Λέων ΣΤ΄ της Αρμενίας

βασιλιάς της Αρμενικής Κιλικίας

Ο Λέων ΣΤ΄ της Αρμενίας (1342 - 29 Νοεμβρίου 1393) μέλος του Οίκου των Πουατιέ - Λουζινιάν και τελευταίος μονάρχης του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας (1373 - 1375) ήταν γιος του Ιωάννη Κοντόσταυλου της Κιλικίας. Ο Λέων ΣΤ΄ της Αρμενίας καταγράφεται στην σφραγίδα του ως Λέων Ε΄ της Αρμενίας και σε Γαλλική επιγραφή στον τάφο του ως Λέων των Λουζινιάν ο πέμπτος.[1][2] Ο Τζων Νταρντέλ καταγράφει την μητέρα του ως Σολντάνε, κόρη βασιλιά της Γεωργίας, η Σολντάνε ωστόσο απουσίαζε πλήρως από τα Μεσαιωνικά έγγραφα της εποχής της τα οποία δεν αναφέρουν πουθενά γάμο του Ιωάννη, ήταν πιθανότατα ερωμένη του.[3][4]

Λέων Ε΄ της Αρμενίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Լևոն Զ Լուսինյան (Αρμενικά) και Léon VI (V) de Lusignan (Γαλλικά)
Γέννηση1342
Αρμενικό Βασίλειο της Κιλικίας
Θάνατος29  Νοεμβρίου 1393
Παρίσι
Τόπος ταφήςΒασιλική Σαιν-Ντενί και Μοναστήρι των Σελεστίνων του Παρισιού
ΘρησκείαΑρμενική Αποστολική Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
μονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜαργαρίτα του Σουασσόν Βασίλισσα της Αρμενίας
ΤέκναΜαρία του Λουζινιάν, πριγκίπισσα της Αρμενίας
ΓονείςΙωάννης του Λουζινιάν
ΑδέλφιαBohemond of Lusignan
ΟικογένειαΟίκος του Λουζινιάν
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΓκαγκίκ Β΄ της Αρμενίας
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Άνοδος στον θρόνο

Επεξεργασία

Ο Κωνσταντίνος Ε΄ της Αρμενίας έδωσε εντολή να θανατώσουν τον Λέων και τον αδελφό του Βοημούνδο με σκοπό να εξοντώσει όλους τους διεκδικητές του θρόνου στο Αρμενικό Βασίλειο της Κιλικίας, τα δυο αδέλφια πρόλαβαν να δραπετεύσουν στην Κύπρο. Ο Λέων ΣΤ΄ έγινε μέλος του Ιπποτικού τάγματος του Σπαθιού (1360) και τιτλούχος Κοντόσταυλος της Ιερουσαλήμ (17 Οκτωβρίου 1372). Ο μακρινός του ξάδελφος Κωνσταντίνος ΣΤ΄ της Αρμενίας πέθανε χωρίς απογόνους (1373) και ο Λέων εξελέγη νέος βασιλιάς της Κιλικίας.[5] Ύστερα από μια σύντομη περίοδο αντιβασιλείας της χήρας του Κωνσταντίνου Μαρίας του Κώρυκος ο Λέων εγκατέλειψε την Αμμόχωστο παρά τις συνεχείς συγκρούσεις ανάμεσα στους Κύπριους και τους Γενουάτες. Ο Λέων ΣΤ΄ μετέβη στην Κώρυκο και προσπάθησε με δυσκολία να φτάσει στην Κοζάν που πολιορκούσε ο μουσουλμάνος εμίρης του Χαλεπίου.[6] Ο Λέων και η σύζυγος του Μαργαρίτα του Σουασσόν παντρεύτηκαν τον Μάιο του 1369 στην Κύπρο και στέφτηκαν βασιλείς στο Κοζάν σύμφωνα με τα Λατινικά και Αρμενικά έθιμα (14 Σεπτεμβρίου 1374). Τα δικαιώματα του στον θρόνο αμφισβητήθηκαν, την σύντομη περίοδο της βασιλείας του ακολούθησαν ασταμάτητες εμφύλιες συγκρούσεις.

Πτώση του βασιλείου

Επεξεργασία

Μετά από πολλές άνισες μάχες με τους ισχυρότερους Μαμελούκους στο κάστρο του Γκεμπέν παραδόθηκε τερματίζοντας οριστικά το πανάρχαιο βασίλειο της Αρμενίας (1375).[7] Οι Αρμένιοι θα δημιουργήσουν ξανά κρατική οντότητα με την Πρώτη Δημοκρατία της Αρμενίας (1918–1920) και την Δημοκρατία της Αρμενίας (1991).[1] Οι Μαμελούκοι τον μετέφεραν αιχμάλωτο με την οικογένεια του στο Κάιρο που βρισκόταν σε επιτήρηση πολλά χρόνια.[8] Τον Αύγουστο του 1377 συνάντησε τον Φραγκισκιανό μοναχό Τζων Νταρντέλ στον δρόμο του για προσκύνημα στην Ιερουσαλήμ, τον πλησίασε και μπήκε στην υπηρεσία του σαν γραμματέας. Ο Νταρντέλ μετά την επιστροφή του έθεσε στους Ευρωπαίους ηγεμόνες το θέμα της ελευθερίας του Λέων ΣΤ΄, έπεισε τον Ιωάννη Α΄ της Καστίλης να πληρώσει ένα μεγάλο ποσό με πολύτιμους λίθους και ασημικά (1382).[8] Η σύζυγος του πέθανε στο Κάιρο την περίοδο (1379 - 4 Ιουλίου 1381).

Τελευταία χρόνια στην Ευρώπη

Επεξεργασία

Ο Λέων των Λουζινιάν έφτασε στην Μεδίνα δελ Κάνπο φτωχός και άρρωστος, ο Ιωάννης Α΄ της Καστίλης του έδωσε τον τίτλο του λόρδου της Μαδρίτης (1383).[9] Ο Ιωάννης Α΄ του παραχώρησε ισόβια τις πόλεις Μαδρίτη, Αντούχαρ, Γουαδαλαχάρα, Βιγιαρεάλ και έναν ετήσιο μισθό 150.000 μαραβέδες.[10] Ο Λέων των Λουζινιάν έκτισε ξανά τους πύργους στο Αλκάθαρ της Σεβίλλης. Σύμφωνα με τον Χουάν ντε Μαριάνα ο Λέων ΣΤ΄ έφυγε από την Καστίλη μετά τον θάνατο του προστάτη του (1390), ο Φεντερίκο Μπράβο σημειώνει ότι έφυγε ύστερα από δυο χρόνια ηγεμονίας (1385) και πέντε χρόνια αργότερα οι Μαδριλένοι του ανακάλεσαν τους τίτλους. Ο Λέων ΣΤ΄ πήγε στο Παρίσι τον Ιούνιο του 1384, δέχτηκε το κάστρο του Σαιντ-Ουέν και μια ετήσια σύνταξη από τον Κάρολο ΣΤ΄ της Γαλλίας.[8] Προσπάθησε να συμφιλιώσει τους Άγγλους και τους Γάλλους στον Εκατονταετή Πόλεμο με στόχο μια νέα Σταυροφορία για να ανακτήσει το βασίλειο του, μια συνάντηση που διοργάνωσε ανάμεσα στην Βουλώνη και το Καλαί ήταν ανεπιτυχής. Ο Λέων συνέχισε νέες διπλωματικές προσπάθειες στην Αγγλία (1389, 1392).[8]

Το τέλος του

Επεξεργασία
 
Ο αυθεντικός τάφος του Λέων ΣΤ΄ της Αρμενίας στο Μοναστήρι των Σελεστίνων του Παρισιού.

Ο Λέων ΣΤ΄ της Αρμενίας δεν ανέκτησε τον θρόνο του και πέθανε στο Παρίσι (29 Νοεμβρίου 1393). Η σορός του μεταφέρθηκε στο Μοναστήρι των Σελεστίνων του Παρισιού κοντά στην Πλατεία της Βαστίλης το δεύτερο σημαντικότερο ταφικό βασιλικό μνημείο των Γάλλων μετά την Βασιλική Σαιν-Ντενί.[5] Το μοναστήρι βρισκόταν δίπλα από την αγαπημένη κατοικία του Λέων στο Χότελ ντε Τουρνέλ κοντά στο Χότελ Σαιντ-Πολ, την αγαπημένη κατοικία του Καρόλου Ε΄ της Γαλλίας και του Καρόλου ΣΤ΄ στην Παριζιάνικη συνοικία Λε Μαραί.

Ο Λέων δέχτηκε βασιλικές τιμές και τοποθετήθηκε σε έναν μεγαλοπρεπή τάφο στην χορωδία της εκκλησίας, ο τάφος του υπέστη σημαντικές φθορές όταν ξέσπασε η Γαλλική Επανάσταση.[1][5] Η ταφόπλακα αποκαταστάθηκε από τον Αλεξάντερ Λενουάρ και τοποθετήθηκε στο Μουσείο των Γαλλικών μνημείων στην Βασιλική Σαιν-Ντενί. Στην Παλινόρθωση των Βουρβόνων (1815) ένα νέο κενοτάφιο κατασκευάστηκε στην Βασιλική Σαιν-Ντενί για τον τελευταίο Αρμένιο βασιλιά. Η μορφή στην ταφική πλάκα από ανώνυμο καλλιτέχνη είναι τόσο ψηλής ποιότητας που εμφανίζει τον Λέοντα σαν να είναι ζωντανός.[8] Ο βασιλιάς κρατά σκήπτρο που είναι σήμερα σπασμένο και γάντια σύμβολα εξουσίας ενός ψηλού πρίγκιπα, η Γαλλική επιγραφή που βρίσκεται στον τάφο του μεταφράζεται ως εξής :[11]

"Ενθάδε κείται ο υψηλός ευγενής και εξαιρετικός πρίγκιπας Λέων Ε΄ των Λουζινιάν, Λατίνος βασιλιάς της Αρμενίας που έφυγε στο Παρίσι την 29η Νοεμβρίου του Σωτηρίου έτους 1393, ας προσευχηθούμε για την μνήμη του".

Οικογένεια

Επεξεργασία

Νυμφεύτηκε το 1369 τη Μαργαρίτα του Σουασόν, κόρη του Ιωάννη του Σουασόν και της Μαρίας του Μιλμάρ και είχε τέκνα:

  • Μαρία των Λουζινιάν (περί το 1370 - πριν τις 4 Ιουλίου 1381).

Ο Λέων ΣΤ΄ της Αρμενίας είχε φυσικά τέκνα:

  • (νόθος) Γκυ των Λουζινιάν (πέθανε το 1405), ιερέας σε Οτάν, Μπαγιέ, Παρίσι, Αράς και Καπετάνιος του Τουρ ντ' Αμπλαί.
  • (νόθος) Στέφανος των Λουζινιάν, ιππότης του Κοζάν.

Τα δικαιώματα του στο βασίλειο της Αρμενίας κληρονόμησε ο μακρινός του ξάδελφος Ιάκωβος Α΄ της Κύπρου.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Mutafian, p.90
  2. Full text of the cenotaph with translation hereunder.
  3. Rüdt-Collenberg, William Henry (1963). The Rupenides, Hethumides and Lusignans; the structure of the Armeno-Cilician dynasties. Paris: Librairie C. Klincksieck. pp. 74–76.
  4. MacEvitt, Christopher (2009). "The King, the Bishop, and the Dog Who Killed Him: Canine Cultural Encounters and Medieval Armenian Identity". In Bailey, Lisa; Diggelmann, Lindsay; Phillips, Kim M. Old worlds, new worlds: European cultural encounters, c.1000-c.1750. Turnhout Brepols Publishers. p. 46.
  5. 5,0 5,1 5,2 Basmadjian, K. J. (Nov–Dec 1920). "Cilicia: Her Past and Future"
  6. Mutafian, p.89
  7. Edwards, Robert W. (1987). The Fortifications of Armenian Cilicia: Dumbarton Oaks Studies XXIII. Washington, D.C.: Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University. pp. 10, 125, 234.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Mutafian, Leon V
  9. Un Madrid insólito: Guía para dejarse sorprender, pg. 39–40. Jesús Callejo. Editorial Complutense, 2001. ISBN 84-7491-630-5. The book, however, talks about Leon V of Armenia since Leo I of Armenia isn't counted as a King by some authors.
  10. http://www.dupalu.com/2015/03/sabias-que-madrid-fue-durante-8-anos-un.html?m=0
  11. Translation by Pierre-Yves Le Pogam, Tomb of Leon V de Lusignan
  • Edwards, Robert W. (1987). The Fortifications of Armenian Cilicia: Dumbarton Oaks Studies XXIII. Washington, D.C.: Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University.
  • MacEvitt, Christopher (2009). "The King, the Bishop, and the Dog Who Killed Him: Canine Cultural Encounters and Medieval Armenian Identity".Diggelmann, Lindsay; Phillips, Kim M. Old worlds, new worlds: European cultural encounters, c.1000-c.1750. Turnhout Brepols Publishers.
  • Rüdt-Collenberg, William Henry (1963). The Rupenides, Hethumides and Lusignans; the structure of the Armeno-Cilician dynasties. Paris: Librairie C. Klincksieck.
  • Boase, T. S. R. (1978). The Cilician Kingdom of Armenia. Edinburgh: Scottish Academic Press.
  • Mutafian, Claude (2001). Le Royaume Arménien de Cilicie. Paris: CNRS Editions.
  • Claude Mutafian, Leon V of Lusignan, last king of Armenia
  • Pierre-Yves Le Pogram, Tomb of Leon V de Lusignan

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Λέων ΣΤ΄ της Αρμενίας
Γέννηση: 1342 Θάνατος: 29 Νοεμβρίου 1393
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Κωνσταντίνος ΣΤ΄
Βασιλιάς του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας
 

1373 - 1375
Διάδοχος
Κατάκτηση του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας από τους Μαμελούκους
Προκάτοχος
Κατάκτηση του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας από τους Μαμελούκους
Τιτλούχος βασιλιάς του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας
 

1375 - 1393
Διάδοχος
Ιάκωβος Α΄ της Κύπρου