Ο όρος δίκη ζώου στην ιστορία απονομής δικαιοσύνης αναφέρεται στην δικαστική διαδικασία κατά την οποία κατηγορούμενος δεν ήταν άνθρωπος αλλά ζώο. Τέτοιες δίκες καταγράφηκαν να έχουν λάβει χώρα στην Ευρώπη από τον δέκατο τρίτο αιώνα μέχρι τον δέκατο όγδοο. Στη σύγχρονη εποχή, τα περισσότερα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης θεωρούν ότι οποιοδήποτε πλάσμα που δεν είναι άνθρωπος, στερείται της ικανότητας να ενεργεί με κριτήρια ηθικής ορθότητας και έτσι δεν μπορούν να θεωρηθούν υπαίτια για μια πράξη.

Εικονογράφηση από το Chambers Book of Days που απεικονίζει έναν θηλυκό χοίρο και τα χοιρίδιά του να δικάζονται για τη δολοφονία ενός παιδιού. Η δίκη φέρεται να έλαβε χώρα το 1457, η μάνα τους βρέθηκε ένοχη και τα χοιρίδια απαλλάχτηκαν.

Ιστορικές δίκες ζώων Επεξεργασία

Ζώα, συμπεριλαμβανομένων και εντόμων, αντιμετώπιζαν την πιθανότητα ποινικής δίωξης κατά την διάρκεια αρκετών αιώνων σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Η παλαιότερη καταγραφή δίκης ζώου είναι η εκτέλεση ενός χοίρου το 1266 στο Φοντεναί-ω-Ροζ.[1] Τέτοιες δίκες παρέμεναν μέρος πολλών νομικών συστημάτων μέχρι τον 18ο αιώνα. Οι κατηγορούμενοι ζώα εμφανίζονταν ενώπιον τόσο των εκκλησιαστικών όσο και των κοσμικών δικαστηρίων, και τα αδικήματα που διατυπώνονταν εναντίον τους κυμαίνονταν από δολοφονία ως πρόκληση υλικών ζημιών. Συχνά κατέθεταν μάρτυρες και στα Εκκλησιαστικά Δικαστήρια, συνήθως, παρέχονταν δικηγόροι (αυτό δεν συνέβαινε στα κοσμικά δικαστήρια, αλλά για το μεγαλύτερο μέρος της αυτής της περιόδου, δεν παρέχονταν δικηγόροι ούτε στους ανθρώπους). Αν το ζώο καταδικαζόταν, ήταν σύνηθες να το εκτελούσαν ή να το εξόριζαν. Ωστόσο, το 1750, ένας θηλυκός γάιδαρος είχε αθωωθεί από κατηγορίες κτηνοβασίας λόγω μαρτυριών για την ηθικότητα του ζώου και την καλή του συμπεριφορά, ενώ ο άνθρωπος συγκατηγορούμενός του καταδικάστηκε σε θάνατο.[2]

Κοινώς δικασμένα ζώα Επεξεργασία

Τα ζώα που προσάγονταν σε δίκη ήταν σχεδόν πάντοτε είτε εξημερωμένα (συνήθως χοίροι, αλλά και ταύροι, άλογα και αγελάδες) είτε παράσιτα, όπως αρουραίοι και βρούχοι.[3] Τα πλάσματα που ήταν ύποπτα ότι ήταν οικεία πνεύματα ή συνένοχα σε πράξεις κτηνοβασίας καταδικάζονταν επίσης με ποινές όπως καύση στον πάσσαλο, όμως λίγοι, αν υπήρξαν καθόλου, αντιμετώπισαν δίκη.

Υπόθεση της Βασιλείας Επεξεργασία

Σύμφωνα με τον Γιοχάνις Γκρος στο Kurze Basler Chronik (1624), το 1474 προσήχθη σε δίκη ένας κόκορας στην πόλη της Βασιλείας για «το αποτρόπαιο και αφύσικο έγκλημα του κλωσήματος ενός αυγού», για το οποίο οι κάτοικοι ανησυχούσαν ότι κλωσιόταν από τον Σατανά και περιείχε έναν κόκατρη (βασιλίσκο).[4]

Λυκάνθρωποι Επεξεργασία

Φερόμενοι λυκάνθρωποι τίθονταν σε δίκη επανειλημμένα, ιδιαίτερα στη Γαλλία του δέκατου έκτου αιώνα, αν και ο ισχυρισμός σε τέτοιες υποθέσεις ήταν πάντοτε εις βάρος ανθρώπων.

Μαϊμούδες Επεξεργασία

Τον Σεπτέμβριο του 2015, ο οργανισμός Άνθρωποι για την Ηθική Μεταχείριση των Ζώων άσκησε αγωγή κατά του Ντέιβιντ Σλέιτερ εκ μέρους μιας μαϊμούς ονόματι Ναρούτο. Ο δικαστής απέρριψε την αγωγή, αποφασίζοντας ότι ο πίθηκος δεν είχε νομική υπόσταση. Η PETA άσκησε έφεση κατόπιν απόφασης και η οποία απορρίφθηκε στις 23 Απριλίου 2018.[5]

Σύμφωνα με τοπική λαογραφία, μια μαϊμού είχε απαγχονιστεί στο Χάρτλπουλ της Αγγλίας.[6] Κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, ένα γαλλικό πλοίο ναυάγησε λόγω καταιγίδας στα ανοικτά των ακτών του Χάρτλπουλ. Ο μόνος επιζών από το πλοίο ήταν ένας πίθηκος, που φέρεται να ήταν ντυμένος με μια γαλλική στρατιωτική στολή για να προσφέρει διασκέδαση για το πλήρωμα. Κατά την εύρεση της μαϊμούς στην παραλία, ορισμένοι ντόπιοι αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν μια πρόχειρη δίκη· δεδομένου ότι η μαϊμού δεν μπόρεσε να απαντήσει στις ερωτήσεις τους και επειδή δεν είχαν ξαναδεί ούτε μαϊμού ούτε Γάλλο πριν, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μαϊμού πρέπει να είναι Γάλλος κατάσκοπος.[7] Όταν βρέθηκε ένοχο, το ζώο καταδικάστηκε σε θάνατο και απαγχονίστηκε στην παραλία. Η συνήθης ονομασία των κατοίκων του Χάρτλπουλ είναι Monkey hanger (Μαϊμουδο-απαγχονιστές).

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Cohen 1986, σελ. 7
  2. Srivastava, Anila. (March 1, 2007) "Mean, dangerous, and uncontrollable beasts": Mediaeval Animal Trials Αρχειοθετήθηκε 2019-10-21 στο Wayback Machine.. Volume 40, issue 1, page 127. Mosaic: A Journal for the Interdisciplinary Study of Literature.
  3. Evans 1987[Χρειάζεται σελίδα]
  4. E.V., Walter (1985). «Nature on Trial: The Case of the Rooster That Laid an Egg» (στα αγγλικά). Comparative Civilizations Review 10 (10). ISSN 0733-4540. https://scholarsarchive.byu.edu/ccr/vol10/iss10/7/. Ανακτήθηκε στις 2 April 2018. 
  5. Randazzo, Sara (April 23, 2018). «Copyright Protection for Monkey Selfie Rejected by U.S. Appeals Court». The Wall Street Journal. The Wall Street Journal. https://www.wsj.com/articles/copyright-protection-for-monkey-selfie-rejected-by-u-s-appeals-court-1524526086. Ανακτήθηκε στις 24 April 2018. 
  6. «The Hartlepool Monkey, Who hung the monkey?». This is Hartlepool. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2010. 
  7. Maconie, Stuart (2008), Pies and Prejudice: In search of the North, Ebury Press, (ISBN 978-0091910235) (p. 300-301)

Παραπομπές Επεξεργασία