Θεμίστιος

Ο Θεμίστιος (Παφλαγονία, 317 – 388), επονομαζόμενος και εὐφραδής , ήταν πολιτικός, ρήτορας και φιλόσοφος.

Θεμίστιος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Themistius (Λατινικά) και Θεμίστιος (Ελληνικά)
Γέννηση	317 Παφλαγονία
Θάνατος	388 Κωνσταντινούπολη
Χώρα πολιτογράφησης	Αρχαία Ρώμη
Θρησκεία	Θρησκεία στην αρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	αρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	φιλόσοφος πολιτικός συγγραφέας ρήτορας στρατιωτικός φυσικός λογικολόγος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Ρωμαίος συγκλητικός Πραίτορας

Ζωή

Γεννήθηκε στην Παφλαγονία και σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη όπου, εκτός από προσωρινή διαμονή στη Ρώμη, διέμεινε κατά το υπόλοιπο της ζωής του.

Αν και παγανιστής, έγινε δεκτός στη Σύγκλητο από τον αυτοκράτορα Κωνστάντιο το Β' το 355. Κατά την ανάληψη του θρόνου από τον Θεοδόσιο Α' το 384, κατείχε ανώτατο διοικητικό αξίωμα στην Κωνσταντινούπολη.

Έργα

Οι παραφράσεις του των έργων του Αριστοτέλη Ἀναλυτικὰ ὕστερα, Φυσικὴ ἀκρόαση και Περὶ ψυχῆς είναι πολύτιμες, αλλά οι δημηγορίες στις οποίες πανηγυρίζει τους διαδοχικούς αυτοκράτορες, συγκρίνοντάς τους με τον φιλόσοφο Πλάτωνα, είναι δουλοπρεπείς κι ανάξιες λόγου. Ενάντια σ' αυτό, ωστόσο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η περιγραφή που έχει δοθεί από το Βοήθιο, disertissimus scriptor ad lucidus, et omnia ad facilitatem intelligentiae revocans, και αυτή του Γρηγορίου Ναζιανζηνού— με τον οποίο ο Θεμίστιος αλληλογραφούσε.

Οι παραφράσεις των Περὶ οὐρανοῦ και του λ' βιβλίου των Μεταφυσικῶν από τον Θεμίστιο έχουν φθάσει σε μας μόνο μέσω εβραϊκών εκδόσεων. Στη φιλοσοφία ο Θεμίστιος ήταν εκλεκτικός. Θεωρούσε ότι ο Πλάτων κι ο Αριστοτέλης ουσιαστικά συμφωνούσαν, ότι ο Θεός έχει δημιουργήσει τους ανθρώπους ελεύθερους να υιοθετήσουν τον τρόπο λατρείας που προτιμούν, και ότι ο Χριστιανισμός και ο Ελληνισμός ήταν απλώς δύο μορφές της μίας παγκόσμιας θρησκείας.

Παραπομπές

Πρωτογενείς πηγές

• Παραφράσεις, ed. Ερμόλαος ο Βάρβαρος (Βενετία 1499)
• Η πρώτη έκδοση των έργων του Θεμιστίου (Βενετία 1534) περιείχε τις Παραφράσεις και 8 από τους λόγους.
• Δεκαεννέα λόγοι, ed. Πετάβιος : 1613 και 1618
• Τριάντα τρεις λόγοι, ed. Jean Hardouin (Paris, 1684)
• Ανέκδοτος λόγος ανακαλύφθηκε από τον Angelo Mai και δημοσιεύθηκε στο Μιλάνο το 1816.
• Η έκδοση των λόγων από τον W. Dindorf (Λειψία 1832)
• Commentaria in Aristotelem Graeca τόμος 5 (Βερολίνο)
• Themistii paraphrases Aristotelis librorum quae supersunt, έκδ. Leonhard von Spengel (Λειψία 1866), σειρά Teubner (ανατύπωση 1998)

Μεταφράσεις

• Παράφραση του De Caelo (Βενετία 1574) (λατινική μετάφραση από τα εβραϊκά)
• Παράφραση του Βιβλίου Λ (XII) των Metaphysics (Βενετία 1558) (λατινική μετάφραση από τα εβραϊκά)
  • Νέα έκδοση του προηγούμενου από τον S. Landauer εμφανίσθηκε το 1903 και ανατυπώθηκε το 2000
• Commentaire sur le traité de l’Ame d’Aristote, traduction de Guillaume de Moerbeke (Λατιν.): Louvain 1957
• On Aristotle's "On the Soul", μετάφρ. Todd: Cornell 1996 (Ancient Commentators on Aristotle)
• On Aristotle's "Physics" book 4, μετάφρ. Todd: Cornell 2003 (Ancient Commentators on Aristotle)
• The Private Orations of Themistius, Berkeley 2000

Δευτερογενείς πηγές

• Fabricius, Bibliotheca Graeca, vi. 790 seq.
• Eduard Zeller, History of Greek Philosophy
• Eugène Baret, De Themistio sophista et apud imperatores oratore (Paris dissertation, 1853)
• Amable Jourdain's Recherches critiques sur l'âge et l'origine des traductions latines d'Aristote (Paris, 1819)
• Politics, Philosophy, and Empire in the Fourth Century: Selected Orations of Themistius, Moncur and Heather: 2002