Ζεράρ Ντουφέ

Φλαμανδός ζωγράφος

Ο Ζεράρ Ντουφέ (γαλλικά: Gérard Douffet, 1594 - 1660) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος από τη Λιέγη, ο οποίος ασχολήθηκε με ιστορικούς πίνακες και προσωπογραφίες. Είναι ο δημιουργός της Σχολής Ζωγραφικής της Λιέγης. Σε ηλικία 18 ετών εισήλθε ως μαθητευόμενος στο εργαστήριο του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς στην Αμβέρσα. Σε ηλικία 20 ετών έφυγε για την Ιταλία, όπου και τελειοποιήθηκε στο περιβάλλον του Καραβάτζιο. Ανάμεσα στα έργα του αξιοσημείωτα είναι η Εύρεση του Τιμίου Σταυρού (1624, Alte Pinakothek, Μόναχο) και η επίσκεψη του Πάπα Νικολάου Ε΄ στον τάφο του Αγίου Φραγκίσκου της Ασσίζης (1627, ομοίως). Το 1634 Ο Ντουφέ ονομάζεται ζωγράφος της Αυλής του Φερδινάνδου της Βαυαρίας, πρίγκιπα - επισκόπου της Λιέγης.

Ζεράρ Ντουφέ
Γέννηση6  Αυγούστου 1594[1]
Λιέγη
Θάνατος1660[2]
Λιέγη
Χώρα πολιτογράφησηςΝότιες Κάτω Χώρες
Ιδιότηταζωγράφος[3]
Κίνημακλασικισμός
Είδος τέχνηςέργο ιστορικής θεματολογίας
Καλλιτεχνικά ρεύματακλασικισμός
Χορηγός/οίκλήρος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία[4] Επεξεργασία

Ο Ντουφέ γεννήθηκε στη Λιέγη το 1594. Ξεκίνησε τις σπουδές του με ένα ζωγράφο στη Λιέγη που ονομαζόταν Ζαν Τωλιέ (Jean Taulier). Στη συνέχεια πήγε στο Ντινάν σε έναν άγνωστο καλλιτέχνη ονόματι Περπέτ (Perpète). Μεταξύ 1612 και 1614, σύμφωνα με το βιογράφο του L. Abry (1643-1720), ακολουθεί τη διδασκαλία του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς στην Αμβέρσα. Το 1614 έφυγε για την Ιταλία, όπου παρέμεινε επτά χρόνια στη Ρώμη και επισκέφθηκε, επίσης, τη Μάλτα και τη Βενετία. Από τη διαμονή του στην Ιταλία δεν διασώζεται κανένα έργο που να μπορεί να του αποδοθεί με βεβαιότητα, εκτός από το Εργαστήριο του Ηφαίστου[5] (σήμερα στο Μουσείο Τέχνης της Βαλλωνίας στη Λιέγη). Στην Ιταλία φαίνεται ότι τελειοποίησε την εκπαίδευσή του στο περιβάλλον του Καραβάτζιο. Ο παλαιότερος διασωζόμενος πίνακάς του είναι η Εύρεση του Τιμίου Σταυρού (1624, Alte Pinakothek, Μόναχο). Ο πίνακας αυτός αποτελεί το πρώτο ορόσημο της Σχολής της Λιέγης του 17ου αιώνα. Δύο ακόμη αριστουργήματά του της περιόδου ωριμότητάς του ανακλούν τις ίδιες ιδέες. Η επίσκεψη του Πάπα Νικολάου Ε΄ στον τάφο του Αγίου Φραγκίσκου της Ασσίζης του 1627 (επίσης στο Μόναχο) αποτελεί την πρώτη επίδραση της Αντιμεταρρύθμισης στη ζωγραφική της Λιέγης. Η εμφάνιση του Χριστού στον Άγιο Ιάκωβο ανάγεται, επίσης, στην επιρροή του Καραβάτζιο. Το 1628 νυμφεύτηκε και απέκτησε ένα γιο, ο οποίος έγινε αρχιτέκτονας. Το 1634 διορίζεται επίσημος ζωγράφος του Πρίγκηπα - Επισκόπου της Λιέγης Φερδινάνδου της Βαυαρίας. Έκτοτε διάγει βίο ήρεμο και εργατικό. Τίποτε δεν διαταράσσει τον βίο του και διαμένει στη Λιέγη ως το 1646, οπότε αναγκάζεται να την εγκαταλείψει λόγω των διχαστικών διαμαχών μεταξύ των φατριών "Grignoux" και "Chiroux".

Από τη δεκαετία του 1630 η τεχνική του εξασθενεί, παρά το ότι δημιουργεί ακόμη "δυνατούς" πίνακες, όπως Η προσκύνηση των ποιμένων (1640), Το εργαστήριο του Ηφαίστου (1645) και η Αποκαθήλωση. Ένα από τα τελευταία έργα του Ντουφέ ήταν το μεγάλο ρετάμπλ με την Ύψωση του Σταυρού (σήμερα στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Ναντ). Σε αυτό είναι εμφανές ότι ο καλλιτέχνης δεν ήταν πλέον σε θέση να προσδώσει την ίδια δυναμικότητα εκφράσεων στα έργα του σε σχέση με τα προηγούμενα.

Ύφος και επιρροές Επεξεργασία

Στο περιβάλλον του Καραβάτζιο συνάντησε πιθανόν τον Λομβαρδό ζωγράφο Μπαρτολομέο Μανφρέντι, πιστό μαθητή του καλλιτέχνη, στο έργο του οποίου συναντώνται όλα τα χαρακτηριστικά του Καραβάτζιο: Η τεχνική των αντιθέσεων μεταξύ φωτός - σκίασης και ο ρεαλισμός των συνθέσεων. Κατά την παραμονή του στην Ιταλία είναι εξαιρετικά πιθανόν να έζησε κατά κύριο λόγο στο περιβάλλον των οπαδών των Καραβάτζιο - Μανφρέντι, ανάμεσα στους οποίους συναντώνται ο Βαλεντέν ντε Μπουλόνι (Valentin de Boulogne) και ο Τουρνιέ.

... Ο Ζεράρ Ντουφέ ήταν καλός σχεδιαστής. Το "ιταλικό" ύφος ήταν το αντικείμενο της συμπάθειάς του. Η σάρκα των μορφών του έχει θερμό χρώμα, ιδιαίτερα στα πορτρέτα του, και τα έργα του είναι καλά διαταγμένα και καλά σχεδιασμένα. Οι εκφράσεις είναι αληθοφανείς, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τα χρώματά του: στερούνται αλήθειας. Ο χρόνος έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τους πίνακες του, οι οποίοι στρέφονται προς το μαύρο...[6]

Στον πίνακα Ecce Homo ο Ντουφέ δείχνει τις ικανότητές του στο κιαροσκούρο, που συναντάται στο περιβάλλον του Καραβάτζιο. Η σύνθεση αυτή, που είχε δυο φορές αποδοθεί στον Καραβάτζιο (το 1812 και το 1953) υπογραμμίζει επίσης την υψηλή, γλυπτικής ακρίβειας, ποιότητα των θεμάτων του.

 
Ecce Homo. Λάδι σε καμβά, 124,5 x 116,2 cm

Μερική εργογραφία Επεξεργασία

 
Επίσκεψη του Πάπα Νικολάου Ε΄ στον τάφο του Αγίου Φραγκίσκου της Ασσίζης. Λάδι σε καμβά, 450 x 400 cm, Alte Pinakothek, Μόναχο

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/24004. Ανακτήθηκε στις 19  Σεπτεμβρίου 2022.
  2. «Gérard Douffet». (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 500028258.
  3. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 9  Αυγούστου 2021. 500028258. Ανακτήθηκε στις 7  Φεβρουαρίου 2024.
  4. Ad. Siret Biographie nationale T. VI, σσ. 150 κ.ε.
  5. D'après Larousse.fr, article sur G. Douffet
  6. Ad. Siret Biographie nationale T. VI, σσ. 150 κ.ε.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Pierre-Yves Kairis, Foisonnement et diversité : les peintres du XVIIe siècle, in Un double regard sur 2000 ans d'art wallon, La Renaissance du livre, Tournai, 2000, p. 321-341
  • Michel Destexhe, La peinture liégeoise, (article)
  • Ad. Siret, Biographie nationale, publiée par l'Académie royale des sciences, des lettres et des Beaux-arts de Belgique, Bruxelles, 1897.
  • Jules Helbig, La peinture au pays de Liège et sur les bords de la Meuse. Liège, Imprimerie liégeoise Henri Poncelet, 1903.
  • Jacques Parisse, La peinture liégeoise au XXe siècle, paru dans ACTUEL XX, Pierre Mardaga éditeur, page 10 et suiv.
  • Le siècle de Rubens, catalogue d'exposition, Bruxelles, Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών του Βελγίου, 1965, σ. 50-51.