Κεραμωτή Νάξου

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 37°06′31″N 25°30′55″E / 37.10861°N 25.51528°E / 37.10861; 25.51528

Η Κεραμωτή είναι χωριό της κεντρικής-ορεινής Νάξου σε υψόμετρο 470-500 μέτρων και 58 κατοίκους (απογραφή 2011).[1] Διοικητικά υπάγεται στο δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων της Περιφερειακής Ενότητας Νάξου της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου (κατά το Σχέδιο Καλλικράτης). Έχει χαρακτηριστεί από το 1988 παραδοσιακός οικισμός.[2][3]

Κεραμωτή
Νότια άποψη της Κεραμωτής Νάξου
Κεραμωτή is located in Greece
Κεραμωτή
Κεραμωτή
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΝοτίου Αιγαίου
Περιφερειακή ΕνότηταΝάξου
ΔήμοςΝάξου & Μικρών Κυκλάδων
Δημοτική ΕνότηταΔρυμαλίας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΝησιά Αιγαίου Πελάγους
ΝομόςΚυκλάδων
Υψόμετρο470-500
Πληθυσμός
Μόνιμος56
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
ΠολιούχοςΆγιος Ιωάννης Θεολόγος
Ονομασία κατοίκωνΚεραμιώτης - Κεραμιώτισσα
Ταχ. κώδικας84300
Τηλ. κωδικός22850
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Παλαιότερα ανήκε στην άλλοτε επαρχία Νάξου του νομού Κυκλάδων. Από το 1999 έως το 2010 σύμφωνα με την τότε διοικητική διαίρεση της Ελλάδας αποτελούσε έδρα κοινότητας του δήμου Δρυμαλίας. Από 1 Ιανουαρίου 2011 αποτελεί ιδία έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας Δρυμαλίας, του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.
Η Κεραμωτή μαζί με την Απείρανθο, Κόρωνο και Κωμιακή αποτελούν τα σμυριδοχώρια (εξόρυξης σμύριδας) της Νάξου. Κατά την απογραφή του 2001 είχε 76 κατοίκους. Βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του νησιού και συνδέεται μέσω της διασταύρωσης Σταυρού Κεραμωτής με τρεις επαρχιακούς δρόμους με τα χωριά Απείρανθο, Κόρωνο, Κυνίδαρο και Μονή. Το όνομά της πιθανόν να οφείλεται στη μορφή οικισμού που μοιάζει ως κέραμος να επιστέφει χαμηλού λόφου.

Βόρεια και Νότια της Κεραμωτής δημιουργούνται οι δύο σημαντικοί ποταμοί της Νάξου ο ένας από το όρος Κόρωνος και ο άλλος από το όρος Φανάρι. Οι δύο αυτοί ποταμοί συνδέονται στο δυτικό άκρο του χωριού στη θέση "διποτάματα" οπότε και συνεχίζει ενιαία το δυτικό ρου, δημιουργώντας το μοναδικό καταράκτη στη Νάξο ύψους 6 μέτρων, όπου συνεχίζοντας φθάνει στο χωριό Εγγαρές αρδρεύοντας τη περιοχή πριν καταλήξει στη θάλασσα.

Κατταρράκτης στην Κεραμωτή Νάξου.

Ο κάτοικος ονομάζεται Κεραμιώτης - Κεραμιώτισσα. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία και η μελισσοκομία. Διαθέτει μονοθέσιο δημοτικό σχολείο, που σήμερα παραμένει κλειστό λόγω έλλειψης παιδιών. Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο όπου και στο περίβολο του ναού υφίσταται και εμπλουτίζεται λαογραφικό μουσείο. Η ηλεκτροδότηση του χωριού έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ενώ η οδική σύνδεση του χωριού με τον οδικό άξονα Χώρας - Απειράνθου - Απόλλωνα, στη δεκαετία του 1970 με επιχορήγηση της Νομαρχίας Κυκλάδων.Στην ίδια αυτή δεκαετία έγινε και η υδροδότηση όλων των οικιών.

Τουριστικού ενδιαφέροντος σημεία στη Κεραμωτή αποτελούν η παλιά γέφυρα του νότιου ποταμού, ο νερόμυλος, το παλαιο "λιοτρίβι" στη πλατεία ("πλάτσα") του χωριού και βεβαίως οι πηγές των δύο ποταμών.

Πληθυσμιακή εξέλιξη

Επεξεργασία
Έτος Πληθυσμός Πηγές
1835 47 [4]
1879 197 [5]
1889 203 [6]
1896 217 [7]
1907 223 [8]
1920 251 [9]
1928 286 [10]
1940 251 [11]
1951 203 [12]
1961 195 [13]
1971 123 [14]
1981 106 [15]
1991 119 [16]
2001 67 [17]
2011 58 [1]

Διοικητικές μεταβολές

Επεξεργασία
  • Το 1835, με 47 κατοίκους (11 οικογένειες), προσαρτάται στον νεοϊδρυθέντα δήμο Κορωνίδος της επαρχίας Νάξου, με έδρα τον οικισμό της Κωμιακής (Κορωνίδας).[18][19]
  • Το 1840, οι δήμοι της επαρχίας Νάξου μειώθηκαν από 10 σε 7. Ο δήμος Κορωνίδος είναι από αυτούς που καταργούνται και ο οικισμός της Κεραμωτής προσαρτάται στο δήμο Απειράνθου.[20]
  • Το 1858, ο δήμος Κορωνίδος επανασχηματίζεται και ο οικισμός της Κεραμωτής προσαρτάται στο δήμο Κορωνίδος.[21]
  • Το 1912, ο δήμος της Κορωνίδος καταργείται και οικισμός αποσπάται από το δήμο Κορωνίδος και προσαρτάται στην κοινότητα Βόθρων (Κορώνου).[22]
  • Το 1931, ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Κορώνου και και ορίζεται έδρα της κοινότητας Κεραμωτής που δημιουργείται.[23]
  • Το 1997, με την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστριας (νόμος 2539/97), η κοινότητα Κορωνίδος καταργείται και ο οικισμός προσαρτάται στο νεοσύστατο δήμο Δρυμαλίας με έδρα τον οικισμό Χαλκείο.[24] Συγκεκριμένα, με το πρόγραμμα Καποδίστριας αποτελούσε το Δημοτικό Διαμέρισμα Κεραμωτής, του Δήμου Δρυμαλίας, του νομού Κυκλάδων, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Νήσων Αιγαίου Πελάγους.[17]
  • Το 2010, με την εφαρμογή του προγραμματος Καλλικράτης (νόμος 3852/2010), καταργείται ο δήμος Δρυμαλίας και ο οικισμός προσαρτάται στο νεοσύστατο δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων.[25]

Σήμερα, μετά τη τελευταία μεταβολή του 2010 (πρόγραμμα Καλλικράτης), αποτελεί την Τοπική Κοινότητα Κεραμωτής, που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Δρυμαλίας, του δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, της περιφερειακής ενότητας Νάξου (του πρώην νομού Κυκλάδων), στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.[1]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10848 (σελ. 374 του pdf), και σε μορφή Excel «Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.» στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ Αρχειοθετήθηκε 2018-07-06 στο Wayback Machine.. Αρχειοθετήθηκε 24/11/2017. Ανακτήθηκε 09/01/2018.
  2. «ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΝΑΞΟY» από old.domiki.gr. Αρχειοθετήθηκε 01/09/2018. Ανακτήθηκε 31/08/2018.
  3. «ΦΕΚ-504Δ-14/06/1988» από αναζήτηση ΦΕΚ. Ανακτήθηκε 31/08/2018.
  4. ΦΕΚ Α4/1835 σελ. 31 και 38 (σελ. 3 και 10 του pdf ) από ΕΕΤΑΑ. Δημοσιεύθηκε 26 Φεβρ.1835. Αρχειοθετήθηκε 08/03/2018. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
  5. Ο οικισμός αναγράφεται ΚωμιακήΠληθυσμός 1879», Μέρος τρίτον σελ. 97 (σελ. 182 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 25/04/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  6. Ο οικισμός αναγράφεται Κωμιακή. «Πληθυσμός: απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889», σελ. 109 (σελ. 132 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/11/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  7. «Στατιστικά αποτελέσματα της απογραφής του πληθυσμού κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896», σελ. 124 (σελ. 230 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/11/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  8. «Στατιστικά αποτελέσματα της γενικής απογραφής του πληθυσμού κατά την 27 Οκτωβρίου 1907», σελ. 408 (σελ. 411 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/11/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  9. «Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφή της 19 Δεκεμβρίου 1920», σελ. 182 (σελ. 203 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/06/2015. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  10. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαϊου 1928», σελ. 215 (σελ. 235 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ.Αρχειοθετήθηκε 04/03/2016. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  11. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940», σελ. 243 (σελ. 267 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 25/04/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  12. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογαφήν της 7ης Απριλίου 1951», σελ. 121 (σελ. 121 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 04/03/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  13. «Αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 19ης Μαρτίου 1961», Πίνακας 1, σελ. 275 (σελ. 345 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 06/03/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  14. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971», σελ. 115 (pdf σελ. 115), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 24/10/2014. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  15. «Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981», σελ. 448 (σελ. 448 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 8/1/2018. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  16. «Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991 κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητες και οικισμούς», σελ. 148 (σελ. 150 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ.Αρχειοθετήθηκε 20/08/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  17. 17,0 17,1 «Απογραφή πληθυσμού - κατοικιών της 18ης Μαρτίου 2001», σελ. 268 (σελ. 270 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 29/07/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
  18. ΦΕΚ Α4/1835 σελ. 31 και 38 (σελ. 3 και 10 του pdf ) από ΕΕΤΑΑ. Δημοσιεύθηκε 26 Φεβρ.1835. Αρχειοθετήθηκε 08/03/2018. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
  19. «1835 σχηματισμός Δήμων Νάξου»από orinosaxotis.blogspot.gr. Δημοσιεύθηκε 02/01/2015. Αρχειοθετήθηκε 09/03/2018. Ανακτήθηκε 09/03/2018.
  20. «ΦΕΚ 22Α 18/12/1840» σελ. 104 και 115 (σελ. 2 και 13 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 27/2/2018. Ανακτήθηκε 27/2/2018.
  21. «ΦΕΚ 26Α 17/07/1858» σελ. 155 και 156 (σελ. 3 και 4 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 16/03/2018. Ανακτήθηκε 16/03/2018.
  22. «ΦΕΚ 261Α 31/8/1912» σελ. 1514 (σελ. 2 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 16/06/2012. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
  23. «ΦΕΚ 10Α - 17/01/1931»σελ. 39 (σελ. 3 του pdf) από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 16/03/2018. Ανακτήθηκε 16/03/2018.
  24. «ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997»σελ. 8815 (σελ. 27 του pdf ), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 30/03/2017. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
  25. «ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010»σελ. 1791 (σελ. 7 του pdf ), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 27/02/2018. Ανακτήθηκε 27/02/2018.