Σάντσο της Μαγιόρκα

Βασιλιάς της Μαγιόρκας
(Ανακατεύθυνση από Σάντσο της Μαγιόρκας)

Ο Σάντσο της Μαγιόρκας ή Σάντσο ο Ειρηνικός (Sancho I de Mallorca, Μαγιόρκα, 1274 - 4 Σεπτεμβρίου 1324) ήταν Βασιλιάς της Μαγιόρκας και των Βαλλεαρίδων νήσων, κόμης του Ρουσιγιόν και της Σερδάνια, άρχοντας του Μονπελιέ, βαρώνος του Ωμελά και υποκόμης του Καρλαντέ (1311 - 1324).[3] Ο Σάντσο της Μαγιόρκας ήταν δεύτερος γιος και διάδοχος του Ιακώβου Β΄ της Μαγιόρκας και της συζύγου του Εσκλαραμούνδας της Φουά. Στα 13 χρόνια που κυβέρνησε στο βασίλειο, επικρατούσε ηρεμία, σε αντίθεση με τις ταραχές που είχαν ξεσπάσει την εποχή του πατέρα του και του ανιψιού του Ιακώβου Γ΄ της Μαγιόρκας που τον διαδέχθηκε, γι΄αυτό πήρε το προσωνύμιο ο "Ειρηνικός".

Σάντσο της Μαγιόρκας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13ος αιώνας[1]
Μονπελιέ
Θάνατος4  Σεπτεμβρίου 1324[1]
Φορμιγκέρ[1]
Αιτία θανάτουάσθμα
Τόπος ταφήςΠερπινιάν
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜαρία του Ανζού (από 1304)[2]
Τέκναd:Q79445228
d:Q79446356
d:Q79447422
d:Q79471578
Constança de Mallorca i de Puigbadró
ΓονείςΙάκωβος Β΄ της Μαγιόρκας και Εσκαλαραμούντα της Φουά
ΑδέλφιαΣάντσα της Μαγιόρκας
Saura of Majorca
Ιάκωβος της Μαγιόρκας (μοναχός)
Φερδινάρδος της Μαγιόρκας
Φίλιππος της Μαγιόρκας
Isabella of Majorca
Blanche de Majorca
Peter of Majorca
Ferdinand of Majorca
ΟικογένειαΟίκος της Αραγωνίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαcount of Cerdagne
Βασιλιάς της Μαγιόρκας (1311–1324)
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Αιχμαλωσία

Επεξεργασία
 
Ένας πύργος στα ανάκτορα του Σάντσο της Μαγιόρκα.

Ο Ιάκωβος Β΄ της Μαγιόρκας κυβέρνησε υπό την ψιλή κυριαρχία του μεγαλύτερου αδελφού του και των ανιψιών του (Αλφόνσου Γ΄, Ιακώβου Β΄), που ήταν Βασιλείς της Αραγωνίας. Οι προσπάθειες του Ιακώβου Β΄ να αποκηρύξει την κηδεμονία της Αραγωνίας, είχαν σαν αποτέλεσμα την ήττα και την αιχμαλωσία του. Μάλιστα ο εξάδελφος του Σάντσο, ο Αλφόνσος Γ΄ της Αραγωνίας αιχμαλώτισε τον ίδιο, τον αδελφό του και τη μητέρα τους. Η βασίλισσα ελευθερώθηκε γρήγορα, αλλά τα δυο αδέλφια παρέμειναν πολλά χρόνια ακόμη φυλακισμένα, μερικές φορές σε σιδερένια κελιά. Ο άλλος εξάδελφός τους Ιάκωβος Β΄ της Αραγωνίας τους απελευθέρωσε με τη "Συνθήκη του Αναγκνί" και τα δυο αδέλφια επέστρεψαν στον πατέρα τους, που τους έστειλε στο Παρίσι για εκπαίδευση.[4] Η οικογένεια του Σάντσο έμεινε γνωστή για τη βαθιά θρησκευτική της πίστη· ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιάκωβος παραιτήθηκε για να γίνει Φραγκισκιανός μοναχός και ο Σάντσο ορίστηκε διάδοχος του πατέρα του.[5] Ο Ιάκωβος Β΄ τον ανακήρυξε διάδοχο παρά την άσχημη υγεία του, επειδή ο μικρότερος γιος του Φερδινάνδος βρισκόταν σε σύγκρουση μαζί του.[4]

 
Ο θυρεός του βασιλείου της Μαγιόρκας

Τον Σεπτέμβριο του 1304 έγινε πρόταση στον Σάντσο γάμου με τη Μαρία της Νάπολης, τέταρτη κόρη του Καρόλου Β΄ του Χωλού Βασιλιά της Νάπολης και της Μαρίας της Ουγγαρίας. Ο τρίτος αδελφός της Μαρίας, ο Ροβέρτος της Νεαπόλεως, είχε νυμφευτεί πριν από τρεις μήνες την αδελφή τού Σάντσο, τη Σάντσα της Μαγιόρκας. Η πρόταση έγινε, προκειμένου να κλείσει ειρήνη ο Οίκος της Βαρκελώνης με τους Καπετίδες-Ανζού, που κυβερνούσαν το Βασίλειο της Νεαπόλεως, καθώς οι δυο δυναστείες ήταν σε σφοδρή σύγκρουση από την εποχή του Σικελικού Εσπερινού (1282). Η πρόταση έγινε από τον ίδιο τον εξάδελφο του Σάντσο, τον Ιάκωβο Β΄ που κυβερνούσε το Βασίλειο της Αραγωνίας και είχε νυμφευτεί την αδελφή της Μαρίας, τη Λευκή· ο γάμος τελικά έγινε πέντε χρόνια αργότερα. Η άλλη αδελφή της Μαρίας, η Ελεονόρα παντρεύτηκε τον άλλο εξάδελφό του Φρειδερίκο Β΄ της Σικελίας[4]

Ο Σάντσο ήταν άρρωστος και έπασχε από άσθμα, έτσι περνούσε τον περισσότερο χρόνο του στα βουνά για να αναπνέει καθαρό αέρα.[6] Η ορεινή του κατοικία στη Βαλνταμόσσα μετατράπηκε αργότερα σε βασιλικά ανάκτορα.[7] Ο βασιλιάς αγαπούσε τον αθλητισμό· έφερε πέρδικες στα νησιά και θέσπισε νόμους, που τιμωρούσαν το λαθραίο κυνήγι. Ο ίδιος ήταν βαθιά ευσεβής αλλά με τάσεις ακολασίας, αφού είχε τρεις ερωμένες, τέσσερις νόθες κόρες και έναν νόθο γιο, που μπήκε αργότερα σε θρησκευτικό τάγμα.[6]

Βασιλιάς της Μαγιόρκας

Επεξεργασία
 
Νόμισμα του Σάντσο: SANCIUS DEI GRATIA REX MAIORCIARUM / COMES RUSCELLONUM ET CERITANIE, DOMINUS MONTISPESSULANI

Ανέβηκε στον θρόνο με τον θάνατο του ηλικιωμένου πατέρα του (29 Μαΐου 1311)· τα πρώτα χρόνια προσπάθησε με κάθε μέσο να κυριαρχήσει στα νησιά, αφού η μεγαλύτερη πόλη Πάλμα ντε Μαγιόρκα προσπαθούσε να αυτονομηθεί. Οι σχέσεις του με τον εξάδελφο του στην Αραγωνία ήταν το μεγαλύτερο διάστημα θερμές: βρέθηκε στα Κορτές του Ιακώβου Β΄ και τον βοήθησε στην εκστρατεία του στη Σαρδηνία.[6] Ορκίστηκε στα Κορτές πίστη στον Ιάκωβο Β΄ και ότι θα σεβαστεί το νομικό καθεστώς. Ο εξάδελφός του έδωσε στον Σάντσο απαλλαγή, σε περίπτωση που δεν επιθυμούσε να βρεθεί σε μελλοντικά Κορτές.[6]

Ο Σάντσο με την επιβολή φορολογίας στους Ιουδαίους προσπάθησε να δημιουργήσει ισχυρό ναυτικό, που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί τη Δημοκρατία της Βενετίας και τη Δημοκρατία της Γένοβας· ττα μεγαλεπήβολα σχέδια του δεν πραγματοποιήθηκαν. Η προκλητική πράξη δυο Γερμανών χριστιανών να γίνουν Ιουδαίοι, εξόργισε τον Σάντσο (1315), έκανε κατάσχεση στην περιουσία τους και στη Συναγωγή, καταργώντας τα "προνόμια και τις ελευθερίες" που τους είχε χορηγήσει ο ίδιος και οι προκάτοχοί του. Αργότερα επέτρεψε στους Ιουδαίους να οικοδομήσουν μια νέα Συναγωγή, από το 1323, μετά την οικονομική βοήθεια που του έδωσαν να οικοδομήσει τον Καθεδρικό ναό του Περπινιάν. Τότε συμφιλιώθηκε μαζί τους και τους έδωσε νέα προνόμια.[8]

 
Ο τάφος του Σάντσο της Μαγιόρκα στον Καθεδρικό ναό του Περπινιάν.

Ο γάμος του βασιλιά Σάντσο ήταν άτεκνος, με αποτέλεσμα η διαδοχή να γίνει προβληματική. Ο εξάδελφός του Ιάκωβος Β΄ της Αραγωνίας τού ζήτησε το στέμμα, αν δεν αποκτούσε παιδιά, αλλά ο ίδιος ο Σάντσο δεν το επιθυμούσε. Ο τριτότοκος αδελφός του Φερδινάνδος απεβίωσε πρόωρα και ο μικρότερος Φίλιππος της Μαγιόρκας ακολούθησε εκκλησιαστική σταδιοδρομία, αλλά ο Φερδινάνδος είχε αποκτήσει δυο γιους: τον Ιάκωβο και τον Φερδινάνδο. Ο Σάντσο στη διαθήκη του (1322) όρισε σαφώς τους όρους της διαδοχής: θα κληρονομούσε το βασίλειο ο εξάδελφός του Ιάκωβος Β΄ της Αραγωνίας, μόνο αν οι δυο ανιψιοί του δεν αποκτήσουν γιους. Ο Σάντσο όρισε και το συμβούλιο αντιβασιλείας για λογαριασμό των ανήλικων ανιψιών του με τρεις ευγενείς από το Βασίλειο της Μαγιόρκας και τρεις ευγενείς από τη Ρουσιγιόν και τη Σερδάνια.[4] Η διαθήκη εξόργισε τον Ιάκωβο Β΄, που ετοιμάστηκε να κατακτήσει το βασίλειο της Μαγιόρκας, αλλά ο Σάντσο είχε την υποστήριξη του Καρόλου Δ΄ της Γαλλίας.[7]

Το καλοκαίρι του 1324 ο ασθματικός Σάντσο προσπάθησε να ξεφύγει στα βουνά, επειδή με τη μεγάλη ζέστη φοβήθηκε για τη ζωή του, δεν μπόρεσε όμως να αποφύγει τον θάνατο με μία νέα κρίση άσθματος (4 Σεπτεμβρίου 1324). Τον διαδέχθηκε ο μεγαλύτερος ανιψιός του Ιάκωβος Γ΄ της Μαγιόρκας.[6] Η άφιξη της σωρού του Σάντσο (11 Σεπτεμβρίου 1324) προκάλεσε ταραχές στην Περπινιάν, καθώς δυο ευγενείς επιτέθηκαν στους άνδρες, που συνόδευαν τον νεκρό βασιλιά και προσπάθησαν να αρπάξουν την σορό. Ο Σάντσο τάφηκε στον Καθεδρικό ναό του Περπινιάν, που είχε κτίσει ο ίδιος και είχε ορίσει στη διαθήκη του σαν τόπο ταφής του.[9]

Πρόγονοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia.
  2. p4205.htm#i42044. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  3. (Ισπανικά) La Monarchia Hispanica - cervantesvirtual.com
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 http://www.cervantesvirtual.com/bib/historia/monarquia/sancho_im.shtml
  5. Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing. σ. 86.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Shelley, Henry Charles (1926). Majorca. Methuen & Company. σσ. 42–45, 187.
  7. 7,0 7,1 Colas, Jean Louis (1967). The Balearics, Islands of Enchantment. Rand McNally. σ. 45.
  8. Abulafia, David (2002). A Mediterranean Emporium: The Catalan Kingdom of Majorca. Cambridge University Press. σσ. 12, 28, 88.
  9. Daileader, Philip (2000). True Citizens: Violence, Memory, and Identity in the Medieval Community of Perpignan, 1162-1397. BRILL. σ. 105.
  • Abulafia, David (2002). A Mediterranean Emporium: The Catalan Kingdom of Majorca. Cambridge University Press
  • Colas, Jean Louis (1967). The Balearics, Islands of Enchantment. Rand McNally.
  • Daileader, Philip (2000). True Citizens: Violence, Memory, and Identity in the Medieval Community of Perpignan, 1162-1397.
  • Sarfaty, David E. (2010). Columbus Re-Discovered. Dorrance Publishing.
  • Shelley, Henry Charles (1926). Majorca. Methuen & Company.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Σάντσο της Μαγιόρκα
Γέννηση: 1274 Θάνατος: 4 Σεπτεμβρίου 1324
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Ιάκωβος Β΄ της Μαγιόρκας
Βασιλιάς της Μαγιόρκας
 

1311 - 1324
Διάδοχος
Ιάκωβος Γ΄ της Μαγιόρκας
Κόμης της Σερδάνια
 

1311 - 1324