Τα Γοτθικά είναι εξαφανισμένη σήμερα, γλώσσα του ανατολικού κλάδου των γερμανικών γλωσσών που ομιλούνταν από τους Γότθους. Είναι κατά κύριο λόγο γνωστή από τον Αργυρό Κώδικα, ένα αντίγραφο του 6ου αιώνα μιας μετάφρασης της Βίβλου του 4ου αιώνα, και είναι η μόνη ανατολικογερμανική γλώσσα με ένα αρκετά μεγάλο σώμα κειμένων. Όλες οι άλλες, περιλαμβανομένων των βουργουνδικών και των βανδαλικών, είναι γνωστές, αλλά πιθανώς και καθόλου, μόνο από τα κύρια ονόματα που επιβίωσαν σε ιστορικές αναφορές, και από δάνεια σε άλλες γλώσσες όπως τα πορτογαλικά, τα ισπανικά και τα γαλλικά.

Ως γερμανική γλώσσα, τα γοτθικά είναι μέρος της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας. Είναι η παλαιότερη γερμανική γλώσσα που πιστοποιείται σε αρκετά σημαντικά κείμενα, αλλά στερείται σύγχρονων απογόνων. Τα παλαιότερα έγγραφα στα γοτθικά χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα. Η γλώσσα βρέθηκε σε παρακμή από τα μέσα του έκτου αιώνα, εν μέρει λόγω της στρατιωτικής ήττας των Γότθων στα χέρια των Φράγκων, της εξάλειψης των Γότθων στην Ιταλία, και της γεωγραφικής απομόνωσης (στην Ισπανία η γοτθική γλώσσα έχασε την τελευταία και πιθανώς ήδη παρακμάζουσα λειτουργία της ως εκκλησιαστική γλώσσα όταν οι Βησιγότθοι ασπάστηκαν τον Καθολικισμό το 589).[1] Η γλώσσα επέζησε ως εθνική γλώσσα στην Ιβηρική χερσόνησο (σύγχρονη Ισπανία και Πορτογαλία) μέχρι τον όγδοο αιώνα. Φαινομενικά γοτθικοί όροι βρίσκονται σε χειρόγραφα μέχρι σήμερα, αλλά μπορεί αυτοί να ανήκουν ή να μην ανήκουν στην ίδια γλώσσα. Συγκεκριμένα, μια γλώσσα γνωστή ως κριμαϊκά γοτθικά επιβίωσε στην περιοχή του κάτω Δούναβη και σε απομονωμένες ορεινές περιοχές της Κριμαίας. Απουσιάζουν ορισμένες φθογγικές μεταβολές χαρακτηριστικές των γοτθικών, εντούτοις, τα κριμαϊκά γοτθικά δεν μπορεί να είναι κατιών των βιβλικών γοτθικών.[2]

Η ύπαρξη τέτοιων πιστοποιημένων κειμένων την καθιστά ως μια γλώσσα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος στην συγκριτική γλωσσολογία.

Παράδειγμα Επεξεργασία

Η Κυριακή προσευχή στα γοτθικά
Γοτθικά Μεταγραφή Μεταγραφή ΔΦΑ
𐌰𐍄𐍄𐌰 𐌿𐌽𐍃𐌰𐍂 𐌸𐌿 𐌹𐌽 𐌷𐌹𐌼𐌹𐌽𐌰𐌼 άττα ούνσαρ θου ιν χίμιναμ [/ˈatːa ˈunsar θuː in ˈhiminam]
𐍅𐌴𐌹𐌷𐌽𐌰𐌹 𐌽𐌰𐌼𐍉 𐌸𐌴𐌹𐌽 γουείχναι νάμο θειν [ˈwiːhnɛː ˈnamoː θiːn]
𐌵𐌹𐌼𐌰𐌹 𐌸𐌹𐌿𐌳𐌹𐌽𐌰𐍃𐍃𐌿𐍃 𐌸𐌴𐌹𐌽𐍃 κουίμαι θίουδινασσους θεινς [ˈkʷimɛː ˈθiu̯ðinasːus θiːns]
𐍅𐌰𐌹𐍂𐌸𐌰𐌹 𐍅𐌹𐌻𐌾𐌰 𐌸𐌴𐌹𐌽𐍃 γουαίρθαι γουίλια θεινς [ˈwɛrθɛː ˈwilja θiːns]
𐍃𐍅𐌴 𐌹𐌽 𐌷𐌹𐌼𐌹𐌽𐌰 𐌾𐌰𐌷 𐌰𐌽𐌰 𐌰𐌹𐍂𐌸𐌰𐌹 σουέ ιν χίμινα γιαχ άνα αίρθαι [sweː in ˈhimina jah ana ˈɛrθɛː]
𐌷𐌻𐌰𐌹𐍆 𐌿𐌽𐍃𐌰𐍂𐌰𐌽𐌰 𐌸𐌰𐌽𐌰 𐍃𐌹𐌽𐍄𐌴𐌹𐌽𐌰𐌽 𐌲𐌹𐍆 𐌿𐌽𐍃 𐌷𐌹𐌼𐌼𐌰 𐌳𐌰𐌲𐌰 χλαιφ ούνσαρανα θάνα σίντειναν γκιφ ουνς χίμμα ντάγα [hlɛːɸ ˈunsarana ˈθana ˈsinˌtiːnan ɡiɸ uns ˈhimːa ˈdaɣa]
𐌾𐌰𐌷 𐌰𐍆𐌻𐌴𐍄 𐌿𐌽𐍃 𐌸𐌰𐍄𐌴𐌹 𐍃𐌺𐌿𐌻𐌰𐌽𐍃 𐍃𐌹𐌾𐌰𐌹𐌼𐌰 γιαχ αφλέτ ουνς θάτει σκούλανς σίγαιμα [jah aɸˈleːt uns ˈθatiː ˈskulans ˈsijɛːma]
𐍃𐍅𐌰𐍃𐍅𐌴 𐌾𐌰𐌷 𐍅𐌴𐌹𐍃 𐌰𐍆𐌻𐌴𐍄𐌰𐌼 𐌸𐌰𐌹𐌼 𐍃𐌺𐌿𐌻𐌰𐌼 𐌿𐌽𐍃𐌰𐍂𐌰𐌹𐌼 σουάσουε γιαχ γουείς αφλέταμ θαιμ σκούλαμ ούνσαραιμ [ˈswasweː jah ˈwiːs aɸˈleːtam θɛːm ˈskulam ˈunsarɛːm]
𐌾𐌰𐌷 𐌽𐌹 𐌱𐍂𐌹𐌲𐌲𐌰𐌹𐍃 𐌿𐌽𐍃 𐌹𐌽 𐍆𐍂𐌰𐌹𐍃𐍄𐌿𐌱𐌽𐌾𐌰𐌹 γιαχ νι μπρίγγαις ουνς ιν φραίστουβνιαι [jah ni ˈbriŋɡɛːs uns in ˈɸrɛːstuβnijɛː]
𐌰𐌺 𐌻𐌰𐌿𐍃𐌴𐌹 𐌿𐌽𐍃 𐌰𐍆 𐌸𐌰𐌼𐌼𐌰 𐌿𐌱𐌹𐌻𐌹𐌽 ακ λώσει ουνς αφ θάμμα ούβιλιν [ak ˈlɔːsiː uns aɸ ˈθamːa ˈuβilin]
𐌿𐌽𐍄𐌴 𐌸𐌴𐌹𐌽𐌰 𐌹𐍃𐍄 𐌸𐌹𐌿𐌳𐌰𐌽𐌲𐌰𐍂𐌳𐌹 𐌾𐌰𐌷 𐌼𐌰𐌷𐍄𐍃 ούν'τε θείνα ιστ θίουδανγκαρντι γιαχ μαχτς [ˈunteː ˈθiːna ist ˈθiu̯ðanˌɡardi jah mahts]
𐌾𐌰𐌷 𐍅𐌿𐌻𐌸𐌿𐍃 𐌹𐌽 𐌰𐌹𐍅𐌹𐌽𐍃 γιαχ γούλθους ιν αίγουινς [jah ˈwulθus in ˈɛːwins/]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Strategies of Distinction: Construction of Ethnic Communities, 300–800 (Transformation of the Roman World, vol. 2) by Walter Pohl, (ISBN 90-04-10846-7) (pp. 119–121)
  2. Stearns 1978, σελ. 118.