Ζαχαροκάλαμο
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το ζαχαροκάλαμο είναι αγγειόσπερμο, μονοκότυλο, ποώδες φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Ποοειδών (Poaceae) ή Αγρωστωδών (Gramineae).
Ζαχαροκάλαμο | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Φυτεία με ζαχαροκάλαμα
| ||||||||||||||
Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Διώνυμο | ||||||||||||||
Σάκχαρο το φαρμακευτικό (Saccharum officinarum) L. |
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΠρωτοεμφανίστηκε και καλλιεργήθηκε στα νησιά του Νότιου Ειρηνικού και από πολλούς θεωρείται ότι πατρίδα του είναι η νήσος Νέα Γουινέα. Το φυτό αναπτύσσεται κατά συστάδες και παράγει έναν αριθμό καλαμιών που το ύψος τους είναι από 2 έως 7 μέτρα. Κάθε καλάμι χωρίζεται από πολλά «γόνατα» και σε κάθε γόνατο υπάρχει και ένας οφθαλμός. Όταν το ζαχαροκάλαμο ωριμάσει τότε από τη κορυφή του αναπτύσσεται ένας λεπτός βλαστός που φέρει πολλά μικρά άνθη. Τα μακριά φύλλα του σε σχήμα σπαθιού είναι όμοια με αυτά του καλαμποκιού. Το χρώμα του βλαστού είναι λευκό προς κίτρινο ή βαθυπράσινο, αλλά μπορεί να είναι ακόμα και κόκκινο ή μοβ. Το καλάμι είναι το σημαντικότερο τμήμα του φυτού αφού εκεί αποθηκεύεται η ζάχαρη στο στάδιο της ωρίμανσης. Επίσης είναι σκληρό και έτσι έχει ανθεκτικότητα στις διάφορες ασθένειες.
Καλλιέργεια και χρήση
ΕπεξεργασίαΗ καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου γίνεται για την εξαγωγή της ζάχαρης. Καλλιεργείται στις τροπικές περιοχές. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα. Όταν είναι τρυφερό κόβεται μικρό κομμάτι που έχει 2-3 οφθαλμούς και στη συνέχεια φυτεύεται σε οργωμένο και προετοιμασμένο αγρό. Από κάθε οφθαλμό βγαίνει ένα μικρός βλαστός που αναπτύσσει δικό του ριζικό σύστημα.
Άλλος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με παραφυάδες. Μετά το θέρισμα αφήνεται κάτω από το χώμα ένα τμήμα του φυτού από το οποίο στη συνέχεια θα βγει το νέο φυτό. Το έδαφος πρέπει να είναι καλά αποστραγγισμένο για να αερίζονται καλά οι ρίζες.
Για να γίνει καλή η συγκομιδή πρέπει να γίνεται καταπολέμηση των διαφόρων ζιζανίων, μέχρι το φυτό να αποκτήσει πλούσιο φύλλωμα. Επίσης χρειάζεται καλό όργωμα και στη συνέχεια η γη να παραμείνει οργωμένη για αρκετό χρόνο, ώστε να αεριστεί καλά. Καλή συγκομιδή έχουμε επίσης όταν υπάρχουν ικανοποιητικές βροχοπτώσεις, ενώ σε διαφορετική περίπτωση γίνεται άρδευση. Η λίπανση με καλιούχα και αζωτούχα λιπάσματα είναι απαραίτητη. Η χαμηλότερη θερμοκρασία για τη σωστή ανάπτυξη του ζαχαροκάλαμου είναι οι 20 βαθμοί.
Ο θερισμός γίνεται την ξηρή εποχή και τα ώριμα καλάμια θερίζονται με δρεπάνια ή μηχανικά μέσα. Στη συνέχεια αφού αποχωριστούν οι κορυφές των καλαμιών και τεμαχιστούν τα στελέχη, φορτώνονται και μεταφέρονται στους διάφορους σταθμούς άλεσης. Μετά την άλεση γίνεται καθαρισμός και εξάγεται η ζάχαρη. Τα υπολείμματα της καλλιέργειας και της επεξεργασίας του ζαχαροκάλαμου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοκαυσίμων, όπως η βιομάζα και η βιοαιθανόλη.
Ποικιλίες
ΕπεξεργασίαΟι περισσότερες σημερινές ποικιλίες ζαχαροκάλαμου έχουν βελτιωθεί και έχουν αναπτυχθεί νέες ανθεκτικές στις ασθένειες και στα παράσιτα. Έχουν χοντρούς βλαστούς, χυμώδεις και μαλακούς, ενώ η ποσότητα ζάχαρης που παράγουν είναι μεγάλη.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Saccharum officinarum στο Wikimedia Commons
- Λεξιλογικός ορισμός του ζαχαροκάλαμο στο Βικιλεξικό