Καλλίνικος (ο εν Γάγγραις)

Ο Καλλίνικος ο εν Γάγγραις είναι άγιος και Μεγαλομάρτυρας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μαρτύρησε στην πόλη Γάγγρα της Παφλαγονίας. Η μνήμη του τιμάται στις 29 Ιουλίου.

Καλλίνικος ο εν Γάγγραις
Γενικές πληροφορίες
Αιτία θανάτου	θάνατος στην πυρά
Eορτασμός αγίου	29 Ιουλίου
Πληροφορίες ασχολίας

Ο βίος του κατά τη χριστιανική παράδοση

Ο Μεγαλομάρτυρας Καλλίνικος καταγόταν από εύπορη οικογένεια και ήταν γνωστικός, λόγιος και σπουδαίος ρήτορας. Σε νεαρή ηλικία κατηχήθηκε στον χριστιανισμό και στη συνέχεια με πίστη και αφοσίωση στο Θείο Λόγο άρχισε να κηρύττει αυτόν ξεκινώντας από την πόλη Γάγγρα. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων είχε εκχριστιανιστεί οπότε και συνέχισε τη διδασκαλία του σε παρακείμενες πόλεις φθάνοντας και στην πολυάνθρωπη Άγκυρα της Γαλατίας.
Εκεί όταν ενημερώθηκε ο διοικητής της πόλης Σακερδώς, ότι κάποιος ξεσηκώνει τα πλήθη εναντίον των πατρογονικών θεών διαταράσσοντας τη θρησκευτική τάξη, διέταξε τη σύλληψή του. Κατά την ανάκριση που του έκανε στη συνέχεια ο ίδιος ο διοικητής, και διαπιστώνοντας την ακλόνητη πίστη του Καλλινίκου, διέταξε να τον υποβάλλουν σε διάφορα μαρτύρια. Ο Καλλίνικος αντίθετα αποδέχονταν αυτά καρτερικά και προκαλούσε τον διοικητή για ακόμη περισσότερα, θεωρώντας τα αθλήσεις πίστης.

Τότε ο διοικητής, μη θέλοντας να τον θανατώσει στην πόλη αυτή, διέταξε στρατιώτες να τον μεταφέρουν πεζοπορώντας στη Γάγγρα και εκεί να τον θανατώσουν, προκειμένου οι εκεί οπαδοί του να σωφρονιστούν. Τότε οι στρατιώτες ιππεύοντας εκείνοι άλογα παρέλαβαν τον Καλλίνικο δέσμιο, συρόμενο με σχοινί, και ξεκίνησαν τη μεταγωγή. Ήταν καλοκαίρι και την ημέρα εκείνη ο ήλιος ήταν πολύ καυστικός, ο δε δρόμος τελείως άνυδρος. Γρήγορα οι στρατιώτες άρχισαν να διψούν, το ίδιο και τα άλογα μέχρι σε σημείο να πέσουν κάτω έτοιμα να πεθάνουν. Βλέποντας οι στρατιώτες τον Καλλίνικο να στέκεται όρθιος και να τους παρακολουθεί χωρίς καμία αίσθηση δίψας, θαυμάζοντάς τον άρχισαν να τον εκλιπαρούν να τους σώσει λέγοντάς του: «Άγιε μη θυμάσαι τα όσα κακά σου κάναμε, λυπήσου μας και σώσε μας απ΄ αυτή την κάψα, δεν έχουμε άλλη ελπίδα σωτηρίας».
Τότε ο Καλλίνικος, παρακαλώντας με πίστη τον Θεό να βοηθήσει τους στρατιώτες, έκανε να ξεπηδήσει από το ξερό έδαφος πίδακας νερού. Μετά το θαύμα εκείνο οι στρατιώτες, αφού συνήλθαν, δεν ήξεραν στη συνέχεια τι να πράξουν, φοβούμενοι όμως τις συνέπειες της μη εκτέλεσης της διαταγής πέβαλαν τον μάρτυρα πάνω σε άλογο και συνέχισαν προς Γάγγρα, σκεπτόμενοι στη διαδρομή τι να κάνουν.

Φθάνοντας τελικά έξω από τα τείχη της πόλης σταμάτησαν για να συσκεφτούν, χωρίς να μπορούν να πάρουν μια τελική απόφαση. Τότε ο Καλλίνικος τους συμβούλευσε να εκτελέσουν τη διαταγή, προκειμένου να μην υποστούν και αυτοί τη θανατική ποινή, αλλά και για τον ίδιο που ήταν έτοιμος, από τον πρόσκαιρο θάνατο, να μεταβεί στην αθάνατη ζωή.
Έτσι οι στρατιώτες συνέχισαν και, παρά την πύλη των τειχών της Γάγγρας όπου υπήρχε καμίνι, άναψαν μεγάλη φωτιά όπου και έριξαν σ΄ αυτό τον Καλλίνικο που δοξολογούσε τον Θεό.

Υμνολογία

Απολυτίκιο Μεγαλομάρτυρος Καλλινίκου

Κλήσιν σύνδρομον έχων τον βίον,
νίκην κάλλιστον, ήρας εν άθλοις,
καταλλήλως γεγονώς ό προσκέκλησαι
συ γαρ καλώς τον αγώνα τελέσας σου,
ως νικητής εδοξάσθης Καλλίνικε.
Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε,
δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Κοντάκιο Μεγαλομάρτυρος Καλλινίκου

Ταις επομβρίαις των ενθέων σου λόγων
της ασεβείας κατασβέσας τη φλόγα
μαρτυρικοίς διέλαμψας αγώσι σοφέ
όθεν και εισέδραμες τη καμίνω προθύμως,
εκβοών Καλλίνικε, τω ισχύν σοι διδόντι,
εν τω φώτι με ίθυνον τω σω,
τον εν πυρί Σε, Χριστέ μεγαλύναντα.

Μεγαλυνάριον Μεγαλομάρτυρος Καλλινίκου

Άνθραξι των λόγων σου των σοφών,
ύλην ασεβείας καταφλέξας αθλητικώς,
ως τερπνή θυσία, δια πυρός προσήχθης,
Καλλίνικε παμμάκαρ, τω Αθλοθέτη σου.

Σημειώσεις

• Το αρχαιότερο κείμενο του βίου του μεγαλομάρτυρα Καλλινίκου σώζεται στην Λαύρα της Ιεράς Μονής Ιβήρων, καθώς και σε άλλες Μονές του Αγίου Όρους που αρχίζει με τη φράση "Της ειδωλικής μανίας επικρατούσης". Σε απλοποιημένη μορφή μετέφερε ο Αγάπιος στην "Καλοκαιρινήν" με την ονομασία Άγιος Μάρτυς Καλλίνικος. Στη νεότερη απόδοση μνημονεύεται ως Μεγαλομάρτυς Καλλίνικος, ή Άγιος Καλλίνικος.
• Την ακολουθία του Μεγαλομάρτυρα Καλλινίκου φέρεται να συμπλήρωσε ο Πατήρ Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.

Πηγές

• "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.10ος, σελ.117
• "Μέγας Συναξαριστής" τομ.Ζ΄, σελ.584-590.