Δέλτα

γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου
(Ανακατεύθυνση από Δ)
Για άλλες χρήσεις της λέξης δέλτα δείτε Δέλτα (αποσαφήνιση)

Το γράμμα δέλτα (κεφαλαίο Δ, πεζό δ) είναι το τέταρτο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου. Στην νέα ελληνική αναπαριστά το ηχηρό τριβόμενο οδοντικό σύμφωνο /ð/ και το αντίστοιχο αλλόφωνο ενώ στην αρχαία ελληνική αναπαριστούσε το κλειστό /d/.[1]

Προήλθε από το φοινικικό γράμμα ντάλεθ (), που στα φοινικικά σήμαινε πόρτα. Το γράμμα D,d του λατινικού αλφαβήτου προήλθε από το παρόμοιο γράφημα του χαλκιδικού αλφαβήτου,[2] με το Д, д του κυριλλικού να αποτελεί επίσης προσαρμογή του.

Στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης έχει αριθμητική αξία δ´=4.

Ως διεθνές σύμβολο

Επεξεργασία

Το κεφαλαίο Δ ως σύμβολο το συναντούμε σε διάφορες περιπτώσεις:

 
 ,
αν και πιο συχνά παριστάνεται με ανάδελτα στο τετράγωνο ( ). Είναι  .

Το πεζό δ χρησιμοποιείται ως:

Το Δ επίσης συμβόλιζε το δέκα σε ένα αρχαιότερο ελληνικό σύστημα αρίθμησης το ακροφωνικό σύστημα αρίθμησης.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Μποτίνης, Α. (2011): Φωνητική της ελληνικής. ISEL. σελ. 89.
  2. Μπαμπινιώτης, Γ. (2005): Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. s.v. «Δ».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Λεξιλογικός ορισμός του δέλτα στο Βικιλεξικό
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Delta (letter) στο Wikimedia Commons