Κόλπος (γεωγραφία)
όρος της γεωγραφίας
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ως γεωγραφικός όρος κόλπος ή κόλπωση ονομάζεται οποιαδήποτε εσοχή ή διείσδυση της θάλασσας στην ξηρά, ανεξάρτητα της μορφολογίας της ακτής, της οποίας αντίστροφα και λαμβάνει το σχήμα.
Μέρη του κόλπου
ΕπεξεργασίαΚύρια μέρη ενός κόλπου είναι τα ακόλουθα επτά:
- τα άκρα αυτού, δηλαδή τα ακρωτήρια ανάμεσα των οποίων σχηματίζεται,
- το στόμα (του κόλπου), η νοητή ευθεία που ενώνει τα δύο άκρα του,
- οι πλευρές του,
- ο μυχός του, το εσώτερο σημείο είσδυσης της θάλασσας στη ξηρά,
- το εύρος του, που μετριέται πάντα σε μίλια, συνηθέστερα λαμβάνεται το μέσο εύρος του,
- το μήκος είσδυσης, που μετριέται ομοίως, πάντα σε μίλια, από το στόμα μέχρι τον μυχό του και
- το βάθος του, που μετριέται σε μέτρα ή οργιές, συνηθέστερα λαμβάνεται το μέσο βάθος του.
- Τα τέσσερα πρώτα μέρη προσδιορίζονται από τον προσανατολισμό τους, (βόρεια, ανατολικά κ.λπ) ή κατά τον παρατηρητή (εισερχόμενο ή εξερχόμενο). Τα δε επόμενα τρία με το μέγεθός τους στις μονάδες μέτρησής τους.
Βασική διάκριση
ΕπεξεργασίαΒασική διάκριση των κόλπων γίνεται από το μέγεθός τους, βάσει του οποίου και είναι:
- ο Μέγας κόλπος, π.χ. Κόλπος του Μεξικού, Κόλπος της Βεγγάλης,
- ο Κόλπος, π.χ. Περσικός κόλπος, Κόλπος του Άντεν, Σαρωνικός κόλπος
- ο Μικρός κόλπος ή ελάσσων κόλπος, και
- ο κολπίζων όρμος
Για υποδεέστερη διάκριση δείτε όρμος
Άλλες διακρίσεις
ΕπεξεργασίαΕπιμέρους διακρίσεις γίνονται ανάλογα της ηπείρου ή του γεωγραφικού χώρου που βρίσκονται, π.χ. Ευρώπης, Ατλαντικού, Μεσογείου κ.λπ., ή κάποιας τοπογραφικής σχέσης μεταξύ δύο ή περισσοτέρων εξ αυτών, όπως και οι όρμοι π.χ. αμφίγειοι, ή κάποιας ακόμη ιδιαίτερης μορφολογίας της ακτής τους που ενδεχόμενα να παρουσιάζουν, π.χ. Γαλικιανή ακτή, Φιόρδ, κ.λπ.