Σαλαντίν

Κούρδος ηγέτης. Πρώτος Σουλτάνος της Αιγύπτου και της Συρίας, ιδρυτής της Δυναστείας των Αγιουβιδών.

Ο Σαλάχ αντ-Ντιν Γιούσουφ ιμπν Αγιούμπ (1138 - 4 Μαρτίου 1193), γνωστός ως Σαλαντίν, Σαλαδίνος ή Κάσαντιν, ήταν ο πρώτος σουλτάνος της Αιγύπτου και της Συρίας[3] και ο ιδρυτής της δυναστείας των Αγιουβιδών. Σουνίτης μουσουλμάνος κουρδικής καταγωγής[4], ο Σαλαντίν ηγήθηκε της μουσουλμανικής στρατιωτικής εκστρατείας εναντίον των σταυροφόρων στο Λεβάντε. Στο απόγειο της εξουσίας του, το σουλτανάτο του περιελάμβανε την Αίγυπτο, τη Συρία, τη Χετζάζ, την Υεμένη και άλλα μέρη της Βόρειας Αφρικής.

Σαλάχ αντ-Ντιν
Σουλτάνος της Αιγύπτου και της Συρίας
Περίοδος11741193
Στέψη1174
Κάιρο
ΠροκάτοχοςΝουρεντίν Ζενγκί
ΔιάδοχοςΑλ Αφντάλ (Συρία)
Αλ-Αζίζ Οσμάν (Αίγυπτος)
Γέννηση1138
Τικρίτ, Χαλιφάτο των Αββασιδών
Θάνατος4 Μαρτίου 1193
Δαμασκός, Συρία
Τόπος ταφήςΜέγα Τέμενος Ομεϋαδών, Δαμασκός
ΟίκοςΑγιουβίδες
ΠατέραςΑγιούμπ
ΘρησκείαΣουνίτης[1][2]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Μέχρι το 1182, είχε ολοκληρώσει την κατάκτηση της μουσουλμανικής Συρίας αφού κατέλαβε το Χαλέπι, αλλά τελικά απέτυχε να καταλάβει το οχυρό της Μοσούλης[5].

Η πορεία προς την εξουσία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Τικρίτ της Μεσοποταμίας το 1138 και ήταν Κούρδος. Πατέρας του ήταν ο ισχυρός αξιωματούχος των Σελτζούκων της Συρίας Αγιούμπ, που ανήκε στην κουρδική φυλή Ριβαδιέ. Τα πρώτα χρόνια του τα πέρασε σε ιερατική σχολή. Αργότερα κατατάχθηκε στο στρατό του Νουρεντίν Ζενγκί, και τη δεκαετία του 1160 συνόδευσε το θείο του και στρατηγό του Νουρεντίν, Σιρκούχ, στις εκστρατείες του κατά των Φατιμιδών της Αιγύπτου και των σταυροφόρων. Τελικά ο Σιρκούχ κατάφερε να γίνει βεζίρης στην Αίγυπτο και να κυβερνήσει στο όνομα του Νουρεντίν. Ο Σιρκούχ πέθανε το 1169 και τον διαδέχθηκε ο Σαλαντίν που συνέχισε να κυβερνά στο όνομα του Νουρεντίν, και μάλιστα κατάφερε να αντιμετωπίσει χωρίς τη βοήθειά του τον Αμάλριχο Α' της Ιερουσαλήμ. Το 1171 ο τελευταίος Φατιμίδης χαλίφης αλ-Ντιν πέθανε. Αυτό ήταν και το τέλος της δυναστείας των Φατιμιδών, αλλά και της επικράτησης των Σιιτών στην Αίγυπτο. Ο Σαλαντίν ήταν πλέον ο απόλυτος κυρίαρχος στην Αίγυπτο και κάτω από την εξουσία του η χώρα μετεστράφηκε πάλι προς το σουνιτισμό. Ο Σαλαντίν ασχολήθηκε με την ισχυροποίηση της Αιγύπτου, αναζωογονώντας την οικονομία της και αναδιοργανώνοντας το στρατό της. Παράλληλα παρουσίασε τάσεις ανεξαρτησίας από το Νουρεντίν σε τέτοιο βαθμό ώστε να φτάσουν ένα βήμα πριν από τον πόλεμο.Όμως το 1174 ο Νουρεντίν πέθανε, αφήνοντας ως διάδοχο το γιο του, ένα ανήλικο και ανίσχυρο αγόρι. Ο Σαλαντίν εκμεταλλευόμενος αυτήν την ευκαιρία επεξέτεινε το κράτος του στη Συρία και μέχρι το 1186 η εξουσία του μέχρι τη Μεσοποταμία, αλλά και την Υεμένη, ήταν αδιαμφισβήτητη. Μάλιστα το 1180 κατάφερε να καταστήσει υποτελή του τον σουλτάνο των Σελτζούκων του Ικονίου, Κιλίτζ Αρσλάν Β'.

Οι σχέσεις με τους σταυροφόρους Επεξεργασία

Όλον αυτό τον καιρό συγκρούστηκε πολύ λίγες φορές με τους σταυροφόρους και τις περισσότερες φορές τους νίκησε παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Βαλδουίνου Δ΄ της Ιερουσαλήμ. Το 1187 με αφορμή τις συνεχείς επιθέσεις του Ραϋνάλδου της Αντιόχειας στα καραβάνια προσκυνητών για τη Μέκκα επιτέθηκε στους σταυροφόρους και έκαψε το στόλο τους στην Ερυθρά θάλασσα. Ο βασιλιάς της Ιερουσαλήμ Γκυ των Λουζινιάν συγκέντρωσε τον σταυροφορικό στρατό και επεδίωξε να συγκρουστεί με τον Σαλαντίν. Όμως ο Σαλαντίν τον παρέσυρε μακριά από τις βάσεις του και τον κύκλωσε στο Χαττίν, όπου στις 4 Ιουλίου του 1187 ο σταυροφορικός στρατός καταστράφηκε και ο Γκυ καθώς και πολλοί σημαίνοντες σταυροφόροι συνελήφθησαν αιχμάλωτοι. Στη συνέχεια ο Σαλαντίν, χρησιμοποιώντας και τον Γκυ στις διαπραγματεύσεις, κατέλαβε είτε με συμφωνίες παράδοσης είτε με πολιορκία τα περισσότερα κάστρα και λιμάνια της Παλαιστίνης, και τελικά έφτασε στην Ιερουσαλήμ την οποία και κατέλαβε με συνθηκολόγηση στις 2 Οκτωβρίου 1187. Δεν μπόρεσε όμως να καταλάβει την Τύρο, την οποία υπερασπίστηκε με επιτυχία ο Κορράδος του Μομφεράτου. Στη συνέχεια περιέσφιξε τον κλοιό γύρω από την Αντιόχεια, καταλαμβάνοντας τη Λαοδίκεια και το Τζεμπελέ. Αργότερα, με την άφιξη των σταυροφόρων της Τρίτης Σταυροφορίας (1189-1192), ο Σαλαντίν υπέστη κάποιες ήττες, όπως την απώλεια της Άκρας μετά από μακρόχρονη πολιορκία και τις ήττες στις μάχες του Αρσούφ και της Γιάφας, αλλά κατάφερε να κρατήσει τους σταυροφόρους έξω από την Ιερουσαλήμ. Ειδικά στο πρόσωπο του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου, ο Σαλαντίν βρήκε έναν αντίπαλο που τον εκτιμούσε πολύ, όπως και ο Ριχάρδος εκτιμούσε τον Σαλαντίν. Ιστορίες για αυτούς λεγόταν για πολλά χρόνια τόσο στην Ευρώπη, όσο και στη Μέση Ανατολή.

Το τέλος των πολέμων-Θάνατος του Σαλαντίν Επεξεργασία

 
Ο τύμβος του Σαλαντίν κοντά στη βορειοδυτική γωνία του τεμένους των Ομεϋαδών, Δαμασκός, Συρία.

Τελικά τα δύο μέρη συμφώνησαν για ειρήνη το 1192, με την οποία το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ θα εκτεινόταν από την Τύρο μέχρι τη Γιάφα, ενώ το εσωτερικό της Παλαιστίνης θα το κρατούσε ο Σαλαντίν που δεσμευόταν να μην εμποδίζει τους χριστιανούς προσκυνητές από το να πηγαίνουν για προσκύνημα στον Πανάγιο Τάφο. Ο Σαλαντίν πέθανε στη Δαμασκό λίγους μήνες μετά, το 1193.

Ο Σαλαντίν πάντα φρόντιζε για το καλό των υπηκόων του.Τηρούσε πάντα τις συνθήκες με τους αντιπάλους του και τους φερόταν με σεβασμό. Συνήθως φερόταν με σεβασμό και στους αιχμαλώτους που συνελάμβανε, πράγμα αρκετά σπάνιο για εκείνη την εποχή. Κατάφερε να ανακτήσει την Ιερουσαλήμ μετά από 88 χρόνια χριστιανικής κυριαρχίας και έδωσε ένα ισχυρό χτύπημα στους σταυροφόρους που τους συγκλόνισε και που προετοίμασε την καταστροφή των σταυροφορικών ηγεμονιών παρά την ανάσα ζωής που τους έδωσε η Γ' Σταυροφορία.Το όνομά του έμεινε, ακόμη και ανάμεσα στους χριστιανούς, ως πρότυπο ανδρείας και ιπποτισμού και, σίγουρα, ήταν η πιο ένδοξη μορφή από τη μεριά του Ισλάμ για την εποχή των Σταυροφοριών.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Yaacov Lēv, Saladin in Egypt, σελ. 131, Brill (1999) ISBN 9004112219
  2. Jeffry R. Halverson, Steven R. Corman, H.L. Goodall Jr., Master Narratives of Islamist Extremism, σελ. 201, Palgrave Macmillan (2011) ISBN 0230117236
  3. Anne-Marie Eddé, Saladin, σελ. 17, Harvard University Press (2014), ISBN 978-0-674-28397-8
  4. Saladin Biography Bookrags
  5. Anne-Marie Eddé, Saladin, σελ. 382, Harvard University Press (2011), ISBN 978-0-674-05559-9

Πηγές Επεξεργασία

  • Για τη συγγραφή αυτού του άρθρου χρησιμοποιήθηκε το λήμμα Σαλαντίν του Παγκόσμιου Βιογραφικού Λεξικού της εγκυκλοπαίδειας της Εκδοτικής Αθηνών.

Πρωτογενείς πηγές Επεξεργασία

  • Bahā' al-Dīn Ibn Shaddād (2002). The Rare and Excellent History of Saladin. Ashgate. I
  • Imad ad-Din al-Isfahani (1888). C. Landberg, ed. Conquête de la Syrie et de la Palestine par Salâh ed-dîn (in French). Brill.

Δευτερογενείς πηγές Επεξεργασία

  • Bosworth, Clifford (1989). "Mahk-Mid". In Van Donzel, E.; Heinrichs, W.P.; Pellat, Ch. The Encyclopaedia of Islam VI. E.J. Brill.
  • Gabrieli, Francesco; Costello, E.J. (1984). Arab historians of the crusades. London: Routledge & Kegan. σελ. 362.
  • Gillingham, John (1999). Richard I. Yale English Monarchs. New Haven: Yale University Press. σελ. 378.
  • Grousset, René (1970). The epic of the Crusades. tr. Lindsay, Noël. New York: Orion Press.
  • Lane-Poole, Stanley (1906). Saladin and the Fall of the Kingdom of Jerusalem. Heroes of the Nations. London: G. P. Putnam's Sons.
  • Lyons, M.C.; Jackson, D.E.P. (1982). Saladin: the Politics of the Holy War. Cambridge University Press.
  • Minorsky, Vladimir (1953). Studies in Caucasian history. London: Cambridge University Press.
  • Nicolle, David (2011). Saladin: The Background, Strategies, Tactics and Battlefield Experiences of the Greatest Commanders of History. Osprey Publishing.
  • Rossoff, David (2001). Linas, Eli, ed. Where heaven touches earth: Jewish life in Jerusalem from medieval times to the present. Jerusalem: Guardian.
  • Runciman, Steven (1990). A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East 1100–1187 2 (2nd ed.). London: Penguin.
  • Ter-Ghevondyan, Aram N. (1965). Արաբական Ամիրայությունները Բագրատունյաց Հայաստանում (The Arab Emirates in Bagratuni Armenia) (in Armenian). Yerevan: Armenian Academy of Sciences.

Για περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

  • Gibb, H.A.R. (1973). The Life of Saladin: From the Works of Imad ad-Din and Baha ad-Din. Clarendon Press.
  • Hindley, Geoffrey (2007). Saladin: Hero of Islam. Pen & Sword.
  • Husain, Shahnaz (1998). Muslim heroes of the crusades: Salahuddin and Nuruddin. London: Ta-Ha.
  • Reston, Jr., James (2001). Warriors of God: Richard the Lionheart and Saladin in the Third Crusade. New York: Anchor Books.
  • Scharfstein, Sol; Gelabert, Dorcas (1997). Chronicle of Jewish history: from the patriarchs to the 21st century. Hoboken, N.J.: KTAV Pub. House.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία