Ιωάννης Ούρεσης Δούκας Παλαιολόγος

Σέρβος ηγεμόνας και μοναχός
(Ανακατεύθυνση από Ιωάννης Ούρεσης)


Ο Ιωάννης Ούρεσης Δούκας Παλαιολόγος, σερβ. Јован Урош Немањић (απεβ. 1422/3) από τον Ζουπανικό Οίκο των Νεμάνιτς ήταν τσάρος της Θεσσαλίας (π. 1370-π. 1373), ώσπου αποσύρθηκε σε μονή. Αν και μεγαλωμένος ως γνήσιος Σέρβος, αντί του "επωνύμου" Νεμάνιτς, προτιμούσε το επώνυμο της γιαγιάς του Μαρίας Παλαιολογίνας, καθώς η Θεσσαλία κατοικείτο από Έλληνες.

Ιωάννης Ούρεσης Δούκας Παλαιολόγος
Δεξιά ο μοναχός Ιωάσαφ ως κτήτορας της μονής.
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1350 (περίπου)
Θάνατος1422 ή 1423
Μετέωρα
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΣερβική Ορθόδοξη Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμοναχός
Οικογένεια
ΤέκναAngelina de Grecia[1]
ΓονείςΣυμεών Ούρεσης Παλαιολόγος και Θωμαΐς Κομνηνή Αγγελίνα Παλαιολογίνα
ΑδέλφιαΜαρία Αγγελίνα Δούκαινα Παλαιολογίνα
ΟικογένειαΟίκος των Νεμάνια
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Ιωάννης-Ούρος ήταν ο πρωτότοκος γιος του Συμεών-Ούρου, που είχε αυτοανακηρυχθεί "αυτοκράτορας των Σέρβων και Ελλήνων" (γιου της Μαρίας Παλαιολογίνας) και της Θωμαΐδος Ορσίνι, κόρης του Ιωάννη Β΄ δεσπότη της Ηπείρου.

Το διάστημα 1369-72 διαδέχθηκε τον πατέρα του ως τιτουλάριος "αυτοκράτορας των Σέρβων και των Ελλήνων", αν και η εξουσία του περιοριζόταν στη Θεσσαλία. Ίσως είχε γίνει συγκυρίαρχος μαζί με τον πατέρα του από το 1359/60. Έπειτα από ένα διάστημα ετών, που δεν γνωρίζουμε επακριβώς, ο Ιωάννης-Ούρος παραιτήθηκε υπέρ του συγγενούς του Αλεξίου Αγγέλου Φιλανθρωπηνού και έγινε μοναχός.

Εισήλθε στη μοναστική κοινότητα, που είχε ιδρυθεί από τον πατέρα του στα Μετέωρα, με το όνομα Ιωάσαφ το 1381. Αν και είχε παραδώσει την εξουσία διακυβέρνησης, παρέμεινε ενεργός και με επιρροή. Το 1384-85 βοήθησε την αδελφή του Μαρία να κυβερνήσει την Ήπειρο, έπειτα από το τέλος του συζύγου της Θωμά Β΄ Πρελούμπου. Προικοδότησε τις μονές των Μετεώρων και τελικά έγινε επικεφαλής της τοπικής μοναστική κοινότητας, ανακαινίζοντας μονές ή κτίζοντας νέες στην περιοχή το διάστημα 1388-90. Τη δεκαετία του 1390 επισκέφθηκε το Άγιο Όρος και επέστρεψε το 1401. Απεβίωσε στα Μετέωρα το 1422/3.

Ο Ιωάννης-Ούρος ήταν ο τελευταίος "αυτοκράτορας των Σέρβων και των Ρωμαίων" και ο τελευταίος Σέρβος ηγεμόνας της Θεσσαλίας. Ο συγγενής του Αλέξιος Άγγελος Φιλανθρωπηνός τον διαδέχθηκε (1373-90) και αναγνώρισε την επικυριαρχία της Κωνσταντινούπολης. Ο γιος αυτού Μανουήλ που τον διαδέχθηκε (1390-93), απώλεσε τη Θεσσαλία στον Βαγιαζίτ Α΄ ηγεμόνα των Οθωμανών.

Νεότερος αδελφός του ήταν ο Στέφανος-Ούρος, που ίσως κατείχε τα Φάρσαλα ως φέουδο. Αν και απεβίωσε αρκετά μετά από τον Ιωάννη-Ούρο, δεν τον διαδέχθηκε ως ηγεμόνας της Θεσσαλίας.

Οικογένεια Επεξεργασία

Νυμφεύτηκε μία κόρη του κόμη Ράντοσλαβ Χλάπεν, Σέρβου κυρίαρχου στη Μακεδονία και της θυγατέρας του Τσάρου Ντούσαν και χήρας του Γρηγορίου Πρελιούμπου, πριγκίπισσας Ειρήνης της Σερβίας, δούκισσας της Καστοριάς η οποία ήταν πρώτη του ξαδέρφη και είχε τέκνα:

Αναφορές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Nicolas Cheetham, Mediaeval Greece, Yale University Press, 1981.
  • Ferjančić, Božidar (1974). Тесалија у XIII и XIV веку [Thessaly in the 13th and 14th Centuries] (in Serbian). Belgrade: Византолошког институт САНУ.
  • Fine, John Van Antwerp (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor: University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-08260-5.
  • Polemis, Demetrios I. (1968). The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography. London: Athlone Press.
  • Brook, Lindsay L (1989): "The problematic ascent of Eirene Kantakouzene Brankovic", Studies in Genealogy and Family History in Tribute to Charles Evans, published in Salt Lake City 1989
  • Soulis, George C. (1995). The Serbs and Byzantium during the reign of Emperor Stephen Dušan (1331–1355) and his successors. Dumbarton Oaks. ISBN 0-88402-137-8.