Ιωσήφ Φερδινάνδος της Βαυαρίας

Ο Ιωσήφ Φερδινάνδος της Βαυαρίας (γερμ. Joseph Ferdinand von Bayern, 28 Οκτωβρίου 1692 – 6 Φεβρουαρίου 1699) από τον Οίκο του Βίττελσμπαχ ήταν γιος του Εκλέκτορα της Βαυαρίας.

Ιωσήφ Φερδινάνδος της Βαυαρίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	28  Οκτωβρίου 1692 Βιέννη
Θάνατος	6  Φεβρουαρίου 1699 Βρυξέλλες
Αιτία θανάτου	Ευλογιά
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Βρυξέλλες
Χώρα πολιτογράφησης	Εκλεκτοράτο της Βαυαρίας
Θρησκεία	Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γερμανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Γονείς	Μαξιμιλιανός Β' και Μαρία Αντωνία της Αυστρίας
Αδέλφια	Κλήμης Αύγουστος της Βαυαρίας Ιωάννης Θεόδωρος της Βαυαρίας, επίσκοπος Κάρολος Ζ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φερδινάνδος Μαρία Ιννοκέντιος της Βαυαρίας, στρατηγός Emmanuel-François-Joseph de Bavière Φίλιππος-Μαυρίκιος της Βαυαρίας Μαρία-Άννα-Καρολίνα της Βαυαρίας
Οικογένεια	Οίκος του Βίττελσμπαχ
Σχετικά πολυμέσα

Νεανική ζωή

Ο Ιωσήφ Φερδινάνδος Λεοπόλδος Αντώνιος Φραγκίσκος Γαϊτανός Συμεών Θαδδαίος Ιγνάτιος Ιωακείμ Γαβριήλ γεννήθηκε στη Βιέννη στις 28 Οκτωβρίου 1692, ως γιος του Μαξιμιλιανού Β΄ Εμμανουήλ της Βαυαρίας και της Μαρίας Αντωνίας της Αυστρίας, κόρης του Λεοπόλδου Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ως εκ τούτου, ήταν δισέγγονός του Φιλίππου Δ΄ της Ισπανίας και μικρανιψιός του Καρόλου Β΄ της Ισπανίας.

Η μητέρα του απεβίωσε αμέσως μετά τη γέννησή του και αφέθηκε στα χέρια του πάππου του, αυτοκράτορα Λεοπόλδου Α΄, καθώς ο πατέρας του βρισκόταν στις Βρυξέλλες, όπου υπηρετούσε ως κυβερνήτης των Ισπανικών Κάτω Χωρών από τον Μάρτιο του 1692. Στις 2 Μαΐου 1693 ο Ιωσήφ Φερδινάνδος, συνοδευόμενος από το πρώην οικιακό προσωπικό της μητέρας του, αναχώρησε από τη Βιέννη για το Μόναχο, όπου έφτασε στις 2 ή 3 Ιουνίου.

Κληρονόμος του Καρόλου Β'

Η μητέρα του Καρόλου Β΄, Μαριάννα της Αυστρίας, υποστήριξε την υποψηφιότητα του Μαξιμιλιανού Β΄ Εμμανουήλ της Βαυαρίας, συζύγου της εγγονής της Μαρίας Αντωνίας, και στη συνέχεια εκείνη του Ιωσήφ Φερδινάνδου (ο οποίος καταγόταν από τον πρώτο βασιλιά των Αψβούργων στην Ισπανία, Φίλιππο Α΄ της Καστίλλης, από 31 διαφορετικούς τρόπους). Ο βαυαρικός ισχυρισμός βρήκε πολλούς υποστηρικτές μεταξύ των ευγενών, που ήταν δυσαρεστημένοι με τη γερμανική μερίδα της Μαρίας Άννας του Παλατινάτου-Νόιμπουργκ, της συζύγου του Καρόλου Β΄. Στην επιθανάτιο κλίνη του, ο Λεοπόλδος Α΄ είχε αναγκάσει την κόρη του, Μαρία Αντωνία (τη μητέρα του Πρίγκιπα), να παραιτηθεί από τα κληρονομικά της δικαιώματα, προκειμένου να περιορίσει τις εξουσίες του νεογέννητου.

Από αυτά τα γεγονότα ξεκίνησε ένας πόλεμος μεταξύ των δύο γυναικών, της βασιλομήτορος Μαριάννας και της συζύγου Μαρίας Άννας. Η περίοδος μεταξύ 1693 και 1696 (η χρονιά του τέλους της βασιλομήτορος) ήταν χρόνια συνεχών πολιτικών εντάσεων και πολιτικών μηχανορραφιών. Η γερμανική μερίδα που σχηματίστηκε γύρω από τη βασίλισσα, κέρδισε το μίσος των ευγενών. Σύμφωνα με φήμες που κυκλοφόρησαν στην Αυλή υπήρχε μία συνωμοσία, που είχε σκοπό να περιορίσει τη βασίλισσα και να φέρει τον πρίγκιπα Ιωσήφ Φερδινάνδο στη Μαδρίτη, για να τοποθετηθεί στον θρόνο υπό την αντιβασιλεία της βασιλομήτορος και των κύριων υποστηρικτών της.

Η βασιλομήτωρ απεβίωσε στις 16 Μαΐου 1696. Ο θρίαμβός της ήταν μία μεταθανάτια υπογεγραμμένη διαθήκη, στην οποία ο γιος της, Κάρολος Β΄, όριζε τον Σεπτέμβριο του 1696 τον ανιψιό του Ιωσήφ Φερδινάνδο της Βαυαρίας ως διάδοχο της μοναρχίας. Στο Κρατικό Συμβούλιο της 13ης Ιουνίου 1696 αποφασίστηκε μία ενδιάμεση θέση μεταξύ των Γάλλων και των αυτοκρατορικών υποψηφίων για διαδοχή, στην οποία ο Ιωσήφ Φερδινάνδος εμφανιζόταν ως ο καλύτερος υποψήφιος για τη διαδοχή. Στο τέλος ο Κάρολος Β΄ έγραψε μία διαθήκη, στην οποία ανακήρυξε τον Πρίγκιπα ως διάδοχό του.

Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, ο Κάρολος Β΄ είχε μία σοβαρή υποτροπή και έτσι το Κρατικό Συμβούλιο αποφάσισε να αναγκάσει τον βασιλιά να υπογράψει τη διαθήκη τον Ιούνιο. Ο βασιλιάς είχε υποτροπή και στις 9 Οκτωβρίου, οπότε το Συμβούλιο της Επικρατείας συνήλθε εκ νέου. Σε εκείνη τη συνάντηση η βαυαρική μερίδα πήρε τη διαθήκη και ο καρδινάλιος Πορτοκαρέρο ανάγκασε τον βασιλιά Κάρολο Β΄ να υπογράψει τη διαθήκη υπέρ του πρίγκιπα της Βαυαρίας: μόνο ο ναύαρχος της Καστίλλης, ο κοντόσταυλος και τρία μέλη υποστήριξαν τον αρχιδούκα Κάρολο.

Κατά τη διάρκεια της ανηλικιότητας του Ιωσήφ Φερδινάνδου, η αντιβασιλεία που συγκροτήθηκε με τη διαθήκη, όρισε ένα διοικητικό συμβούλιο, που υποστήριξε τη Μαριάννα της Αυστρίας κατά την ανηλικιότητα του Καρόλου Β΄, με επικεφαλής τον καρδινάλιο Πορτοκαρέρο ως τον αντιβασιλέα-Κυβερνήτη που θα είχε πολύ ευρείες εξουσίες.

Η πεισματική υπεράσπιση του υποψηφίου από τον φιλο-βαυαρό καρδινάλιο Πορτοκαρέρο, έγινε βασική πολιτική των τελευταίων ετών της βασιλείας του Καρόλου Β΄. Ο καρδινάλιος εμπόδισε τον Κάρολο Β΄ να υποκύψει στην επιρροή της συζύγου του, και πιθανώς να καλέσει ένα Κοινοβούλιο για να τροποποιήσει τη διαθήκη.

Στις αρχές του 1698 ο Πορτοκαρέρο παρουσίασε στον βασιλιά μία νέα έκθεση του Κρατικού Συμβουλίου υπέρ της Διαδοχής της Βαυαρίας. Ο μονάρχης ήθελε να συμβουλευτεί τον πάπα Ιννοκέντιο ΙΒ΄, ο οποίος φέρεται να ήταν επίσης φιλο-βαυαρός. Ήταν σε τέτοιες συνθήκες, που ο βασιλιάς επιβεβαίωσε τη διαθήκη του:

Δηλώνω νόμιμο διάδοχό μου σε όλα τα βασίλεια, πολιτείες και κυριαρχίες μου, τον εκλεκτορικό πρίγκιπα Μαξιμιλιανό-Ιωσήφ, μοναχογιό της αρχιδούκισσας Μαρίας-Αντωνίας, ανιψιάς μου, και εκλέκτορα δούκα της Βαυαρίας, που είναι επίσης το μοναχοπαίδι της αυτοκράτειρας Μαργαρίτας, της αδελφής μου, που παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα, τον θείο μου, πρώτον στη γραμμή διαδοχής σε όλα τα βασίλειά μου, που έχω από τη διαθήκη του βασιλιά, του κυρίου και πατέρα μου, σύμφωνα με τους νόμους εκείνων των βασιλείων, όπως έχει ειπωθεί. Αποκλείω τη βασίλισσα της Γαλλίας, την αδελφή μου. Επομένως ο εν λόγω εκλογικός πρίγκιπας Ιωσήφ-Φερδινάνδος ορίζεται ως μοναδικός κληρονόμος αυτού του δικαιώματος, ένας άνθρωπος που είναι πιο κοντινός μου στην πιο άμεση και ευθεία γραμμή, να είναι ο νόμιμος διάδοχός μου σε όλα αυτά...

Η Μαρία Άννα του Παλατινάτου-Νόιμπουργκ αντέδρασε κατά της διαθήκης με την κατάληψη της Καταλονίας και τα γερμανικά στρατεύματα στάλθηκαν στο Τολέδο και τη Μαδρίτη, ενώ ο εξάδελφός της, Γεώργιος της Έσσης-Ντάρμστατ ετοιμάστηκε να φύγει από τη Βαρκελώνη με τα στρατεύματά του. Ο Γάλλος πρέσβης στη Μαδρίτη, Ανρί, Δούκας του Αρκούρ, συνάντησε 6000 στρατιώτες, που είχαν φτάσει στη Μαδρίτη έτοιμοι να επέμβουν.

Ο Μαξιμιλιανός Β΄ Εμμανουήλ της Βαυαρίας έστειλε τον γιο του να έρθει στις Βρυξέλλες, με την πρόθεση ότι θα ορκιστούν τα κράτη της Φλάνδρας με το τέλος του Καρόλου Β΄. Ο Ιωσήφ Φερδινάνδος ήρθε στη φλαμανδική πρωτεύουσα στις 23 Μαΐου 1698. Εν τω μεταξύ ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ συμφώνησε στη Χάγη με τις ναυτικές δυνάμεις, για τη διανομή των εδαφών του Ισπανικού Στέμματος με το τέλος του Καρόλου Β΄: η συνθήκη υπογράφηκε με την Αγγλία στις 8 Σεπτεμβρίου και τις Ηνωμένες Επαρχίες στις 11 Οκτωβρίου. Προέβλεπε ότι τα βασίλεια της χερσονήσου, με εξαίρεση το Γκιπούθκοα, συν τις Ινδίες θα πήγαιναν στον Ιωσήφ-Φερδινάνδο (άρθρο 5), ο αρχιδούκας Κάρολος θα λαμβανε το Μιλάνο (άρθρο 6), ενώ ο Λουδοβίκος μεγάλος δελφίνος της Γαλλίας θα κρατούσε στην κατοχή του τα βασίλεια της Νάπολης και της Σικελίας, το κράτος του Πρεσίντι και το μαρκηζάτο του Φινάλε.

Το τέλος

Ωστόσο, ο Ιωσήφ Φερδινάνδος απεβίωσε στις 3 Φεβρουαρίου 1699, σε ηλικία έξι ετών, αφήνοντας και πάλι αβέβαιη την Ισπανική Διαδοχή. Το τέλος του ήταν εντελώς ξαφνικό: τον Ιωσήφ Φερδινάνδο τον έπιασαν επιληπτικές κρίσεις, εμετοί και παρατεταμένη απώλεια των αισθήσεων. Φημολογήθηκε ότι είχε δηλητηριαστεί, αλλά τίποτε δεν έχει αποδειχθεί. Κηδεύτηκε στις Βρυξέλλες. Μαζί του τελείωσε η πιο απομακρυσμένη καταγωγή από τον γάμο του Φιλίππου Δ΄ της Ισπανίας και της δεύτερης συζύγου και ανιψιάς του Μαριάννας της Αυστρίας.