Ζαρούχλα Αχαΐας
Συντεταγμένες: 37°59′13″N 22°16′25″E / 37.98694°N 22.27361°E
Η Ζαρούχλα είναι ορεινό χωριό, έδρα πρώην ομώνυμης κοινότητας, της άλλοτε Επαρχίας Καλαβρύτων, του Νομού Αχαΐας. Πρόκειται για ένα από τα Κλουκινοχώρια. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.020 μέτρων στις νοτιοανατολικές πλαγιές του όρους Κράθης, πρόβουνου των Αροανίων, κοντά στα όρια με το Νομό Κορινθίας και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Αχαΐας. Ο οικισμός της Ζαρούχλας αποτελεί ορεινό θέρετρο και διαθέτει αρκετούς ξενώνες και ταβέρνες. Απέχει 35 χιλιόμετρα από την Ακράτα και 110 χλμ. απο την Πάτρα. Πολύ κοντά στον οικισμό βρίσκεται η λίμνη Τσιβλού και το Χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων. Στην απογραφή του 2011 ο οικισμός βρέθηκε να έχει πληθυσμό 94 κατοίκους.[1]
| Ζαρούχλα | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Δημοτική Ενότητα | Ακράτας |
| Δημοτική Κοινότητα | Ζαρούχλης |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοποννήσου |
| Νομός | Αχαΐας |
| Υψόμετρο | 1.037 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 79 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 250 06 |
| Τηλ. κωδικός | 2696 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΕίναι άγνωστο πότε δημιουργήθηκε η Ζαρούχλα. Το τοπωνύμιο είναι μάλλον σλαβικής προέλευσης .[2] Κοντά στο χωριό υπάρχουν δύο ναοί, ο ένας του 12ου και ο άλλος του 13ου αιώνα που δείχνει ότι επί Φραγκοκρατίας ήδη κατοικούνταν.[3] Κατά την Φραγκοκρατία η περιοχή που βρίσκεται το χωριό δόθηκε το 1204 ως φέουδο στο Λατίνο Αρχιεπίσκοπο Πάτρας και αυτός έπειτα την έδωσε στο Αβαείο του Κλουνύ.[4] Η Ζαρούχλα αναφέρεται στην ενετική απογραφή του "Γκριμάνι" το 1700 με 808 κατοίκους.[5] Το 1806 πέρασε από εκεί ο περιηγητής Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ ο οποίος αναφέρει ότι το χωριό είχε 200 οικογένειες, όλοι Έλληνες όπως τους αναφέρει, και ήταν χτισμένο γύρω από τον ποταμό Κράθι.[5] Ο Ληκ αναφέρει ότι δεν κατοίκησαν ποτέ Οθωμανοί στο χωριό και λόγω της δυσπρόσιτης θέσης του δεν περνούσαν καν από εκεί.[5]
Κατά την επανάσταση του 1821 στον Πύργο του στην Ζαρούχλα είχε κρυφτεί ο Σωτήρης Χαραλάμπης για να αποφύγει την οργή των Οθωμανών.[5] Ο Πύργος αυτός μάλιστα είχε πυρποληθεί το 1796 περίπου από τον Πετμεζά που θεώρησε ότι ο Χαραλάμπης ήταν φιλότουρκος.[5]
Από το 1835 μέχρι το 1912 αποτέλεσε οικισμό του Δήμου Νωνάκριδος. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης πολλοί κάτοικοι έφυγαν από το χωριό προς πιο πεδινές περιοχές. Κάτοικοι από την Ζαρούχλα τον 19ο αιώνα κατέβαιναν στα πεδινά[5] και αναφέρονται οικιστές των Ζαρουχλέικων (πολύ μεγάλης συνοικίας της Πάτρας)[6], των Βραχναίικων και των Καμινίων.[7]
Ο πληθυσμός του χωριού το 1971 αριθμούσε τους 119 κατοίκους, το 1981 έφθασε τους 155, ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ήταν 160 κάτοικοι. Η Ζαρούχλα από το 1999 έως το 2010 αποτελούσε Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Ακράτας. Από το 2011 ανήκει διοικητικά στο Δήμο Αιγιαλείας.
Δημογραφικά στοιχεία
Επεξεργασία| Έτος | 1700[5] | 1806[5] | 1928[8] | 1940[8] | 1951[8] | 1961[8] | 1971[8] | 1981[8] | 1991[8] | 2001[8] | 2011[1] |
| Πληθ. | 808 | 200 οικογένειες |
234 | 288 | 157 | 194 | 119 | 155 | 96 | 160 | 94 |
Αξιοθέατα
ΕπεξεργασίαΣτα αξιοθέατα της Ζαρούχλας είναι τα πυργόσπιτα που μερικά έχουν συντηρηθεί, όπως ο Πύργος της Ζαρούχλας, και άλλα έχουν εγκαταλειφθεί, όπως ο Πύργος Παπαδημητρόπουλου, ο Πύργος του Χαραλάμπη κ.ά.[5] αλλά και βυζαντινοί ναοί, όπως της Αγίας Τριάδας, των Ταξιαρχών, του Αγίου Δημητρίου (κοιμητηριακός) και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου [Παναγίτσα]. Υπάρχουν πολλές εκκλησίες με βυζαντινές τοιχογραφίες που διατηρούνται σε καλή κατάσταση μέχρι σήμερα.
Προσωπικότητες
ΕπεξεργασίαΔείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
- ↑ tzathan. «Ζαροῦχλα». Γκέρμπεσι ( Προφήτης Ηλίας ) Αχαΐας. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2024.
- ↑ Αιγιόραμα, Ιστορικό Δ.Δ. Ζαρούχλας Αρχειοθετήθηκε 2020-08-10 στο Wayback Machine.
- ↑ «Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2006. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2014.
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 Corpus. Αρχαιολογία-Ιστορία των πολιτισμών, εκδόσεις Περισκόπιο, τχ. 22 (Δεκέμβριος 2000), άρθρο της Μαρίας Π. Μπελογιάννη - Αργυροπούλου, "Ο Πύργος της Ζαρούχλας".
- ↑ Περιοδικό Ελληνικό Πανόραμα, Ζαρούχλα[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Χρήστου Π. Κορύλλου, Χωρογραφία της Ελλάδος. Α'. Νομός Αχαΐας, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 Επίτομο γεωγραφικό Λεξικό, Σταματελάτου, Εκδ. Ερμής
Πηγές
Επεξεργασία- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica, τομ. 25ος, σελ. 369.
- Μ. Κωσταράς (12 Μαρτίου 2005). «Ζαρούχλα: Πέρα από τη λίμνη». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2009.[νεκρός σύνδεσμος]
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Λουλούδης, Θεόδωρος Η. (2010). Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση. Πάτρα: Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας.