Γιατρός της Πανούκλας
Ο γιατρός της πανούκλας ήταν ο γιατρός που θεράπευε όσους είχαν πανούκλα.[1] Οι γιατροί αυτοί προσλαμβάνονταν από τις πόλεις που είχαν πολλά θύματα πανούκλας σε περιόδους επιδημιών. Δεδομένου ότι η πόλη πλήρωνε το μισθό τους, τους θεράπευε όλους: πλούσιους και φτωχούς.[αμφίβολη ][2] Ωστόσο, κάποιοι γιατροί της πανούκλας ήταν γνωστοί για επιπλέον χρέωση ασθενών και των οικογενειών τους, για ειδικές θεραπείες και/ή γιατροσόφια.[3] Δεν ήταν επαγγελματικά καταρτισμένοι έμπειροι γιατροί ή χειρούργοι, και συχνά ήταν δεύτερης κατηγορίας γιατροί, ανίκανοι να διοικήσουν μια επιτυχή ιατρική επιχείρηση, ή νέοι γιατροί που προσπαθούσαν να επιβιώσουν.[1] Οι γιατροί αυτοί, σπάνια θεράπευαν τους ασθενείς, περισσότερο καταμετρούσαν τον αριθμό των ατόμων που είχαν μολυνθεί, για δημογραφικούς σκοπούς.
.png)
Οι γιατροί της πανούκλας, μέσω του συμβολαίου τους, θεράπευαν ασθενείς της πανούκλας και ήταν γνωστοί ως δημοτικοί ή "κοινοτικοί γιατροί της πανούκλας", ενώ "γενικοί επαγγελματίες" ήταν ξεχωριστοί γιατροί και μπορούσαν αμφότεροι να είναι στην ίδια Ευρωπαϊκή πόλη ή κωμόπολη την ίδια στιγμή.[1][4][5][6] Στη Γαλλία και την Ολλανδία οι γιατροί της πανούκλας συχνά διέθεταν ελλειπή ιατρική εκπαίδευση και αναφέρονταν ως "κομπογιαννίτες". Σε μια περίπτωση, ένας γιατρός της πανούκλας, υτπήρξε πωλητής φρούτων πριν απασχοληθεί ως γιατρός.[7]
Το 17ο, 18ο, και 19ο αιώνα, κάποιοι γιατροί φορούσαν μια μάσκα που έμοιαζε με ράμφος, η οποία ήταν γεμάτη με αρωματικά βότανα. Οι μάσκες ηταν σχεδιασμένες για να τους προστατεύουν από τον μολυσμένο αέρα, τον οποίο (σύμφωνα με την μιασματική θεωρία της νόσου) θεωρούσαν ως την αιτία της μόλυνσης.Το σχεδιασμό των κοστουμιών είχε αναλάβει ο Charles de Lorme, ο επικεφαλής γιατρός του Λουδοβίκου XIII.
Ιστορία Επεξεργασία
Η πρώτη επιδημία του μαύρου θανάτου, γνωστού επίσης ως βουβωνική πανώλη, χρονολογείται στα μέσα του 6ου αιώνα, που είναι γνωστή ως Πανούκλα του Ιουστινιανού.[8] Η μεγαλύτερη επιδημία ηταν αυτή του Μαύρου Θανάτου στην Ευρώπη του 14ου αιώνα. Στους μεσαιωνικούς χρόνους οι μεγάλες απώλειες ανθρώπων λόγω της βουβωνικής πανώλης σε μια πόλη, δημιουργούσε οικονομική καταστροφή. Οι κοινοτικοί γιατροί της πανούκλας ήταν αρκετά πολύτιμοι και είχαν ειδικά προνόμια. Για παράδειγμα, στους γιατρούς της πανούκλας επιτρεπόταν ελεύθερα να εκτελούν αυτοψίες, που διαφορετικά απαγορευόταν γενικά στη Μεσαιωνική Ευρώπη, για την έρευνα μιας θεραπείας για την πανούκλα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί της πανούκλας ήταν τόσο πολύτιμοι, ώστε όταν η Βαρκελώνη απέστειλε δύο στην Τορτόζα το 1650, εγκληματίες τους απήγαγαν στο δρόμο ζητώντας λύτρα. Η πόλη της Βαρκελώνης πλήρωσε για την ελευθέρωσή τους.[5] Η πόλη του Orvieto προσέλαβε τον Ματέο fu Angelo το 1348 έναντι ποσού 4 φορές μεγαλύτερου της κανονικής αμοιβής των γιατρών που ήταν 50 φλωρίνια ανά έτος.[5] Ο Πάπας Κλήμης VI προσέλαβε αρκετούς επιπλέον γιατρούς της πανούκλας κατά τη διάρκεια της επιδημίας του Μαύρου Θανάτου. Επρόκειτο να παρακολουθήσουν τους αρρώστους της Αβινιόν. Από τους δεκαοκτώ γιατρούς στη Βενετία, μόνο ένας είχε απομείνει από το 1348: πέντε πέθαναν από την πανούκλα, και δώδεκα είχαν εξαφανιστεί και μπορεί να έχει καταφύγει.[9]
Ενδυμασία Επεξεργασία
Κάποιοι γιατροί της πανούκλας φορούσαν ειδική στολή, αν και εικονογραφημένες πηγές δείχνουν ότι φορούσαν ποικιλία ενδυμάτων.Η ενδυμασία εφευρέθηκε από τον Charles de l'orme το 1619. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι, αλλά αργότερα εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη.[10] Η προστατευτική στολή αποτελούνταν από ένα βαρύ ύφασμα παλτoύ που ήταν κερωμένο, μια μάσκα με γυάλινα μάτια και μια μύτη-κώνο σε σχήμα ράμφους για να κρατήσει τις αρωματικές ουσίες και το άχυρο.[11]
Μερικά από τα αρωματικά υλικά ήταν, αρώματα, Βάλσαμο λεμονιού (Melissa officinalis), η μέντα (Mentha spicata L.) φύλλα, καμφορά, γαρίφαλα, λάβδανο, μύρα, πέταλα από τριαντάφυλλο και στόρακας.[7] Αυτό θεωρήθηκε ότι προστάτευε το γιατρό από τον μιασματικό αέρα.[12] Το άχυρο παρείχε το φίλτρο για τον "κακό αέρα". Ένα ξύλινο μπαστούνι χρησιμοποιούνταν για να βοηθήσει το γιατρό στην εξέταση των ασθενών, χωρίς να χρειάζεται να τους αγγίξει. Χρησιμοποιήθηκε, επίσης, ως ένα μέσο για να μετανοήσουν για τις αμαρτίες, καθώς πολλοί πίστευαν ότι η πανούκλα ήταν τιμωρία και έτσι ζητούσαν να κτυπηθούν για να μετανοήσουν για τις αμαρτίες τους.[13][14]
Δημόσιες υπηρεσίες Επεξεργασία
Οι γιατροί της πανούκλας υπηρέτησαν ως δημόσιοι υπάλληλοι σε περιόδους επιδημιών, ξεκινώντας με το "Μαύρο Θάνατο" της Ευρώπης στο δέκατο τέταρτο αιώνα. Τα κύρια καθήκοντά τους, εκτός από τη φροντίδα για τα θύματα της πανούκλας, ήταν να καταγράφουν σε δημόσια αρχεία τους θανάτους που οφείλονται στην επιδημία.[7]
Σε ορισμένες Ευρωπαϊκές πόλεις όπως η Φλωρεντία και η Περούτζια, οι γιατροί της πανούκλας κλήθηκαν να κάνουν αυτοψίες , για να βοηθήσουν να προσδιοριστεί η αιτία του θανάτου και το ρόλο που έπαιξε η πανούκλα.[15] Οι γιατροί της πανούκλας έγιναν μάρτυρες σε πολλές διαθήκες τον καιρό της επιδημίας της πανούκλας.[16] Οι γιατροί της πανούκλας, έδιναν επίσης συμβουλές στους ασθενείς τους για τη συμπεριφορά τους πριν από το θάνατο.[17] Αυτές οι συμβουλές εποίκιλλαν ανάλογα με τον ασθενή, και μετά το Μεσαίωνα, η φύση της σχέσης ανάμεσα στο γιατρό και τον ασθενή άρχισε να διέπεται από έναν όλο και πιο πολύπλοκο κώδικα ηθικής.[18]
Μέθοδοι Επεξεργασία
Οι γιατροί της πανούκλας χρησιμοποιούσαν αφαίμαξη και άλλες θεραπείες, όπως την τοποθέτηση βατράχων ή βδελλών στους βουβώνες για να "εξισορροπήσουν το ηθικό", όπως μια συνηθισμένη πρακτική.[19] Οι γιατροί της πανούκλας δεν μπορούσαν γενικά να αλληλεπιδρούν με το ευρύ κοινό, λόγω της φύσης των δραστηριοτήτων τους και της δυνατότητας διάδοσης της νόσου. Μπορούσαν επίσης να υπόκεινται σε καραντίνα.[20]
Αξιοσημείωτοι γιατροί της πανούκλας κατά τον Μεσαίωνα Επεξεργασία
Ένας διάσημος γιατρός της πανούκλας που έδωσε ιατρικές συμβουλές σχετικά με τα προληπτικά μέτρα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον της πανούκλας ήταν ο Νοστράδαμος.[21][22] Συμβουλή του ήταν η απομάκρυνση των μολυσμένων πτωμάτων, η εισπνοή καθαρού αέρα, το καθαρό νερό, και η πόση ενός χυμού παρασκευασμένου από αγριοτριανταφυλλιά.[23][24] Στην Traité des fardemens δείχνει στο Α' Μέρος , Κεφάλαιο VIII, ότι ο Νοστράδαμος, επίσης, συνιστούσε να μην αιμορραγεί ο ασθενής.[24]
Σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Cipolla, p. 65
- ↑ Cipolla, p. 68 3/4 down page
- ↑ Rosenhek, Jackie (Οκτωβρίου 2011). «Doctors of the Blahji am the best ck Death». Doctor's Review. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2016.
- ↑ Ellis, p. 202
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Byrne (Daily), p. 169
- ↑ Simon, p. 3
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Byrne, 170
- ↑ Gordon, p. 471
- ↑ Byrne, 168
- ↑ Christine M. Boeckl, Images of plague and pestilence: iconography and iconology (Truman State University Press, 2000), pp. 15, 27.
- ↑ Byrne (Encyclopedia), p. 505
- ↑ Irvine Loudon, Western Medicine: An Illustrated History (Oxford, 2001), p. 189.
- ↑ Pommerville, p. 9
- ↑ O'Donnell, p. 143
- ↑ Wray, p. 172
- ↑ Wray, p. 173
- ↑ «The Plague Doctor». Jhmas.oxfordjournals.org. 2 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2012.
- ↑ Robert S. Gottfried, The Black Death: natural and human disaster in medieval Europe (Simon & Schuster, 1983), pp. 126–28.
- ↑ Byfield, p. 37
- ↑ Robert S. Gottfried, The Black Death: natural and human disaster in medieval Europe (Simon & Schuster, 1983), p. 126.
- ↑ Hogue, p. 1844
- ↑ The essential Nostradamus: literal translation, historical commentary, and ... By Richard Smoley. Books.google.com. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2012.
- ↑ Pickover, p. 279
- ↑ 24,0 24,1 «Excellent et moult utile opuscule à tous/ nécessaire qui désirent avoir connoissan/ ce de plusieurs exquises receptes divisé/ en deux parties./ La première traicte de diverses façons/ de fardemens et senteurs pour illustrer et/ embelir la face./ La seconde nous montre la façon et/ manière de faire confitures de plusieurs/ sortes... Nouvellement composé par Maistre/ Michel de NOSTREDAME docteur/ en medecine... by Nostradamus». Propheties.it. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2012.
Παραπομπές Επεξεργασία
Πρωτογενείς πηγές Επεξεργασία
- Nostradamus. The Prophecies of Nostradamus, self-published 1555 & 1558; reprinted by Forgotton Books publishing 1973, ISBN 1-60506-507-2
- Nostradamus. Traité des fardemens et confitures self-published 1555