Η γλώσσα Τσάκμα (αυτωνύμιο: 𑄌𑄋𑄴𑄟𑄳𑄦 𑄞𑄌𑄴, Changma Vai) είναι μια Ινδοευρωπαϊκή γλώσσα που ομιλείται από τους Τσάκμα και τους Νταϊνγκνέτ. Οι πιο γνωστοί στενότεροι συγγενείς της γλώσσας είναι τα Ασσαμικά, τα Χατζόνγκ, τα Βεγγαλικά, τα Τσιταγκονιανά και τα Ροχίνγκια του Αρακάν, τα Μπισνουπρίγια Μανιπούρι της Μανιπούρ, ταΤαντσάνγκια και τα Σιλχέτι. Ομιλείται από σχεδόν από 310.000 άτομα στο νοτιοανατολικό Μπαγκλαντές στις Περιοχές Λόφων της Τσιταγκόνγκ, και από άλλα 300.000 άτομα στην Ινδία στο Άσαμ και τη Τρίπουρα και από 40.265 στο Μιζόραμ. Γράφεται με το αλφάβητο Τσάκμα, το οποίο καλείται επίσης Ajhā pāṭh, μερικές φορές εκλατινισμένο ως Ojhopath. Ο αλφαβητισμός στο αλφάβητο Τσάκμα είναι χαμηλός.

Γλώσσα Τσάκμα
Changmha Bhach και 𑄌𑄋𑄴𑄟𑄳𑄦 𑄞𑄌𑄴
Τσάνγκμα, Νταϊνγκνέτ
ΠεριοχήΠεριοχές Λόφων της Τσιταγκόνγκ, Μιζόραμ, Αρουνάτσαλ Πραντές, Τρίπουρα
Φυσικοί ομιλητές330.000 στην Βεγγάλη
Σύστημα γραφήςΒεγγαλικό αλφάβητο, Αλφάβητο Τσάκμα και λατινική γραφή
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3ccp
Glottologchak1266[1]

Δεν είναι επίσημα αναγνωρισμένη ούτε από τη κυβέρνηση του Μπαγκλαντές, ούτε από τη κυβέρνηση της Ινδίας, τις μόνες δύο χώρες όπου ζουν οι ντόπιοι Τσάκμα.

Αν και το 2011 δεν υπήρχαν ραδιοφωνικοί ή τηλεοπτικοί σταθμοί στα Τσάκμα, η γλώσσα έχει μια παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο YouTube. Η ιστοσελίδα Hill Education Chakma Script παρέχει εισαγωγές, βίντεο, ηλεκτρονικά βιβλία και διαδικτυακά φόρουμ στα Τσάκμα.[2]

Το 2012, η Κυβέρνηση της Τρίπουρα ανακοίνωσε ότι θα "εισάγουν τη γλώσσα Τσάκμα στο αλφάβητο Τσάκμα στα δημοτικά σχολεία της Τρίπουρα. Η εκπαίδευση της μητρικής γλώσσας μέχρι και το δημοτικό στάδιο είναι εθνική πολιτική. Για να αρχίσουν τα μαθήματα της γλώσσας Τσάκμα στο δικό της αλφάβητο θα εισαχθεί σε 58 σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε περιοχές των Τσάκμα."[3]

"Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την εκπαιδευτική χρονιά του Ιανουαρίου του 2014, το εθνικό πρόγραμμα σπουδών και το συμβούλιο σχολικών εγχειριδίων έχει ήδη ξεκινήσει να εκτυπώνει βιβλία σε έξι γλώσσες ... τις Τσάκμα, Κόκμποροκ (κοινότητα Τρίπουρα), Μάρμα, Σαντάλι, Σάντρι (κοινότητα Οράο) και Ατσίκ."[4]

Η Μορ Θενγκάρι (το Ποδήλατό Μου) ήταν η πρώτη ταινία στα Τσάκμα στο Μπανγκλαντές. Ωστόσο, απαγορεύτηκε στο Μπαγκλαντές.[5]

Μεσαιωνικά Τσάκμα Επεξεργασία

Οι φυλές Τσάκμα και Νταϊνγκνέτ τώρα μιλούν αυτό που μπορεί να θεωρηθεί ως αποκλίνουσες διάλεκτοι του Μαγκάντχι Πράκριτ. Ωστόσο, αυτό οφείλεται σε γλωσσική μετατόπιση από μια γλώσσα Οσόμιγια. Αυτή η μεσαιωνική γλώσσα μπορεί να σχετίζονται με τη Σακ[6] ή τη Τσαϊρέλ.[7]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Hammarström, Harald· Forkel, Robert· Haspelmath, Martin· Bank, Sebastian, επιμ. (2016). «Chakma». Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  2. «Languages: Online Activism To Save Chakma Language». Rising Voices. 29 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2012. 
  3. Hueiyen News Service / Newmai News Network (31 Αυγούστου 2012). «Chakma script to be introduced in Tripura». E-Pao! Headlines. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2012. 
  4. Chowdhury, K. R. (21 Μαΐου 2013). «Native tongue offers ethnic children a good start». khabarsouthasia.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2013. 
  5. https://globalvoices.org/2015/12/11/bangladeshs-censor-board-blocks-the-countrys-first-chakma-language-film/
  6. Beckwith, Christopher I. (2002). Medieval Oxomiya Languages. Brill. ISBN 978-90-04-12424-0. [νεκρός σύνδεσμος]
  7. Voegelin, Charles Frederick & Florence Marie Robinett Voegelin. 1977. Classification and Index of the World's Languages. New York: Elsevier. (ISBN 0-444-00155-7)

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Cāṅmā, Cirajyoti and Maṅgal Cāṅgmā. 1982. Cāṅmār āg pudhi (Chakma primer). Rāṅamāṭi: Cāṅmābhāṣā Prakāśanā Pariṣad.
  • Khisa, Bhagadatta. 2001. Cāṅmā pattham pāt (Chakma primer.) Rāṅamāṭi: Tribal Cultural Institute (TCI).
  • Singā. 2004. Phagadāṅ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία