Βικιπαίδεια

Λουίτζι Αλαμάνι

Ιταλός ποιητής

Ο Λουίτζι Αλαμάνι ή Αλεμάνι (ιταλικά: Luigi Alamanni) (6 Μαρτίου 1495, Φλωρεντία - 18 Απριλίου 1556, Αμπουάζ) ήταν Ιταλός ποιητής και διπλωμάτης, του 16ου αιώνα. Υπήρξε πολύ παραγωγικός και πολύπλευρος στην τέχνη του, ενώ του αποδόθηκε και η εισαγωγή του επιγράμματος στην ιταλική ποίηση.[10]

Λουίτζι Αλαμάνι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Luigi Alamanni (Ιταλικά)
Γέννηση6  Μαρτίου 1495[1][2]
Φλωρεντία[3][4]
Θάνατος18  Απριλίου 1556[1][2][4]
Αμπουάζ[5][4]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[6][4][7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[4]
συγγραφέας[4][8]
Περίοδος ακμής1532
ΣυγγενείςLuigi Alamanni (ανιψιός)[9]
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Θεωρείται ως ο καλύτερος μετά τον Αριόστο Ιταλός ποιητής του πρώτου μισού του 16ου αιώνα, ως προς τη γονιμότητα και ποικιλία της τεχνικής του, αλλά και για την καθαρότητα της γλώσσας του. Ωστόσο, λείπουν από το έργο του η έξαρση, η πρωτοτυπία και ο ιδιαίτερος, προσωπικός τόνος, πιθανόν λόγω της προσήλωσής του στα ακαδημαϊκά πρότυπα.[11]

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Αλαμάνι καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια αλλά, αντίθετα με τον πατέρα του που ήταν αφοσιωμένος οπαδός των Μεδίκων, υπήρξε αντίπαλός τους και συνδεόταν φιλικά με τον Μακιαβέλι. Συμμετείχε σε συνωμοσία εναντίον του καρδινάλιου Τζoύλιο ντι Τζουλιάνο ντε’ Μέντιτσι. Η συνωμοσία αποκαλύφθηκε το 1513, αλλά ο Αλαμάνι πρόλαβε και δραπέτευσε στη Βενετία, Αργότερα, το 1521, με την ανάρρηση του Τζουλιάνι ως ως Πάπα, φοβήθηκε μήπως συλληφθεί και διέφυγε στη Γαλλία. Όταν η Φλωρεντία εξόρισε τους Μεδίκους το 1527, ο Αλαμάνι επέστρεψε στη γενέτειρά του για να βοηθήσει στην αναστήλωση της δημοκρατίας και κατέλαβε εξέχουσα θέση στη διαχείριση των υποθέσεων του βραχύβιου πολιτεύματος.[12][i] Πήρε μέρος στην άμυνα της πόλης κατά των παπικών στρατευμάτων τα οποία, σε συμμαχία με τον αυτοκράτορα της Ισπανίας Κάρολο Ε’, πολιόρκησαν την Φλωρεντία. Όμως, επειδή συμβούλευσε τους συμπολίτες του να έλθουν σε διαπραγματεύσεις με τον Κάρολο εναντίον του πάπα, κατηγορήθηκε για εχάτη προδοσία και κατέφυγε πάλι στη Γαλλία, αυτή τη φορά οριστικά (1530).[13]

Στη Γαλλία, ως στενός φίλος του βασιλιά Φραγκίσκου Α’, ο οποίος ήταν προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών, έγραψε σχεδόν όλα τα έργα του. Τότε ξεκίνησε και η διπλωματική του καριέρα, συμμετέχοντας σε αποστολές σε πολλές πόλεις-κράτη της Ιταλίας, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο Φραγκίσκος τον έστειλε ως πρεσβευτή στον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κάρολο Ε’ μετά τη Συνθήκη του Κρεπί, το 1544.[14] Χαρακτηριστικό παράδειγμα της διπλωματικής τακτικής του Αλαμάνι, είναι κάποιο συμβάν σε μια συνάντησή του με τον αυτοκράτορα. Ο Αλαμάνι, ενώ απηύθυνε κάποιο λόγο στον Κάρολο, διακόπηκε από τον αυτοκράτορα ο οποίος παρέθεσε έναν στίχο από ένα σατιρικό ποίημα του Αλαμάνι: l'aquila grifagna, che per piu devorar, duoi rostri porta «δυό αγκιστρωτά ράμφη έχει ο αρπακτικός αετός, για να καταβροχθίζει καλύτερα». Ο διπλός αετός ήταν σύμβολο των Αψβούργων. Μετά την παρεμβολή, ο Αλαμάνι απάντησε ετοιμόλογα ότι μιλούσε σ’ αυτόν τον στίχο μόνο ως ποιητής που χρησιμοποιούσε μυθοπλασίες, αλλά τώρα ως πρεσβευτής, μπορούσε να πει μόνο την αλήθεια.[15] Η απάντηση αυτή, ευχαρίστησε τον Κάρολο, που πρόσθεσε μερικά ακόμη κολακευτικά σχόλια για τον Αλαμάνι.[16]

Μετά τον θάνατο του Φραγκίσκου Α’, ο Αλαμάνι διορίστηκε υπερεπόπτης του βασιλικού οίκου της Αικατερίνης, συζύγου του διαδόχου Ερρίκου Β’ και, το 1551, στάλθηκε ως πρεσβευτής του στη Γένοβα. Πέθανε στην πόλη Αμπουάζ της Γαλλίας, πέντε χρόνια αργότερα, στο ίδιο εκείνο, έξοχο βασιλικό παλάτι όπου, τριάντα πέντε χρόνια πρωτύτερα, έφυγε από τη ζωή ο Λεονάρντο ντα Βίντσι.[17]

Έργο Επεξεργασία

Παρά την πολυκύμαντη ζωή του, ο Αλαμάνι δεν σταμάτησε ποτέ να γράφει. Καταπιάστηκε με όλα σχεδόν τα είδη του λόγου, πάντοτε μέσα στα πλαίσια του επικρατούντος εκείνους τους καιρούς ακαδημαϊσμού. Τα έργα του είναι κλασσικά στο ύφος και την έμπνευση και έχουν ως πηγή τους τα αρχαία πρότυπα. Έτσι, η Αντιγόνη του είναι απομίμηση, αν όχι ελεύθερη μετάφραση, του ομώνυμου αριστουργήματος του Σοφοκλή. Η Φλώρα περίφημο παράδειγμα κλασσικής κωμωδίας είναι επηρεασμένο από τα αρχαία κείμενα, όχι μόνο στην πλοκή, αλλά και στη μορφή του στίχου.

Ο Αλαμάνι έγραψε μεγάλο αριθμό ποιημάτων, που διακρίνονται για την καθαρότητα του ύφους τους. Το καλύτερο είναι ένα διδακτικό ποίημα, το La Coltivazione «Η καλλιέργεια» (Παρίσι, 1546), γραμμένο σε μίμηση των Γεωργικών του Βιργιλίου, με θέμα τους αγρούς και τη γεωργία. Στο έργο αυτό, που επανεκδόθηκε πολλές φορές, ο ποιητής διανθίζει την αφήγησή του με ύμνους και διάφορα επεισόδια κι εκφράζει με τόνους πολύ συγκινητικούς όλη του τη λύπη για τη δυστυχία και αθλιότητα που επικρατούν στην πατρίδα του. Το έργο αυτό αγαπήθηκε και εκτιμήθηκε πολύ τόσο από τους συγχρόνους του Αλαμάνι, όσο και από τους μεταγενέστερους. Πολλοί θεωρούν ότι μετά τα Γεωργικά είναι ό,τι καλύτερο στη ιταλική ποίηση με την συγκεκριμένη θεματολογία. [18]

Το Opere Toscane (Λυών, 1532), αφιερωμένο στον Φραγκίσκο Α’,[19] αποτελείται από σατιρικά ποιήματα γραμμένα σε ανομοιοκατάληκτο στίχο («verso sciolto»). Η χρήση της ορατοριανής σάτιρας είναι σημαντική και η δέκατη σάτιρα του Αλαμάνι χρησιμοποιήθηκε ως πρότυπο από τον σύγχρονό του Τόμας Ουάιατ στο ποίημά του Mine own John Poyntz που εισήγαγε τη μορφή στην αγγλική λογοτεχνία.[20] Κατά παραγγελία του Φραγκίσκου Α’, έγραψε σε στίχους τις περιπέτειες του Girome el Cortese, επηρεασμένο από το ομώνυμο γαλλικό μυθιστόρημα. Το ημιτελές επικό ποίημα, Avarichide (εκδ. 1570), σε μίμηση της Ιλιάδας, από τα τελευταία του Αλαμάνι, δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη αξία.[21] Γενικά, τα επικά ποιήματα του Αλαμάνι, παρά τις εξαίσιες περιγραφές και τους τέλειους στίχους, δεν θεωρούνται από τα καλύτερα έργα του. Παρόλο που ακολουθεί το ρεύμα του νεοκλασσικισμού της εποχής του, ο Αλαμάνι βρίσκει κυρίως στα λυρικά του ποιήματα έναν τόνο ειλικρινή για να εκφράσει τον πόνο του για τις συμφορές της γενέτειράς του.[22]

Στον Αλαμάνι πιστώνεται, επίσης, η καθιέρωση του επιγράμματος στην ιταλική ποίηση. Η συλλογή του με τον χαρακτηριστικό τίτλο Τοσκανικά Επιγράμματα που, στο μεγαλύτερο μέρος της, είναι απομίμηση επιγραμμάτων μεγάλων ποιητών της αρχαιότητας, κυρίως από τον Θεόκριτο, τον Λουκιανό και τον Οβίδιο, προξένησε μεγάλη εντύπωση σε όλη την Ιταλία.[23] Έχει υποστηριχθεί ότι ο Αλαμάννι ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε ανομοιοκατάληκτο στίχο στην ιταλική ποίηση, αλλά αυτή η τιμή ανήκει μάλλον στον σύγχρονό του Τζιαντζιώρτζιο Τρισίνο (Gian Giorgio Trissino). Ο Αλαμάνι συμμετέχει ως πρόσωπο μυθοπλασίας στο Η Τέχνη του Πολέμου του Μακιαβέλι, ένα βιβλίο δομημένο ως διάλογος μεταξύ πραγματικών προσώπων, γνωστών στον Μακιαβέλι.[24]

Σημειώσεις Επεξεργασία

i. ^ Μετά τη Λεηλασία της Ρώμης (1527), [25] η δημοκρατία της Φλωρεντίας συνέχισε να συμμετέχει στον πόλεμο στο πλευρό των Γάλλων. Οι γαλλικές ήττες στη Νάπολη το 1528 και στο Λαντριάνο το 1529, οδήγησαν τον Φραγκίσκο Α’ να συνάψει τη Συνθήκη του Καμπραί με τον αυτοκράτορα Κάρολο Ε’. Όταν ο Πάπας Κλήμης Ζ’ και η Δημοκρατία της Βενετίας συνήψαν επίσης συνθήκες με τον αυτοκράτορα, η Φλωρεντία απέμεινε μόνη στον πόλεμο. Ο Κάρολος, προσπαθώντας να κερδίσει την εύνοια του Κλήμη, διέταξε τον στρατό του να καταλάβει τη Φλωρεντία και να επαναφέρει τους Μεδίκους στην εξουσία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12462248d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2014.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Paul de Roux: «Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays» (Γαλλικά) Éditions Robert Laffont. 1994. σελ. 38. ISBN-13 978-2-221-06888-5. ISBN-10 2-221-06888-2.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12462248d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ CONOR.SI. 149020771.
  8. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  9. ↑ (Ιταλικά) Archivio di Autorità del Museo Galileo. 64191. Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2020.
  10. ↑ DBI
  11. ↑ ΧΡΠ
  12. ↑ Machiavelli
  13. ↑ ΧΡΠ
  14. ↑ ΠΛΜ
  15. ↑ ΧΡΠ
  16. ↑ Britannica
  17. ↑ ΧΡΠ
  18. ↑ ΧΡΠ
  19. ↑ ΠΛΜ
  20. ↑ Britannica
  21. ↑ Britannica
  22. ↑ ΧΡΠ
  23. ↑ ΧΡΠ
  24. ↑ Britannica
  25. ↑ https://dailyhistory.org/Did_the_Sack_of_Rome_in_1527_end_the_Renaissance_in_Italy

Πηγές Επεξεργασία

  • Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, εκδ. 1981, 6:84 (ΠΛΜ)
  • Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963, 2:308 (ΠΛ)
  • Χάρης Πάτσης: Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, εκδ. 1972, 3:566-7 (ΧΡΠ)
  • Dizionario Biografico degli Italiani (DBI)
  • Encyclopaedia Britannica. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. σελ. 468.
  • Nicolo Machiavelli: Ιστορίες της Φλωρεντίας 1, 221
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λουίτζι_Αλαμάνι&oldid=10235192"