Ζακ Φεντέρ

Σκηνοθέτης (1885-1948)

Ο Ζακ Φεντέρ (γαλλικά: Jacques Feyder, 21 Ιουλίου 1885 - 24 Μαΐου 1948) ήταν Βέλγος ηθοποιός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης που εργάστηκε κυρίως στη Γαλλία, αλλά και στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τη Γερμανία.

Ζακ Φεντέρ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jacques Feyder (Γαλλικά)
Γέννηση21  Ιουλίου 1885[1][2][3]
Ισέλ
Θάνατος24  Μαΐου 1948[4][5][2] ή 25  Μαΐου 1948[6]
Prangins
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[7]
Βέλγιο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά
Γαλλικά[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου
σεναριογράφος[9]
μοντέρ
ηθοποιός
ηθοποιός ταινιών
παραγωγός ταινιών[10]
σκηνοθέτης[11]
Περίοδος ακμής1914 - 1942
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦρανσουάζ Ροζέ (1917–1948)
ΤέκναPaul Feyder
Bernard Farrel
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ήταν σκηνοθέτης ταινιών του βωβού κινηματογράφου κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 και στη δεκαετία του 1930 συνδέθηκε με το στυλ του ποιητικού ρεαλισμού στον γαλλικό κινηματογράφο. Απέκτησε τη γαλλική ιθαγένεια το 1928.[12]

Βιογραφία Επεξεργασία

 
Οι Ανρί Ρουσέλ και Αλμπέρ Πρεζάν (δεξιά) στο Les Nouveaux Messieurs (1929)

Ο Ζακ Λεόν Λουί Φρεντερίξ γεννήθηκε στο Ιξέλ του Βελγίου και αρχικά προσανατολίσθηκε στη στρατιωτική καριέρα. Στην ηλικία των είκοσι πέντε, ωστόσο, μετακόμισε στο Παρίσι όπου άρχισε να σκηνοθετεί, πρώτα για το θέατρο και μετά για τον κινηματογράφο, υιοθετώντας το όνομα Ζακ Φεντέρ. Έγινε μέλος της κινηματογραφικής εταιρείας Γκωμόν και από το 1914 εργάστηκε ως βοηθός του σκηνοθέτη Γκαστόν Ραβέλ. Άρχισε να σκηνοθετεί ταινίες από το 1916, αλλά η καριέρα του διακόπηκε από την υπηρεσία στον βελγικό στρατό κατά τη διάρκεια του 1917-1919.[13]

Μετά το τέλος του πολέμου, επέστρεψε στη δημιουργία ταινιών και γρήγορα αναδείχθηκε ως ένας από τους πιο καινοτόμους σκηνοθέτες στον γαλλικό κινηματογράφο. Η Ατλαντίδα (L'Atlantide, 1921) (ταινία βασισμένη στο μυθιστόρημα του Πιερ Μπενουά) και ο Crainquebille (1922) (από το έργο του Ανατόλ Φρανς) ήταν οι πρώτες σημαντικές ταινίες του που προσέλκυσαν την προσοχή του κοινού και των κριτικών. Τις ακολούθησαν τα Visages d'enfants (Πρόσωπα παιδιών, γυρίστηκε το 1923 αλλά κυκλοφόρησε το 1925) που αποδείχθηκε μια από τις πιο προσωπικές ταινίες του. Στη συνέχεια, του προσφέρθηκε θέση ως καλλιτεχνικός διευθυντής μιας νέας κινηματογραφικής εταιρείας στη Βιέννη, με συμβόλαιο για την παραγωγή τριών ταινιών. Σκηνοθέτησε την ταινία Das Bildnis (Η Εικόνα, 1923), αλλά η εταιρεία απέτυχε και επέστρεψε στο Παρίσι. Σκηνοθέτησε τις ταινίες Gribiche (1926) και τις λογοτεχνικές προσαρμογές των Κάρμεν (1926) και Τερέζ Ρακέν (1928). Έγραψεε επίσης σενάρια για ταινίες άλλων σκηνοθετών, όπως στο Poil de carotte (1925) του Ζυλιέν Ντυβιβιέ και το Gardiens de phare (Οι Φαροφύλακες, 1929) του Ζαν Γκρεμιγιόν. Η τελευταία του βουβή ταινία στη Γαλλία ήταν Les Nouveaux Messieurs (Οι Νέοι Κύριοι) μια σατιρική κωμωδία, της οποίας η αρχική κυκλοφορία στη Γαλλία καθυστέρησε για αρκετούς μήνες λόγω αντιρρήσεων για την απεικόνιση του γαλλικού κοινοβουλίου, για «προσβολή της αξιοπρέπειας του κοινοβουλίου και των υπουργών του». Το 1928 πήρε τη γαλλική ιθαγένεια.[14]

Το 1929, ο Φεντέρ αποδέχθηκε πρόσκληση της εταιρείας Metro-Goldwyn-Mayer να εργαστεί στο Χόλυγουντ, όπου το ίδιο έτος σκηνοθέτησε το πρώτο του έργο The Kiss με τη Γκρέτα Γκάρμπο, την τελευταία βουβή ταινία της. Αυτήν την περίοδο έκανε τη μετάβαση σε ταινίες ήχου, αν και είχε ασχοληθεί και προηγουμένως με ηχητικές ταινίες και δήλωσε ότι πίστευε στο μέλλον τους, σε αντίθεση με ορισμένους Γάλλους συγχρόνους του. [15] Το 1930 σκηνοθέτησε την Τζέτα Γκούνταλ στη μόνη της γαλλόφωνη ταινία που έγινε στο Χόλυγουντ, Le Specter vert. Η επακόλουθη δουλειά του στις ΗΠΑ ήταν κυρίως σκηνοθεσία ξενόγλωσσων εκδόσεων αμερικανικών ταινιών, συμπεριλαμβανομένης της γερμανικής εκδοχής της Άννας Κρίστι, ξανά με την Γκάρμπο.

Απογοητευμένος από το Χόλυγουντ, ο Φεντέρ επέστρεψε στη Γαλλία το 1933. Κατά τα επόμενα τρία χρόνια έκανε τρεις από τις πιο επιτυχημένες ταινίες του, όλες σε συνεργασία με τον σεναριογράφο Σαρλ Σπάακ, βοηθό σκηνοθέτη τον Μαρσέλ Καρνέ και πρωταγωνίστρια την Φρανσουάζ Ροζέ. Το Μεγάλο Παιχνίδι (Le Grand Jeu, 1934) και Πανσιόν Μιμόζες (Pension Mimosas, 1935) ήταν σημαντικές δημιουργίες στο ύφος του ποιητικού ρεαλισμού. La Kermesse héroïque (Το Καρναβάλι στη Φλάνδρα, 1935) ήταν ταινία εποχής με την οποία κέρδισε πολλά διεθνή βραβεία.

Ο Φεντέρ συνέχισε να σκηνοθετεί ταινίες στην Αγγλία και τη Γερμανία πριν από το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1937 σκηνοθέτησε την ιστορική ταινία Ιππότης χωρίς πανοπλία με τη Μάρλεν Ντίτριχ. Μετά τη ναζιστική κατοχή το 1940, η οποία οδήγησε στην απαγόρευση της ταινίας Το Καρναβάλι στη Φλάνδρα, έφυγε από τη Γαλλία για την ασφάλεια της Ελβετίας και σκηνοθέτησε την τελευταία ταινία του, Une femme disparaît (Μια γυναίκα εξαφανίζεται, 1942). [16]

Το 1917, ο Φεντέρ παντρεύτηκε την Γαλλίδα ηθοποιό Φρανσουάζ Ροζέ (1891–1974) με την οποία απέκτησαν τρεις γιους. Η σύζυγός του πρωταγωνίστησε σε πολλές από τις ταινίες του και συνεργάστηκε μαζί του ως σεναριογράφος και βοηθός σκηνοθέτη στο Visages d'enfants. Ο Ζακ Φεντέρ πέθανε το 1948 στην Ελβετία και θάφτηκε στο κοιμητήριο του Σορέλ Μουσέλ, Ερ-ε-Λουάρ, κοντά στο Παρίσι.[17]

Επιλεκτική φιλμογραφία Επεξεργασία

1921: L'Atlantide

1926: Carmen

1928: Thérèse Raquin

1930: The kiss

1932: Anna Christie

1934: Le Grand Jeu

1935: La Kermesse Heroïque

1937: Knight Without Armour, (Ιππότης χωρίς πανοπλία)

1941: Une Femme Disparait

1946:Macadam

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0275494. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 82000. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 GeneaStar. frederixj.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12508722g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 116485485. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  6. (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2019.
  7. www.lesgensducinema.com/affiche_acteur.php?mots=Jacques+feyder&nom_acteur=FEYDER+Jacques&ident=14241&debut=0&record=1&from=ok.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12508722g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  10. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  11. www.acmi.net.au/creators/78580.
  12. . «imdb.com/name/Jacques Feyder (1885–1948)». 
  13. . «tandfonline.com/doi/Jacques Feyder». 
  14. . «filmtalk.org/2015/05/10/film-director-jacques-feyder-hollywoods-starmaker-from-one-again-elsene-brussels/». 
  15. Roger Icart, La Révolution du parlant vue par la presse française, (Toulouse: Institut Jean Vigo, 1988); quoted in The French Cinema Book, ed. by Michael Temple and Michael Witt (London: BFI, 2004), p.172.
  16. . «imdb.com/Une femme disparaît (1942)». 
  17. . «findagrave.com/memorial/jacques-feyder».