 62 (3), σσ. 31-126

[1]

[2]

[3]

[4]