Γιάννης Νούσιας
| Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Γιάννης Νούσιας [1](Πρέβεζα, 1904 - Αθήνα, 1971) υπήρξε συνθέτης, φιλόλογος και λυκειάρχης. Ήταν γιος του Αποστόλου Νούσια και της Καλλιόπης Βαρδάκα. Έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια στα Ιωάννινα. Μαθήτευσε στη Ριζάρειο Σχολή στην Αθήνα (απόφοιτος του 1926) και στη συνέχεια σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παράλληλα, σπούδασε πιάνο και ανώτερα θεωρητικά με τον 'Αιμίλιο Σπήλιο και τον Αλέκο Αλμπέρτη, καθώς και Βυζαντινή Μουσική, στο Ελληνικό Μουσικό Λύκειο (το μετέπειτα Ελληνικό Ωδείο).
![[1]](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/%CE%93%CE%99%CE%91%CE%9D%CE%9D%CE%97%CE%A3_%CE%9D%CE%9F%CE%A5%CE%A3%CE%99%CE%91%CE%A3_1.jpg){kind=link}
| Γιάννης Νούσιας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13 Ιουνίου 1904 Πρέβεζα |
| Θάνατος | 6 Ιουλίου 1971 Αθήνα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συνθέτης |
Ίδρυσε το 1932 και διηύθυνε ως το θάνατό του το ιδιωτικό Εκπαιδευτήριο "Ελληνογαλλικόν Λύκειον Αθηνών" στην Αθήνα (Κυψέλη, οδός Λήμνου 72), το οποίο μετονομάστηκε αργότερα σε ‘’Λύκειον Αθηνών’’ και εξελίχθηκε σε ένα από τα γνωστότερα ιδιωτικά σχολεία της Αθήνας. Σε αυτό δόθηκε από την αρχή ιδιαίτερη έμφαση στη μουσική. Δημιούργησε αμέσως τη μικτή ‘’Χορωδία Ελληνογαλλικού Λυκείου Αθηνών’’(Χορωδία ΕΛΑ), η οποία τα πρώτα χρόνια έψαλλε στις μεγάλες γιορτές στην εκκλησία της ενορίας (Αγία Ζώνη–Κυψέλη). Το 1944 δημιουργείται η ‘’Παιδική Χορωδία του ΕΛΑ’’, η οποία από το 1950 μετονομάζεται σε ‘"Παιδική Χορωδία του Λυκείου Αθηνών".
Από το 1934 οργάνωνε κάθε χρόνο Μουσικοθεατρικές Παραστάσεις, μαζί με μία ομάδα στενών φίλων και συνεργατών του: των στιχουργών Λάκη Παπαδήμα, Νίκου Σούλια και Γιάννη Σαραλή του κειμενογράφου Θύμιου Παινέση, του μαθηματικού και ποιητή Μανώλη Ζορμαλιά, της χορογράφου Θάλειας Ανωμερίτου-Σούλια και του πιανίστα Νίκου Μαραγκόπουλου. Αυτές οι παραστάσεις περιελάμβαναν Παιδικό Μουσικό Θέατρο, Παιδική Οπερέτα, Μπαλέτο, Χορόδραμα, και παρά το γεγονός ότι οι βασικοί συντελεστές ήταν μαθητές του σχολείου, εξελίχθηκαν σ’ ένα καλλιτεχνικό γεγονός πέρα από τα όρια μιας σχολικής παράστασης, αποσπώντας επανειλημμένως πολύ καλές κριτικές του Αθηναϊκού Τύπου. Αυτές οι παραστάσεις καθώς και οι συναυλίες της χορωδίας αποτέλεσαν ένα μικρό φυτώριο για κάποιους από τους μαθητές του, που αργότερα εξελίχθηκαν σε τομείς της μουσικής, του θεάτρου και των γραμμάτων, όπως οι ηθοποιοί Κώστας Ρηγόπουλος, Κλεώ Σκουλούδη, Αδαμαντία Μαυροειδή (Γκιζέλα Ντάλι), Ναταλία Τσαλίκη, η τραγουδίστρια Σαβίνα Γιαννάτου, η μονωδός της Ελληνικής Λυρικής Σκηνής Ρούλα Φωκιανού-Δασκαλοπούλου, ο βαθύφωνος Φίλιππος Κουτλίδης, η συγγραφέας παιδικών βιβλίων Αννα Κωσταλλά, η συγγραφέας Σοφία Γιαννάτου κ.α.
Ως συνθέτης (μέλος της Ενώσεως Ελλήνων Μουσουργών από το 1960) εστιάστηκε στο παιδικό και το χορωδιακό τραγούδι, την παιδική σκηνική μουσική και το "σκετς" καθώς και την παιδική οπερέτα και μουσική κωμωδία. Εναρμόνισε επίσης κλασικά και πλήθος δημοτικά τραγούδια για παιδική χορωδία, αφού γνώρισε πολύ καλά τη δημοτική μουσική, ακολουθώντας από παιδί τις περιοδείες σε όλη την Ελλάδα του θείου του (αδελφού της μητέρας του) Παρθένιου Βαρδάκα, Μητροπολίτη Κίτρους και Κατερίνης. Έγραψε πάνω από 200 τραγούδια, μονόφωνα, δίφωνα και τρίφωνα με συνοδεία πιάνου για παιδική και γυναικεία χορωδία, πάνω σε ποίηση γνωστών και λιγότερο γνωστών ποιητών (Παλαμάς, Παπαντωνίου, Δροσίνης, Σουρής Μαλακάσης, Σπεράντζας, Στασινόπουλος, Σαραλής, Παπαδήμας, Σούλιας κ.α.)
Είναι πατέρας της Πόπης Νούσια και της Φαίνης Νούσια.
Έργα Επεξεργασία
Χορωδιακά
Πάνω από 200 τραγούδια για παιδική χορωδία με συνοδεία πιάνου.https://www.youtube.com/watch?v=tOxpTbngzXghttps://www.youtube.com/watch?v=7mIO68b7u2Q https://www.youtube.com/watch?v=7mIO68b7u2Q https://www.youtube.com/watch?v=53Gg7D8vDoE&t=65s
Εκκλησιαστικά χορωδιακά έργα: «Χερουβικόν» για 4φωνη χορωδία (1938), «Άξιον εστίν», «Αινείτε τον Κύριον», «Αι γενεαί πάσαι», «Τη Υπερμάχω», «Η παρθένος σήμερον»
«Δόξα εν Υψίστοις» Χριστουγεννιάτικο Ορατόριο σε κείμενο Νίκου Σούλια (1943) για αφηγητή, σολίστ, τρίφωνη παιδική ή γυναικεία χορωδία.
«Πάτερ ημών» για παιδική ή γυναικεία χορωδία
Β΄ Δελφικός Ύμνος στον Απόλλωνα
«Αθανάσιος Διάκος» Δραματική Αφήγηση σε Μορφή Ορατορίου για βαρύτονο και παιδική ή γυναικεία χορωδία (1951) σε κείμενο Νίκου Σούλια
«Ο Γκιώνης» Ελληνική μπαλάντα σε κείμενο ΛάκηΠαπαδήμα, για βαθύφωνο, παιδική ή γυναικεία χορωδία και μικρή ορχήστρα (1966)
«Ο Πεύκος» για βαθύφωνο και παιδική χορωδία (1958)https://www.youtube.com/watch?v=qh-r6FM2pwo&t=51s
«Ύμνος στον Ορφέα», τραγούδι αφιερωμένο στην Μαρία Κάλλας για το Φεστιβάλ Λευκάδας 1965, για μικτή χορωδία και ορχήστρα.
Διάφορα
«Του νεκρού αδερφού» Χορόδραμα (1953)
«Της Λιογέννητης» Χορόδραμα (1953)
«Το χαμένο βασιλόπουλο» Παραμυθόδραμα (1933)
«Στο δάσος» Χορευτικό παραμύθι (Χορόδραμα) (1950)
«Ελληνικοί Ρυθμοί» Μουσική μπαλέτου για πιάνο
«Στο περιβόλι με τα λουλούδια» Σκηνικό Παιχνίδι (1937)
«Στου σπιτιού μας την αυλή» η «Τα ζώα της αυλής» Σκηνικό Παιχνίδι (1940)
«Οι καμπάνες της Πρωτοχρονιάς» (Καρόλου Ντίκενς) Μουσική επένδυση για το ραδιόφωνο
«Ο Πλούτος και η Ευτυχία» (Γρηγόρη Ξενόπουλου) Μουσική επένδυση για το ραδιόφωνο
«Μουσική Υπόκρουση» για βιολί και πιάνο
«Το σφύριγμα του Γκιώνη» Ονειροδραματάκι (1937)
«Ο Δον Κιχώτης» Ελεύθερο παραμύθι
«Αδούλωτοι Σκλάβοι» Δραματάκι ημιτελές
Μουσική μπαλέτου και ρυθμικής γυμναστικής για πιάνο, μερικές φορές συνδυασμένο και με άλλα όργανα (βιολί, σαξόφωνο, κορνέτα)
Παιδικές Οπερέτες και Μουσικές Κωμωδίες Επεξεργασία
«Ο βασιλιάς του Ζαγα-Ζικ» (1934)
«Ο κάλλος και τα καλά του» (1934)
«Οι δεκατρείς» (1935)
«Ποιαν από τις δυο» ή «Στα καλά καθούμενα» (1935)
«Οι κούκλες του Μάκη και της Αγγελικούλας» (1936)
«Ο Κοκός» ή «Αχ αυτός ο Κοκός»
«Η νουνά από το Παρίσι» (1936 ή πιο πριν),
«Ο Γιαννάκης» ή «Τα γούστα του Γιαννάκη» (1936)
«Άνθρακες ο θησαυρός» (1949;)
«Ο ένας ή ο άλλος» (1962),
«Ο ουρανοκατέβατος» (1938),
«Αλλος για το τραπέζι»
«Η Αυτού Μεγαλειότης»
«Το καινούργιο φρούτο»
«Ο φόβος φυλάει τα έρημα»
Μουσικά σκετς Επεξεργασία
«Στο χωριό» ή «Επιστροφή στο χωριό» Ηθογραφικό σκίτσο (1947).
«Ο κ. Υπουργός»
«Οι δάσκαλοι»
«Καλώς ορίσατε»
«Το μάθημα της Γαλλικής»
«Προλήψεις»
«Η δεσποινίς τα ξέρω όλα»
«Στο Καρναβάλι» (1952)
Επιθεώρηση Επεξεργασία
«Φλικ-Φλοκ»
Σώζονται επίσης αρκετά ημιτελή έργα του και αποσπάσματα έργων.
Εκδόσεις Επεξεργασία
«Χαρούμενες Φωνές» Συλλογή με 44 παιδικά τραγούδια, σε συνεργασία με τους Νίκο Καρυτσιώτη και Ανδρέα Λεβαντή (1950)
«Το τζιτζίκι» Συλλογή με 55 τραγούδια (Μουσικές Εκδόσεις Νάκα)
« 50 τραγούδια» (1957) ιδιωτική έκδοση (Εθνική Βιβλιοθήκη)
«Ο κορυδαλλός» Συλλογή με 90 τραγούδια (Μουσικές Εκδόσεις Νάκα 1970 )
«Η νουνά απ’ το Παρίσι» Οπερέτα (Εκδόσεις Γκοβόστη 1937)
«Στο χωριό» Μουσικό ηθογραφικό σκετς (Ιδιωτική έκδοση)
Όλο το υπόλοιπο έργο του είναι ανέκδοτο.
Δισκογραφία Επεξεργασία
6 Χριστουγεννιάτικα τραγούδια με την ‘’Παιδική Χορωδία του Λυκείου Αθηνών’’ υπό την διεύθυνση του ίδιου και συνοδεία πιάνου Πόπης Νούσια (2 δίσκοι βινυλίου 45 στροφών). https://www.youtube.com/watch?v=kvwK9axHMfI
4 Χριστουγεννιάτικα τραγούδια με την ‘’Παιδική Χορωδία του Λυκείου Αθηνών’’ με συνοδεία ορχήστρας υπό την διεύθυνση Γ. Νούσια (δίσκος βινυλίου 45 στροφών) (Polydor)https://www.youtube.com/watch?v=lY8d5ER5WlE&t=12s
«Ομορφέ μου κόκκορα» Γ. Νούσια, με την παιδική χορωδία Χατζηκυριακείου υπό την διεύθυνση Α. Καψάσκη (δίσκος βινυλίου 45 στροφών)
‘’Kinderchore aus aller Welt’’ από το Διεθνές Φεστιβάλ Παιδικών Χορωδιών του Düsseldorf 1959 («Κοντούλα λεμονιά» Δημοτικό Ηπείρου, εναρμόνιση Γ.Νούσια και «Ο ήλιος και ο αέρας» Μ. Καλομοίρη) με την ‘’Παιδική Χορωδία του Λυκείου Αθηνών’’ υπό την διεύθυνση Γ. Νούσια, συνοδεία πιάνου Πόπης Νούσια (δίσκος βινυλίου33 στροφών)(GARNET)
Πηγές Επεξεργασία
- Άρθρο του Θ. Ταμβάκου στην εφημερίδα «Νέοι Αγώνες Ηπείρου, 15.10.1996.
- Τάκης Καλογερόπουλος, Λεξικό της Ελληνικής μουσικής, εκδόσεις Γιαλλελή, 2001
- Αρχείο οικογένειας Νούσια
- Μουσική Βιβλιοθήκη ''Λιλιαν Βουδούρη"/Αρχείο Ελληνικής Μουσικής https://dspace.mmb.org.gr/mmb/handle/123456789/10411