Ιωάννα Σπητέρη-Βεροπούλου
Η Ιωάννα Σπητέρη-Βεροπούλου (1920-2000) είναι γλύπτρια της μεταπολεμικής Ελλάδας και εκπρόσωπος του εξπρεσσιονισμού.
| Ιωάννα Σπητέρη Βεροπούλου | |
|---|---|
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ιωάννα Σπητέρη (Ελληνικά)[1] |
| Γέννηση | 1920[1] Αθήνα[1] |
| Θάνατος | 2000[1] |
| Κατοικία | Βενετία (1958–1963)[1] Παρίσι (1963–1975)[1] Αθήνα[1] Κυψέλη[2] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα[1] |
| Σπουδές | Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών[1] και Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών[1] |
| Ιδιότητα | γλύπτης[1] |
| Σύζυγος | Τώνης Σπήτερης[3] |
Βιογραφικό Επεξεργασία
Καταγόταν από τη Σμύρνη.[4] Το 1941 παντρεύτηκε τον τεχνοκριτικό Τώνη Σπητέρη. Σπούδασε νομικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και γλυπτική στην ΑΣΚΤ της Αθήνας (1947-1952), ως μαθήτρια του εξέχοντος γλύπτη Μιχαήλ Τόμπρου.[5][6] Μεταξύ 1958-1963 διέμεινε στη Βενετία και τα επόμενα δεκατρία χρόνια στο Παρίσι. Από το 1976 έζησε και εργάστηκε στην Αθήνα και το Παρίσι.[4] Παρουσίασε έργα της για πρώτη φορά σε ατομική έκθεση το 1960 και ακολούθησαν πολλές ακόμη στην Ελλάδα και το εξωτερικό.[6] Συμμετείχε σε εκθέσεις, όπως Greek Artists (Nέα Υόρκη, 1958), το Salon des Realites Nouvelles (1963, 1965) και η 8η Βiennale του Sao Paolo (1963). Τη δεκαετία του '80 η Σπητέρη και ο σύζυγος της, δώρισαν τα αρχεία, τη βιβλιοθήκη τους αλλά και έργα της καλλιτέχνιδας στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών στη Θεσσαλονίκη.[4][5] Πέθανε το 2000 στην Αθήνα.[6]
Η μαθητεία της πλάι στον Τόμπρο και η παραμονή της στο εξωτερικό επηρέασαν το καλλιτεχνικό ύφος της.[7] Κατατάσσεται στους εξπρεσσιονιστές καλλιτέχνες, με εμφανείς επιρροές, στα πρώιμα έργα της, από τον κυβισμό (γαλλ. cubisme). Τα ύστερα έργα της διακρίνονται από την προτίμηση για τις αυστηρά δομημένες γεωμετρικές μορφές και την αγάπη για το παιχνίδισμα της φωτοσκίασης που δημιουργεί το φυσικό φως στο εκάστοτε υλικό. Εργάστηκε κυρίως σε μέταλλο. Τα γλυπτά της ήταν συχνά μνημειακά και βρίσκονται σε δημόσιους χώρους στην Ελλάδα και στη Γαλλία. Άλλη πτυχή του έργου της ήταν ο σχεδιασμός κοστουμιών για θεατρικές παραστάσεις.[6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 www
.nationalgallery .gr /el /zographikh-monimi-ekthesi /painter /spiteri-ioanna .html. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2021. - ↑ www
.archaiologia .gr /blog /2015 /10 /08 /%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-le-corbusier /. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2022. - ↑ www
.culturenow .gr /ioanna-govanna-jeanne-spiteris-spiteri /. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2021. - ↑ 4,0 4,1 4,2 Μυρτσιωτη, Γιωτα (19 Απριλίου 2021). «Τιμή σε μια μεγάλη Ελληνίδα». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ 5,0 5,1 ««Ιωάννα-Giovanna-Jeanne Spiteris/Σπητέρη»». Τελλόγλειο. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 «Σπητέρη Ιωάννα». Εθνική Πινακοθήκη. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Συλλογικό έργο (2006). Εθνική Γλυπτοθήκη, Μόνιμη Συλλογή. Αθήνα: ΕΠΜΑΣ. σελ.254.
Πηγές Επεξεργασία
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Αντωνία Γιαννουδάκη, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ίδρυμα Ευριπίδη Κουτλίδη. Η συλλογή νεοελληνικής γλυπτικής και η ιστορία της 1900-2006 (διδακτορική διατριβή), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Τομέας Ιστορίας της Τέχνης, Θεσσαλονίκη 2009 (http://ikee.lib.auth.gr/record/115849) (8/5/2015)
- Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών. Ζωγράφοι - Γλύπτες - Χαράκτες, 16ος-20ός αιώνας, επιστημονική επιμέλεια Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος, τόμ. 4, Μέλισσα, Αθήνα 1997-2000
- Στέλιος Λυδάκης, Οι έλληνες γλύπτες. Η νεοελληνική γλυπτική. Ιστορία-τυπολογία-λεξικό γλυπτών, τόμ. 5, Μέλισσα, Αθήνα 1981
- Στέλιος Λυδάκης, Η νεοελληνική γλυπτική. Ιστορία, τυπολογία, Μέλισσα, Αθήνα, 2011
- Μιλτιάδης Μ. Παπανικολάου, Ιστορία της τέχνης στην Ελλάδα. Ζωγραφική και γλυπτική του 20ού αιώνα, εκδόσεις Αδάμ, 1999
- Ιωάννα Σπητέρη, «Τέχνη» Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία, 20 Μαρτ.-10 Απρ. 1963
- Ιωάννα Σπητέρη-Βεροπούλου, κείμενο Χρύσανθος Χρήστου, Πολύπλανο, Αθήνα 1981
- Βασίλης Τσεγκής, «Ευρηματικότητα και ποικιλία στο έργο της γλύπτριας Ιωάννας Σπητέρη», Ζυγός, τ. 45, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1981, σ. 68-71
- Δ.Α. Φατούρος, «Ιωάννα Σπητέρη, 1981», Θέματα Χώρου και Τεχνών, τ. 13, 1982, σ. 165-166
- Χρύσανθος Χρήστου – Μυρτώ Κουμβακάλη-Αναστασιάδη, Νεοελληνική γλυπτική 1800-1940, έκδοση Εμπορικής Τραπέζης της Ελλάδος, Αθήνα 1982
- Sculture di G. Spiteris, galleria Gian Ferrari, Milano, 8-17 maggio 1961
- Jeanne Spiteris, Tipografia Commerciale-Venezia, gennaio 1963
- G. Spiteris, galleria Bevilacqua la masa, Venezia, 18 giugno-1 luglio 1960
- G. Spiteris, Sculture, χ.χ.
- Giovanna Spiteris, Quadrante, 10-31 gennaio 1962