Θεοδώρα Κομνηνή της Αντιόχειας

σύζυγος του Βοϊμόνδου Γ΄ της Αντιόχειας

Η Θεοδώρα Κομνηνή (1150 - 1182) από τον Οίκο των Κομνηνών ήταν πριγκίπισσα της Αντιόχειας κατά το δεύτερο μισό του 12ου αιώνα, μέσω του γάμου της με τον Βοημούνδο Γ΄ Πουατιέ πρίγκιπα της Αντιόχειας.

Θεοδώρα Κομνηνή
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1146
Θάνατος1182
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΒοημούνδος Γ΄ της Αντιόχειας
Gauthier of Bethsan
ΤέκναConstance of Antioch
Philippa of Antioch
Manuel of Antioch
Alice de Bethsan
ΓονείςΙωάννης Δούκας Κομνηνός

Τα Lignages d'Outremer την ονομάζουν Ειρήνη και την αναφέρουν ως ανιψιά του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού, Αυτοκράτορα των Ρωμαίων. Πηγές ύστερης χρονολογίας την ονομάζουν ως Θεοδώρα, χωρίς ωστόσο, η πηγή της συγκεκριμένης ονομασίας να είναι γνωστή[1]. Οι παλαιότερες γενεαλογίες την καθιστούν ως κόρη του Ιωάννη Κομνηνού δούκα της Κύπρου, και της Μαρίας Ταρωνίτισσας[2], ωστόσο η συγκεκριμένη συγγένεια θα την καθιστούσε ως ετεροθαλή αδελφή του Αμωρί Α΄ Ανζού της Ιερουσαλήμ και θεία του Βαλδουίνου Δ΄ της Ιερουσαλήμ, κάτι που δεν τεκμηριώνεται από τις πηγές της εποχής.[3], ενώ, σήμερα, δεν υφίστανται άλλες υποθέσεις αναφορικά με τους συγγενικούς δεσμούς της Θεοδώρας.

Ο θείος της Μανουήλ Α΄ Κομνηνός, την νύμφευσε μεταξύ του 1175 και του 1177 με τον Βοημούνδο Γ΄ των Πουατιέ, πρίγκιπα της Αντιόχειας, με στόχο την σύσφιξη των δεσμών μεταξύ της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και του πριγκιπάτου της Αντιόχειας, καθώς και την επίλυση του ζητήματος του Πατριαρχείου Αντιοχείας. Πράγματι, μετά την ίδρυση του πριγκιπάτου της Αντιοχείας, ο Πατριάρχης Αντιοχείας ήταν Λατίνος και ο Μανουήλ επιθυμούσε την επάνοδο και εγκατάσταση ενός Ορθοδόξου Πατριάρχη. Δεσμοί προϋπήρχαν μεταξύ των δύο κρατών, καθώς ο Μανουήλ Α΄ ήταν ήδη νυμφευμένος με την Μαρία της Αντιόχειας, αδελφή του Βοημούνδου Γ΄.

Ο Βοημούνδος Γ΄ και η Θεοδώρα απέκτησαν από τον μεταξύ τους γάμο τους παρακάτω απογόνους[4]:

  • Κωνσταντία, απεβίωσε νέα.
  • Φιλίππα, παντρεύτηκε τον Μπωντουέν Πατριάρκ,
  • Μανουήλ 1176-1211.

Ο Αυτοκράτορας Μανουήλ Α΄ Κομνηνός απεβίωσε το 1180 και ο Βοημούνδος Γ΄ έκρινε πως η θέση της αδελφής του ως αντιβασίλισσας της Αυτοκρατορίας ήταν αρκετή για την διατήρηση της συμμαχίας με τους Ρωμαίους. Εκδίωξε την Θεοδώρα μεταξύ του 1180 και του 1183, ημερομηνία κατά την οποία και νυμφεύτηκε εκ νέου, με την ερωμένη του Σίβυλλα ντε Μπυρζέ, προς μεγάλη οργή της Εκκλησίας[5]. Η Θεοδώρα στην συνέχεια παντρεύτηκε εκ νέου με τον Γκωτιέ Γ΄ του Μπετύν, γιο του κυρίου του Μπετσάν και είχε τέκνο:

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Foundation for Medieval Genealogy
  2. Χρησιμοποιήθηκαν εκ νέου από το Sturdza (1999). Dictionnaire Historique et Généalogique des Grandes Familles de Grèce, d'Albanie et de Constantinople. Paris. 
  3. Καθώς ήταν παντρεμένη με τον Βοημούνδο Γ΄ της Αντιόχειας, οι Φράγκοι χρονικογράφοι δεν θα είχαν παραλείψει να αναφέρουν την συγκεκριμένη συγγένεια.
  4. Foundation for Medieval Genealogy
  5. Πριν από τη Θεοδώρα, ο Βοημούνδος Γ΄ είχε νυμφευτεί -και στη συνέχεια εκδιώξει- την Οργκεγιέζ ντ' Αράνκ, η οποία βρισκόταν ακόμη εν ζωή. Η Εκκλησία είχε αποδεχθεί την αίτηση ακύρωσης του γάμου μεταξύ του Βοημούνδου Γ΄ και της Θεοδώρας, με βάση το σκεπτικό πως η πρώτη σύζυγος ευρισκόταν ακόμη εν ζωή, ενώ δεν αποδέχθηκε το γεγονός πως ο Βοημούνδος Γ΄ προτίμησε να νυμφευθεί τη Σίβυλλα, αντί να νυμφευθεί εκ νέου με την Οργκεγιέζ. Μάλιστα φαίνεται πως η Σιμπίλ ντε Μπυρζέ ήταν κατάσκοπος για λογαριασμό του Σαλαντίν (Grousset 1935, σελ. 656).
  • Grousset, René (1935) (στα γαλλικά). Histoire des croisades et du royaume franc de Jérusalem - II. 1131-1187 L'équilibre (2006 έκδοση). Paris: Perrin, σελ. 1013.