Γιώργος Λιάνης (καθηγητής)

Έλληνας πολιτικός
Για άλλα πρόσωπα με το όνομα Γεώργιος Λιάνης, δείτε: Γεώργιος Λιάνης (αποσαφήνιση).

Ο Γιώργος Λιάνης (20 Μαΐου 1926 - 4 Ιανουαρίου 2008) ήταν Έλληνας καθηγητής, πολιτικός και διπλωμάτης, μέλος του ΠΑΚ και αργότερα του ΠΑΣΟΚ.

Γιώργος Λιάνης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση20  Μαΐου 1926
Νάουσα Ημαθίας
Θάνατος4  Ιανουαρίου 2008
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΕθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
διδάσκων πανεπιστημίου
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα
ΣυγγενείςΓιώργος Λιάνης (ανιψιός) και Δήμητρα Λιάνη-Παπανδρέου (ανιψιά)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Βουλής των Ελλήνων (εκλογική περιφέρεια επικρατείας της Ελλάδας)
Έλληνας υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων‎
πρέσβης της Ελλάδας στην Ιαπωνία (1985–1990)

Συμμετείχε στην πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ (1981-1985) ως υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (21 Οκτωβρίου 1981 - 5 Ιουλίου 1982) και ως υπουργός Έρευνας και Τεχνολογίας. (5 Ιουλίου 1982 - 5 Ιουνίου 1985)

Ως υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων σχεδίασε την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1982[1] (Νόμος 1268/82) με την οποία θεσμοθετήθηκαν οι μεταπτυχιακές σπουδές και καταργήθηκε η καθηγητική έδρα στα ΑΕΙ, η οποία αντικαταστάθηκε από τη νέα διάρθρωση σε Σχολές και Τμήματα[2]. Κατά την περίοδο 1983 - 1985, από τη νεοϊδρυθείσα θέση του υπουργού Έρευνας και Τεχνολογίας, συνετέλεσε καθοριστικά στην εισαγωγή της μηχανοργάνωσης και των εναλλακτικών μορφών ενέργειας, την αναδιοργάνωση των εθνικών ινστιτούτων ερευνών και τη δημιουργία κέντρων αριστείας στην ερευνητική καινοτομία. Επίσης υπηρέτησε ως πρέσβης της Ελλάδας στην Ιαπωνία (1985 - 1990) και σε άλλες χώρες της περιοχής Ασίας - Ειρηνικού.

Ανιψιά του είναι η χήρα του Ανδρέα Παπανδρέου, Δήμητρα Λιάνη και ανιψιός του ο δημοσιογράφος και πολιτικός, Γιώργος Λιάνης.

Πρώτα Χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1926 στη Νάουσα. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής δραστηριοποιήθηκε στην αντιστασιακή οργάνωση νεολαίας ΕΠΟΝ. Σπούδασε μηχανολόγος - ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) και συνέχισε τις σπουδές του στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου και έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Κολλέγιο Imperial).

Πανεπιστήμιο Πατρών και τα χρόνια της δικτατορίας

Επεξεργασία

Διακρίθηκε κυρίως στην περιοχή της μαθηματικής περιγραφής της συμπεριφοράς ιξωδοελαστικών υλικών και της θερμοδυναμικής θεμελιώσεως αυτής με πάνω από 75 δημοσιεύσεις[3] σε επιστημονικά περιοδικά. Μετακόμισε στις ΗΠΑ όπου και δίδαξε Αεροναυπηγική και Αστροναυπηγική στο Πανεπιστήμιο Purdue[4] στην Πολιτεία της Ιντιάνα, όπου και άρχισε να τον απασχολεί το θέμα της μεταρρύθμισης στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση. Το 1964 προσεκλήθη στην Πάτρα για να συμμετάσχει στην οργάνωση του νεοϊδρυθέντος Πανεπιστημίου κατά τα πρότυπα της διάρθρωσης σε Σχολές και Τμήματα με σκοπό να αντικαταστήσει την απαρχαιωμένη ιεραρχία της καθηγητικής Έδρας[5]. Η απόπειρα αυτής της μεταρρύθμισης οδήγησε σε γενικευμένες αντιδράσεις τόσο από ακαδημαϊκούς αλλά και κυβερνητικούς παράγοντες οι οποίες οδήγησαν στην ακύρωση κάθε σχεδίου[6].

Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες σταμάτησαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών. (1967-1974) Κατά την περίοδο της Επταετίας ο Λιάνης δραστηριοποιήθηκε κατά του καθεστώτος αρχικά ως μέλος και στη συνέχεια ως Γενικός Γραμματέας του ΠΑΚ Αμερικής. Μεταπολιτευτικά εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ ενώ από το 1975 ήταν καθηγητής της Τεχνικής Μηχανικής στην Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. (ΑΠΘ)

Η Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση του 1982

Επεξεργασία

Μετά την εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981, ο Γεώργιος Λιάνης συμμετείχε στην κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου ως Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων με την αποστολή μιας σαρωτικής μεταρρύθμισης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Με το Νόμο - Πλαίσιο 1268/82 θεσμοθετήθηκε η διάρθρωση σε Σχολές και Τμήματα που αντικατέστησε την ακαδημαϊκή Έδρα[7], δημιουργήθηκαν οι 4 ακαδημαϊκές βαθμίδες (λέκτορας, επίκουρος, αναπληρωτής καθηγητής και καθηγητής) και διαδικασίες αξιοκρατικής ανέλιξης βάσει προσόντων[8]. Ιδρύθηκαν αυτοτελή τμήματα μεταπτυχιακών σπουδών ενώ η βασική τομή ήταν η συμμετοχή όλων των ομάδων του ΑΕΙ, συμπεριλαμβανομένων των φοιτητών, στα όργανα διοίκησης.

Υπουργείο Έρευνας και Τεχνολογίας

Επεξεργασία

Τον Ιούλιο του 1982, ο Γεώργιος Λιάνης έγινε ο πρώτος (και μόνος) υπουργός Έρευνας και Τεχνολογίας[9] της Ελληνικής Κυβέρνησης. Οι πρώτες προτεραιότητές του στη θέση αυτή ήταν η ανάπτυξη της πληροφορικής[10], η αύξηση του προϋπολογισμού για την έρευνα[11] καθώς και η εισαγωγή νέων μεθόδων για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων εκτός των συνηθισμένων γραφειοκρατικών διαδικασιών. Αυτή η πρωτοβουλία κωδικοποιήθηκε στο Νόμο 1514/1985.

Ως υπουργός Έρευνας και Τεχνολογίας ο Γιώργος Λιάνης ήταν υπεύθυνος για τη δημιουργία και την ανάπτυξη νέων Ερευνητικών Ινστιτούτων σε στρατηγικώς επιλεγμένες πόλεις της περιφέρειας, που το 1987 συνενώθηκαν με Προεδρικό Διάταγμα και συναποτέλεσαν το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) με έδρα το Ηράκλειο της Κρήτης[12]. Κατά την Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκης Ένωσης[13] το εξάμηνο Ιουλίου - Δεκεμβρίου 1983 ο Γεώργιος Λιάνης προήδρευσε του συμβουλίου των Ευρωπαίων υπουργών έρευνας. Το αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής ήταν το ESPRIT, το πρώτο στρατηγικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη της πληροφορικής[14].

Ως διπλωμάτης

Επεξεργασία

Μετά τη θητεία του στην Κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου, ο Γεώργιος Λιάνης εξελέγη Βουλευτής Επικρατείας με το ΠΑΣΟΚ. Διετέλεσε πρέσβης της Ελλάδας στην Ιαπωνία, τη Ν. Κορέα, τις Φιλιππίνες, τη Μαλαισία και διάφορες άλλες χώρες της περιοχής Ασίας - Ειρηνικού. Απεβίωσε το 2008, σε ηλικία 81 ετών.

Πηγές - Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Ιστορία Νεοελληνικής Εκπαίδευσης». [νεκρός σύνδεσμος]
  2. Λακασάς, Απόστολος (18/3/2012). «30 χρόνια μετά τον νόμο του 1982 για τα ΑΕΙ». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/453331/article/epikairothta/ellada/30-xronia-meta-ton-nomo-toy-1982-gia-ta-aei. 
  3. Lianis, George (1971). «"The formulation of constitutive equations in continuum relativistic physics"». Il Nuovo Cimento B Series. doi:10.1007/BF02710262. http://link.springer.com/article/10.1007%2FBF02710262#. 
  4. Grandt, Gustafson, Cargnino., A.F., W.A., L.T. (1995). One Small Step: The History of Aerospace Engineering at Purdue University. West Lafayette, Indiana, USA: Purdue University Press. σελ. 475. ISBN 978-1557535993. 
  5. Μπρούσαλης, Ε. "Η Οργάνωσις και Λειτουργία του Πανεπιστημίου Πατρών" - Το Βήμα, 3 Σεπτεμβρίου 1966
  6. "Η 'κυβέρνησις' εξευτελίζεται με το Πανεπιστήμιον Πατρών" - Το Βήμα, 9 Σεπτεμβρίου 1966
  7. Στο παραδοσιακό σύστημα της Καθηγητικής Έδρας, χωρίς τις ενδιάμεσες θέσεις του επίκουρου και αναπληρωτή καθηγητή, ήταν πολύ δύσκολο να ανελιχθούν ακόμη και πολύ ταλαντούχοι νέοι επιστήμονες. Με μόνο έναν Καθηγητή σε κάθε τομέα, η ανέλιξη εξαρτώνταν σχεδόν αποκλειστικά από τη συνταξιοδότηση του κατόχου της Έδρας και όχι από τα προσόντα των υποψηφίων.
  8. Ρόκος, Δημήτρης (2003). Νόμος Πλαίσιο 1268/82 Για την ανώτατη παιδεία. Πριν, κατά και μετά είκοσι έτη. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις. σελ. 324. ISBN - Check |isbn= value: length (βοήθεια). 
  9. Σταμπολής, Κωστής (22 Ιανουαρίου 1983). «Catching up to the Technological Revolution». Greece’s Weekly in Business and Finance. 
  10. Gee, Jack (15/9/1983). «Greece Leapfrogs Into Information Technology». Computer Weekly. 
  11. Walgate, Robert (3/2/1983). «Science in Greece: Starting almost from scratch». Nature. doi:10.1038/301363a0. http://www.nature.com/nature/journal/v301/n5899/pdf/301363a0.pdf. 
  12. «ΙΤΕ: Ψήφισμα του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας σχετικώς με τον πρόσφατο θάνατο του καθηγητή Γιώργου Λιάνη». 
  13. «Προηγούμενες Ελληνικές Προεδρίες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2014. 
  14. «Together since 1957: the rise of research in the EU policy agenda».