Η ερυθρόζη (σε δύο (2) οπτικά ισομερή) αντιπροσωπεύει τα δύο (2) από τα τέσσερα (4) συνολικά στερεοϊσομερή της 2,3,4-τριυδροξυβουτανάλης και είναι μια αλδόζη με τέσσερα (4) άτομα άνθρακα, δηλαδή μια τετρόζη. Για την ακρίβεια, μόνο το D-ισομερές της, δηλαδή η 2R,3R,4-τριυδροξυβουτανάλη, είναι φυσικό.

Ερυθρόζη
Γενικά
Όνομα IUPAC 2R,3R,4-τριυδροξυβουτανάλη (D)
2S,3S,4-τριυδροξυβουτανάλη (L)
Άλλες ονομασίες Ερυθρόζη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C4H8O4
Μοριακή μάζα 120,042259 amu
Σύντομος
συντακτικός τύπος
HOCH2CH(OH)CH(OH)CHO
Αριθμός CAS 583-50-6 (D)
533-49-3 (L)
SMILES OC[C@@H](O)[C@@H](O)C=Ο (D)
OC[C@H](O)[C@H](O)C=Ο (L)
PubChem CID 94176 (D)
ChemSpider ID 84990 (D)
Ισομέρεια
Ισομερή θέσης 16 (σταθερά)
Οπτικά ισομερή 4
Φυσικές ιδιότητες
Εμφάνιση σιρόπι
Χημικές ιδιότητες
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Βιοχημικός ρόλος Επεξεργασία

Η ερυθρόζη αντιδρά αργά με το υδροχλωρικό οξύ, σχηματίζοντας γαλακτικό οξύ. Στο μεταβολισμό των σακχάρων η 4-φωσφοερυθρόζη είναι ένα ενδιάμεσο μόριο-κλειδί[1]. Σχηματίζεται στη μεταβολική οδό της φωσφοπεντόζης μετά τη δράση του ενζύμου τρανσαλδολάση, από 7-φωσφοσεδοεπτουλόζη και 3-φωσφογλυκεριναλδεΰδη, μαζί με 6-φωσφοφρουκτόζη. Τα φυτά και πολλοί μικροοργανισμοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν την 4-φωσφοερυθρόζη μαζί με το φωσφενολοπυροσταφυλικό οξύ (PEP) για τη σύνθεση των τριών (3) αρωματικών αμινοξέων, δηλαδή της τρυπτοφάνης, της τυροσίνης και της φαινυλαλανίνης[2]. Επιπλέον η 4-φωσφοερυθρόζη μπορεί να χρησιμοποιηθεί από φυτά, βακτήρια και άλγη για τη σύνθεση της πυριδοξίνης (που είναι η βιταμίνη B6).

Παραπομπές και σημειώσεις Επεξεργασία

  1. H. P. T. Ammon: Hunnius pharmazeutisches Worterbuch, Walter de Gruyter, 2004, ISBN 3-11-017475-8.
  2. J. M. Berg, J. L. Tymoczko, L. Stryer: Biochemie. 6. Auflage. Spektrum Akademischer Verlag, Elsevier GmbH, München 2007; S. 644f, 773–775; ISBN 978-3-8274-1800-5.

Πηγές Επεξεργασία

  • Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
  • Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
  • SCHAUM'S OUTLINE SERIES, ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
  • Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982
  • Δημήτριου Ν. Νικολαΐδη: Ειδικά μαθήματα Οργανικής Χημείας, Θεσσαλονίκη 1983.