Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης 1994-95

Το 38ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης ανδρών (σήμερα Ευρωλίγκα ανδρών) της περιόδου 1994-95 διεξήχθη με το σύστημα των τριών προηγουμένων σεζόν, δηλαδή με προκριματική φάση (δυο γύρων) διπλών αναμετρήσεων, ημιτελική φάση δυο ομίλων των 8 ομάδων έκαστος (14 αγωνιστικών), φάση των Play-Off με 4 ζευγάρια αντιπάλων που αποτέλεσαν οι 4 πρώτοι κάθε ημιτελικού ομίλου και την τελική φάση (φάιναλ-φορ) η οποία ορίστηκε από την FIBA να λάβει χώρα στο κλειστό Στάδιο «Πρίνθιπε Φελίπε» της ισπανικής πόλης Σαραγόσα, το τριήμερο 11-13 Απριλίου του 1995. Αξιοσημείωτο ιστορικά είναι ότι στο ίδιο στάδιο είχε λάβει χώρα και το φάιναλ-φορ της διοργάνωσης του 1989 - 1990, το τριήμερο 17-19 Απριλίου του 1990 και ότι το στάδιο εγκαινιάστηκε στις 17 Απριλίου 1990, την ίδια μέρα που έγιναν οι δύο ημιτελικοί αυτής της διοργάνωσης.

Ευρωλίγκα 1994–1995
Διοργάνωση	FIBA European League
Άθλημα	Καλαθοσφαίριση
Final Four
Πρώτη θέση	Ρεάλ Μαδρίτης
Δεύτερη θέση	Ολυμπιακός
Τρίτη θέση	Παναθηναϊκός
Τέταρτη θέση	Λιμόζ
Βραβεία
Final Four MVP	Άρβιντας Σαμπόνις
Περίοδοι
← 1993–94 1995–96 →

Ακόμη, ήταν η δεύτερη χρονιά κατά την οποία ίσχυσε ειδική βαθμολογία («point-system») της FIBA με την οποία «πριμοδοτούνταν» οι χώρες της Ευρώπης βάσει των αποτελεσμάτων των ομάδων τους (σύστημα που ίσχυσε μέχρι τη σεζόν 1995 - 1996), ενόψει και της σχεδιαζόμενης Ευρωλίγκας, κατά το πρότυπο του αμερικανικού NBA.

Από Ελληνικής πλευράς, η περίοδος 1994-95 ήταν εξίσου σπουδαία, όπως και η προηγούμενη, καθώς οι δυο από τους τρεις εκπροσώπους της χώρας μας (βάσει της κατάταξής τους στο Ελληνικό πρωτάθλημα της Α1 ανδρών 1993-94) προκρίθηκαν και πάλι στο φάιναλ-φορ, διεκδικώντας ισάριθμα μετάλλια.

Ο πρωταθλητής Ελλάδας για το 1994 Ολυμπιακός του Γιάννη Ιωαννίδη και ο τρίτος στην τελική βαθμολογία Παναθηναϊκός με τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου στην τεχνική του ηγεσία, κατάφεραν να φθάσουν στο φάιναλ-φορ της Σαραγόσα, όπου βάσει των τότε ισχυόντων κανονισμών, κλήθηκαν και πάλι να αναμετρηθούν μεταξύ τους στον ένα από τους δυο ημιτελικούς για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Αντίθετα, ο δευτεραθλητής το 1994 ΠΑΟΚ Μπράβο, με τεχνικό δίδυμο τους Ντράγκαν Σάκοτα-Λάιο, έφθασε έως τη φάση των ομίλων στους 16, όπου όμως κατετάγη μόλις 6ος και αποκλείστηκε απ' τη συνέχεια.

Κατάταξη Ομίλων

Α' όμιλος

Στον α΄ όμιλο, πρώτος τερμάτισε ο Παναθηναϊκός με ρεκόρ 10-4 και 24 βαθμούς. Μαζί του, στην επόμενη φάση προκρίθηκαν η Ρεάλ Μαδρίτης Τέκα ως δεύτερη, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας ως τρίτη και η Σκαβολίνι Πέζαρο ως τέταρτη (και οι τρεις τους συγκέντρωσαν από 23 βαθμούς με ρεκόρ 9-5). Αποκλείστηκαν η Μακάμπι Ελίτ Τελ Αβίβ (8-6 και 22 β.), ο ΠΑΟΚ Μπράβο (6-8, 20 β.), η Σμελτ Ολίμπια (3-11, 17 β.) και η Μπενφίκα (2-12, 16 β.).

Β' όμιλος

Στον β' όμιλο, πρώτη τερμάτισε η Λιμόζ με 24 βαθμούς και ρεκόρ νικών 10-4. Δεύτερος ήρθε ο Ολυμπιακός (9-5, 23 β.). Στους 22 βαθμούς ισοβάθμισαν η Τσιμπόνα, η Μπάκλερ Μπολόνια, η Μπαρτσελόνα Μπάνκα Καταλάνα και η Εφές Πίλσεν, με τις δυο πρώτες από αυτές να προκρίνονται στα πλέι-οφ λόγω καλύτερου «γκολ αβερέιτζ» στα μεταξύ τους αποτελέσματα. Εκτός έμειναν, επίσης, η Μπάγερ 04 Λεβερκούζεν (4-10, 18 β.) και η Σεβενάπ Ζουβεντούτ (1-13, 15 β.).

Προημιτελικοί

Τα πρώτα ματς δόθηκαν, όπως και τις 2 προηγούμενες χρονιές, στις έδρες των ομάδων που είχαν το μειονέκτημα στις 9-3-1995 και ακολούθησαν μία ή δύο αναμετρήσεις (14-3-1995 και 16-3-1995) στα γήπεδα των συλλόγων που διέθεταν το πλεονέκτημα.

Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός εισήλθαν στη φάση αυτή, έχοντας αμφότεροι το πλεονέκτημα έδρας απέναντι στην Μπάκλερ Μπολόνια και την ΤΣΣΚΑ Μόσχας αντίστοιχα. Το ίδιο αβαντάζ είχε τόσο η Ρεάλ Μαδρίτης κατά της Τσιμπόνα, όσο και η Λιμόζ εναντίον της Σκαβολίνι Πέζαρο.

Τα αποτελέσματα:

• Μπάκλερ Μπολόνια - Παναθηναϊκός: 1-2 νίκες (85-68, 55-63 και 56-99)
• Τσιμπόνα - Ρεάλ Μαδρίτης Τέκα: 0-2 νίκες (78-82 και 70-82)
• Σκαβολίνι Πέζαρο - Λιμόζ Σερκλ Σαιν-Πιερ: 1-2 νίκες (68-55, 66-79 και 72-82)
• ΤΣΣΚΑ Μόσχας - Ολυμπιακός: 1-2 νίκες (95-65, 77-86 και 54-79)

Φάιναλ φορ

Ημιτελικοί

Διαιτητές του όγδοου συνεχόμενου φάιναλ φορ του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος ορίστηκαν ο Φινλανδός Καρλ Γιούγκεμπραντ, ο Ιταλός Στέφανο Κατσάρο, ο Πολωνός Βίεσλαβ Ζιχ και ο Λιθουανός Ρομουάλντας Μπραζάουσκας.

Στον πρώτο ημιτελικό, την Τρίτη 11 Απριλίου 1995, η Ρεάλ Μαδρίτης Τέκα επικράτησε πανεύκολα με 62-49 (ημίχρονο 27-19) επί της Λιμόζ.

• Ρεάλ Μαδρίτης Τέκα (Ζέλικο Ομπράντοβιτς): Χοσέ Λάσα 5, Ισμαέλ Σάντος 7 (1), Χαβιέρ Γκαρθία 2, Χοσέ Μπιριουκόφ, Τζο Αρλάουκας 12, Χοσέ Μιγκέλ Αντούνεθ 8 (1), Άρβιντας Σαμπόνις 21 (2), Ζοζέπ Καργόλ 3, Αντόνιο Μαρτίν 4, Μαρτίν Φερέρ.
• Λιμόζ (Μπόζινταρ Μάλκοβιτς): Φρεντερίκ Φορτέ 5 (1), Βερόβ 2, Ρισάρ Ντακουρί 2, Μάικλ Γιανγκ 9 (1), Αμπάς Σι 10 (2), Τιμ Κέμπτον 12, Εμ Μπαϊά 5, Ζιμ Μπιλμπά 4, Ζωρζ Άνταμς.

Στον δεύτερο ημιτελικό, την ίδια ημερομηνία, ο Ολυμπιακός ξεπέρασε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το εμπόδιο του Παναθηναϊκού, με σκορ 58-52 (ημίχρονο 27-29), με ένα σερί 4 εύστοχων τριπόντων του Έντι Τζόνσον στα τελευταία λεπτά (ξεκινώντας το σερί αυτό μόλις τραυματίστηκε και αποχώρησε αναγκαστικά ο Παναγιώτης Γιαννάκης, τη στιγμή που ο Παναθηναϊκός ήταν μπροστά στο σκορ με 45-38, και ο Έντι Τζόνσον έμεινε πρακτικώς ακάλυπτος), και πήρε το εισιτήριο για τον μεγάλο τελικό.

• Παναθηναϊκός: Φραγκίσκος Αλβέρτης 3 (1), Κώστας Παταβούκας 2, Νίκος Οικονόμου 12, Ζάρκο Πάσπαλι 17, Παναγιώτης Γιαννάκης 3 (1), Στόγιαν Βράνκοβιτς 12 (17 ριμπάουντ), Μίροσλαβ Πετσάρσκι 3.
• Ολυμπιακός: Θύμιος Μπακατσιάς 1, Γιώργος Σιγάλας 10, Έντι Τζόνσον 27 (4 τρίποντα, 10 ριμπάουντ, 1 ασίστ, 1 κλέψιμο), Φράνκο Νάκιτς, Παναγιώτης Φασούλας 6, Μίλαν Τόμιτς 5 (1), Ντράγκαν Τάρλατς 5, Αλεξάντερ Βολκόφ 4.

Μικρός τελικός

Στον μικρό τελικό, την Πέμπτη 13 Απριλίου 1995, ο Παναθηναϊκός νίκησε με 14 πόντους διαφορά, 91-77 (ημίχρονο 48-35), τη Λιμόζ και αναδείχθηκε 3ος στην Ευρώπη για δεύτερη συνεχή χρονιά.

• Λιμόζ: Φρεντερίκ Φορτέ 8 (2), Βερόβ, Ντακουρί 10 (2), Μάικλ Γιανγκ 24 (2), Αμπάς Σι 4 (2), Κέμπτον 14, Εμ Μπαϊά 6, Ζιμ Μπιλμπά 5, Ζωρζ Άνταμς 6.
• Παναθηναϊκός: Αλβέρτης 29 (4), Παταβούκας 17 (3), Οικονόμου, Πάσπαλι 15, Βράνκοβιτς 19, Μηριούνης 5, Πετσάρσκι 6, Γεωργικόπουλος.

Τελικός

Το ζευγάρι του μεγάλου τελικού, την Πέμπτη 13 Απριλίου 1995, αποτέλεσαν η Ρεάλ Μαδρίτης Τέκα και ο Ολυμπιακός. Οι δύο αντίπαλοι προπονητές τους, Ομπράντοβιτς και Ιωαννίδης, βρέθηκαν αντιμέτωποι στο ματς του τίτλου για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, με τον Σέρβο τεχνικό ωστόσο να μετρά ήδη δύο ευρωπαϊκές κατακτήσεις (το 1992 στην Κωνσταντινούπολη με την Παρτίζαν και το 1994 στο Τελ Αβίβ με τη Σεβενάπ Ζουβεντούτ), σε αντίθεση με τον Έλληνα που δεν το είχε πετύχει έως τότε, ούτε με τον Άρη ούτε με τους ερυθρόλευκους και επιθυμούσε όσο ποτέ να φθάσει στο τρόπαιο. Τελικά, η ομάδα της Μαδρίτης νίκησε με 73-61 (ημίχρονο 38-28), κατακτώντας το τρόπαιο αυτό για πρώτη φορά μετά το 1980 (ενώ στη συνέχεια κατάφερε για πρώτη φορά να το κατακτήσει πάλι 20 χρόνια μετά, το 2015), λόγω της εντυπωσιακής εμφάνισης του Άρβιντας Σαμπόνις, που ήταν πρώτος σκόρερ της συνάντησης με 23 πόντους (και 21 πόντους στον ημιτελικό) και αναδείχτηκε μετά επίσημα ως ο πολυτιμότερος παίκτης (MVP) του φάιναλ-φορ. Μάλιστα ο τεχνικός των ερυθρόλευκων, Γιάννης Ιωαννίδης, δήλωσε μετά τη λήξη του τελικού ότι «πέντε ημέρες να παίζαμε τον τελικό, όσο ήταν ο Σαμπόνις στο γήπεδο δεν κερδίζαμε ποτέ».

• Ρεάλ Μαδρίτης Τέκα: Χοσέ Λάσα 1, Ισμαέλ Σάντος 7 (1), Χαβιέρ Γκαρθία Κολ 2, Τζο Αρλάουκας 16, Χοσέ Μιγκέλ Αντούνεθ 12, Άρβιντας Σαμπόνις 23 (2), Ζοζέπ Καργόλ 6, Αντόνιο Μαρτίν 6.

• Ολυμπιακός: Μπακατσιάς 2, Σιγάλας 10, Τζόνσον 9 (1), Νάκιτς 15 (1), Φασούλας, Τόμιτς 3 (1), Τάρλατς 7, Βολκόφ 15 (1)

Ως αποτέλεσμα, η διοργάνωση αυτή έμεινε διαχρονικά να θεωρείται ως ιστορική, διότι ήταν το πρώτο φάιναλ-φορ όπου επιβεβαιώθηκαν τα προγνωστικά για το φαβορί (το οποίο είχε θεωρηθεί εξ αρχής ότι ήταν η Ρεάλ Μαδρίτης, επειδή έτυχε να παίζει σε ισπανικό έδαφος), καθώς όλοι οι προηγούμενοι τελικοί των φάιναλ-φορ (από την έναρξη του θεσμού, το 1988, έως και το 1994) είχαν μείνει στην ιστορία ως «η κατάρα των φαβορί». Αξιοσημείωτο ιστορικά είναι ότι η Ρεάλ Μαδρίτης ήταν τόσο βέβαιη ότι θα κατακτούσε αυτή το τρόπαιο, που είχε φέρει τότε μαζί της όλα τα προηγούμενα ευρωπαϊκά κύπελλα που είχε κατακτήσει στο παρελθόν, 7 έως τότε, και τα είχε εκθέσει επίσημα μέσα στο ξενοδοχείο όπου διέμενε, και τελικώς δικαιώθηκε.

Κατάταξη

Θέση	Ομάδα
1	Ρεάλ Μαδρίτης
2	Ολυμπιακός
3	Παναθηναϊκός
4	Λιμόζ

Πρωταθλητής Ευρώπης 1995
Ρεάλ Μαδρίτης 8ος τίτλος

Πηγές

• Περιοδικό «Τρίποντο»