Γλυφάδα Φωκίδας
Συντεταγμένες: 38°22′49″N 22°4′44,5″E / 38.38028°N 22.06667°E
Η Γλυφάδα είναι παραλιακό χωριό του νομού Φωκίδας που είναι κτισμένο στον κάμπο και στους πρόποδες του λόφου Παλιόκαστρο, απέναντι από το νησί Τριζόνια.[1] Απέχει 24 χλμ. από την πόλη της Ναυπάκτου και 45 χλμ. από το Γαλαξίδι[2]. Στην κορυφή του λόφου έχουν βρεθεί απομεινάρια σημαντικής αρχαίας ακρόπολης με τείχη υπόγειες δεξαμενές και τμήμα ναού. Χαμηλότερα από το κάστρο διακρίνονται ίχνη της αρχαίας νεκρόπολης.[3][4].
| Γλυφάδα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Φωκίδας |
| Δήμος | Δωρίδος |
| Δημοτική Ενότητα | Τολοφώνος |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Φωκίδας |
| Υψόμετρο | 10 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 396 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 330 58 |
| Τηλ. κωδικός | 22660 |
Γενικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΗ Γλυφάδα είναι σχετικά πρόσφατος οικισμός καθώς οι πρώτοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή στις αρχές του 1950, προερχόμενοι από το ορεινό χωριό Δαφνοχώρι (πρώην Μαραζιά ή Ροδοδάφνη), το οποίο βρίσκεται βόρεια της Γλυφάδας και σε υψόμετρο 905 μέτρων.
Το όνομα Γλυφάδα (αρχικά Ζευγάρι) προήλθε από μία πηγή της περιοχής, η οποία βγάζει γλυφό νερό και εκβάλει στη γωνία της πλατείας στη θάλασσα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με κτηνοτροφία, γεωργία, αλιεία και κυρίως με οικοδομικά επαγγέλματα. Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται η κεντρική εκκλησία του χωριού βυζαντινού ρυθμού που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Διοικητικά, η Γλυφάδα ανήκε μέχρι το 1997 στην επαρχία Δωρίδας ενώ μέχρι το 2011 υπαγόταν στον καποδιστριακό Δήμο Τολοφώνος[5]. Από το 2011 βρίσκεται εντός των ορίων του Δήμου Δωρίδας.
Αρχαιολογικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΣτον λόφο Παλιόκαστρο, εντοπίζεται αρχαία οχύρωση χρονολογούμενη στα τέλη του 4ου με αρχές 3ου π.Χ. αιώνα. Εντός της αταύτιστης μέχρι σήμερα αυτής πόλης της Δυτικής Λοκρίδας συναντώνται περίβολοι σε φυσικά άνδηρα και πολλά λείψανα οικοδομημάτων εκ των οποίων κάποια πρέπει να ανήκουν σε εγκαταστάσεις με δημόσιο ή θρησκευτικό χαρακτήρα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει κτιστή δεξαμενή σχετικά μεγάλων διαστάσεων. Εξωτερικά της οχύρωσης και κυρίως πάνω από τον οικισμό της Γλυφάδας εντοπίζεται η αρχαία πόλη. Βορειοανατολικά του λόφου εντοπίστηκαν οικιστικά κατάλοιπα Ελληνιστικών χρόνων.[6]
Στην περιοχή του αυχένα που συνδέει το λόφο Παλιόκαστρο με την εθνική οδό Ναυπάκτου – Ιτέας, έχει εντοπιστεί η νεκρόπολη και σήμερα είναι ορατά λείψανα τάφων. Ιδιαίτερη ήταν στην περιοχή η λατρεία της θεάς Βασιλείας, όπως αυτή μαρτυρείται από αρχαία επιγραφή που εντοπίστηκε στη Γλυφάδα. Έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις για το αρχαίο όνομα της πόλης. Άλλοι την ταυτίζουν με την αρχαία Αντίκυρα, άλλοι με την Οιάνθη κι άλλοι με την Υαίων πόλι, αλλά καμία ως τώρα δεν έχει επιβεβαιωθεί.[6]
Σύγχρονη πολιτιστική ζωή
ΕπεξεργασίαΚάθε καλοκαίρι κυρίως διοργανώνονται διάφορες πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις με αποκορύφωμα το πανηγύρι στην πλατεία τον Δεκαπενταύγουστο.[7]
Σήμερα στο χωριό λειτουργούν λιμενικό καταφύγιο, δημοτικό σχολείο, αγροτικό ιατρείο, φαρμακείο και Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών.
Ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού η ΓΛΥΦΑΔΑ που αγωνίζεται σε τοπικό επίπεδο.
Δημογραφική εξέλιξη
ΕπεξεργασίαΣήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 611 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), εμφανίζοντας αύξηση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 415 κατοίκους.[8] Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.[5]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 18. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 340.
- ↑ «Δρόμοι του Παυσανία: Γλυφάδα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Περιφερειακής Ενότητα Φωκίδας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ Γλυφάδα και Τριζόνια.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 5,0 5,1 Σταματελάτος Μιχαήλ - Βαμβά Σταματελάτου Φωτεινή, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 169.
- ↑ 6,0 6,1 Το ανασκαφικό έργο της Ι’ ΕΠΚΑ κατά τα έτη 2000-2010, σελ. 4 του pdf. https://www.culture.gov.gr/anaskafes/pdfs/I_EPKA.pdf.
- ↑ «Γλυφάδα». Ανακαλύψτε τη Δωρίδα. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Απογραφή πληθυσμού της 18ης Μαρτίου 2001,Ελληνική Στατιστική Αρχή(ΕΛ.ΣΤΑΤ.).[1] Αρχειοθετήθηκε 2015-06-28 στο Wayback Machine.