Ο Φίλιππος της Μαγιόρκας (Καταλανικά : Felip, 1288 - 1343) ήταν Ινφάντης από τον Οίκο της Βαρκελώνης, μέλος του Τάγματος των Φραγκισκανών και αντιβασιλιάς στο Βασίλειο της Μαγιόρκας (1324 - 1329). Ο Φίλιππος της Μαγιόρκας ήταν τέταρτος γιος, έκτο και μικρότερο παιδί του Ιακώβου Β΄ της Μαγιόρκας και της συζύγου του Εσκλαραμούνδας του Φουά. Σε όλη του τη ζωή ήταν φανατικός οπαδός της ομάδας του Φραγκισκανικού Τάγματος που επιθυμούσε φτωχή ζωή για όλους του κληρικούς, αγωνίστηκε να το πετύχει όταν έγινε μοναχός αλλά χωρίς επιτυχία.

Φίλιππος της Μαγιόρκας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1288[1]
Περπινιάν[1]
Θάνατος1343 (πιθανώς)[1]
Νάπολη[1]
Θρησκευτικό τάγμαΤάγμα των Ελάσσονων Αδελφών
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Παρισιού
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΑντιβασιλέας
Οικογένεια
ΓονείςΙάκωβος Β΄ της Μαγιόρκας και Εσκαλαραμούντα της Φουά
ΑδέλφιαSaura of Majorca
Σάντσα της Μαγιόρκας
Σάντσο της Μαγιόρκας
Ιάκωβος της Μαγιόρκας (μοναχός)
Φερδινάρδος της Μαγιόρκας
Isabella of Majorca
Blanche de Majorca
Peter of Majorca
Ferdinand of Majorca
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑντιβασιλέας (1324–1335)[1]

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο Φίλιππος γεννήθηκε σε μια εξαιρετικά θρησκευόμενη οικογένεια, ο παππούς του Ιάκωβος Α΄ της Αραγωνίας παραιτήθηκε από τον θρόνο για να γίνει μοναχός του Τάγματος των Κιστερκιανών. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιάκωβος της Μαγιόρκας αποκήρυξε τα δικαιώματα του στον θρόνο της Μαγιόρκας για να γίνει Φραγκισκανός μοναχός και η αδελφή του Σάντσα της Μαγιόρκας ήθελε να χωρίσει τον σύζυγο της Ροβέρτο τον Σοφό για να γίνει μοναχή.[2][3] Την εποχή που σπούδαζε στο Παρίσι αποφάσισε να εισέλθει στο Τάγμα των Δομινικανών.[4]

Αμέσως μετά γνώρισε και συμπάθησε έντονα τη θρησκευτική αυστηρότητα που υπήρχε στο Τρίτο Τάγμα των Φραγκισκανών.[5][6] Ο Φίλιππος συμπαθούσε έντονα τους "Φρατιτσέλλι" όπως ο πατέρας του και προσπάθησε να επιβάλει τις ιδέες του στον κλήρο σε τέτοιο βαθμό που ο Πάπας Ιωάννης ΚΒ΄ τον κήρυξε αιρετικό (1316).[7] Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του ο Φίλιππος διορίστηκε θησαυροφύλακας στον Καθεδρικό ναό της Τουρ.[8] Αρνήθηκε τη θέση του αρχιεπισκόπου της Ταρραγόνα την οποία ο ξάδελφος του Ιάκωβος Β΄ της Αραγωνίας είχε στόχο να δώσει στον γιο του Ιωάννη.[9][10]

Οι αδελφοί της φτωχής ζωής Επεξεργασία

Ο Φίλιππος έγινε μεγάλος θαυμαστής του Φραγκισκανού Άντζελο ντε Κλαρένο που ανταποκρίθηκε αμέσως και έγιναν στενοί φίλοι, οι αρχές τους ήταν να ζουν πάντα οι κληρικοί όσο το δυνατό φτωχότερα και με μεγάλη θρησκευτική αυστηρότητα. Οι αιρετικοί Φραγκισκανοί που καταδιώχθησαν στη νότια Γαλλία βρήκαν καταφύγιο στη Μαγιόρκα, ο Φίλιππος δεν μπόρεσε να τους προστατεύσει επαρκώς και κατηγορήθηκε σαν προδότης, πολλοί είπαν ότι είναι ο Αντίχριστος.[11] Ο Άντζελο ντε Κλαρένο του συμπαραστάθηκε έντονα και με την προτροπή του αποφάσισαν να ιδρύσουν ένα θρησκευτικό τάγμα σύμφωνα με τους κανόνες που θέσπισε ο Φραγκίσκος της Ασίζης.[12] Αγωνίστηκε πολλά χρόνια ανεπιτυχώς να νομιμοποιήσει στην εκκλησία το τάγμα των "Αδελφών της φτωχής ζωής" με αρχηγούς τον ίδιο και τον Κλαρένο αλλά ο πάπας Ιωάννης ΚΒ΄ δεν τους αναγνώρισε.[13][14] Ο ίδιος πάπας προσπάθησε με άλλους τρόπους ανεπιτυχώς να απομακρύνει τον Φίλιππο από τα νέα θρησκευτικά κινήματα, του πρότεινε να τον διορίσει επίσκοπο του Μιρεπουά αλλά ο Φίλιππος ξανά αρνήθηκε.[15][16][17]

Αντιβασιλιάς της Μαγιόρκας Επεξεργασία

Ο μεγαλύτερος αδελφός του Σάντσο της Μαγιόρκας πέθανε (1324), τον διαδέχθηκε ο ανιψιός του Ιάκωβος Γ΄ της Μαγιόρκας γιος του αδελφού του Φερδινάνδου της Μαγιόρκας που είχε πεθάνει. Ο ξάδελφος τους Ιάκωβος Β΄ της Αραγωνίας αμφισβήτησε έντονα τη διαδοχή επειδή ο παππούς τους είχε βάλει στη διαθήκη του όρο ότι σε περίπτωση που κάποιος Βασιλιάς της Μαγιόρκας πέθαινε χωρίς παιδιά ο θρόνος θα περνούσε στο Στέμμα της Αραγωνίας. Ο Σάντσο το αρνήθηκε και δημιούργησε πριν τον θάνατο του ένα συμβούλιο αντιβασιλείας με πρόεδρο τον Φίλιππο που θα κυβερνούσε στο όνομα του ανήλικου ανιψιού του.

Ο Φίλιππος αν και είχε μεγάλη έλλειψη από πολιτικές ικανότητες ανάγκασε επιτυχώς μέσα σε ένα χρόνο να αναγκάσει τον Ιάκωβο Β΄ της Αραγωνίας να απαρνηθεί τα δικαιώματα του στον θρόνο της Μαγιόρκας χάρη σε ένα δάνειο που χρωστούσε όταν έκανε εκστρατεία στη Σαρδηνία. Λίγο αργότερα αρραβώνιασε τον δεκάχρονο βασιλιά με την πεντάχρονη Κωνσταντία της Αραγωνίας κόρη του Αλφόνσου Δ΄ της Αραγωνίας και εγγονή του Ιακώβου Β΄.[18] Την εποχή που ήταν αντιβασιλιάς έκανε μεγάλες παραχωρήσεις σε Ιουδαίους και προσπάθησε να τους προστατεύσει από τον μεγάλο χριστιανικό φανατισμό.[19][20] Η αντιβασιλεία του δεν ήταν ωστόσο τόσο επιτυχής, η μεγάλη του ανικανότητα στην πολιτική έστρεψε τους βαρόνους και τις μικρές κοινότητες εναντίον του.[21] Ο νεαρός βασιλιάς δεν μπορούσε να συγχωρέσει στον θείο του ότι ανέθεσε την κηδεμονία του στον ευνοούμενο Αντχεμάρ ντε Μοσσέτ, όταν ανέλαβε προσωπικά την κυβέρνηση ο Ιάκωβος Γ΄ που δεν ήταν τόσο ευσεβής τον κήρυξε αιρετικό.[22]

Τελευταία χρόνια Επεξεργασία

Ο Φίλιππος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Μαγιόρκα και να καταφύγει στην αυλή της αδελφής του και του γαμπρού του στη Νάπολη, εκεί έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.[23] Ή σύγκρουση του Ροβέρτου του Σοφού με τον πάπα έδωσε θάρρος στον Φίλιππο και επιτέθηκε ανοιχτά στον Ιωάννη ΚΒ΄ με τον ισχυρισμό ότι οι "Αδελφοί της φτωχής ζωής" ζούσαν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο.[24] Τον πάπα Ιωάννη ΚΒ΄ διαδέχτηκε ο Πάπας Βενέδικτος ΙΒ΄ (1334) που αρνήθηκε για άλλη μια φορά να νομιμοποιήσει το τάγμα ακολουθώντας την απόφαση του προκατόχου του.[25]

Πρόγονοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Diccionario biográfico español» (Ισπανικά) Real Academia de la Historia. 2011. 13183/felipe. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουνίου 2023.
  2. Burr, David (2010). Spiritual Franciscans: From Protest to Persecution in the Century After Saint Francis. Penn State Press. σσ. 250, 252.
  3. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 87.
  4. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 87.
  5. Burr, David (2010). Spiritual Franciscans: From Protest to Persecution in the Century After Saint Francis. Penn State Press. σσ. 250, 252.
  6. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 87.
  7. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 87.
  8. Langworthy Douie, Decima (1932). The Nature and the Effect of the Heresy of the Fraticelli. Manchester University Press. σ. 62.
  9. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 87.
  10. Langworthy Douie, Decima (1932). The Nature and the Effect of the Heresy of the Fraticelli. Manchester University Press. σ. 62.
  11. Burr, David (2010). Spiritual Franciscans: From Protest to Persecution in the Century After Saint Francis. Penn State Press. σσ. 250, 252.
  12. Langworthy Douie, Decima (1932). The Nature and the Effect of the Heresy of the Fraticelli. Manchester University Press. σ. 62.
  13. Burr, David (2010). Spiritual Franciscans: From Protest to Persecution in the Century After Saint Francis. Penn State Press. σσ. 250, 252.
  14. Nimmo, Duncan (1987). Reform and Division in the Medieval Franciscan Order: From Saint Francis to the Foundation of the Capuchins. Capuchin Historical Institute. σ. 361.
  15. Burr, David (2010). Spiritual Franciscans: From Protest to Persecution in the Century After Saint Francis. Penn State Press. σσ. 250, 252.
  16. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 87.
  17. Langworthy Douie, Decima (1932). The Nature and the Effect of the Heresy of the Fraticelli. Manchester University Press. σ. 62.
  18. Colas, Jean Louis (1967). The Balearics, Islands of Enchantment. Rand McNally. σ. 45.
  19. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 87.
  20. Abulafia, David (2002). A Mediterranean Emporium: The Catalan Kingdom of Majorca. Cambridge State Press. σσ. 89–90.
  21. Langworthy Douie, Decima (1932). The Nature and the Effect of the Heresy of the Fraticelli. Manchester University Press. σ. 62.
  22. Langworthy Douie, Decima (1932). The Nature and the Effect of the Heresy of the Fraticelli. Manchester University Press. σ. 62.
  23. Nimmo, Duncan (1987). Reform and Division in the Medieval Franciscan Order: From Saint Francis to the Foundation of the Capuchins. Capuchin Historical Institute. σ. 361.
  24. Nimmo, Duncan (1987). Reform and Division in the Medieval Franciscan Order: From Saint Francis to the Foundation of the Capuchins. Capuchin Historical Institute. σ. 361.
  25. Burr, David (2010). Spiritual Franciscans: From Protest to Persecution in the Century After Saint Francis. Penn State Press. σσ. 250, 252.

Πηγές Επεξεργασία

  • Abulafia, David (2002). A Mediterranean Emporium: The Catalan Kingdom of Majorca. Cambridge State Press.
  • Burr, David (2010). Spiritual Franciscans: From Protest to Persecution in the Century After Saint Francis. Penn State Press.
  • Colas, Jean Louis (1967). The Balearics, Islands of Enchantment. Rand McNally.
  • Langworthy Douie, Decima (1932). The Nature and the Effect of the Heresy of the Fraticelli. Manchester University Press.
  • Nimmo, Duncan (1987). Reform and Division in the Medieval Franciscan Order: From Saint Francis to the Foundation of the Capuchins. Capuchin Historical Institute.
  • Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing.