Ιούλιος Καίσαρ (ταινία, 1953)

κινηματογραφική ταινία

Η ταινία Ιούλιος Καίσαρ (Πρωτότυπος τίτλος Julius Caesar γνωστό και ως William Shakespeare's Julius Caesar) είναι ιστορικό δραμα παραγωγής 1953 βασισμένη στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, σε σκηνοθεσία Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς. Ο Μάνκιεβιτς, που διασκεύσε ο ίδιος το έργο του Σαίξπηρ για τη μεγάλη οθόνη συγκέντρωσε μια πλειάδα αστέρων της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ για να συμμετάσχουν στην ταινία, μεταξύ των οποίων και τον Μάρλον Μπράντο, ο οποίος εμφανίζεται στο ρόλο του Μάρκου Αντώνιου και έλαβε την τρίτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του. Πλάι στον Μπράντο εμφανίζεται ο Τζέιμς Μέισον στο ρόλο του Βρούτου, ο Τζον Γκίλγκουντ στο ρόλο του Κάσσιου, ο Λούις Κάλχερν στο ρόλο του Ιούλιου Καίσαρα, η Γκριρ Γκάρσον στο ρόλο της Καλπούρνιας και η Ντέμπορα Κερ στο ρόλο της Πόρκιας. Η ταινία προτάθηκε για 5 βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας.

Ιούλιος Καίσαρ
ΣκηνοθεσίαΤζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς
ΠαραγωγήΤζον Χάουσμαν
ΣενάριοΤζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ (Θεατρικό)
ΠρωταγωνιστέςΜάρλον Μπράντο
Τζέιμς Μέισον
Τζον Γκίλγκουντ
Λούις Κάλχερν
Ντέμπορα Κερ
Έντμοντ Ο'Μπράιεν
Γκριρ Γκάρσον
ΜουσικήΜίκλος Ρόζα
ΦωτογραφίαΤζόζεφ Ράτενμπεργκ
ΜοντάζJohn Dunning
Εταιρεία παραγωγήςMetro-Goldwyn-Mayer
ΔιανομήMetro-Goldwyn-Mayer και Netflix
Πρώτη προβολήCountry flag 4/7/1953
Κυκλοφορία1953
Διάρκεια121 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Ο Μάρλον Μπράντο στους τίτλους αρχής της ταινίας
Ο Τζέιμς Μέισον στους τίτλους αρχής της ταινίας

Υπόθεση Επεξεργασία

 
Ο Τζον Γκίλγκουντ στους τίτλους αρχής της ταινίας

Μετά τη νίκη του επί του Πομπηίου, ο Ιούλιος Καίσαρ (Λούις Κάλχερν) επιστρέφει στη Ρώμη, όπου εκλέγεται Ύπατος για τέταρτη φορά και ισόβιος δικτάτορας. Η συγκέντρωση των εξουσιών στα χέρια του Καίσαρα οδηγεί μια ομάδα συγκλητικών, της οποίας αποτελεί μέλος μεταξύ άλλων και ο Βρούτος (Τζέιμς Μέισον) (τον οποίο ο Καίσαρας θεωρούσε γιο του), να οργανώσουν τη δολοφονία του επιφανούς αυτού άνδρα. Ο Καίσαρ παρά τις προειδοποιήσεις ενός μάντη (που του κάνει συστάσεις να προσέχει την ημέρα των Ειδών του Μαρτίου) και της συζύγου του Καλπούρνιας (Γκριρ Γκάρσον), παραβρίσκεται στο Καπιτώλιο την ημέρα που οι εχθροί του σκοπεύουν να τον δολοφονήσουν και τον σκοτώνουν μπροστά από το άγαλμα του Πομπήιου. Έπειτα βγαίνει στο βήμα ο Βρούτος για να καθησυχάσει το οργισμένο πλήθος και καταφέρνει να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους ήταν αναγκαίο κακό για την ασφάλεια της Ρώμης η δολοφονία του Καίσαρα. Το πλήθος φαίνεται να έχει ηρεμήσει μέχρι τη στιγμή που το βήμα παίρνει ο Μάρκος Αντώνιος (Μάρλον Μπράντο), φίλος του Καίσαρα και αντικρούει ένα προς ένα τα επιχειρήματα του Βρούτου. Έπειτα οι δολοφόνοι φεύγουν από τη Ρώμη και ο Μάρκος Αντώνιος με τη βοήθεια του θετού γιου του Καίσαρα, Οκταβιανού Αύγουστου προσπαθεί να τους εντοπίσει για να πάρει εκδίκηση. Η τελική μάχη δίνεται στους Φιλίππους.

Διανομή Ρόλων Επεξεργασία

Ο Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς επέλεξε τον Τζον Γκίλγκουντ για το ρόλο του Κάσσιου, αφού τον είδε να ερμηνεύει τον ίδιο ρόλο στην Αγγλία και έμεινε έκπληκτος. Πρώτη επιλογή του σκηνοθέτη για το Μάρκο Αντώνιο ήταν άλλος ένας Άγγλος ηθοποιός που εμφανιζόταν στην ίδια παράσταση πλάι στον Γκίλγκουντ στο ρόλο του Μάρκου Αντώνιου, ο Πολ Σκόφιλντ[1], αλλά ο Μάρλον Μπράντο που θεωρούνταν ο πιο εμπορικός, καθώς και ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς του Χόλιγουντ εκείνη την περίοδο, ενδιαφέρθηκε για το ρόλο. Ο Μπράντο δέχτηκε να περάσει από ακρόαση, εφόσον ο Μάνκιεβιτς επρόκειτο να του αναθέσει το ρόλο μόνο σε περίπτωση που το διάβασμά του ήταν επιτυχημένο. Η ακρόαση είχε αίσιο αποτέλεσμα για τον ηθοποιό, ο τύπος όμως υποδέχτηκε την επιλογή του Μπράντο στον πρωταγωνιστικό ρόλο με ανάμικτα συναισθήματα, καθώς μετά την ερμηνεία του στο Λεωφορείον ο Πόθος (A Streetcar Named Desire) είχε λάβει το παρατσούκλι Ο Μουρμούρας, λόγω της σιγανής του φωνής[2]. Ο ηθοποιός ζήτησε τη βοήθεια του Γκίλγκουντ, ο οποίος είχε ερμηνεύσει πολλά έργα του Σαίξπηρ στο θέατρο, για την προετοιμασία του[3]. Ο Μπράντο είναι ένας από τους λίγους Αμερικανούς ηθοποιούς που εμφανίζονται στην ταινία (με τους Τζέιμς Μέισον, Ντέμπορα Κερ, Τζον Γκίλγκουντ και Γκριρ Γκάρσον να είναι Βρετανοί).

Γυρίσματα Επεξεργασία

Ο Τζέιμς Μέισον ήταν ανήσυχος με το κάστινγκ του Μπράντο στην ταινία. Ο Μέισον είχε την επίγνωση ότι ο Μπράντο βρισκόταν στο μεταίχμιο της δημοτικότητας κι επίσης ερμήνευε τον πιο συμπαθητικό ρόλο, φοβόταν λοιπόν ότι επρόκειτο να τον επισκιάσει. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων προσέγγισε τον Μάνκιεβιτς, με τον οποίο ήταν φίλος εφόσον είχαν συνεργαστεί στην προηγούμενή του ταινία Υπόθεση Κικέρων (5 Fingers, 1952), ζητώντας του να απαγορέψει από τον Μπράντο να κυριαρχήσει στην ταινία και να στρέψει το επίκεντρο στον πραγματικό κεντρικό ήρωα της ταινίας, το Βρούτο, που υποδυόταν ο ίδιος[4]. Ο Μπράντο κατάλαβε την αλλαγή στη ροή των γυρισμάτων και απείλησε τον Μάνκιεβιτς με αποχώρηση, σε περίπτωση που συνέχιζε να κάνει κοντινά στο Μέισον (άφησε επίσης να εννοηθεί ότι υπήρχε σεξουαλικό ερωτικό τρίγωνο μεταξύ του Μάνκιεβιτς, του Μέισον και της συζύγου του Πάμελα)[4].

Κομμένη σκηνή Επεξεργασία

Η πρώτη προβολή της ταινίας περιείχε μια σκηνή στην οποία απεικονίζεται το λιντσάρισμα και η δολοφονία του ποιητή Κίννα από το οργισμένο πλήθος. Ο Κίννας έφερε το ίδιο όνομα με έναν από τους συνωμότες και το πλήθος τον σκότωσε χωρίς να ξέρει ότι επρόκειτο για άλλο άτομο.

Κριτικές Επεξεργασία

Ο Μάρλον Μπράντο έλαβε διθυραμβικές κριτικές για την ερμηνεία του, όπως επίσης κι ο Τζέιμς Μέισον. Παρόλα αυτά υπήρξαν και τα άτομα που δεν ήταν ικανοποιημένα από το ριζοσπαστικό τρόπο υποκριτικής του ηθοποιού όπως ο σκηνοθέτης Τζον Χιούστον και ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ. Ο Σπένσερ Τρέισι θεωρούσε ότι την καλύτερη ερμηνεία από ολόκληρο το καστ την έδωσε ο Έντμοντ Ο'Μπράιεν στο ρόλο του Κάσκα. Οι κριτικοί υποδέχτηκαν την ταινία με διθυράμβους[5].

Βραβεία Όσκαρ Επεξεργασία

Η ταινία προτάθηκε για πέντε βραβεία Όσκαρ και ο Μάρλον Μπράντο έλαβε την τρίτη συνεχόμενη υποψηφιότητά του στη σειρά για την ερμηνεία του. Έχασε όμως το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου από τον Γουίλιαμ Χόλντεν, που κρίθηκε νικητής για την ερμηνεία του στην ταινία του Μπίλι Γουάιλντερ Θάλαμος Εξόντωσης 17 (Stalag 17), ενώ η ταινία έχασε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας από το Όσο Υπάρχουν Άνθρωποι (From Here To Eternity, 1953) του Φρεντ Τσίνεμαν. Μοναδικό βραβείο που δόθηκε στην ταινία ήταν το Όσκαρ Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης[6].

Βράβευση:

  • Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης – Σέντρικ Γκίμπονς, Έντουαρντ Σι Καρφάνιο, Έντγουιν Μ. Γουίλις & Χιου Χαντ

Υποψηφιότητα:

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Kanfer, Stefan (2009). Somebody: The Reckless Life and Remarkable Career of Marlon Brando. New York: Random House. σελ. 109. ISBN 978-1-4000-7804-2. 
  2. Vaughan, Alden T., and Virginia Mason Vaughan (2012). Shakespeare in America. Oxford, New York: Oxford University Press. σελ. 167. ISBN 978-0-19-956638-9. 
  3. Gielgud, John (1979). An Actor and His Time. New York: Applause Books. σελ. 130. ISBN 1-55783-299-4. 
  4. 4,0 4,1 Porter, Darwin (2006). Brando Unzipped: A Revisionist and Very Private Look at America's Greatest Actor. Staten Island NY: Blood Moon Productions. σελ. 385. ISBN 978-0974811826. 
  5. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2014. 
  6. «NY Times: Julius Caesar». NY Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία