Δελταμίνη
Η δελταμίνη[1] (αγγλικά naphthalene-1,8-diamine) είναι αρωματική οργανική ένωση με μοριακό τύπο C10H10Ν2, αν και χρησιμοποιείται και ο αναλυτικότερος τύπος C10H6(ΝH2)2. Είναι ένα από τα ισομερή διαμινοπαράγωγα του ναφθαλινίου. Η χημικά καθαρή δελταμίνη, στις κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος, δηλαδή σε θερμοκρασία 25°C και υπό πίεση 1 atm, είναι άχρωμο στερεό, που σκουραίνει αν εκτεθεί στον αέρα λόγω οξείδωσης. Είναι ένας πρόδρομη ένωση για εμπορικά αξιοποιήσιμες χρωστικές ουσίες.[2]
| Δελταμίνη | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Γενικά | |||
| Όνομα IUPAC | 1,8-ναφθαλινοδιαμίνη | ||
| Άλλες ονομασίες | Δελταμίνη 1,8-ναφθοδιαμίνη 1,8-διαμινοναφθαλίνιο | ||
| Χημικά αναγνωριστικά | |||
| Χημικός τύπος | C10H10N2 | ||
| Μοριακή μάζα | 158,1998 amu | ||
| Αριθμός CAS | 479-27-6 | ||
| SMILES | c1cc2c(c(c1)N)c(ccc2)N | ||
| InChI | 1S/C10H10N2/c11-8-5-1-3-7-4-2-6-9(12)10(7)8/h1-6H,11-12H2 | ||
| PubChem CID | 68067 | ||
| Δομή | |||
| Ισομέρεια | |||
| Ισομερή θέσης | >100 | ||
| Φυσικές ιδιότητες | |||
| Σημείο τήξης | 64-65°C | ||
| Σημείο βρασμού | 205°C (1.560 Pa) | ||
| Διαλυτότητα στο νερό |
Ελαφρώς διαλυτή στο νερό | ||
| Χημικές ιδιότητες | |||
| Επικινδυνότητα | |||
| |||
| Ερεθιστική (Xi) | |||
| Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). | |||
Παραγωγή και χρήσιμα παράγωγα Επεξεργασία
Παράγεται με αναγωγή 1,8-δινιτροναφθαλινίου, το οποίο με τη σειρά του παράγεται ως μείγμα των ισομερών μετά από νίτρωση του 1-νιτροναφθαλίνιου.
Μετά από επίδραση δελταμίνης με φθαλικό ανυδρίτη, ή και παράγωγα αυτού, παράγονται οι αντίστοιχες φθαλοπερινόνες. Αν χρησιμοποιηθεί ο ίδιος ο μητρικός φθαλικός ανυδρίτης, παράγεται μια χρήσιμη πορτοκαλί χρωστική (γνωστή με την κωδική ονομασία) Solvent Orange 60 . Η δελταμίνη είναι πρόδρομη ένωση του
1,8-δι(διμεθυλαμινο)ναφθαλινίου [ή 1Ν,8Ν-διμεθυλοδελταμίνη, C10H8(NHCH3)2].
Αναφορές Επεξεργασία
- ↑ Δείτε τις εναλλακτικές ονομασίες στον παρακείμενο πίνακα πληροφοριών χημικής ένωσης.
- ↑ Ο τζέραλντ Περίπτερο "Ναφθαλίνη Παράγωγα" σε Ullmann Εγκυκλοπαίδεια της Βιομηχανικής Χημείας, 2005, Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a17_009.