Ιωάννης Μόσχος (αγιογράφος)

Έλληνας ζωγράφος

Ο Ιωάννης Μόσχος (Ρέθυμνο, 1635/1644 - Βενετία 1721 ήταν Έλληνας Αγιογράφος του 17ου αιώνα που μετανάστευσε στην Δημοκρατία της Βενετίας. Ο άλλοι δύο διάσημοι Αγιογράφοι την ίδια περίοδο στην Κρητική Σχολή από την οικογένεια του ήταν ο Ηλίας Μόσχος και ο Λέος Μόσχος. Ο Λέος Μόσχος ταξίδευε συνεχώς σε όλες τις Βενετοκρατούμενες περιοχές και έφτασε στην Δημοκρατία της Βενετίας την ίδια περίοδο με τον Ιωάννη. Η συγγένεια που είχαν μεταξύ τους δεν είναι γνωστή με ακρίβεια, ο Ηλίας δεν ήταν πατέρας του όπως πίστευαν. Η τέχνη του Ιωάννη Μόσχου είχε στοιχεία τόσο από το Ελληνικό όσο και από το Βενετσιάνικο στυλ, την ίδια τέχνη χρησιμοποιούσαν και οι παλιότεροι Κρητικοί ζωγράφοι Μιχαήλ Δαμασκηνός και Ανδρέας Παβίας. Τα έργα του σχετίζονται με την Εκκλησία Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων και έχουν γίνει διάσημα με αντίγραφα σε ολόκληρο τον κόσμο. Το σημαντικότερο και το πιο διάσημο από τα έργα του ήταν "Η Σταύρωση".[1][2][3][4][5]

Ιωάννης Μόσχος
Γέννηση1635
Ρέθυμνο
Θάνατος1721
Βενετία
Ιδιότηταζωγράφος και αγιογράφος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Ιωάννης Μόσχος γεννήθηκε στο Ρέθυμνο της Κρήτης την περίοδο 1635-1644, μετανάστευσε στην Δημοκρατία της Βενετίας την δεκαετία του 1650. Η μόνη καταγραφή σχετίζεται με τον γάμο του στην Εκκλησία Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων με μια γυναίκα από το Ρέθυμνο την Εργίνα Κλαροτζανοπούλα, τους πάντρεψε ο διάσημος Κρητικός ζωγράφος Φιλόθεος Σκούφος. Στον γάμο ήταν παρόντες οι πασίγνωστοι Κρητικοί Αγιογράφοι, τα αδέλφια Εμμανουήλ Τζάνες και Κωνσταντίνος Τζάνες. Ο Λέος Μόσχος βρισκόταν την ίδια περίοδο μαζί τους στην Δημοκρατία της Βενετίας και συμμετείχε σε τρεις βαπτίσεις. Δεν υπάρχουν άλλες καταγραφές για τον ίδιο εκτός από τα έργα του που βρίσκονται στην Εκκλησία Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων. Οι ιστορικοί χρησιμοποίησαν τα υπογεγραμμένα έργα για να καταγράψουν το στυλ του καλλιτέχνη, η Σταύρωση έμοιαζε πολύ με τα έργα του Ανδρέα Παβία και το γενικότερο στυλ του ήταν το ίδιο με αυτό του Μιχαήλ Δαμασκηνού.[2] Η Δρακοπούλου και ο Χατζηδάκης ανακάλυψαν από δύο έγγραφα της εποχής ότι δεν ήταν γιος του Ηλία Μόσχου όπως πίστευαν μέχρι τότε χωρίς αποδείξεις. Στην πρώτη διαθήκη ο Ηλίας Μόσχος άφηνε όλη την περιουσία του την δεκαετία του 1660 στον αδελφό του Γεώργιο, στην δεύτερη στα δύο του παιδιά Γεώργιο και Μαρία. Σύμφωνα με το Νεο-Ελληνικό Ινστιτούτο διασώζονται 44 από τους πίνακες του.[6][7]

Καλλιτεχνικό έργο

Επεξεργασία

Η τέχνη του διέφερε από το στυλ του πατέρα του. Ωραιότατα έργα του εικονίζουν το βίο και τα θαύματα του Χριστού, και φυλάττονται σε ιδιωτικές συλλογές. Επίσης ο Άγιος Δονάτος στο Μουσείο Λοβέρδου. Έχει αγιογραφήσει την εκκλησία του Αγίου Αρσενίου στις Ριγγλάδες Κέρκυρας.

Οι μικρογραφικές συνθέσεις του πρωτοτυπούν, διότι δεν διατηρεί το σχέδιο, αλλά επεξεργάζεται άριστα τα πρόσωπα. Παράδειγμα αυτής της τέχνης του είναι η εικόνα της Αγίας Αικατερίνης που φέρει την επιγραφή «Ποίημα Ιωάννου Μόσχου».

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. http://pandektis.ekt.gr/dspace/handle/10442/163998
  2. 2,0 2,1 Hatzidakis & Drakopoulou 1997, σσ. 203–205
  3. Speake, Graham (2021). Encyclopedia of Greece and the Hellenic Tradition. London And New York: Rutledge Taylor & Francis Group. σ. 444
  4. Acheimastou-Potamianou, Myrtalē (1998). Icons of the Byzantine Museum of Athens. Athens, Greece: Ministry of Culture, Archaeological. σ. 266
  5. Chatzēdakēs, Manolēs (1985). Icons of Patmos Questions of Byzantine and Post-Byzantine Painting. Athens Greece: National Bank of Greece. σ. 192
  6. Hatzidakis & Drakopoulou 1997, σσ. 198–205
  7. Tsokkoy, Κ. Α. (2008). Aristotle University of Thessaloniki Philosophical School Refugees of the Cretan War (PDF). Thessaloniki, Greece: Aristotle University of Thessaloniki. σ. 167
  • Ιωάννης Χατζηιωάννου, επιμ. (1927). Πανελλήνιον Λεύκωμα Εθνικής Εκατονταετηρίδος 1821-1921 : Η χρυσή βίβλος του ελληνισμού. Τόμος Δ' Καλλιτεχνία. Εν Αθήναις: Τυποις Ανώνυμου Εταιρείας Εκδόσεων. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2010.